Au Uianga a te Aronga Tatau

Kua manako tikai ainei tei tata ia Maseli 30:19 e e mea “umere roa” te tangata tei akavare kikite ua i tetai vaine ou?

Penei ka riro rai te reira aiteanga no Maseli 30:19, e e tika kare te reira i te irava ngoie ua i te marama.

Te kimianga i te aite anga o teia irava, kare tatou e kopae i te au aerenga tuatua i te pae mai. I mua ua ake i teia irava, kua papa te tata tei akauruia e e a au mea kare e tau ana te tu. (Maseli 30:15, 16) E oti kua papa aia i teia akapapaanga: “Te vaira e toru au mea tei riro ei mea umere roa kiaku, e e a kare au i kite ake: te aerenga o tetai aeto i te au rangi ra, te aerenga o tetai ovi na runga i te toka, te aerenga o tetai pai na rotopu i te tai e te aerenga o tetai tangata matutu ra ma tetai vaine ou.”​—Maseli 30:18, 19, NW.

Eaa te mea “umere” i roto i teia au mea e a?

Penei ko te manakoanga “umere” te riro ra te reira ei mea papu me kare meitaki, te akamarama ra etai aronga apiipii e te akaari maira te takitai o te au mea e a ra i te tu pakari o te au mea angaia a te Atua: te tu mako e akapeea tetai manu rere maatamaata te rere anga, e akapeea e raukaʼi i tetai ovi kare ona vaevae i te totoro na runga i tetai toka, e akapeea tetai pai teiaa i te noo papanu ua anga i runga i te tai ngarungaru, e akapeea tetai mapu matutu i te akainangaro anga e te akaipoipo anga i tetai vaine ou ma te manea, e oti ka anau mai raua i tetai tamaiti tangata umere ra. Kua kite tetai poropeta i tetai akaou tu aiteite i roto i te au mea e a ra, e takitai te aere ra i tetai aerenga ou​—te aerenga o te aeto, te ovi, e te pai i te ngai kare e mataara e te tu ou ua o te aroa tutupu ra o tetai tokorua.

Inara, ko taua au mea e a ra kare te reira e anoanoia ei mea “umere” i te tu meitaki ra, mei te mea e e au mea papu ratou. Kua papa a Maseli 6:16-19 i te ‘nga mea ta Iehova e riri nei.’ E mei tei akakiteia, i mua ake i te au irava tei ekokoia, te papa ra a Maseli 30:15, 16 (NW) i te au mea (Teoro, tetai vairanga kare i anau pepe, te enua maro, e tetai ai maata) tei kore rava i tuatua e “Kua oti ua!” E tikai kare te reira i te mea umere meitaki.

Te tuatua Epera no te tuatua “umere” i roto ia Maseli 30:18, tona aite anga, ko “te akatakake, te akatuke; te rave i te tuke, e tuke ua ake rai, e mea umere.” Ka riro tetai mea i te akatukeia, e tuke ua ake rai, me kore ra e mea umereia ma te kore i te mea meitaki. Kua akakite a Daniela 8:23, 24 no tetai ariki kino tei akatupu i te akapou anga “ei mea umereia” e “e pou oki iaia te aronga maroiroi,” kapiti katoa te aronga tapu ra.​—Akaaiteia atu kia Deuteronomi 17:8; 28:59; Zekaria 8:6.

Penei na te irava i muri ake ia Maseli 30:18, 19 e oronga mai i tetai pau anga e eaa ta tei tata ra i kite ei mea ngata kia maramaia. Te taiku ra te Maseli 30 irava 20 (NW) i tetai vaine akaturi ua koia oki “kua kai aia e kua orei i tona vaa e kua . . . karanga aia e: ‘Kare aku tarevake i rave.’” Penei ma te tu muna e te tu kikite kua ara aia, inara i te mea e kare e kitea te rave anga o tana kino, ka rauka iaia i te akatutu e e apa kore aia.

Te vaira te tu aiteite i roto i te akapapaanga i mua ake. Kua rere tetai aeto na roto i te mareva, kua aere tetai ovi na runga i te toka, kua na roto tetai pai i te au ngaru​—kare okotai i akaruke mai i tetai ara kia aruia, e e mea ngata no te aru i te aerenga ara o tetai ua atu o te toru ra. Me ko teia te tu matauia o te toru ra, akapeea i reira te a, “te aerenga o tetai tangata matutu ra ma tetai vaine ou”?

Ka riro katoa rai teia ei mea kare te ara e rauka i te aruia. Ka rauka i tetai mapu tane i te rave i te au tu karape, te titika ua, e te matakite no te tomo ma te kitea koreia ki roto i te au manako inangaro o tetai paretenia apa kore ua ra. Ma te kite kore, penei kare aia e kite i tana au tu kikite. Pera katoa i mua ake i te akavare angaia, penei kare e rauka iaia i te akamarama e akapeea te mapu tane i te re anga mai iaia; e ka rauka ngata rai i te aronga te kite atura i te akamarama i te reira. Noatu rai, kua ngaro te tu akono tikai o te au mapu vaine ki te au tangata akavare ua ma te kikite. E mea ngata no te aru i te ara o teia au tane kanga nei, inara e akakoroanga to ratou, mei te rere anga o tetai aeto rai, te totoroanga o tetai ovi, me kore ra te pai i roto i te tai. Te manako tikai o te au tangata akavare ua, ko te rave anga i te ainga.

I teia akamarama anga ko te manako i roto ia Maseli 30:18, 19 kare te reira no runga i te au mea taineti me kare te au mea maani ua i roto i te au angaanga angaia. Mari ra, te oronga maira te irava tuatua i tetai akamatakite anga i te pae o te tu akono, mei ta Maseli 7:1-27 i akamatakite maira no runga i te kopaeanga i te au tumatetenga o tetai vaine akaturi raurau ra. No runga i te au tangata tei akatutu ra i te inangaro i te apii i te Puka Tapu e tau te au tuaine Kerititiano kia aru i te akamatakite pakari a Maseli 30:18, 19. I te mea kua akaari mai tetai tangata oaoa e tetai oa angaanga i teia tu inangaro ra, e tau te tuaine kia tono atu iaia ki tetai tungane i roto i te putuputuanga. Ka rauka i te tungane ra i te akamerengo i tetai ua atu inangaro ngakau tae ma te kore te au tumatetenga o “tetai tangata matutu ra ma tetai vaine ou.”