Junyu

Yehovha a tovokise vakriste va le dzaneni dzra ku sungula nkama lowu na va titwananisa ni ku txintxa ka swiyimu. Vone a va xanisiwa ha kanyingi na va nga swi yimelanga. Vona leswi humeleliki Barnaba na mupostola Pawulo loko va li ku zrezreni a Listra. A ku sunguleni, vhanu a va dzri yamukela ha hombe dzrungula ledzri a va li na dzrone. Kambe hi siku dzroledzro, a vapfukeli va “hlohlotela switsrhungu” nakone van’wana va mu khandle Pawulo hi mazribyi va siya na a li kusuhi ni ku fa. (Mint. 14:19) Nambitanu, Pawulo na Barnaba va tame va zrezra ka mimbangu yin’wana. Ma ve wani mabindzru? Va hambe “vadondzrisiwa va vanyinginyana”. Handle ka leswo, mazritu ni swikombiso swavu swi tiyise vamakwezru va le nkameni lowo. (Mint. 14:21, 22) Pawulo na Barnaba va tame va zrezra nambiloko va xanisiwa, hi kola ka leswo, vanyingi va pfunekile. Loko hi nga kazrali ku tama hi yentxa ntizro lowu Yehovha a hi kombeliki ku wu yentxa, hi nga tiyiseka leswaku na hine Yehovha a ta hi tovokisa. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 04/2023 pp. 16-17 §§ 13-14

Hosi Davhida a ve ni valala vanyingi a wuton’wini byake. Nakone hi makhambi manyingi a kombele mpfunu wa Yehovha hi xikhongoto. Davhida a a tiyiseka leswaku Yehovha a a swi yingela ni ku tlhela a hlamula swikhongoto swake. Na wene u nga va ni ku tiyiseka loku fanaka. A Bibele dzri hi tiyisekisa leswaku Yehovha a nga hi nyika wutlhazri ni ntamu lowu hi wu vilelaka akuva hi tiyisela. A nga tizrisa vamakwezru kumbe vhanu lava kalaka va nga mu gandzreli akuva a hi pfuna hi ndlela ya kukazri. I ntiyiso leswaku a hi minkama hinkwayu lani Yehovha a hlamulaka swikhongoto swezru hi lani hi swi yimeliki ha kone kambe hi nga tiyiseka hi leswaku a ta swi hlamula. A ta hi nyika hinkwaswu leswi hi swi vilelaka hi nkama lowu hi swi vilelaka ha wone. Xileswo, tama u kombisa lipfumelo hi ku khongota na u tiyiseka leswaku Yehovha a ta ku hlayisa swoswi nakone ka misava leyimpshwa a ta yanelisa ‘ku navela ka mintxhumu hinkwayu lemi hanyaka’.—Amaps. 145:16. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 05/2023 p. 8 § 4; p. 13 §§ 17-18

I swa lisima ku yanakanya hi matovoko lawa hi ma kumaka loko hi tlhaselela nkongometo wa kukazri. Xana u ke u yanakanyisisa hi mabindzru lawa u taka ma kuma loko u tlhaselela makungu yaku? Hi xikombiso, loko kungu dzraku a li ku dondzra Bibele kumbe ku khongota, yanakanya hi ndlela leyi ku yentxa leswo swi taka byi tiyisa ha yone wuxaka byaku na Yehovha. (Amaps. 145:18, 19) Loko kungu dzraku a li ku txutxela tsrhamela dzra kukazri, yanakanya hi ndlela leyi ku yentxa leswo, swi taka byi yampswisa ha yone wuxaka byaku ni van’wana. (Kol. 3:14) Swi ngo yini u hamba nxaxamelo wa mintxhumu leyinene leyi u taka yi kuma hi ku va u tlhaselela kungu dzraku? Tsrhamela ku kambela leswi u swi tsraliki. Handle ka leswo, heta nkama wunyingi ni lava taka ku kutxa. (Amapr. 13:20) Ku hlaya ntiyiso, hinkwezru ku ni masiku lawa hi titwaka hi nge na ntamu wa ku yentxa ntxhumu. Xana leswo swi nga hi sivela ku tlhaselela makungu yezru? Nikutsrongo! Na hine hi nga swi kota ku tlhaselela makungu yezru, nambiloko hi loko hi li ni gome. Swi le livaleni leswaku leswo a swi nabyalanga kambe swa pfuna. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 05/2023 pp. 27-28 §§ 5-8

Ku tiva leswaku hi fanela ku yamukela mabindzru ya swiboho swezru swi nga hi yentxa hi hlaya swidoho swezru ni ku tlhela hi tingawula ku yentxa swihoxo swo swa swin’we. Ku yentxa leswo, swi nga hi pfuna ku tama hi tsrutsruma ka mpalisanu wa wutomi. Xana u nga yentxa yini loko u teke xiboho xa kukazri kambe ntsrhaku u tisola? U nga heti nkama ni ntamu waku hi ku zama ku tiyimelela hi kola ka xiboho lexi u xi tekiki kumbe ku lumbeta van’wana. A matsrhan’wini ya leswo, pfumela leswaku u hoxile nakone yentxa leswi u nga swi kotaka hi ku pfumelelana ni xiyimu lexi u nga ka xone swoswi. Loko u titwa nandzru hi kola ka ntxhumu wa kukazri lowu u wu yentxeki, khongota ka Yehovha u va u pfumela leswaku u hoxile ni ku tlhela u mu kombela leswaku a ku dzrivalela. (Amaps. 25:11; 51:3, 4) Kombela lidzrivalelo ka lava u va khunguvanyisiki nakone loko swi vileleka kombela mpfunu ka vakulu. (Yak. 5:14, 15) Dondzra ka swihoxo swaku nakone yentxa hinkwaswu akuva u nga phindi swihoxo swo swa swin’we. Loko u yentxa leswo hinkwaswu u nga tiyiseka leswaku Yehovha a ta ku komba timpswalu nakone a ta ku nyika mpfunu lowu u wu vilelaka.—Amaps. 103:8-13. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 08/2023 pp. 28-29 §§ 8-9

