Mintlhamuxelo Ya Xibukwana Xa Ntlhanganu Wa Wutomi Ni Wutizreli Byezru
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
3-9 KA MARSU
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 3
Kombisa Leswaku U Dumba Yehovha
Textos Bíblicos Explicados artigo 14 §§ 4-5
Amaproverbia 3:5, 6—“Não te estribes no teu próprio entendimento”
“Confie em Jeová de todo o seu coração.” Nós mostramos que confiamos em Deus quando fazemos as coisas do modo dele. Precisamos confiar em Deus totalmente, de todo o nosso coração. Na Bíblia, o coração geralmente se refere ao que somos por dentro, o que inclui as nossas emoções, motivações, pensamentos e atitudes. Assim, confiar em Deus de todo o coração envolve mais do que os nossos sentimentos. É uma escolha consciente que fazemos porque temos certeza de que o nosso Criador sabe o que é melhor para nós.—Varoma 12:1.
“Não confie no seu próprio entendimento.” Temos que confiar em Deus porque nosso modo de pensar é imperfeito. Se confiarmos apenas em nós mesmos ou nos deixarmos levar pelos nossos sentimentos, podemos tomar decisões que no começo parecem boas, mas que depois terão resultados ruins. (Pr 14:12; Yr 17:9) A sabedoria de Deus é muito superior à nossa. (Eza 55:8, 9) Quando deixamos que o modo de pensar de Deus nos guie, sempre vamos ter bons resultados na nossa vida.—Ps 1:1-3; Pr 2:6-9; 16:20.
Textos Bíblicos Explicados artigo 14 §§ 6-7
Amaproverbia 3:5, 6—“Não te estribes no teu próprio entendimento”
“Lembre-se dele em todos os seus caminhos.” Temos que levar em conta o ponto de vista de Deus em todos os aspectos e decisões importantes da nossa vida. Fazemos isso por orar pedindo a orientação dele e por seguir o que ele diz na sua Palavra, a Bíblia.—Ps 25:4; 2 Tim 3:16, 17.
“Ele endireitará as suas veredas.” Deus endireita as nossas veredas, ou caminhos, por nos ajudar a viver de acordo com seus padrões justos. (Pr 11:5) Assim, podemos evitar problemas desnecessários e ter uma vida muito mais feliz.—Ps 19:7, 8; Eza 48:17, 18.
Xikolo Xa Vutirheli p. 76 § 4
Leswi Ntokoto Wu Pfunaka Swona
Loko munhu a langutane ni swiyimo swo hambana-hambana evuton’wini, a nga tikuma a ehleketa hi ndlela leyi: ‘Leswi a ndzi sunguli ku langutana na swona. Ndza swi tiva leswaku ndzi fanele ndzi endla yini.’ Xana sweswo i vutlhari? Amaproverbia 3:7 ya tsundzuxa: “U nga vi la tlhariheke ematihlweni ya wena.” Ntokoto wu fanele wu antswisa vonelo ra hina ra swilo leswi lavaka ku xiyisisiwa loko hi langutana ni swiyimo swo karhi evuton’wini. Kambe loko hi endla nhluvuko wa moya, ntokoto wa hina wu fanele wu tiyisekisa mianakanyo ni timbilu ta hina leswaku i mikateko ya Yehovha ntsena leyi nga ta hi endla hi humelela. Kutani nhluvuko wa hina a wu kombisiwi hi ku langutana ni swiyimo hi ku titshemba, kambe hi ku tshemba Yehovha leswaku a hi kongomisa evuton’wini bya hina. Wu kombisiwa hi ku tiyiseka ka hina leswaku a ku na nchumu lexi nga endlekaka yena a nga xi pfumelelanga, wu tlhela wu kombisiwa hi ku va ni vuxaka lebyi tiyeke ni Tata wa hina wa le tilweni.
Tindzralama Ta Moya
Sentinela 15/09/2006 p. 17 § 7
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Swivuriso
3:3. Hi fanele hi teka musa wa rirhandzu ni ntiyiso swi ri swa nkoka swinene naswona hi swi kombisa hilaha a hi ta ri kombisa hakona sindza ra le nhan’wini leri durhaka ngopfu. Nakambe hi fanele hi tsala timfanelo leti etimbilwini ta hina hi ku ti endla xiphemu xa vumunhu bya hina.
10-16 KA MARSU
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 4
‘Bekisa Mbilu Yaku’
Xihondzro Xa Ku Zrindzra 01/2019 p. 15 § 4
U Nga Yi Sizrelelisa Kuyini Mbilu Yaku?
4 Ka Amaproverbia 4:23, zritu “mbilu” dzri tizriseliwa ku hlaya ‘ndzreni’ ka mhunu. (Dondzra Amapsalma 51:6.) Hi mahlayela man’wana, “mbilu” swi hlaya mimpimiso yezru ya xihundla, matitwela, minsusumeto ni ku navela kwezru. Hi leswi hi nga xiswone hakunene he ndzreni, ku nge ntsena leswi hi tikombaka na hi li xiswone he handle.
Xihondzro Xa Ku Zrindzra 01/2019 p. 17 §§ 10-11
U Nga Yi Sizrelelisa Kuyini Mbilu Yaku?
10 Loko hi djula ku humelela ku bekiseni ka mbilu yezru, hi fanela ku kota ku vona makhombo hi tlhela hi yangula hi ku kahlula akuva hi tisizrelela. Zritu ledzri ndzruluteliwiki dzri ku “bekisa” ka Amaproverbia 4:23 dzri hi dzrimuxa ntizro lowu a wu yentxiwa hi mulaveleli. A masikwini ya Hosi Salomoni, a valaveleli a va yima henhla ka makhumbi ya ku biyela doropa va va va ba xipalapala va pfuxa vhanu loko va vona khombo dzri tsrhindzrekela. Xifaniso lexo xi hi pfuna ku twisisa leswi hi fanelaka ku swi yentxa akuva hi sivela Sathana ku hi bolisa miyanakanyu.
11 A minkameni ya khale-khale, valaveleli a va tizrisana hi le kusuhi ni vazrindzri va tinyangwa. (2Sa 18:24-26) Hi ku tizra xikan’we, a va pfunisa ku sizrelela doropa hi ku vonisisa leswaku tinyangwa a ti pfaliwile loko ku txhuka ku tsrhindzrekela nala. (Neh 7:1-3) Lipfalu dzrezru ledzri dondzrisiwiki hi Bibele dzri nga tizra swanga mulaveleli wezru dzri va dzri hi basopisa loko Sathana a dzringisa ku dumela mbilu yezru—hi mahlayela man’wana, loko a dzringisa ku kutxetela mimpimiso yezru, matitwela, minsusumeto kumbe ku navela kwezru. Nkama wini na wini loko lipfalu dzrezru dzri hi basopisa, ku djuleka hi dzri yingiseta, hi pfala nyangwa, hi ndlela ya ku fanekisela.
