BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • cf nsolo 16 matsa. 161-171
  • Yezu “Apitiriza Kuafuna Mpaka Kunkhomo”

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • Yezu “Apitiriza Kuafuna Mpaka Kunkhomo”
  • “Bwera Ukhale Nyakupfundza Wanga”
  • Misolo Ming'ono
  • Mphangwa Zakulandana
  • Yezu Akhali Wakupirira
  • Yezu Akhatsalakana Anyakupfundzace
  • Yezu Akhali Dzololo Toera Kulekerera Anango
  • Yezu Akhanyindira Anyakupfundzace
  • Iye Apfundza Kulekerera Kubulukira Kwa Mbuyace
    Towezerani Cikhulupiro Cawo
  • Kodi Mafala Akumalisa a Yezu Asatipfundzisanji?
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2021
  • “Anthu Onsene Anadzindikira Kuti Ndimwe Anyakupfundza Anga”
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2023
  • Iye Akhala Wakukhulupirika Pakuyeserwa
    Towezerani Cikhulupiro Cawo
Onani Mphangwa Zinango
“Bwera Ukhale Nyakupfundza Wanga”
cf nsolo 16 matsa. 161-171

NSOLO 16

Yezu “Apitiriza Kuafuna Mpaka Kunkhomo”

1, 2. Yezu abandza tani mwai wakukhala pabodzi na apostolo ace mu ndzidzi wakumalisa wa umaso wace, pontho thangwi yanji kukhala na apostolo ace mu ndzidzi unoyu pikhali pyakufunika?

PIKHALI iye na anyakupfundzace n’kwartu yapadzulu ku Yerusalemu, Yezu akhadziwa kuti ceneci ndi cidodo cace cakumalisa na iwo. Mwakukhonda dembuka, iye mbadabwerera kuna Babace. Yezu mbadamangwa, pontho cikhulupiro cace mbicidayeserwa kakamwe. Maseze adziwe kuti mwakukhonda dembuka anafa, Yezu apitiriza kutsalakana mwadidi apostolo ace.

2 Yezu akhadapanga kale apostolo ace kuti anabwerera kudzulu, mbwenye iye akhali na pinthu pinango toera kuapanga pyakuti mbapidaacitikira ntsogolo. Natenepa iye aphatisira ndzidzi unoyu toera kuapfundzisa pinthu pyakuti pinaaphedza toera apitirize kukhala akukhulupirika. Ntsiku ineyi, Yezu alonga nawo mwaufuni na mwantsisi kakamwe. Mphapo, thangwi yanji Yezu akudzudzumika kakamwe na apostolo ace mbuto mwa iye ene? Thangwi yanji midzidzi ineyi yakumalisa na iwo ikhali yakufunika kakamwe kuna iye? Thangwi iye akhafuna kakamwe apostolo ace.

3. Tisadziwa tani kuti Yezu nee adikhira mpaka pa masiku akumalisa toera kupangiza kuti akhafuna anyakupfundzace?

3 Pakupita pyaka pingasi, mpostolo Juwau alonga tenepa thangwi ya pidacitika: “Mbidzati kufika phwando ya Paskwa, Yezu akhadziwa kuti ukhadafika ndzidzi wace toera abuluke pa dziko yapantsi mbabwerera kuna Baba. Nakuti iye akhafuna atowereri ace pa dziko, iye apitiriza kuafuna mpaka kunkhomo kwa umaso wace.” (Juwau 13:1) Yezu apangiza kuti akhafuna anyakupfundzace munjira zakausiyana-siyana mu utumiki wace. Pinakhala pyadidi kakamwe kudinga njira zenezi thangwi tingatowezera njira zenezi tinapangiza kuti ndifedi anyakupfundzace andimomwene.

Yezu Akhali Wakupirira

4, 5. (a) Thangwi yanji Yezu akhafunika kupirira anyakupfundzace? (b) Yezu acitanji pidaona iye kuti apostolo ace aphatwa na citulo m’munda wa Getsemani?