Yehoyada a pfune hosi Yehowaxi ku va mhunu lwenene. Hi leswo swi yentxiki leswaku Yehowaxi na a ha li mumpshwa a djula ku nyonxisa Yehovha. Kambe ntsrhaku ka ku fa ka Yehoyada a sungule ku kutxeteliwa hi tihosana leti a ti nga mu yingiseti Yehovha. A bindzru dzra kone ku ve kuva ‘va tizrela ma axera ni swithombe’. (2 Makr. 24:4, 17, 18) Leswo swi mu khunguvanyise ngopfu Yehovha. Nambitanu, a ‘zrumela ku vone vaprofeta ku va buyisa kambe ku Yehovha . . . , kambe a va yingisetanga’. Nambi n’wana wa Yehoyada, Zakariya lweyi a li primu wa Yehowaxi tlhelo muprofeta ni muprista wa Yehovha a va zanga va mu yingiseta. Phela loko a ku nga vanga ndangu wa Zakariya, Yehowaxi inaka a file. Yehowaxi a zrumela leswaku va dlaya Zakariya. (2 Makr. 22:11; 24:19-22) Yehowaxi a a nga mu txhavi hi ndlela leyinene Yehovha, Yehovha a a hlaye leswi: ‘Kambe lava ndzri sandzraka va ta dzreliwa.’ (1 Sam. 2:30) Hi wugamu nambileswi a a ni ‘a khandzra dzra nhlayu yikulu’, Yehowaxi a hluliwile hi khandzra dzritsrongo dzra Vasiriya ledzri dzri mu siyiki na ‘a vavisiwe ngopfu’. (2 Makr. 24:24, 25) Malandzra ya Yehowaxi ma sale ma mu dlaya hi mhaka ya leswi a dlayiki Zakariya. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 06/2023 pp. 18-19 §§ 16-17

Mupostola Pawulo a a hete nkama wunyingi ni vamakwavu va le Efesa, na va zrezra ni ku dondzrisa madzrungula lamanene. (Mint. 19:1, 8-10; 20:20, 21) Yene a a va zrandzra ngopfu vamakwavu nakone a a djula ku va pfuna leswaku va tama va dumbeka ka Yehovha. Vaefesa a va pfumela ka tidondzro ta madzrimi ta wukhongoti nakone a va kholwa ka masalamusi. Vhanu va le Efesa a va tikhoma hi ndlela ya ku biha nakone a va nga na tingana. Ku vulavula swa ku huma ndleleni a swi tolovelekile ku nga li ntsena ka masinema kambe ni ka mintlhanganu ya wukhongoti. (Efe. 5:3) Vaefesa va ve lava “va kalaka va nga ha na tingana”, leswi hi ku kongoma swi hlayaka leswaku “ku kala va nga ha vaviseki”. (Efe. 4:17-19) Na va nge si dondzra hi Yehovha va tiva leswinene ni swa ku biha, lipfalu dzravu a dzri nga va kazrati loko va yentxa mintxhumu ya ku biha. Ku ve hi mhaka leyo Pawulo a hlayiki leswaku “a miyanakanyu yavu yi le munyameni nakone va tsravukane ni wutomi lebyi pfaka ka Xikwembu Nkulukumba”. Vaefesa van’wana, a va tamanga va famba munyameni. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 03/2024 p. 20 §§ 2, 4; p. 21 §§ 5-6

Akuva Gidiyoni a tizra swanga muyavanyisi wa tiko dzra Israyele a a fanela ku va ni ntamu. Loko Vamidiyani va tsrutsrumile a wusikwini lebyiyani, Gidiyoni a va hlongolisile ku suka a Jezreyele ku ya tlhasa a nambyeni wa Yordani. (Abaṭ. 7:22) Xana Gidiyoni a tlhase a nambyeni wa Yordani a yima? Nikutsrongo! Nambileswi a va kazralile, yene ni vavanuna va 300 va tsremakanye nambu va ya mahlweni va hlongolisa valala. Hi wugamu va va kumile ni ku dlaya khandzra hinkwadzru dzra masotxha ya Vamidiyani. (Abaṭ. 8:4-12) Gidiyoni a a dumba leswaku Yehovha a ta mu nyika ntamu nakone Yehovha a yentxe swoswo. (Abaṭ. 6:14, 34) Khambi dzrimbeni, Gidiyoni ni vavanuna vake va hlongolise tihosi tibidzri ta Vamidiyani. Nakone xiya leswaku vone a va famba hi milenge kasi a tihosi letiyani a ti famba hi makamela. (Abaṭ. 8:12, 21) Hi ku pfuniwa hi Yehovha, va swi kotile ku dlaya tihosi letiyani va va va hlula yimpi. A vakulu va nga dumba Yehovha, lweyi a kalaka a nga ‘kazrali, a nga heli ntamu’. Yehovha a ta va nyika ntamu lowu va wu vilelaka.—Eza. 40:28, 29. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 06/2023 p. 6 §§ 14, 16

Hi nga va ni mbilu leyi tiyiki swi nge na mhaka swikazratu leswi hi nga ha lavisanaka na swone. Xileswo dumba Yehovha. Vona ndlela leyi Baraki a humeleliki ha yone hi kola ka ku dumba minkongomiso ya Yehovha. A nkameni wake, a vhanu va Israyele a va nga lulamanga akuva va lwa yimpi hikusa nambi matlhazri a ve nge na wone. Kambe Yehovha a byele Baraki leswaku a famba a ya lwa ni muzrangeli wa masotxha ya Vakanana, Sisera, lweyi a a ni matlhazri manyingi. (Abaṭ 5:8) Muprofeta wa xisati, Debora, a byele Baraki leswaku a ya ka mbangu lowu a wu li livala akuva a ya kumana na Sisera, lweyi a a ni 900 wa mimovha wa yimpi. Vakanana a swi ta va nabyalela ku lwa ka mbangu lowu pfulekiki hi leswi a va ni tin’qolo. Nambitanu Baraki a yingisetile. Loko va ya va xika a Nhaveni ya Tabor, Yehovha a nise mpfula leyikulu. A mimovha ya yimpi ya Sisera yi nghene madakeni kutani Yehovha a nyika Baraki ku hlula. (Abaṭ 4:1-7, 10, 13-16) Hi ndlela leyi fanaka, Yehovha a ta hi nyika ku hlula loko hi mu dumba ni ku dumba minkongomiso leyi a hi nyikaka hi ku tizrisa nhlengeletanu yake. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 07/2023 p. 19 §§ 17-18