Xihondzro Xa Ku Zrindzra 01/2019 p. 18 § 14
U Nga Yi Sizrelelisa Kuyini Mbilu Yaku?
14 Akuva hi bekisa mbilu, a swi dzringananga kuva hi nga yi tsrhiki yi kutxeteliwa hi swa ku biha kambe ku djuleka hi tlhela hi yi tsrhika yi kutxeteliwa hi swa swinene. Tlhela u yanakanya hi xifaniso xa doropa ledzri nga biyeliwa. Muzrindzri wa tinyangwa a a ti pfala akuva a sivela wudumeli bya valala, kambe minkama yin’wana a a ti pfula akuva ku kota ku nghenisiwa swakuda ni swin’wana leswi a swi djuleka doropeni. Loko tinyangwa a to kala ti nga ha pfuliwi ni siku ni dzrin’we, lava nga ndzreni ka doropa a va ta sika hi ndlala. Hi ku fanana, na hine swa djuleka kuva hi pfula mbilu nkama ni nkama hi yi tsrhika yi kutxeteliwa hi mimpimiso ya Xikwembu Nkulukumba.
Sentinela 01/05/2012 p. 32 § 2
“Hlayisa Mbilu Ya Wena!”
Hikwalaho ka yini hi fanele hi hlayisa mbilu ya hina yo fanekisela? Xikwembu xi huhutele Hosi Solomoni ku tsala a ku: “Hlayisa mbilu ya wena ku tlula hinkwaswo leswi swi faneleke swi hlayisiwa, hikuva swihlovo swa vutomi swi le ka yona.” (Pr 4:23) Vutomi bya hina bya sweswi ni bya nkarhi lowu taka byi titshege hi xiyimo xa mbilu ya hina yo fanekisela. Hikwalaho ka yini? Hikuva Xikwembu xi vona leswi nga endzeni ka mbilu ya hina. (1Sa 16:7) I munhu loyi hi nga yena endzeni, “munhu la nge xihundleni wa mbilu” loyi a kombisaka ndlela leyi Xikwembu xi hi tekaka ha yona.—1Pe 3:4.
Tindzralama Ta Moya
Xihondzro Xa Ku Zrindzra 08/2021 p. 8 § 4
Xana U Ta Yimela Yehovha?
4 Amaproverbia 4:18 yi li: ‘A ndlela ya lava ku lulama yi fana ni ku vaninga ka wuzronga, a ku phatima ka kone ku yengeteleka ku tlhasa nhlikanhini lowukulu.’ A mazritu lawa ma fambisana ni ndlela leyi Yehovha a pfunaka malandzra yake akuva ma twisisa nkongometo wake. Yehovha a yentxa leswo hakatsrongokatsrongo. A ndzrimana leyi yi tlhela yi hi pfuna ku vona ndlela leyi mukriste a yentxeka ku txintxa a wuton’wini byake akuva a ya a tsrhindzrekela kusuhi na Yehovha. Ku kula hi tlhelo dzra moya a swi yentxeki swa kola ni kola. Swi teka nkama. Loko hi tikazratela ku dondzra hi tlhela hi tizrisa swilayu leswi kumekaka a Bibeleni, ni leswi hi nyikiwaka hi hlengeletanu ya Yehovha, hakatsrongokatsrongo hi ta ya hi ma yetisela ku yampswa matsrhamela ya Kriste. Hi ta tlhela hi mu tiva ku yampswa Yehovha. A hi voni xifaniso lexi Yesu a khaneliki ha xone akuva a tlhamuxela yinhla leyi hi ndlela leyi khanyaka.
17-23 Ka MARSU
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 5
Fambela Kule Ni Mahanyela Ya Ku Biha Hi Tlhelo Dzra Tinkuku
Sentinela 15/07/2000 p. 29 § 1
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Eka xivuriso lexi munhu wo biha u hlamuseriwa tanihi “wansati la nga tiviwiki”—nghwavava.a Marito lawa a yengaka ha wona munhu loyi a n’wi lavaka ma tsokombela ku fana ni vulombe bya le xihlengeni naswona ma olova ku tlula mafurha ya mutlhwari. Xana vubihi byo tala bya rimbewu a byi sunguli hi yona ndlela leyi? Hi xikombiso, ehleketa hi ntokoto wa matsalana la kokaka mahlo wa malembe ya 27 la vuriwaka Amy. U ri: “Entirhweni, wanuna loyi u ndzi khathalela ku tlula mpimo naswona u tshamela ku ndzi bumabumela. Swa tsakisa ku khathaleriwa. Kambe ndza swi vona leswaku u lava ku etlela na mina ntsena. A nge ndzi kanganyisi.” Marito yo tlhoma van’wana tinsiva ya muwongi wa xinuna kumbe wa xisati hi ntolovelo ma tsakisa, kambe hi fanele hi xiya xikongomelo xa wona xa xiviri. Eka leswi hi fanele hi tirhisa vuswikoti bya hina byo anakanya.
Sentinela 15/07/2000 p. 29 § 2
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Vuyelo bya ku tikhoma loko biha byi bava ku fana ni xibaha naswona byi kariha ku fana ni banga leri tsemaka matlhelo mambirhi—bya vava naswona bya dlaya. Ku karhatiwa hi ripfalo, tinyimba leti nga lavekiki kumbe vuvabyi lebyi tluletiwaka hi rimbewu hi xitalo hi byona vuyelo byo vava bya mikhuva yo tano. Naswona anakanya hi ku karhateka emintlhavekweni lokukulu loku twiwaka hi munghana wa vukati wa munhu la nga tshembekiki. Xiendlo xin’we xa ku nga tshembeki evukatini xi nga vanga timbanga leti enteke leti tshamaka vutomi hinkwabyo. Ina, mahanyelo yo biha ya vavisa.
Sentinela 15/07/2000 p. 29 § 5
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Hi fanele hi yi papalata hilaha hi nga kotaka hakona minkucetelo ya vanhu vo homboloka. Ha yini hi fanele hi tixavisa etindleleni ta vona hi ku yingisela vuyimbeleri lebyi thyakeke, hi hlalela vuhungasi lebyi onhaka kumbe hi hlalela swifaniso leswi byambuleke? (Pr 6:27; 1Ko 15:33; Ef 5:3-5) Naswona ku nga va vuphukuphuku ku koka nyingiso wa vona hi ku tlanga hi rirhandzu kumbe hi maambalelo ni ku tisasekisa loku nga fanelangiki!—1Tm 4:8; 1Pe 3:3, 4.