4 Ufuni na kupirira pisaphata basa pabodzi. Lemba ya 1 Akorinto 13:4 isalonga: “Ufuni ndi wakupirira.” Ufuni usabveka kupirira madodo a anango. Kodi Yezu akhafunika kupirira toera kutsalakana anyakupfundzace? Inde! Ninga pidapfundza ife mu Nsolo 3, midzidzi inango apostolo nee akhali akucepeseka. Iwo akhalongezana mwakubwereza-bwereza kuti mbani akhali wakufunika kakamwe pakati pawo. Kodi Yezu aipirwa nawo, peno anyerezera kuti iwo cipo anacinja? Nkhabe, mwakupirira iye aaphedza, ngakhale ‘pidaketesana iwo kakamwe’ pa ntsiku yakumalisa kuti mbani akhali wankulu pakati pawo Yezu akhali pabodzi na iwo!—Luka 22:24-30; Mateu 20:20-28; Marko 9:33-37.

5 Namasiku anewa akumalisa, pidaenda Yezu na apostolo ace 11 m’munda wa Getsemani kupirira kwace kwayeserwa pontho. Yezu akwata Pedhru, Tiyago na Juwau mbaenda nawo pakhundu. Yezu aapanga: “Ndiri wakutsukwala kakamwe ninga pakufa. Khalani pano, pontho pitirizani kukhala akuyang’anira.” Iye aenda pakhundu mbacita phembero yakudembetera. Pidamala iye kucita phembero mu ndzidzi uzinji, iye abwerera kuna apostolo ace atatu. Pidabwerera iye aagumana mbakacitanji? Maseze ukhali ndzidzi wakunentsa kakamwe kuna Yezu, apostolo akhagona pyawo! Kodi iye aapokera thangwi yakucimwana kwawo kukhala m’maso? Nkhabe, mwakupirira iye aapasa cipapo. Mafalace akhapangiza kuti iye akhadziwa kuti anyakupfundzace akhadaneta, pontho akhadafewa kakamwe.a Iye alonga: “Mwandimomwene ntima usafuna, mbwenye manungo mbakufewa.” Yezu apitiriza kuapirira ngakhale pidabwerera iye m’maulendo mawiri mbaagumana pontho mbakagona!—Mateu 26:36-46.

6. Tinakhala tani akupirira kuna anango ninga Yezu?

6 Ndi pyakuwangisa kuona kuti Yezu nee asiya apostolo ace. Kupirira kwace kwabala misapo, thangwi apostolo ace akukhulupirika apfundza kufunika kwakukhala akucepeseka na akuyang’anira. (1 Pedhru 3:8; 4:7) Tinatowezera tani Yezu? Makamaka akulu a mpingo asafunika kukhala akupirira. Abale na alongo panango anafuna kulonga na nkulu wa mpingo thangwi ya nyatwa zawo mu ndzidzi wakuti nkulu wa mpingo akudzudzumika na nyatwa zace. Midzidzi inango ale anafuna ciphedzo nee asaphatisira uphungu mwakucimbiza. Ngakhale tenepo, akulu a mpingo akupirira anapereka pitsogolero “mwakukhurudzika,” pontho ‘anatsalakana mwaufuni nkumbi wa mabira.’ (2 Timoti 2:24, 25; Mabasa 20:28, 29) Anyakubala asafunikambo kutowezera Yezu mbakhala akupirira thangwi midzidzi inango ana nee anatawira uphungu mwakucimbiza. Ufuni na kupirira kunaphedza anyakubala toera apitirize kupfundzisa anawo. Anyakubala angapirira, anawo asaphedzeka kakamwe.—Masalmo 127:3.

Yezu Akhatsalakana Anyakupfundzace

7. Yezu apangiza tani kuti akhatsalakana anyakupfundzace?

7 Tingafuna anango, ife tisaaphedza. (1 Juwau 3:17, 18) Ufuni “nkhabe kucita pinafuna iwo basi.” (1 Akorinto 13:5) Ndi ufuni udacitisa Yezu kutsalakana pikhafuna anyakupfundzace. Kazinji kene iye akhaaphedza maseze anyakupfundzace akhadzati kuphemba ciphedzo. Pidadzindikira Yezu kuti anyakupfundzace akhadaneta, iye aapanga toera aende ‘ku mbuto ya paokha toera kupuma pang’ono.’ (Marko 6:31) Pidadzindikira iye kuti anyakupfundzace ali na njala, iye apasa cakudya anyakupfundzace kuphatanizambo anthu pikwi adabwera toera kupfundziswa.—Mateu 14:19, 20; 15:35-37.