Loko hi djula ku hanya hi lani ku nga helikiki hi fanela ku lehisa mbilu. Ku fana ni malandzra ya ku dumbeka ya khale hi fanela ku lehisa mbilu hi va hi yimela Yehovha a hetisisa swidumbiso swake. (Heb. 6:11, 12) A Bibele dzri fananisa xiyimu xezru ni xa mudzrimi. (Yak. 5:7, 8) A mudzrimi a tizra hi nkhinkhi akuva a byala ni ku txheletela swimilana swake kambe a nga dzri tivi siku ledzri swi taka kula ha dzrone. Kambe a fanela ku lehisa mbilu na a tiyiseka leswaku siku dzrin’wana a ta tsrhovela leswi a swi byaliki. Hi lani ku fanaka, hi fanela ku khomeka hi mintxhumu ya moya nambi loko hi nga “dzri tivi siku ledzri hosi [yezru] yi taka ta ha dzrone.” (Mat. 24:42) Hi tama hi lehisa mbilu na hi tiyiseka leswaku Yehovha hi nkama lowu a wu bekiki a ta hetisisa swidumbiso swake hinkwaswu. Loko hi hela mbilu hi nga ha kazrala ku yimela Yehovha hi va hakatsrongokatsrongo hi tsravukana na yene. Hi nga sungula ku djula mintxhumu leyi hi yanakanyaka leswaku yi nga hi nyika ku nyonxa swoswi. Kambe loko lehisa mbilu hi ta swi kota ku tiyisela ku ya tlhasa wugamu hi va hi huluxiwa.—Mik. 7:7. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 08/2023 p. 22 § 7

Loko hi dzringanisa wuprofeta bya Daniel 2:41-43 ni wuprofeta byin’wana byi nga ka buku dzra Daniel ni dzra Mpfuletelo hi tlhaselela wugamu bya leswaku aminkondzro ka xifaniso lexi yi yimela ntwanano wa Anglo-America ku nga lowu wu fumaka swoswi. Mimfumu leyi ya tizrisana nakone yi ndzruluki mfumu lowukulu wa misava hinkwayu. Loko a vulavula hi mfumu lowu wa misava hinkwayu, Daniyele a hlaye leswi: “A mfumu wu ta va na wu tiyile nakone wu ta va na wu nga tiyanga.” Kambe ha yini Daniyele a hlaye leswaku tlhelo dzrin’wana wu ta va lowu pfotlotiwaka kumbe lowu nga tiyangakiki? Hikusa a vhanu lava vumbaka mfumu wolowo va nga ka va nga namazrelani. Hi nga dondzra swinyingi ka xifaniso lexi Daniyele a xi tlhamuxeliki. Hi dondzre leswaku a mfumu wa Anglo-America wu kombise leswaku wu ni ntamu hi tindlela ta ku siyanasiyana. Hi xikombiso, a mfumu lowu wu hlule yimpi ya ku sungula ya misava ni ya wubidzri. Kambe mfumu lowu wu ya wu luza ntamu nakone xiyimu lexi xi ta ya xi va hi ndlela leyi hikusa vhanu va ya va yavana nakone a va yaneliseki kumbe ku nyonxa hi mfumu lowu. Nakone ntiyiso wun’wana lowu hi wu dondzraka i wa leswaku a mfumu lowu wa misava hinkwayu wu ta va wone wa wugamu ku fuma na Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba wu nge si helisa mimfumu leyi hinkwayu ya vhanu. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 08/2023 pp. 10-11 §§ 12-13

Minkama yin’wana Davhida a a hela ntamu hikola ka swikazratu ni mindzringo leyi a a kumana na yone. (Amaps. 18:4, 5) Xileswo, a lizrandzru ni ku hlayisiwa hi Yehovha swi hanyise hika dzrake. Yehovha a kongomise munghanu wake lweyi a a kazralile a ‘wudelweni lebya lihlaza’ ni ‘matini laya ku zrula’. Leswo swi yentxe leswaku Davhida a kuma ntamu a tlhela a ya mahlweni a tizrela Yehovha hi ku nyonxa.(Amaps. 18:28-32; 23:2) Hi ndlela leyi fanaka, ni namunhla i ‘lizrezre la Yehovha loli yentxiki leswaku hi nga suvi’ loko hi kumana ni mindzringo ni swikazratu swa wutomi. (Aŝiḍ. 3:22; Kol. 1:11) Minkama yinyingi wutomi bya Davhida a byi li nghozini, nakone yene a a ni valala vanyingi va ntamu. Nambitasu, a lizrandzru dzra Yehovha dzri yentxe leswaku a titwa a sizrelelekile. Davhida a a titwa na a li kusuhi na Yehovha ka swiyimu hinkwaswu, nakone leswo swi mu zrulisile. Xileswo a kote ku yimbelela a ku: ‘[Yehovha] a ndzri huluxile a ku txhaveni kwanga hinkwaku.’ (Amaps. 34:4) A ku txhava ka Davhida a ku li ka hakakunene, kambe a lizrandzru dzra Yehovha a dzri li dzrikulu swinene ku tlula ku txhava kwake. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 01/2024 p. 30 §§ 15-17