Tindzralama Ta Moya
Sentinela 15/07/2000 p. 29 § 7
U Nga Tshama U Tengile Emisaveni Leyo Biha
Xisweswo Solomoni u kandziyisa vuyelo byo biha byo tipeta emahanyelweni yo biha. Vuoswi ni ku lahlekeriwa hi xindzhuti kumbe ku tixixima swa fambisana. Xana a swi susi xindzhuti ku endla swilo swo tano ntsena leswaku hi enerisa ku navela ka hina loko biha kumbe ka un’wana? Xana a swi kombisi ku pfumala ku tixixima loko hi va ni vuxaka bya rimbewu ni un’wana loyi hi nga tekanangiki na yena?
24-30 Ka MARSU
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 6
Hi Nga Dondzra Yini Ka Nsokoti?
Perspicaz vol-1 p. 999 §§ 1-2
Formiga
‘Sabedoria Instintiva.’ A ‘sabedoria’ das formigas não é produto de raciocínio inteligente, mas resulta dos instintos com que foram dotadas pelo seu Criador. A Bíblia menciona a formiga como ‘preparando seu alimento no verão e recolhendo seus alimentos na colheita’. (Pr 6:8) Uma das variedades mais comuns de formiga encontrada na Palestina, a formiga colhedeira ou ceifeira (Messor semirufus), armazena grandes suprimentos de cereais na primavera e no verão, e faz uso deles nas estações, inclusive no inverno, em que é difícil obter alimento. Esta formiga costuma ser encontrada perto de eiras, onde há abundância de sementes e de grãos. Quando a chuva faz que a umidade atinja as sementes armazenadas, as formigas colhedeiras levam depois os grãos para fora, ao sol, a fim de secarem. Sabe-se até mesmo que ela arranca a parte germinal da semente, para que não brote enquanto armazenada. As colônias de formigas colhedeiras tornam-se evidentes pelos caminhos bem batidos, bem como pelas cascas de sementes deixadas fora da entrada do formigueiro.
Características Exemplares. Assim, um breve exame da formiga dá força à exortação: “Vai ter com a formiga, ó preguiçoso; vê os seus caminhos e torna-te sábio.” (Pr 6:6) As formigas não só são notáveis pela sua preparação instintiva para o futuro, mas também pela sua persistência e determinação, muitas vezes carregando ou tenazmente arrastando objetos que têm duas ou mais vezes o seu peso, fazendo todo o possível para cumprir sua tarefa específica e negando-se a desistir, mesmo que caiam, deslizem ou rolem algum íngreme precipício abaixo. Sendo notavelmente cooperadoras, mantêm seus ninhos bem limpos e mostram preocupação com outras operárias, às vezes ajudando formigas feridas ou esgotadas a retornar ao ninho.
Sentinela 15/09/2000 p. 26 §§ 3-4
Hlayisa Vito Ra Wena
Ku fana ni vusokoti xana a hi fanelanga hi gingiriteka na hina? Ku tirha hi matimba ni ku lwela ku endla nhluvuko entirhweni wa hina swa hi vuyerisa ku nga khathariseki leswaku loyi a hi kongomisaka u kona kumbe e-e. Ina, hi fanele hi endla leswi nga ematimbeni ya hina exikolweni, entirhweni wa ku tihanyisa ni loko hi hlanganyela emintirhweni ya moya. Tanihi leswi vusokoti byi vuyeriwaka hi ku gingiriteka ka byona, Xikwembu na xona xi lava leswaku ‘hi vona leswinene entirhweni hinkwawo wa ku gingiriteka ka hina.’ (Ekl 3:13, 22; 5:18) Vuyelo bya ku tirha hi matimba i ku va ni ripfalo ro basa ni ku eneriseka.—Ekl 5:12.
Solomoni u ringeta ku xalamukisa lolo eku khudzeheleni ka rona hi ku vutisa swivutiso swimbirhi leswi ntlhontlhaka mianakanyo: “Wena lolo, u ta etlela ku fikela rini? U ta pfuka rini evurhongweni bya wena?” Loko hosi yi encenyeta mavulavulelo ya rona, yi ri: “Ku etlelanyana, ku khudzehelanyana, ku khondlanyana mavoko u etlela, kunene vusiwana bya wena byi ta ta ku fana ni munhu la tsendzelekaka, ni ku navela ka wena ku fana ni munhu la hlomeke.” (Pr 6:9-11) Loko lolo ra ha ganamile, vusiwana byi ri fikela hi rivilo ro kota ra khamba, naswona ku pfumala ku ri hlasela ku fana ni munhu la hlomeke. Masimu ya lolo ma hatla ma tala mfava ni swigatlu. (Pr 24:30, 31) Hi xinkarhana ri lahlekeriwa hi mabindzu ya rona. Xana muthori u ta lehisela lolo mbilu ku fikela rini? Naswona xana xichudeni lexi lolohaka ku hlaya xi nga langutela ku humelela exikolweni?
Tindzralama Ta Moya
Sentinela 15/09/2000 p. 27 § 3
Hlayisa Vito Ra Wena
Swilo swa nkombo leswi xivuriso xi swi boxaka i swilo swa xisekelo naswona swi hlanganisa mixaka hinkwayo ya swilo swo biha. “Mahlo lama titlakusaka” ni “mbilu leyi kunguhataka makungu yo biha” i swidyoho leswi endliwaka hi ku tirhisa mianakanyo. “Ririmi ra vunwa” ni “mbhoni ya vunwa leyi tisungulelaka mavunwa” i marito ya vudyoho. “Mavoko lama halataka ngati leyi nga riki na nandzu” ni “milenge leyi hatlaka ku tsutsumela evubihini” i swiendlo swo biha. Naswona leswi Yehovha a swi vengaka ngopfu i munhu la hlohlotelaka madzolonga exikarhi ka vanhu lava loko ku nga ri ha yena va nga hanyisanaka hi ku rhula. Ku engeteleka eka nhlayo leyi ku suka eka tsevu ku ya eka nkombo ku ringanyeta leswaku nxanxamelo wa swilo leswi a wu heli, tanihi leswi vanhu va hambetaka va andzisa swiendlo swa vona swo biha.