8, 9. (a) Yezu aphedza tani anyakupfundzace toera akhale na cikhulupiro cakuwanga kuna Yahova? (b) Pikhali iye pamuti wakusikimizira Yezu apangiza tani kuti akhafuna kakamwe mai wace?

8 Yezu akhadziwa kuti anyakupfundzace akhafuna kukhala na uxamwali wakuwanga na Mulungu, natenepa iye aaphedza. (Mateu 4:4; 5:3) Yezu kazinji kene akhapfundzisa anyakupfundzace pinthu pikhafuna iwo kudziwa. Nkhani ya Paphiri yacitwa makamaka toera kuphedza anyakupfundzace. (Mateu 5:1, 2, 13-16) Pikhaphatisira iye misangani pakupfundzisa, Yezu “akhapifokotoza pakhundu kuna anyakupfundzace.” (Marko 4:34) Iye akhadalonga kale kuti mbadakhazikisa “m’bandazi wakukhulupirika na wandzeru” toera kupasa atowereri ace cakudya cauzimu mu ntsiku zakumalisa. M’bandazi unoyu, wakuti ndi nsoka wakucepa wa abale a Yezu akudzodzwa na nzimu pa dziko yapantsi asapereka cakudya cauzimu “pa ndzidzi wakuthema” kutomera mu caka 1919 P.K.K.—Mateu 24:45.

9 Pa ntsiku yakufa kwace, Yezu akhafuna kuti anyakupfundzace apitirize kukhala akuwanga mwauzimu. Nyerezerani basi: Yezu akhadakhomerwa pa muti, pontho akhabva kupha kakamwe. Toera kupuma, iye akhafunika kuthukuka. Pyenepi pikhancitisa kubva kupha kakamwe thangwi mu ndzidzi ukhathukuka iye, pironda pya m’manyalo na kunsana kwace pikhapitiriza kuthimizirika. Basi ene toera kulonga, iye akhabva kupha kakamwe thangwi pyenepi pikhaphataniza kupuma. Ngakhale tenepo, ndzidzi pang’ono mbadzati kufa, Yezu alonga pinthu pyakuti pyapangiza kuti iye akhafuna kakamwe Mariya mai wace. Yezu pidaona iye Mariya na mpostolo Juwau, iye alonga mwakugaluza toera akwanise kubva. Yezu alonga: “Mama, kutomera lero, uyu ndi mwananu!” Buluka penepo, Yezu apanga Juwau: “Kutomera lero, uyu ndi mai wako!” (Juwau 19:26, 27) Yezu akhadziwa kuti Juwau mbadatsalakana Mariya, pontho mbadamphedza toera apitirize kutumikira Yahova.b

Mafoto: 1. Baba akucitisa kulambira kwa banja pabodzi na nkazace na anace atatu. 2. Banja ikusendzeka na papagaio pabodzi. 3. Banja iri kudya pabodzi.

Anyakubala aufuni ndi akupirira, pontho asatsalakana pinthu pinafuna anawo

10. Anyakubala anatowezera tani Yezu?

10 Anyakubala adidi asakomerwa kutowezera citsandzo ca Yezu. Baba wakuti asafuna kakamwe banja yace anaapasa cakudya na mbuto yakukhala. (1 Timoti 5:8) Misolo ya mabanja yakuti iri na maonero akulinganira, isasaka ndzidzi toera banja yawo ipume mwadidi, pontho isacita masendzekero. Cinthu cakufunika kakamwe cinacita anyakubala Acikristu ndi kupfundzisa anawo thangwi ya Yahova. Iwo asacita masasanyiro toera kupfundza Bhibhlya pabodzi na banja mwakukhonda phonya, munjira yakuti isatsandzayisa anawo. (Dheuteronomyo 6:6, 7) Kusiyapo pyenepi, anyakubala asaenda na anapiana awo m’basa yakumwaza mphangwa, asakhunganyika na kugumanika pa misonkhano. Anyakubala asapfundzisambo kubulukira ku citsandzo cawo.—Ahebheri 10:24, 25.