Dondzra ka swiboho swa ku biha swa Yehowaxi. Ntsrhaku ka lifu dzra Muprista Lwenkulu Yehoyada, Yehowaxi a sungule ku va ni vanghanu lava a va ni mahanyela ya ku biha. (2 Makr. 24:17, 18.) A hlawule ku landzra swilayu swa tihosana ta Yuda leti a ti nga mu zrandzri Yehovha. Swi nga yentxeka u pfumelelana ni leswaku Yehowaxi a a fanela ku fambele kule ni vanghanu volavo. A matsrhan’wini ya leswo, a hlawule ku yingiseta swilayu swavu swa ku biha. Nakone lexi pfisaka, loko Zakariya, makwavu, a dzringise ku mu kawuka, Yehowaxi a zrumele leswaku a dlayiwa. (2 Makr. 24:20, 21; Mat. 23:35) Nyenyentsani ka swone! Yehowaxi a ku sunguleni a a li hosi leyinene, kambe hi ku famba ka nkama a ndzruluke dukwa ni ku va mudlayi. Hi wugamu, Yehowaxi a dlayiwile hi vatizri vake. (2 Makr. 24:22-25) A mintxhumu a yi ta va yi mu fambele ha hombe loko a a tame a yingiseta Yehovha kun’we ni lava zrandzraka Yehovha! Xihondzro Xa Ku Zrindzra 09/2023 p. 9 § 6

Yesu a a swi tiva leswaku mupostola Petro a a ta tama a dumbeka. Kutani hi ndlela ya lizrandzru, Yesu a byele Petro a ku: “U nga txhavi.” Mazritu lawa ma kombisa leswaku Yesu a a mu dumba Petro. Kutani leswo swi txintxe wutomi byake. Hi ku famba ka nkama Petro ni makwavu Andreya va tsrhike bindzru ledzri a va li na dzrone dzra ku phasa tihlampfi kutani va famba na Yesu a ntizrweni wa ku zrezra. Ku tikazrata kwavu ku yentxe leswaku va kuma matovoko manyingi lama pfaka ka Yehovha. (Mar. 1:16-18) Swanga mulandzreli wa Kriste, Petro a ve ni wutomi bya ku nyonxisa ngopfu. A vone Yesu na a daha timbabyi, a hlongola mademona ni ku pfuxa lava fiki. (Mat. 8:14-17; Mar. 5:37, 41, 42) Petro a tlhele a va ni tovoko dzra ku vona xivoniso xa Yesu na a li Hosi ya Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Leswo swi byi khumbe ngopfu wutomi byake. (Mar. 9:1-8; 2 Pet. 1:16-18) Petro a vone mintxhumu leyi a a nge ti txhuka a yi vonile loko a a nge mulandzreli wa Yesu. Handle ka ku ganaganeka, a kote ku hlula matitwela ya ku biha lawa a a li na wone, nakone a kume matovoko manyingi. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 09/2023 p. 21 §§ 4-5

Ka papela dzrake, mupostola Petro a tizrise xiga lexi liki “zrandzrananani ngopfu swinene”. Muxaka lowu wa lizrandzru a wo hi pfuna kuva hi dzrivalelana muxaka wa kukazri wa swihoxo ntsena kambe lizrandzru ledzri “dzri funeketa swidoho swinyingi”. (1 Pet. 4:8) Swi nga yentxeka Petro a dzrimuke leswi a swi dondzriki malembe ntsrhaku ka Yesu mayelanu ni ku dzrivalela. Hi nkama luwani, Petro a a yanakanya leswaku a ta va na a kombisi wunene byikulu loko a dzrivalela makwavu “ka 7”. Kambe Yesu a dondzrise Petro kun’we ni lavan’wana leswaku va fanela ku dzrivalela “ka 77”, leswi liki minkama hinkwayu. (Mat. 18:21) U nga godoli loko swi ku kazratela ku landzra xilayu lexi. Hinkwezru swi pfa swi hi kazratela ku dzrivalela. A xa lisima ngopfu i kuva u yentxa xa kukazri akuva u dzrivalela makwenu ni ku yentxa ku zrula na yene. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 09/2023 p. 29 § 12

Na a li khuzrini dzra hlampfi, Yonasi a a tiyiseka ka leswaku Yehovha a a ta yingiseta xikhongoto xake xa ku titsrongahata ni ku tisola ni leswaku Yehovha a a ta mu pfuna. Yehovha a huluxe Yonasi nakone Yonasi kutani a a lulamele ku hetisisa xiyavelo lexi Yehovha a a mu nyike xone. (Yon. 2:10–3:4) Xana u sama u kumana ni swikazratu lakakuva swi ku kazratela nambi ku byela Yehovha ndlela u titwaka ha yone? Xana u sama u heleliwa hi ntamu lakakuva u hluleka nambi hi ku dondzra? Dzrimuka leswaku Yehovha awa swi vona leswi swi ku humelelaka. Kutani, nambiloko u hamba xikhongoto xa ku goma, u nga tiyiseka leswaku Yehovha a ta ku nyika leswi u swi vilelaka. (Efe. 3:20) Loko u twa ku vavisa a mizrini kumbe a mbilwini lakakuva swi ku kazratela nambi hi ku donzra Bibele, zama ku yingiseta awudiyu dzra ku dondzra ka Bibele kumbe mabuku man’wana lama seketeliwiki a Bibeleni. Nakone xin’wana lexi nga ku pfunaka i ku yingiseta tinsimu kumbe ku hlalela mavhidiyu lawa ma kumekaka ka jw.org. Loko u khongota ka Yehovha u va u djuletela tinhlamulo a Bibeleni ni ka mabuku lawa ma seketeliwiki a Bibeleni, swi fana ni loko u zramba Yehovha akuva a ta ta ku tiyisa, nakone yene a ta swiyentxa leswo. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 10/2023 p. 13 § 6; p. 14 § 9