31 KA MARSU–6 KA ABRILI
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 7
Tingawula Swiyimu Leswi Nga Ha Ku Bekaka Ndzringweni
Sentinela 15/11/2000 p. 29 § 5
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Fasitere leri Solomoni a languteke ehandle ha rona a ri ri na xo siva ha xona—handle ko kanakana a ri ri ni rimba naswona ri khavisiwile swinene. Loko ri ya ri pela, munyama wa vusiku wu funengeta switarata. U vona jaha leri nga ta phaseka hi ku olova. Leswi ri nga riki na ku twisisa kumbe mianakanyo leyinene, ri pfumala vutlhari. Swi tikomba onge a ri yi tiva ndhawu leyi a ri ri eka yona ni leswaku ri nga ha hlangana na yini. Jaha ri tshinela ekusuhi ni “yinhla ya yena” leyi nga endleleni leyi yaka endlwini ya wansati loyi. I mani nsati loyi? Xana u lava yini?
Sentinela 15/11/2000 p. 30 § §§ 4-6
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Nomu wa wansati loyi wa rhetela. Hi vurhena, u vula marito ya yena hi ku titshemba. Hinkwaswo leswi a swi vulaka u swi vula hi vurhon’wana leswaku a yenga jaha leri. Hi ku vula leswaku u endle switlhavelo swa xinakulobye siku rero a tlhela a hetisisa switshembiso swa yena leswi hlambanyiweke, u lava ku kombisa leswaku u lulamile, a nga vabyi hi tlhelo ra moya. Switlhavelo swa xinakulobye swa le tempeleni ya le Yerusalema a swi katsa nyama, mapa, mafurha ni vhinyo. (Lv 19:5, 6; 22:21; Tin 15:8-10) Tanihi leswi muendli wa xitlhavelo a nga ha tekaka swo karhi eka xitlhavelo xa xinakulobye a tekela yena ni ndyangu wa yena, kutani u vula leswaku ku ni swakudya ni swakunwa swo tala endlwini ya yena. Xikongomelo xa kona xi le rivaleni: Jaha leri a ri ta tiphina kwalaho. Wansati loyi u suke endlwini ya yena hi xikongomelo xo ta lava yena. Swa hlamarisa—loko ku ri ni loyi a nga tshembaka marito yo tano. Xidyondzi xin’wana xa Bibele xi ri: “I ntiyiso a a humile a lavana ni munhu loyi a nga n’wi kumaka, kambe, xana hakunene a humele ku lava jaha leri hi ku kongoma? I xiphukuphuku ntsena—kumbexana jaha leri—lexi a xi ta tshemba nsati loyi.”
Endzhaku ko ambala hi ndlela leyi kokaka mahlo, a vulavula hi ndlela yo tlhoma munhu tinsiva, ndlela leyi a vukarhaka ha yona, mukanganyisi loyi u xaxameta swinunhweriso leswi a swi tirhiseke. U ri: “Ndzi khavise mubedo wa mina hi swiandlalo, hi swilo swo tala swa mavalavala, ntsembyana wa Egipta. Ndzi n’wan’wasele sangu ra mina hi mira, hi timhangani ni sinamoni.” (Pr 7:16, 17) U khavise mubedo wa yena hi mintsembyana ya mivalavala leyi humaka aEgipta kutani a yi chela swinun’hweriso leswi a swi rhandzaka swa nun’hwelo wa mira, mhangani ni sinamoni.
U ya emahlweni a ku: “Tana, a hi nwe ntalo wa rirhandzu ra hina ku fikela nimixo; a hi tiphine havumbirhi bya hina hi swikombiso swa rirhandzu.” Xirhambo xa kona a ku nga ri xa ku ya titlonya hi dina ya vanhu vambirhi ntsena. Xitshembiso xakwe hi lexi xo tsakela vuxaka bya rimbewu. Xikombelo lexi xi endle leswaku jaha leri ri langutela emahlweni ku tokota swo karhi naswona a xi twala xi nyanyula! Ku engetela eka nkucetelo wakwe u te: “Hikuva nuna wa mina a nga kona endlwini yakwe; u teke riendzo a ya ekule swinene. U fambe ni nkwama wa mali. U ta vuya endlwini yakwe loko n’weti wu thwasa.” (Pr 7:18-20) U n’wi tiyisekise leswaku a va ta va va sirhelelekile hakunene, hikuva nuna wa yena u fambe hi ntirho naswona a nga languteriwanga ku vuya sweswi. Wa nga vona vuswikoti lebyi a nga na byona byo kanganyisa munhu loyi lontsongo! “U hambukise jaha leri hi marito yo tala lama khorwisaka. Wa ri kanganyisa hi milomu yo olova.” (Pr 7:21) Swi nga lava munhu wo fana na Yosefa hi mahanyelo leswaku a lwisana ni xikombelo lexi xi yengaka. (Gn 39:9, 12) Xana jaha leri ri na wona mahanyelo yo tano?
Sentinela 15/11/2000 p. 31 § 2
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Swi ti komba swi nga olovi eka jaha leri ku bakanya xirhambo lexi. Hiloko ri humbiwa mano, ri n’wi sala endzhaku ‘ku fana ni nkunzi leyi yaka eku dlayiweni.’ Jaha leri ri kokeriwa exidyohweni ku fana ni leswi munhu la bohiweke hi tinsimbi a tsandzekaka ku balekela nxupulo. A nga ri voni khombo ra swona nikatsongo ku fikela “loko nseve wu boxa xivindzi xa rona,” leswi vulaka leswaku ku fikela loko a kuma mbanga leyi nga n’wi vangelaka rifu. Rifu ri nga ha n’wi dlaya hikuva u tipete eka mavabyi lama dlayaka lama tluletiwaka hi vuxaka bya rimbewu.b Mbanga leyi yi nga tlhela yi vanga rifu ra moya; “swi katsa moya-xiviri wa rona.” Vumunhu ni vutomi byakwe byi khumbekile swinene naswona u endle xidyoho lexikulu eka Xikwembu. Xisweswo u tsutsumele exirimbanini xa rifu ku fana ni xinyenyana lexi tsutsumelaka entlhan’wini!
Tindzralama Ta Moya
Sentinela 15/11/2000 p. 29 § 1
“Hlayisa Swileriso Swa Mina Kutani U Hambeta U Hanya”
Solomoni u ya emahlweni a ku: “Swi tsimbe [swileriso swa mina] etintihweni ta wena, naswona u swi tsala exiphepherheleni xa mbilu ya wena.” (Pr 7:3) Tanihi leswi tintiho ti nga vonakaka kahle naswona ti nga ta nkoka eku endleni leswi hi swi lavaka, tidyondzo leti hi ti dyondzaka ku sukela evutsongwanini hi ku pfumelelana ni Matsalwa kumbe ku kuma vutivi bya Bibele swi fanele swi va nchumu lowu tshamelaka ku hi tsundzuxa ni nkongomiso eka xin’wana ni xin’wana lexi hi xi endlaka. Hi fanele hi swi tsala eswiphepherheleni swa timbilu ta hina, hi hanya ha swona.