Yezu Akhali Dzololo Toera Kulekerera Anango

11. Yezu apfundzisanji anyakupfundzace thangwi yakulekerera?

11 Tingafuna anango, tinakhala dzololo toera kualekerera. (Akolose 3:13, 14) Lemba ya 1 Akorinto 13:5 isalonga kuti ufuni “nkhabe kukoya pinthu pyakuipa muntima.” Mwakubwereza-bwereza, Yezu apfundzisa atowereri ace kufunika kwa kulekerera. Iye aakulumiza toera alekerere anango, ‘tayu basi kanomwe, mbwenye mpaka 77’ peno kulekerera ndzidzi onsene. (Mateu 18:21, 22) Iye aapfundzisa kuti nyakudawa angasandikwa mbatcunyuka asafunika kulekererwa. (Luka 17:3, 4) Natenepa, Yezu akhapfundzisa na citsandzo cace, tayu basi na mafala ninga pikhacita Afarisi aupfakafaka. (Mateu 23:2-4) Tendeni tione kuti Yezu apangiza tani kuti akhali dzololo toera kulekerera ngakhale axamwali ace apantima angantsukwalisa.

Yezu akuyang’ana Pedhru na pa khonde mu ndzidzi unalonga iye kuti nee akhadziwa Yezu.

12, 13. (a) Ndi munjira ipi Pedhru atsukwalisa Yezu pa masiku adamangwa iye? (b) Yezu apangiza tani kuti alekerera Pedhru?

12 Yezu akhali xamwali waponda ndipondembo wa mpostolo Pedhru, mamuna wadidi wakuti m’midzidzi inango akhacita pinthu mwakukhonda nyerezera. Yezu akhadziwa kuti Pedhru akhali na makhaliro adidi, natenepa iye ampasa mabasa mazinji. Pedhru pabodzi na Tiyago na Juwau, aona na maso pirengo pinango pyakuti anango mwa 12 nee apiona. (Mateu 17:1, 2; Luka 8:49-55) Ninga pidapfundza ife, Pedhru akhali m’bodzi wa apostolo adaperekera Yezu mpaka nkati mwa munda wa Getsemani namasiku ntsiku idamangwa iye. Mbwenye ntsiku ineyi namasiku pidasandukirwa Yezu mbamangwa, Pedhru na apostolo anango asiya Yezu mbathawa. Buluka penepo, Pedhru apangiza cipapo kakamwe pidaenda iye mpaka pa mbuto ikhali Yezu; iye alimira kunja kwace. Mbwenye patsogolo pace Pedhru acita madodo makulu kakamwe thangwi yakugopa. Mwauthambi, iye alonga katatu kuti nee akhadziwa Yezu! (Mateu 26:69-75) Yezu acitanji? Xamwali wanu waponda ndipondembo angacita pinthu ninga pyenepi munacitanji?

13 Yezu akhali dzololo toera kulekerera Pedhru. Iye akhadziwa kuti Pedhru acita pyenepi thangwi ya madawo. Mwa pyonsene, mpostolo Pedhru wakuti akhadatcunyuka “atsukwala kakamwe mbatoma kulira.” (Marko 14:72) Pidalamuswa iye muli akufa, Yezu aonekera kuna Pedhru panango toera kum’balangaza na kumpanga kuti amulekerera. (Luka 24:34; 1 Akorinto 15:5) Mbidzati kumala miyezi miwiri, Yezu apasa Pedhru mwai wakupereka umboni kuna mwinji ku Yerusalemu pa ntsiku ya Pentekoste. (Mabasa 2:14-40) Tendeni tikumbuke kuti Yezu alekererambo apostolo anango akuti akhadanthawa. Tisadziwa pyenepi thangwi pidalamuswa iye muli akufa, iye apitiriza kuacemera “abale anga.” (Mateu 28:10) Natenepa, mbuto mwakupanga kwene anthu thangwi yakulekerera, Yezu akhalekerera anango.