A tabernakela ni ti tempele leleswi gamiki swiyakiwa a Yerusalema a swi fana hi le ndzreni ka swone. A ndzreni ka swone a ku ni mimbangu yibidzri, ku nga mbangu wa ku “xwenga” ni mbangu wa ku “xwengisisa”. Mimbangu leyi a yi hambanisiwa hi kortina. (Heb. 9:2-5; Eks. 26:31-33) A ndzreni ka mbangu wa ku Xwenga a ku ni motsre wa woru, altari dzra ku hisela ka dzrone mizri ya ku nun’whela, menza ni mapawu ya magandzrelo. A ku li “vaprista lava ku totiwa” ntsena lava a va pfumeleliwa ku nghena a mbangwini wa ku Xwenga akuva va yentxa mintizro yavu ya ku Xwenga. (Atinhl. 3:3, 7, 10) A ka mbangu wa ku Xwengisisa a ku kumeka a areka dzra xipfumelelanu ledzri a dzri xongisiwe hi woru. Dzrone a dzri yimela Yehovha. (Eks. 25:21, 22) A ku li muprista lwenkulu ntsena lweyi a a ni mpfumelelo wa ku nghena a mbangwini wa ku Xwengisisa kan’we hi lembe ku nga siku dzra dzrivaleliwo. (Lev. 16:2, 17) Lembe ni lembe a a nghena na a ni ngati ya swihazri akuva a kombela dzrivaleliwo dzra vhanu hinkwavu. Hi ku famaba ka nkama, Yehovha hi ku tizrisa moya wa ku Xwenga a swi beke livaleni leswaku a wu li wini ntlhamuxelo wa mimbangu leyibidzri ya tabernakele.—Heb. 9:6, 7. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 10/2023 p. 27 § 12

Makhambi manyingi ka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba hi kuma nawu lowu liki “zrandzrananani.” (Yoh. 15:12; Rom. 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Pet. 1:22; 1 Yoh. 4:11) Kambe, a lizrandzru i tsrhamela ledzri pfaka he mbilwini, kumbe mhunu wa le ndzreni nakone a ku na mhunu lweyi a nga kotaka ku vona leswi nga mbilwini yezru. Kutani hi nga kombisa lizrandzru dzrezru ka van’wana hi ndlela yini? Hi mazritu yezru ni hi swiyentxo swezru. Ku ni tindlela tinyingi leti hi nga kombisaka leswaku ha va zrandzra vamakwezru. Tin’wana ta tone hi leti: “Mun’wana ni mun’wana a a vulavule ntiyiso ni mun’wana.” (Zek. 8:16) “Mi hanyisana hi ku zrula ni van’wana.” (Mar. 9:50) “Vanani va ku sungula ka ku kombisa van’wana xitxhavu.” (Rom. 12:10) “Yamukelananani.” (Rom. 15:7) “Yanani mahlweni . . . mi dzrivalelana.” (Kol. 3:13) “Yanani mahlweni mi zrwalelana mintsrhwalu.” (Gal. 6:2) “Yanani mahlweni mi txhavelelanana.” (1 Tes. 4:18) “Yanani mahlweni mi tiyisanana.” (1 Tes. 5:11) “Mi khongotelelana.”—Yak. 5:16. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 11/2023 p. 9 §§ 7-8

Siku ni siku hi fanela ku teka swiboho, ku nga ha va swa swikulu kumbe swa switsrongo. Nakone ntxhumu lowu nga hi pfunaka ku teka swiboho swa wutlhazri i lipfumelo ledzri tiyiki. Hi xikombiso, siku ni siku hi teka swiboho mayelanu ni vanghanu, ku tihungata, tidondzro, mutxhatu, vana ni ntizro. Swi nga va swinene hi tivutisa leswi: “Ku nga va leswaku swiboho swanga swi kombisa leswaku na tiyiseka leswaku a xiyimu lexi xa misava xi ta hela ni leswaku misava leyimpshwa yi ta tlhasa ku nga li khale? Kumbe ni yentxa mintxhumu ku fana ni vhanu lava kalaka va nga kholwi leswaku swa koteka ku hanya hi lani ku nga helikiki?” (Mat. 6:19, 20; Luk. 12:16-21) Loko hi tiyisa lipfumelo dzrezru ka leswaku misava leyimpshwa yi le kusuhi, hi ta kota ku teka swiboho swa wutlhazri a wuton’wini byezru. Na hine hi fanela ku va ni lipfumelo ledzri tiyiki akuva hi kota ku lavisana ni swikazratu. Swi nga yentxeka hi ta lavisana ni ku kanetiwa, mavabyi lawa ma nga dahekiki kumbe swiyimu swin’wana leswi swi nga ha hi hetaka ntamu. Loko swa ha sungula hi nga ha tibyela leswaku hi ta swi kota ku lavisana naswone. Kambe xikazratu lexo xi nga ha teka nkama wa ku leha lowu a hi nga wu yimelanga ku nga leswi ha kanyingi swi humelelaka. Kutani swi ta djula hi va ni lipfumelo ledzri tiyiki ni ku tama hi tizrela Yehovha na hi nyonxile.—1 Pet. 1:6, 7. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 04/2023 p. 27 §§ 4-5

Yehovha a yimele leswaku hi yentxa xa kukazri mayelanu ni lexi hi khongotiki ha xone. Hi xikombiso, makwezru wa kukazri a nga ha khongota ka Yehovha a kombela kuva mutholi wake a mu nyika mpfumelelo wa ku ya a kongresu. Yehovha a nga xi hlamulisa kuyini xikhongoto lexo? A nga ha mu nyika xixixi lexi vilelekaka akuva a khanela ni mutholi wake. Kambe makwezru lweyi swa ha ta djula kuva a famba a ya khanela ni mutholi wake, nakone swi nga ha djula kuva a yentxa xikombelo lexo hi makhambi manyingi. Minkama yimbeni swi nga ha djula a txintxana masiku ya ku tizra ni mutizrikulobye. Kumbe a nga ha kombela folga kumbe maferiya ya ku kala a nga holi.Yehovha a yimela leswaku hi khongota hi ku phindhaphindha mayelanu ni leswi swi hi kazrataka. Hi lani Yesu a hlayiki ha kone, swikombelo swezru a swi nge ti tekela ku hlamuliwa. (Luk. 11:9) Xileswo, u nga kazrali! Khongota hi ku phindhaphindha na swi sukela mbilwini. (Luk. 18:1-7) Loko hi tama hi yentxa leswo, hi komba Yehovha leswaku leswi hi mu kombelaka swone i swa lisima kwezru, nakone hi va na hi kombisa lipfumelo ka leswaku a ta hi pfuna. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 11/2023 p. 22 §§ 10-11

Yehovha a dumbise munghanu wake Abrahamu leswaku matiko hinkwawu ya misava a ma ta tovokisiwa hi kola ka lixaka dzrake. (Gen. 15:5; 22:18) Leswi Abrahamu a a ni lipfumelo ledzri tiyiki ka Xikwembu Nkulukumba, a a tiyiseka leswaku Yehovha a ta xi hetisisa xidumbiso xake. Abrahamu a a ni 100 wa malembe kasi Sara a a ni 90, kambe a va nge na n’wana. (Gen. 21:1-7) Nambitanu, a Bibele dzri li: “Abrahamu a a ni lipfumelo dzra leswaku a a ta va papayi wa matiko manyingi hi ku ya hi leswi a a byeliwe swone.” (Rom. 4:18) Nakone ha swi tiva leswaku leswi Abrahamu a a swi yimelile swi hetisekile. A ve papayi wa Izaki ku nga n’wana lweyi a a mu yimele ngopfu swinene. Kambe, i yini lexi yentxiki Abrahamu a va ni ku dumba koloko? Abrahamu a a mu tiva ha hombe Yehovha, xileswo a a “tiyiseka hi ku helela leswaku leswi Xikwembu Nkulukumba a mu dumbisiki swone” swi ta yentxeka. (Rom. 4:21) Yehovha a mu yamukelile Abrahamu nakone a hlaye leswaku a a li mhunu wa ku lulama hi kola ka lipfumelo ledzri a a li na dzrone.—Yak. 2:23. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 12/2023 p. 8 §§ 1-2

Vana lwa dumbekaka. Djaha ledzri dumbekaka dzri hetisisa wutiyanguleli hinkwabyu. Pimisa hi xikombiso lexi hetisekiki xa Yesu. A a byi hetisisa ha hombe wutiyanguleli byake. Nakone, a hetisise swiyavelo hinkwaswu leswi Yehovha a mu nyikiki swone nambiloko minkama yimbeni swi kazrata ku yentxa leswo. Yene a a zrandzra vhanu, ngopfungopfu valandzreli vake nakone hi ku swi zrandzra a nyikele wutomi byake hi nkonta yavu. (Yoh. 13:1) U nga yetisela Yesu hi ku tizra swi phela akuva u hetisisa xiyavelo xin’wana ni xin’wana lexi u nga ha nyikiwaka xone. Loko u nga swi tivi ha hombe leswi u fanelaka ku swi yentxa, titsrongahate nakone kombela mpfunu ka vamakwezru lava swi tivaka ha hombe. U nga yentxi leswi u kombeliwiki ku yentxa swone ntsena. (Rom. 12:11) A matsrhan’wini ya leswo, hetisisa xiyavelo xin’wana ni xin’wana ingiki hi loko u “yentxela Yehovha, ku nga li vhanu.” (Kol. 3:23) Swi le livaleni leswaku a wu hetisekanga, xileswo dzringanisela nakone pfumela leswaku wa phazama.—Amapr. 11:2. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 12/2023 p. 26 § 8

Swi nyonxisa ngopfu akuva mhunu a babatisiwa ni kuva a hamba xiyenge xa ndangu wa Yehovha. Lava yentxiki leswo va nga pfumelelana ni leswi mupsalma Davhida a swi hlayiki loko a ku: ‘A ni djombo, lweyi [wene Yehovha] u mu hlawulaka, lweyi u mu tsrhindzretelaka ku wene, akuva a tiyakela a tinxoxeni taku.’ (Amaps. 65:4) Yehovha a teki mun’wana ni mun’wana akuva a ta hamba xiyenge xa ndangu wake. A hlawula ntsena vhanu lava a va vonaka leswaku va djula ku va ni wuxaka lebyinene na yene. (Yak. 4:8) Loko u tinyiketela ka Yehovha u va u babatisiwa, u nga tiyiseka leswaku ntsrhaku ka babatiso, Yehovha a ta ‘txhululela tovoko ahenhla kwaku ku ya tlhasela loko ku nga ha kiyeli ntxhumu’. (Mal. 3:10; Yer. 17:8) A babatiso o va masungulu ntsena U ta djula ku yentxa hinkwaswu leswi u nga swi kotaka akuva u hanya hi ku fambisana ni xiboho lexi u xi tekiki, nambiloko ku yentxa leswo swi dzringa lipfumelo dzraku. (Ekles. 5:4, 5) Swanga mudondzrisiwa wa Yesu, u ta yentxa hinkwaswu akuva u landzra xikombiso xake ni kuva u landzra swileleto leswi a swi nyikeliki.—Mat. 28:19, 20; 1 Pet. 2:21. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 03/2024 p. 8 §§ 1-3

Kambe swi li yini hi loko mi nga swi zrandzri ku heta nkama xikan’we? Swi nga yentxeka mi zrandzra mintxhumu leyi hambaniki kumbe mi tsrhamela ku kwatisana loko mi li xikan’we. Kutani loko xiyimu xi hi ndlela leyo xana mi nga yentxa yini? Tlhela u yanakanya hi xikombiso xa xitiko. A ndzrilo a wo suketana wu pfuzra. Swi djula kuva hi peta swihunyahunyana akuva ndzrilo wu kota ku pfuzra. Ha yini mi nga tinyiki nkamanyana wutsrongo akuva mi va xikan’we siku ni siku? Ha yini mi nga dzringisi ku yentxa mintxhumu leyi mi yi zrandzraka ha wubidzri byenu mi va mi tingawula mintxhumu leyi mi yentxaka mi holova? (Yak. 3:18) Ha katsrongokatsrongo, a lizrandzru dzrenu dzri ta tlhela dzri kula.Xitxhavu i xa lisima a wukatini. Xi nga fanisiwa ni moya. Loko ku nge na moya lowu dzringaniki a ndzrilo wu nga timeka hi ku kahlula. Hi ndlela leyi fanaka, loko ku nga na xihlonipho, a lizrandzru ledzri nga kone a makazri ka vatekani dzri nga hola hi ku kahlula. Hi lani ku fanaka loko nuna ni nsati va tikazratela ku kombisana xitxhavu lizrandzru dzravu dzri ta tama dzri kula. Swi nga yentxeka u yanakanya leswaku u kombisa xitxhavu. Kambe xana a nuna waku kumbe nsati waku a titwa na a hloniphiwa? Xihondzro Xa Ku Zrindzra 05/2023 p. 22 § 9; p. 24 §§ 14-15

A Bibele dzri khanela hi malandzra ya Xikwembu Nkulukumba ya le nkameni wa khale, lama txhaviki hi kola ka valala ni swikazratu swin’wana. (Amaps. 18:4; 55:1, 5) Hi ndlela leyi fanaka, na hine hi nga ha lavisana ni nkaneto a xikole, a ntizrweni, a ndangwini ni nkaneto lowu pfaka ka wuhosi. Nakone swi nga yentxeka mhunu a txhava ku fa hi kola ka mavabyi ya kukazri a nga na wone. Ka swiyimu swa ku fana ni leswo, hi nga ha titwa na hi nge na ntamu wa ku tisizrelela ku fana ni xin’wanana. Kutani Yehovha a hi pfunisa kuyini ka swiyimu swa ku fana ni leswi?Awa hi txhavelela ni ku hi yentxa hi zrula. Kutani minkama hinkwayu, bulisana na Yehovha hi xikhongoto ni hi ku dondzra Zritu dzrake. (Amaps. 77:1, 12-14) Loko u tolovela ku yentxa leswo, swi ta ku nabyalela ku tsrutsrumela papayi waku wa le tilweni loko u kumana ni xikazratu. Byela Yehovha mintxhavu yaku ni swikazratu swaku. Ntsrhaku ka leswo, yingiseta leswi Yehovha a taka ku byela swone hi ku dondzra Bibele. Hi ndlela leyo u ta vona ntxhavelelo wa Yehovha.—Amaps. 119:28. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 01/2024 pp. 24-25 §§ 14-16

Akuva hi kota ku tlhaselela makungu yezru ya moya, i swa lisima ku va hi va ni nsusumeto. Nsusumeto i ku va ni ku navela lokukulu ka ku tikazratela ku tlhaselela kungu dzra kukazri nakone loko hi ni nsusumeto lowunene hi ta swi kota ku tlhaselela makungu yezru. U nga yentxa yini akuva u va ni nsusumeto lowunene? Khongota u kombela nsusumeto lowunene. Yehovha a nga tizrisa moya wake lowa ku xwenga akuva a ku pfuna ku tlhaselela kungu dzraku. Minkama yin’wana hi nga ha tibekela kungu ku nge hi leswaku ho va ni ku navela ka kukazri kambe ho swi yentxa hi ku tiva leswaku hi fanela ku swi yentxa leswo nakone ku yentxa a swi hoxanga. Kambe swi nga yentxeka a nge na wone nsusumeto wa ku tlhaselela kungu ledzro. Yanakanyisisa hi leswi Yehovha a ku yentxeliki swone. (Amaps. 143:5) Mupostola Pawulo a a yanakanyisisa hi timpswalu leti Yehovha a mu kombiki tone, kutani leswo a swi mu kutxa ku tama a tizrela Yehovha hi lani a nga kotaka ha kone. (1 Kor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14) Hi ndlela leyi fanaka, loko u yanakanyisisa hi leswi Yehovha a ku yentxeliki swone, u ta susumeteleka ku tlhaselela kungu dzraku.—Amaps. 116:12. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 05/2023 p. 27 §§ 3-5

Papayi wezru wa le matilweni awa nyonxa loko hi dzrumisa vito dzrake. (Amaps. 119:108) Vhanu van’wana va titwa na va nga pfuni ntxhumu nakone va djula leswaku vhanu van’wana va tsrhamela ku va kulungela kumbe ku khanela leswinene ha vone. Xana Yehovha a tsrhame hi ndlela leyo? Nikutsrongo. Loko hi dzrumisa Yehovha, Papayi wezru wa le matilweni, hi pfunisa ka ku paluxa leswaku leswi Sathana a swi hlayaka mayelanu ni mun’wana ni mun’wana wezru i madzrimi. Hi ndlela yini? Sathana a hlaye leswaku a nga kone lweyi a a ta yimelela vito dzra Yehovha hi ku dumbeka. A tlhele a hlaya leswaku a nga kone lweyi a a ta tama a dumbeka loko a dzringiwa. Nakone a tlhele a hlaya leswaku hinkwezru a hi ta tsrhika ku tizrela Yehovha loko hi dumbisiwa mintxhumu ya ku xonga. (Yb. 1:9-11; 2:4) Kambe Yobe a tame a dumbeka ka Xikwembu Nkulukumba ni ku kombisa leswaku Sathana i muhembi. Xana na wene, u ta tama u dumbeka ka Xikwembu Nkulukumba? Mun’wana ni mun’wana wezru a ni ndjombo ya ku yimelela vito dzra Papayi wezru, Yehovha, ni ku mu nyonxisa hi ku mu tizrela hi ku dumbeka. (Amapr. 27:11) Nakunene, ku yentxa leswo i tovoko. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 02/2024 pp. 8-9 §§ 3-5

Ntsrhaku ka loko Moxe na Yoxuwa va file, Yehovha a hlawule vatsremi akuva va kongomisa vhanu vake. Ntsrhakunyana ka leswo, hi nkama wa ku fuma ka tihosi a tlhele a hlawula vaprofeta akuva va kongomisa vhanu vake. A Tihosi ta ku dumbeka ti swi yingisetile swilayu swa vaprofeta. Hi xikombiso, Hosi Davhida hi ku titsrongahata a yingisete xilayu xa muprofeta Natani. (2 Sam. 12:7, 13; 1 Makr. 17:3, 4) Hosi Yehoxafati a yingisete nkongomiso lowu a nyikiwiki wone hi muprofeta Yahaziyele nakone a pfune Vayuda a ku: ‘Dumbani vaprofeta [va Xikwembu Nkulukumba].’ (2 Makr. 20:14, 15) Loko Hosi Ezekiya a kazratekile a kombele mpfunu ka muprofeta Ezaya. (Eza. 37:1-6) Minkama hinkwayu loko tihosi ti landzra nkongomiso wa Yehovha, a a ti tovokisa nakone tiko a dzri sizreleleka. (2 Makr. 20:29, 30; 32:22) A swi xiyeka leswaku Yehovha a tizrisa vaprofeta leswaku a kongomisa vhanu vake. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 02/2024 p. 21 § 8

Sathana a djula leswaku hi va ni vanghanu lava taka kala va nga hi kutxi ku yentxa ku zrandzra ka Yehovha. Hine namunhla hi fanela ku tivonela ku tlula vamakwezru va le Efesa. Swi tolovelekile kuva hi heta nkama ni vhanu ku nga li ntsena hi xivizri kambe ni ka maredi sosiyali, A hi fanelanga hi kanganyisiwa hi mayanakanyela ya misava ya leswaku ku tikhoma hi ndlela ya ku biha swa yamukeleka. Ha swi tiva leswaku leswo i madzrimi. (Efe. 4:19, 20) Xileswo, a swi ta va swinene kuva hi tivutisa leswaku, ‘Xana na tivonela akuva ni nga titlhanganisi na swi nga vileleki ni vatizrikulozri, vadondzrikulozri kumbe vhanu van’wana lava kalaka va nga yi hloniphi milawu ya Yehovha ya ku lulama? Xana ni ni xixixi xa ku yimelela milawu ya Yehovha nambiloko van’wana va nga yi twisisi kumbe va nga pfumelelani na yone?’ Hi lani 2 Timotewu 2:20-22 yi kombisaka ha kone, hi fanela ku va ni wuxiyaxiya loko hi hlawula vanghanu ndzreni ka bandla. I swinene ku dzrimuka leswaku a hi hinkwavu ndzreni ka bandla va taka hi pfuna ku tama hi dumbeka ka Yehovha. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 03/2024 pp. 22-23 §§ 11-12

Xana u same u yanakanya leswaku Yehovha a tsrhamisise kuyini? Nambi leswi swi kalaka swi nga koteki ku vona Yehovha, a Bibele dzri mu tlhamuxela hi tindlela ta ku hambanahambana. Yehovha a vitaniwa ‘dambu ni xitlhangu’ a tlhela a vitaniwa “ndzrilo lowu helisaka”. (Amaps. 84:11; Heb. 12:29) Mutsrali wa kukazri wa Bibele loko a tlhamuxela Yehovha, a hlaye leswaku a fana ni zribye dzra safira, ku nga zribye ledzri phatima ku fana ni woru kun’we ni nkwangulatilu lowu phatimaka. (Ezek. 1:26-28) Leswi swi kalaka swi koteki kuva hi vona Yehovha swi nga ha hi kazratela ku kholwa leswaku yene awa hi zrandzra. Vhanu van’wana va yanakanya leswaku Yehovha a nge txhuki a va zrandzra hi kola ka leswi va khalutiki hi ka swiyimu swa ku kazrata a wuton’wini byavu. Yehovha awa ma twisisa matiwela yezru ni ndlela leyi ma hi khumbaka ha yone. Akuva a hi pfuna, a tizrisa Zritu dzrake ledzri tlhamuxelaka matsrhamela yake ya ku xonga. A zritu dzra dzrin’we ledzri tlhamuxelaka Yehovha ku yampswa i Lizrandzru. (1 Yoh. 4:8) Yehovha i lizrandzru. A susumeteliwa hi lizrandzru ka hinkwaswu leswi a swi yentxaka. A lizrandzru dzra Xikwembu Nkulukumba i dzrikulu nakone dzri ni ntamu lakakuva a dzri kombisa ni ka lava kalaka va nga mu zrandzri.—Mat. 5:44, 45. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 01/2024 p. 26 §§ 1-3

Yehovha a hlawule Moxe akuva a kongomisa Vaisrayele leswaku va huma a Egipta, nakone akuva a va komba leswaku hi yene lweyi a a va kongomisa Yehovha a a va zrangela hi ku tizrisa tlavi a nhlikaninhi, ni wusiku a a va zrangela hi ku tizrisa ndzrilo. (Eks. 13:21) Moxe kun’we ni Vaisrayele va landzrelele tlavi ni ndzrilo ku ya tlhasa a lwandle dzra ku pshwuka. Kambe Vaegipta va hlongolise Vaisrayele. Vone va txhave swinene lakakuva va yanakanya leswaku Vaegipta a va ta va dlaya. Kambe a swi nga li hi ndlela leyo hikusa Yehovha a a kongomisa vhanu vake hi ku tizrisa Moxe. (Eks. 14:2) Kutani Yehovha a va huluxe hi ndlela ya ku hlamalisa swinene. (Eks. 14:26-28) Ka 40 wa malembe lama landzreliki, Moxe a tame a dumba leswaku Yehovha a a tizrisa tlavi akuva a kongomisa vhanu va Xikwembu Nkulukumba a mananga. (Eks. 33:7, 9, 10) Yehovha a vulavule na Moxe na a li tlavini, kutani Moxe a byela tiko dzra Israyele leswi Yehovha a mu leletiki swone. Vaisrayele a va swi xiya leswaku i Yehovha lweyi a a va kongomisa hi ku tizrisa Moxe. Xihondzro Xa Ku Zrindzra 02/2024 p. 21 §§ 4-5