7-13 KA ABRILI
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 8
Yingiseta Vutlhazri Bya Yesu
Mulandzeri Wa Mina p. 131 § 7
“Ndza N’wi Rhandza Tatana”
7 Eka ndzimana 22, vutlhari byi ri: “Yehovha u ndzi humesile ndzi ri masungulo ya ndlela yakwe, masungulo ya mintirho yakwe ya khale swinene.” Marito lawa a ma nge tirhi eka vutlhari hi ku kongoma hikuva a byi si tshama byi ‘humesiwa.’ A byi na masungulo hikuva Yehovha a nga na masungulo naswona u tshama a ri la tlhariheke. (Ps 90:2) Hambiswiritano, N’wana wa Xikwembu u ve “mativula ya ntumbuluko hinkwawo.” U vumbiwile; hi yena wo sungula eka swivumbiwa swa Yehovha. (Kl 1:15) N’wana u ve kona matilo ni misava swi nga si va kona, hilaha buku ya Swivuriso yi vulaka hakona. Nakambe, leswi a nga Rito, leswi vulaka Muvulavuleri wa Xikwembu, u ve xikombiso lexi heleleke xa vutlhari bya Yehovha.—Yh 1:1.
Mulandzeri Wa Mina pp. 131-132 §§ 8-9
“Ndza N’wi Rhandza Tatana”
8 Xana N’wana a a endla yini nkarhi wolowo hinkwawo loko a nga si ta laha misaveni? Ndzimana 30 yi hi byela leswaku a a ri etlhelo ka Xikwembu a ri “mutirhi la nga ni vuswikoti.” Xana sweswo swi vula yini? Vakolosa 1:16 yi ri: “Hikuva ha yena swilo hinkwaswo swi tumbuluxiwile ematilweni ni le henhla ka misava . . . Swilo leswin’wana hinkwaswo swi tumbuluxiwe ha yena naswona swi tumbuluxeriwe yena.” Leswi vulaka leswaku Yehovha, Muvumbi, u tirhise N’wana wa yena, la nga Mutirhi la nga ni Vuswikoti, leswaku a tumbuluxa swilo leswin’wana hinkwaswo—ku sukela eka swivumbiwa swa moya etilweni ku ya eka vuako hinkwabyo lebyikulu ngopfu ni misava swin’we ni swimilana swa yona swo hambana-hambana leswo xonga ku katsa ni swiharhi swin’we ni xivumbiwa xa nkoka eka hinkwaswo emisaveni: ku nga munhu. Ntirhisano lowu N’wana a nga na wona ni Tata wakwe hi nga wu fanisa ni mumpfampfarhuti wa swiyimo swa miako la tirhaka ni muaki, loyi a akaka muako hi ndlela leyi mumpfampfarhuti a wu mpfampfarhuteke ha yona. Xin’wana ni xin’wana lexi hi tsakisaka eka ntumbuluko xi yisa ku dzuneka eka Mumpfampfarhuti Lonkulu. (Ps 19:1) Hambiswiritano, hi fanele hi tsundzuka ntirhisano ni ntsako lowu Muvumbi a veke na wona nkarhi wolowo hinkwawo ni ‘mutirhi loyi la nga ni vuswikoti.’
9 Loko vanhu vambirhi lava nga hetisekangiki va ri karhi va tirha swin’we, va pfa va tlulana milenge. Kambe a swi tano hi Yehovha ni N’wana wa yena! N’wana u hete malembe ya ntsandza-vahlayi a ri karhi a tirha ni Tata wakwe naswona a a ‘tsakile emahlweni ka yena nkarhi hinkwawo.’ (Pr 8:30) Ina, a a tsakela ku tirha ni Tata wakwe naswona a va ri vanghana. Swi le rivaleni leswaku N’wana u fane ni Tata wakwe naswona u ti tekelele hinkwato timfanelo ta Xikwembu. Hi swona leswi endleke leswaku va va vanghana lavakulu ngopfu! Swi fanerile ku vula leswaku vunghana bya vona i bya khale swinene naswona a byi kona lebyi fanaka na byona evuakweni hinkwabyo.
Sentinela 15/04/2009 p. 31 § 14
Ku Tlangela Yesu, Davhida Lonkulu Tlhelo Solomoni Lonkulu
14 I munhu un’we ntsena loyi a a tlula Solomoni hi ku tlhariha. Munhu wa kona i Yesu Kreste, loyi a tihlamuseleke tanihi “nchumu lowu tlulaka Solomoni.” (Mt 12:42) Yesu u vulavule “marito ya vutomi lebyi nga heriki.” (Yh 6:68) Hi xikombiso, Dyondzo ya le Ntshaveni yi engetele vuxokoxoko ni milawu leyi kongomisaka eka milawu leyi kongomisaka ya swivuriso swin’wana swa Solomoni. Solomoni u hlamusele swilo swo tala leswi endlaka leswaku mugandzeri wa Yehovha a tsaka. (Pr 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20) Yesu u kandziyise leswaku ntsako wa xiviri wu kumiwa eka swilo leswi fambisanaka ni ku gandzela Yehovha ni ku hetiseka ka switshembiso swa Yena. U te: “Va tsaka lava khathalaka hi xilaveko xa vona xa moya, hikuva mfumo wa matilo i wa vona.” (Mt 5:3) Lava tirhisaka milawu leyi kongomisaka leyi kumekaka eka tidyondzo ta Yesu va tshinela eka Yehovha, loyi a nga “xihlovo xa vutomi.” (Ps 36:9; Pr 22:11; Mt 5:8) Kreste u kombisa “vutlhari bya Xikwembu.” (1Ko 1:24, 30) Leswi a nga Hosi leyi nga Mesiya, Yesu Kreste u ni “moya wa vutlhari.”—Eza 11:2.
Tindzralama Ta Moya
Xalamuka! 05/2014 p. 16
‘Vutlharhi Bya Huwelela’—Xana Wa Byi Twa?
▪ Encyclopedia yi vula leswaku Bibele i “buku leyi vanhu vo tala va nga na yona ku tlula hinkwato ematin’wini.” Yi hundzuluxeriwe hi nhlayo leyikulu ni hi tindzimi to tala ku tlula tibuku tin’wana. Bibele yi kumeka hi tindzimi leti endlaka 2600 yi helerile kumbe yi nga helelanga, leswi vulaka leswaku vanhu lava tlulaka 90 wa tiphesente va na yona.
▪ Vutlhari na byona “byi hambeta byi rila swinene” ku tlula rini na rini. Matewu 24:14 yi ri: “Mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke leswaku byi va vumbhoni ematikweni hinkwawo; kutani hi kona makumu [ya misava ya sweswi] ma nga ta fika.”
14-20 KA ABRILI
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERIBIA 9
Vana Mhunu Lweyi A Tlhazrihiki, Ku Nga Li Musandzri
Xihondzro Xa Ku Zrindzra 02/2022 p. 9 § 4
‘Yingela Mazritu Ya Tintlhazri’
Ku hlaya ntiyiso, swi nga hi kazratela ku yamukela xilayu lexi kongomiki. Hi nga patsra ni ku khunguvanyeka. Ha yini? Nambi leswi hi pfumelaka leswaku a hi hetisekanga, swi nga hi kazratela ku yamukela xilayu loko mhunu a hi byela leswaku hi lulamisa ntxhumu wa kukazri lowu hi phazamaka ka wone. (Dondzra Eklesiasta 7:9.) Hi nga ha tiyimelela hi ku hlaya leswaku mhunu lweyo a nga hi nyikanga xilayu hi nkongometo lowunene. Kumbe hi khunguvanyeka hi mhaka ya ndlela leyi a hi layiki ha yone. Hi nga ha sungula ku djuletela swihoxo swa mhunu lweyi a hi layiki, na hi pimisa leswi: ‘Ha yini a laya mine, kuve na yene awa hoxa?’ Hi wugamu, loko xilayu lexi hi nyikiwiki xone hi nga xi nyonxelanga hi nga ha yala ku xi tizrisa kumbe hi djuletela mhunu mumbeni lweyi a taka hi byela leswi hi djulaka ku swi twa.
Xihondzro Xa Ku Zrindzra 02/2022 pp. 12-13 §§ 12-14
‘Yingela Mazritu Ya Tintlhazri’
12 I yini lexi xi nga hi pfunaka ku yamukela xilayu? Hi fanela ku titsrongahata hi tlhela hi pfumela leswaku a hi hetisekanga ni leswaku minkama yimbeni ha phazama. Hi lani hi swi voniki ha kone Yobe a a ni mavonela lama hoxekiki kambe hi ku famba ka nkama a txintxe mapimisela yake nakone Yehovha a mu tovokisile hi kola ka leswo. Ha yini? Hikusa Yobe a a titsrongahata. A kombise leswaku a a titsrongahata hi ku yingela xilayu xa Elihu, lweyi a a li ntsrongo kwake. (Yb 32:6, 7) Ku titsrongahata ku nga tlhela ku hi pfuna ku tizrisa swilayu loko hi vona ingiki a swi hi faneli kumbe loko lweyi a hi nyikaka swilayu a li ntsrongo kwezru. Makwezru wa kukazri wa le Canadá a te: “Leswi vambeni va hi vonaka hi ndlela leyi hambaniki ni leyi hi tivonaka ha yone, a hi nge swi koti ku hluvuka loko hi nga layiwanga.” Hinkwezru hi djula ku txutxela mhandzru wa moya akuva hi va vazrezri ni vadondzrisi lavanene.—Dondzra Amapsalma 141:5.
13 Vona xilayu swanga xikombiso xa lizrandzru dzra Yehovha. Yehovha a hi navelela leswinene. (Pr 4:20-22) A djula ku hi komba leswaku awa hi zrandzra hi ku hi nyika swilayu hi ku tizrisa Bibele, mabuku lama seketeliwiki a Bibeleni ni vamakwezru lava wupfiki. Buku dzra Vaheberu 12:9, 10 dzri li: ‘A hi khata akuva hi pfuneka.’
14 Beka miyanakanyu yaku ka xilayu ku nge ka ndlela leyi xi nyikeliwiki ha yone. Minkama yimbeni hi nga ha vona ingiki ndlela leyi hi nyikiwiki ha yone xilayu a hi yinene. Ku hlaya ntiyiso mhunu lweyi a nyikelaka xilayu a fanela ku xi nyikela hi ndlela leyi swi taka nabyala ku xi yamukela. (Ga 6:1) Kambe loko a li hine hi nyikiwaka xilayu, hi fanela ku beka miyanakanyu ka xilayu xa kone nambi loko hi vona ingiki ndlela leyi hi nyikiwiki ha yone xilayu a hi yinene. Hi nga ha tivutisa leswi: ‘Nambi loko ni nga yi nyonxelanga ndlela leyi ni nyikiwiki ha yone xilayu, xana ku ni ntxhumu wa kukazri lowu ni nga wu dondzraka? Xana ni nga tsrhika ku lavisa swihoxo ni va ni tizrisa xilayu xake?’ I wutlhazri ku kuma ndlela ya ku tizrisa xilayu xin’wana ni xin’wana lexi hi nyikiwaka xone.—Pr 15:31.
Sentinela 15/05/2001 p. 30 §§ 1-2
‘Masiku Ya Hina Ma Ta Tala Loko Hi Tirhisa Vutlharhi’
N’wangulo wa munhu la tlhariheke loko a tshinyiwa wu hambanile ni wa muhlekuri. Solomoni u ri: “Tshinya munhu wo tlhariha, u ta ku rhandza. Nyika munhu wo tlhariha u ta tshama a tlharihile.” (Pr 9:8b, 9a) Munhu wo tlhariha wa swi tiva leswaku “ku hava ku tshinyiwa loku vonakaka ku tsakisa enkarhini wolowo, kambe ku tisa gome; kasi endzhakunyana ku veka mbhandzu wo rhula eka lava leteriweke hi kona, ku nga ku lulama.” (Heb 12:11) Hambiloko ndzayo yi nga ha languteka yi vava, ha yini hi fanele hi rihisela kumbe hi ringeta ku tiyimelela, kasi yi ta hi tlharihisa loko hi yi amukela?
Hosi ya vutlhari yi ya emahlweni yi ku: “Nghenisa vutivi eka munhu wo lulama naswona u ta engetela ku dyondza.” (Pr 9:9b) A nga kona la tlhariheke ngopfu kumbe la kuleke ngopfu lerova a nga ha swi koti ku dyondza. A hi ku tsakisa ka swona ku vona hambi ku ri vanhu lava se ti dyaka ti ya emagoveni va amukela ntiyiso kutani va tinyiketela eka Yehovha! Onge na hina hi nga lwela ku tshama hi ri ni ku navela ku dyondza ni ku hlayisa mianakanyo ya hina yi xalamukile.
Sentinela 15/05/2001 p. 30 § 5
‘Masiku Ya Hina Ma Ta Tala Loko Hi Tirhisa Vutlharhi’
Un’wana ni un’wana wa hina u ni vutihlamuleri bya ku endla matshalatshala ya ku kuma vutlhari. Loko Solomoni a kandziyisa yinhla leyi, u ri: “Loko u tlharihile, u tlharihile eka wena n’wini; loko u hlekurile, u ta swi byarha, wena u ri wexe.” (Pr 9:12) La tlhariheke u vuyeriwa hi vutlhari bya yena, ni muhlekuri u rhwala nandzu wa ku xaniseka ka yena. Hakunene hi tshovela leswi hi swi byaleke. Kutani, onge hi nga “yingisa vutlhari.”—Pr 2:2.
Tindzralama Ta Moya
Sentinela 15/09/2006 p. 17 § 5
Tinhla-nkulu Ta Buku Ya Swivuriso
9:17—“Mati lama yiviweke” i yini naswona ha yini ma “tsokombela”? Leswi Bibele yi fanisaka ku tiphina hi vuxaka bya rimbewu evukatini ni ku nwa mati lama phyuphyisaka lama humaka exihlobyeni, mati lama yiviweke ma fanekisela ku tikhoma loko biha hi tlhelo ra rimbewu exihundleni. (Pr 5:15-17) Mhaka ya ku va munhu a nga kumiwi yi endla leswaku mati wolawo ma vonaka ma tsokombela.
21-27 KA ABRILI
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 10
I Yini Lexi Nga Pfunaka Mhunu Leswaku A Va Ni Wukosi?
Sentinela 15/07/2001 p. 25 §§ 1-3
‘Mikateko I Ya Lowo Lulama’
Lowo lulama u katekisiwe hi ndlela yin’wana. “Loyi a tirhaka hi voko ro loloha u ta pfumala, kambe voko ra munhu la gingiritekaka hi rona leri nga ta fuwisa munhu. N’wana la nga ni ku twisisa wa hlengeleta hi nkarhi wa ximumu; n’wana la nyumisaka u etlela vurhongo hi nkarhi wa ntshovelo.”—Pr 10:4, 5.
Nchumu wa nkoka i marito lawa hosi yi ma byelaka vatirhi hi nkarhi wa ntshovelo. Nguva ya ntshovelo a hi nkarhi wo khudzehela. I nkarhi wa migingiriko ni ku tirha nkarhi wo leha. Kunene, i nkarhi wa leswaku n’wana a an’wa hi tsheve.
Loko Yesu a ehleketa hi ntshovelo, ku nga ri wa mavele, kambe wa vanhu, u byele vadyondzisiwa vakwe a ku: “Ntshovelo i wukulu, kambe vatirhi a hi vangani. Hikokwalaho, kombelani N’wini wa ntshovelo [Yehovha Xikwembu] leswaku a rhumela vatirhi entshovelweni wakwe.” (Mt 9:35-38) Hi lembe ra 2000, vanhu lava tlulaka 14 wa timiliyoni va ve kona eXitsundzuxweni xa rifu ra Yesu—a va tlula nhlayo ya Timbhoni ta Yehovha hilaha ku phindhiweke kambirhi. Kutani, i mani loyi a nga alaka leswaku “masimu, ma basile leswaku ma tshoveriwa”? (Yh 4:35) Vagandzeri va ntiyiso va kombela N’wini leswaku a va rhumela vatirhi vo tala, hi hala tlhelo vona va tirha hi matimba entirhweni wo endla vadyondzisiwa hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa vona. (Mt 28:19, 20) Kunene Yehovha u ya katekise swinene matshalatshala ya vona! Hi lembe ra ntirho ra 2000, vanhu lava ha ku sungulaka ku hlanganyela lava tlulaka 280 000 va khuvuriwile. Na vona va lwela ku va vadyondzisi va Rito ra Xikwembu. Onge hi nga kuma ntsako ni ku eneriseka enguveni leyi ya ntshovelo hi ku hlanganyela hi ku helela entirhweni lowu wa ku endla vadyondzisiwa.
Sentinela 15/09/2001 pp. 24-25 §§ 3-4
Famba ‘Endleleni Yo Lulama’
Solomoni u kombisa leswaku ha yini vululami byi ri bya nkoka. U ri: “Swilo swa nkoka swa munhu la fuweke i muti wakwe lowu tiyeke. Ku lova ka swisiwana i vusiwana bya swona. Xiendlo xa lowo lulama xi tisa vutomi; ntshovelo wa lowo homboloka wu vanga xidyoho.”—Pr 10:15, 16.
Rifuwo ri nga tirha tanihi nsirhelelo eka swilo swin’wana evuton’wini, tanihi leswi doroba leri biyeriweke ri nga nyikaka lava va tshamaka eka rona nsirhelelo wo karhi. Naswona vusweti byi nga va ni khombo loko swiyimo swo na swi pfuketani swi cinca. (Ekl 7:12) Hambiswiritano, hosi yo tlhariha yi nga ha va yi vulavula hi khombo ra loyi a fuweke ni ra loyi a nga evuswetini. Munhu la fuweke a nga ha tala ku veka ntshembo wa yena hilaha ku heleleke eka rifuwo rakwe, a anakanya leswaku hi swilo leswi vonakaka “swi fana ni rirhangu leri sirhelelaka.” (Pr 18:11) Naswona munhu loyi wa xisiwana, hi xihoxo a nga ha va ni langutelo ra leswaku vusiwana byakwe byi endla leswaku vumundzuku byakwe byi va bya ntima. Kutani, havambirhi ka vona va hluleka ku tiendlela vito lerinene ni Xikwembu.
Perspicaz vol-1 p. 314
Bênção
Jeová Abençoa Humanos. “A bênção de Jeová—esta é o que enriquece, e ele não lhe acrescenta dor alguma.” (Pr 10:22) Jeová abençoa aqueles a quem ele aprova por protegê-los, fazê-los prosperar, orientá-los, dar-lhes bom êxito e suprir-lhes as necessidades, com um resultado proveitoso para eles.
Tindzralama Ta Moya
Sentinela 15/05/2006 p. 30 § 18
Ntsako Lowu Kumiwaka Hi Lava Fambaka Hi Vutshembeki
18 “Nkateko wa Yehovha”—hi wona wu endleke leswaku vanhu va yena swi va fambela kahle hi tlhelo ra moya. Naswona ha tiyisekisiwa leswaku “a nga engeteli ku vaviseka eka wona.” (Pr 10:22) Kutani ha yini vanhu vo tala lava tshembekaka eka Xikwembu va weriwa hi miringo, leyi va vangelaka ku vaviseka lokukulu ni ku xaniseka? Hi weriwa hi swiphiqo ni ntshikilelo hikwalaho ka swivangelo swinharhu leswikulu. (1) Mboyamelo wa hina wa vudyoho. (Gn 6:5; 8:21; Yk 1:14, 15) (2) Sathana ni madimona ya yena. (Ef 6:11, 12) (3) Misava leyo homboloka. (Yh 15:19) Hambileswi Yehovha a pfumelelaka swilo leswo biha leswaku swi hi humelela, a hi yena muvangi wa swona. Entiyisweni, “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke yi huma ehenhla, hikuva yi xika hi le ka Tata wa mavoningo ya le xibakabakeni.” (Yk 1:17) Mikateko ya Yehovha a yi hi vangeli ku vaviseka.
28 KA ABRILI–4 KA MAYU
WUKOSI BYI NGA BIBELENI AMAPROVERBIA 11
U Nga Hlayi Leswo!
Sentinela 15/05/2002 p. 26 § 4
Vutshembeki Byi Kongomisa Lavo Lulama
Vutshembeki bya lavo lulama ni vuhomboloki bya lavo biha na byona byi khumba vanhu van’wana. Hosi ya Israyele yi ri: “Loyi a nga mugwinehi u lovisa munhu-kulobye hi nomu wakwe, kambe lavo lulama va ponisiwa hi ku lulama.” (Pr 11:9) I mani loyi a nga alaka leswaku ku lumbeta, rihlevo ro biha, mavulavulelo ya nhlambha, ni ku phyaphyarha ku ni khombo eka van’wana? Hi hala tlhelo, ririmi ra lowo lulama ri tengile, ri hlutekile naswona ra anakanyela. Vutivi bya n’wi ponisa hikuva ku tshembeka kakwe ku n’wi pfuna ku kuma tinhlamuselo leti swi vekaka erivaleni leswaku vahehli vakwe va n’wi hembela.
Sentinela 15/05/2002 p. 27 §§ 2-3
Vutshembeki Byi Kongomisa Lavo Lulama
Vanhu va le mutini lava fambaka hi ndlela yo lulama va endla leswaku ku va ni ku rhula ni vuhlayiseki naswona va aka vanhu van’wana. Xisweswo, muti wa tlakusiwa—wa nyuka. Lava nga ni rihlevo ro biha, lava tlhavaka ni ku vula swilo swo biha, va pfuxa timholovo, ni ku herisa ntsako, vun’we ni ku vanga hasahasa. Leswi swi va tano ngopfu-ngopfu loko vanhu lava va ri ni nkucetelo swinene. Muti wo tano wu va ni mpfilumpfilu ni vukanganyisi naswona mahanyelo kumbexana ni ikhonomi swa hohloka.
Nsinya wa nawu lowu tsariweke eka Amaproverbia 11:11 wu tirha hi ndlela leyi fanaka eka vanhu va Yehovha loko va ri karhi va hanyisana ni van’wana emavandlheni ya ka vona lama fanaka ni muti. Evandlheni leri vanhu va moya lavo lulama va kongomisiwaka hi vutshembeki bya vona, ku va ni nkucetelo lowunene, naswona va va ntlawa wa vanhu lava nga ni ntsako, lava gingiritekaka ni ku pfuna van’wana va tlhela va yisa ku dzuneka eka Xikwembu. Yehovha u katekisa vandlha ra vona, naswona ra nyuka hi tlhelo ra moya. Nkarhi wun’wana vanhu va nga ri vangani lava n’unun’utaka, ni lava nga enerisekiki, lava xopaxopaka ni ku vulavula ku biha hi ndlela leyi swilo swi endliwaka ha yona, va fana ni “rimitsu ra vuxungu” leri nga ha navaka kutani ri chela ni van’wana vuxungu. (Heb 12:15) Hakanyingi vanhu vo tano va lava ku lawula ngopfu naswona va tilavela xikhundlha. Va sungula mavari-vari ya leswaku a ku na vululami, ku ni xihlawuhlawu kumbe swin’wana swo tano evandlheni kumbe eka vakulu. Hakunene milomu ya vona yi nga vanga ku avana evandlheni. A hi fanelenga hi swi yingisa leswi va swi vulaka kambe hi fanele hi lwela ku va vanhu va moya lava endlaka leswaku ku va ni ku rhula ni vun’we evandlheni?
Sentinela 15/05/2002 p. 27 § 5
Vutshembeki Byi Kongomisa Lavo Lulama
Vona ndlela leyi munhu loyi a nga riki na ku twisisa kumbe “loyi a nga ni mbilu yo hunguka” a vangaka khombo ha yona! U hambeta a phyaphyarha ku fikela laha a hlevaka hi ndlela yo biha kumbe a rhuketela. Vakulu va fanele va hatlisa va herisa nkucetelo wolowo wo biha. Ku hambana ni “loyi a nga ni mbilu yo hunguka,” munhu la nga ni ku twisisa wa wu tiva nkarhi wo miyela. Ematshan’weni yo funungula xihundla, u funengeta mhaka. Hi ku tiva leswaku ririmi leri nga lawuriwiki ri nga vanga khombo ngopfu, munhu la nga ni ku twisisa wa ‘tshembeka emoyeni.’ Wa tshembeka eka vapfumeri-kulobye naswona a nga boxi timhaka ta xihundla leti nga ha va hoxaka ekhombyeni. Mawaku ndlela leyi vahlayisi volavo va vutshembeki va nga nkateko ha yona evandlheni!
Tindzralama Ta Moya
Pfukani! 01/2020 p. 11, bokisi
Ndlela Ya Ku Lwisana Ni Ku Hlatiyela
“LIZREZRE DZRI NGA PUMBA KU HLATIYELA”
‘A mhunu wa lizrezre a yentxela moya wakwe wunene; kambe lwe wa ku lebya a tihona mizri yakwe.”—AMAPROVERBIA 11:17.
Ka buku ledzri liki Ku Hlula Ku Hlatiyela hi xinghiza ku ni nhloko-mhaka leyi liki “Lizrezre Dzri Nga Pumba Ku Hlatiyela”. Hi ku ya hi Dotori Tim Cantopher, ku komba van’wana lizrezre swa pfuna akuva u va ni wutomi lebyinene ni ku nyonxa. Hi tlhelo dzrin’wana, mhunu lweyi a pfumalaka lizrezre ni lweyi a nga ni mona a tipfumata ku nyonxa hikusa a tihambanisa ni vhanu vambeni.
Hi nga tlhela hi pumba ku hlatiyela hi ku va ni lizrezre na hine vinyi. Hi xikombiso, a hi fanelanga ku tibindzrisela ni ku yimela ku yentxa swa ku tlula leswi hi nga swi kotaka. A hi fanelanga ku tidzrela ni ku tixanisa. Yesu a te: ‘U ta zrandzra walekwenu swanga ha wene.’—Marka 12:31.