14. Thangwi yanji tisafunika kupfundza kulekerera anango, pontho tinapangiza tani kuti tiri dzololo toera kulekerera?

14 Ninga anyakupfundza a Kristu, tisafunika kupfundza kulekerera anango. Thangwi yanji? Thangwi ife ndife akusowa ungwiro sawasawa na ale anatidawira. Nakuti tonsene ndife akusowa ungwiro, midzidzi inango tinalonga peno kucita cinthu cakuipa. (Aroma 3:23; Tiyago 3:2) Tingalekerera munthu wakutcunyuka, Mulungu anatilekererambo tingatcunyuka. (Marko 11:25) Tinapangiza tani kuti tiri dzololo toera kulekerera ale anatidawira? Kazinji kene ufuni unatiphedza toera tilekerere madawo peno madodo mang’ono. (1 Pedhru 4:8) Anyakutidawira angatcunyuka na ntima onsene ninga pidacita Pedhru, tinawangisira toera kutowezera Yezu mbatialekerera. Mbuto mwakupitiriza kunyerezera pinthu pyakuipa pidaticitira anango, pinakhala pyadidi kakamwe kukhonda kunyerezera pyenepi. (Aefesi 4:32) Tingalekerera abale na alongo athu, ife tinakhala akutsandzaya, pontho tinaphedzera toera mu mpingo mupitirize kukhala na ntendere.—1 Pedhru 3:11.

Yezu Akhanyindira Anyakupfundzace

15. Thangwi yanji Yezu akhanyindira anyakupfundzace maseze iwo akhacita madodo?

15 Ufuni na cinyindiro pisafamba pabodzi. Ufuni “usaphimbira pinthu pyonsene.”c (1 Akorinto 13:7) Nakuti Yezu akhafuna anyakupfundzace, iye akhaanyindira maseze iwo akhali akusowa ungwiro. Iye akhakhulupira kuti anyakupfundzace akhafuna Yahova, pontho akhali dzololo toera kucita cifuno cace. Ngakhale pidacita iwo madodo, Yezu nee akhaaona kuti ndi anthu akuipa. Mwacitsandzo, mpostolo Tiyago na Juwau pidaphemba iwo kubulukira kuna mai wawo toera akhale n’khundu mwa Yezu mu Umambo, Yezu nee apenula kukhulupirika kwawo, pontho nee aakhondesa toera apitirize kukhala apostolo ace.—Mateu 20:20-28.

16, 17. Ndi mabasa api adapereka Yezu kuna anyakupfundzace?

16 Yezu apangiza kuti akhanyindira anyakupfundzace pidaapasa iye mabasa akusiyana-siyana. M’midzidzi miwiri idanjipisa iye cakudya mwacirengo mbadyesa mwinji wa anthu, iye apasa anyakupfundzace basa ya kugawira cakudya kuna mwinji. (Mateu 14:19; 15:36) Iye asankhulambo Pedhru na Juwau toera aende ku Yerusalemu toera kukhunganya Paskwa yakumalisa. Iwo akhunganya mwanabira, vinyu, nkate wakusowa pyakutupisa, masamba akuwawa na pinthu pinango pyakufunika pa phwando. Yezu aapasa basa ineyi yakufunika thangwi phwando ya Paskwa ikhafunika kucitwa munjira yakuthema mwakubverana na pikhalonga Mwambo wa Mose, pontho Yezu akhabvera Mwambo. Kusiyapo pyenepi, patsogolo pace ncidodo ceneci Yezu aphatisira vinyu na nkate wakusowa pyakutupisa ninga pidzindikiro pyakufunika pidatomesa iye Cikumbuso ca kufa kwace.—Mateu 26:17-19; Luka 22:8, 13.

17 Yezu apangiza kuti akhanyindira anyakupfundzace pidaapasa iye mabasa anango akuthimizirika. Mwacitsandzo, iye apasa anyakupfundzace basa yakumwaza mphangwa na kucita anyakupfundza. (Mateu 28:18-20) Ninga pidaona ife nduli, iye akhadalonga kale kuti mbadasankhula nsoka ung’ono wa anyakupfundzace akudzodzwa pa dziko yapantsi toera kukhunganya na kugawiza cakudya cauzimu. (Luka 12:42-44) Maseze Yezu ali kudzulu ninga Mambo, iye asapitiriza kunyindira atowereri ace. Iye asapasa akulu a mpingo basa toera kutsogolera mu mpingo.—Aefesi 4:8, 11, 12.

18-20. (a) Tinapangiza tani kuti tisanyindira abale na alongo athu? (b) Ninji pontho pyakuti akulu a mpingo anakwanisa kutowezera Yezu? (c) Tinapfundzanji mu nsolo unatowera?

18 Tinatowezera tani Yezu mu ndzidzi unatsalakana ife anango? Tinganyindira abale na alongo athu mbatipangiza kuti tisaafuna. Khala ife tisafuna anango, mbuto mwakuona madodo awo, basi ene tinaona pinthu pyadidi pinacita iwo. Nakuti ndife akusowa ungwiro, anango angatitsukwalisa, ufuni unaticitisa toera tikhonde kunyerezera kuti anango atidawira thangwi akhafuna kucita pyenepi. (Mateu 7:1, 2) Tingakhala na maonero adidi thangwi ya abale na alongo athu, tinaatsalakana munjira yadidi, tayu munjira yakuipa.—1 Atesalonika 5:11.

19 Kodi tinakwanisambo kunyindira anango ninga Yezu? Ale ali na miyai yakutumikira mu mpingo anacita mwadidi angapasambo anango mabasa akuti anakwanisa kuacita mbatinyindira kuti anaacita mwadidi. Akulu a mpingo a maluso angacita pyenepi, anakwanisa kupfundzisa mwadidi aphale akuthema akuti asawangisira toera kuphedzera mu mpingo. (1 Timoti 3:1; 2 Timoti 2:2) Kucita pyenepi ndi kwakufunika kakamwe. Mu ndzidzi wakuti Yahova akucitisa basa ya Umambo ithimizirike, ndi pyakufunika kakamwe kupfundzisa amuna akuthema toera atsalakane mabasa anango.—Izaiya 60:22.

20 Yezu atipangiza citsandzo cadidi kakamwe ca kupangiza ufuni kuna anango. Pana njira zakusiyana-siyana toera kuntowezera, mbwenye kutowezera ufuni wace ndi pyakufunika kakamwe. Mu nsolo unatowera tinapfundza cipangizo cikulu ca ufuni udapangiza iye cakupereka umaso wace toera kutiombola.

a Apostolo nee akhagona thangwi yakuneta basi. Iwo akhagona thangwi ya kuneta kakamwe kwa manungo. Lemba ya Luka 22:45 isalonga kuti Yezu aagumana “akugona, iwo akhadaneta thangwi yakutsukwala.”

b Pisaoneka kuti Mariya akhali nzice mu ndzidzi unoyu, pontho anace anango akhadzati kukhala anyakupfundza a Yezu.—Juwau 7:5.

c Pyenepi nee pisabveka kuti tisafunika kukhulupira pyonsene pinabva ife. Mbwenye tingapangiza ufuni kuna anango nee tinapangiza kuatonga, peno kunyerezera kuti pidacita iwo apicita mwakufuna.

Munatowezera Tani Yezu?

  • Thangwi yanji tisafunika kubvera uphungu wa Yezu unalonga thangwi ya kulekerera?—Mateu 6:14, 15.

  • Ndi nsangani upi udalonga Yezu toera kutipangiza kuti tisafunika kulekerera, pontho tinabvera tani uphungu unoyu?—Mateu 18:23-35.

  • Yezu apangiza tani citsalakano kuna anyakupfundzace, pontho ife tinantowezera tani?—Mateu 20:17-19; Juwau 16:12.

  • Yezu apangiza tani kuti akhanyindira Pedhru, pontho tinapangiza tani kuti tisanyindira anango?—Luka 22:31, 32.

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango