BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • w24 Maio ya matsa. 20-25
  • Munagumana Tani Munthu Wadidi Toera Kumanga Naye Banja?

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • Munagumana Tani Munthu Wadidi Toera Kumanga Naye Banja?
  • Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2024
  • Misolo Ming'ono
  • Mphangwa Zakulandana
  • KUGUMANA MUNTHU WADIDI TOERA KUMANGA NAYE BANJA
  • ONANI MAKHALIRO A MUNTHU ANAFUNA IMWE
  • MUNACITANJI TOERA MUTOME KUBANYIRANA?
  • ANANGO MU MPINGO ANAPHEDZA TANI ABALE NA ALONGO AKUKHONDA MANGA BANJA?
  • Munabanyirana Tani Munjira Inapasa Mbiri Yahova?
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2024
  • Kukhunganyika Towera Kumanga Banja Yakupembera
    Pinacitisa Banja Kukhala Yakutsanzaya
  • Khalani Wakukhulupirika kwa Unango na Ndzace
    Banja Yanu Inakwanisa Kukhala Yakutsandzaya
  • Kumanga Banja Ndi Muoni Wakubuluka Kwa Mulungu
    Pitirizani Kufuna Mulungu
Onani Mphangwa Zinango
Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2024
w24 Maio ya matsa. 20-25

NSOLO WA PFUNDZIRO 21

NYIMBO 107 Mulungu Atipasa Citsandzo Toera Kupangiza Ufuni

Munagumana Tani Munthu Wadidi Toera Kumanga Naye Banja?

“Mbani wakuti anakwanisa kugumana nkazi wadidi? Nkazi unoyu ndi wadidi kakamwe kupiringana miyala ya ntengo ukulu.”—MIS. 31:10.

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA

Tinaona midida ya Bhibhlya mingasi inafuna kuphedza munthu anafuna kugumana munthu wadidi toera kumanga naye banja, pontho tinaona kuti anango mu mpingo anaphedza tani ale anafuna kumanga banja.

1-2. (a) Akristu akukhonda manga banja asafunika kunyerezeranji mbadzati kutoma kubanyirana na munthu? (b) Kodi “kubanyirana” kusabvekanji? (Onani “Mabvekero a Mafala Anango.”)

KODI imwe musafuna kumanga banja? Ndimomwene kuti toera munthu akhale wakutsandzaya nee pisanyindira kumanga banja. Ngakhale tenepo, Akristu azinji akukhonda manga banja, akuti ndi aphale na atsikana, kuphatanizambo akulu asafuna kakamwe kugumana munthu toera kumanga naye banja. Mbwenye mbamudzati kutoma kubanyirana, imwe musafunika kukhala na uxamwali wakuwanga na Yahova, kukhunganyika manyerezero, pontho musafunika kukhunganyika toera mudziwe kuphatisira mwadidi kobiri.a (1 Akor. 7:36) Mungakhala wakukhunganyika, panango munakwanisa kukhala na banja yakutsandzaya.

2 Mbwenye undimomwene ndi wakuti midzidzi inango pisanentsa toera kugumana munthu wadidi toera kumanga naye banja. (Mis. 31:10) Maseze mugumane munthu wakuti musafuna kun’dziwa mwadidi, panango pinakhala pyakunentsa toera mutome kubanyirana naye.b Mu nsolo uno, tinaona pinafuna kuphedza Akristu akukhonda manga banja toera kugumana anthu anafuna kumanga na iwo banja mbatoma kubanyirana nawo. Tinaonambo kuti anango mu mpingo anaphedza tani ale anafuna kumanga banja.

KUGUMANA MUNTHU WADIDI TOERA KUMANGA NAYE BANJA

3. Nkristu asafunika kunyerezeranji mu ndzidzi unasaka iye munthu toera kumanga naye banja?

3 Khala musafuna kumanga banja, ndi pyakufunika kakamwe kudziwa pinafuna imwe kuna munthu mbamudzati kutoma kubanyirana naye. Mungakhonda kucita pyenepi, panango munasiya munthu wakuti mbadakhala mamuna wadidi peno nkazi wadidi kuna imwe peno munatoma kubanyirana na munthu wakuti nee ndi wakuthema kuna imwe. Ndimomwene kuti munthu anafuna kubanyirana na imwe asafunika kukhala Nkristu wakubatizwa. (1 Akor. 7:39) Mbwenye pyenepi nee pisabveka kuti munthu onsene wakubatizwa ndi wakuthema kuna imwe. Natenepa, bvundzikani: ‘Ninji pinafuna ine mu umaso? Ndi makhaliro api akufunika kakamwe anafuna ine kuti ndzanga wa m’banja akhale nawo? Kodi pinthu pinafuna ine pisapangiza kuti ndiri na maonero akulinganira?’

4. Anthu anango asalonganji m’maphembero awo?

4 Khala imwe musafuna kumanga banja, mwakukhonda penula mwacita phembero thangwi ya pyenepi. (Afil. 4:6) Ndimomwene kuti Yahova nee anakusakirani munthu toera kumanga naye banja. Mbwenye iye asakutsalakanani, pontho anakuphedzani toera kugumana munthu. Natenepa pitirizani kupanga Yahova mabvero anu na pifuno pyanu. (Mas. 62:8) Citani phembero toera mukhale wakupirira na waudziwisi. (Tiya. 1:5) M’bale unango wakukhonda manga banja anacemerwa John,c wa ku Estados Unidos alonga pinthu pinalonga iye m’maphembero ace. Iye alonga: “Ine ndisapanga Yahova makhaliro anafuna ine kuna munthu anafuna ine kumanga naye banja. Ine ndisaphemba toera kugumana munthu wakuthema, pontho ndisaphemba toera Yahova andiphedze kukulisa makhaliro akuti anadzandicitisa kukhala mamuna wadidi.” Mulongo anacemerwa Tanya anakhala ku Sri Lanka alonga: “Ndingasaka munthu ndisaphemba Yahova toera andiphedze kupitiriza kukhala wakukhulupirika, wakutsandzaya na maonero adidi.” Maseze mudikhire ndzidzi uzinji toera mugumane munthu, Yahova asapikira kuti anapitiriza kukutsalakanani.—Mas. 55:22.

5. Ndi miyai ipi yakuti Akristu akukhonda manga banja anakwanisa kukhala nayo toera kudziwa munthu anafuna Yahova? (1 Akorinto 15:58) (Onanimbo foto.)

5 Bhibhlya isatikulumiza toera tikhale “na pizinji toera kucita mʼbasa ya Mbuya.” (Lerini 1 Akorinto 15:58.) Mungakhala na pizinji toera kucita m’basa ya Yahova mbamukhala pabodzi na abale na alongo azinji, imwe munakhala na axamwali adidi, pontho munakhala na miyai yakudziwa anthu anango akukhonda manga banja akuti alimbo na cifuno cakutumikira Yahova ninga imwe. Pontho mungawangisira toera kukomeresa Yahova, imwe munakhala wakutsandzaya kakamwe.

Mafoto: 1. Mulongo ali kucedza mwakutsandzaya na mulongo wakugwesera mu ndzidzi unaphata iwo basa pabodzi mu utumiki. 2. Mulongo wakukhonda manga banja ali kupasa cakudya abale na alongo pa mbuto yakumanga. 3. M’bale wakukhonda manga banja ali kuperekera nkulu wa mpingo mu ndzidzi unacedzera iye banja. 4. M’bale ali kuphatisira makina akuceka nawo pa mbuto yakumanga.

Mungakhala na pizinji toera kucita m’basa ya Yahova mbamukhala pabodzi na abale na alongo akusiyana-siyana, panango munakwanisa kudziwa anthu anango akuti asafunambo kumanga banja (Onani ndima 5)


6. Akristu asafunika kukumbukanji mu ndzidzi unasaka iwo munthu toera kumanga naye banja?

6 Mbwenye musafunika kucita mphole-mphole. Lekani kusiya kuti pyenepi pikhale pinthu pyakufunika kakamwe mu umaso wanu. (Afil. 1:10) Toera kukhala wakutsandzaya nee pisanyindira khala ndimwe wakukhonda manga banja peno ndimwe wakumanga banja, mbwenye pisanyindira uxamwali wanu na Yahova. (Mat. 5:3) Mbamudzati kumanga banja, imwe munakhala na miyai mizinji yakucita pinthu m’basa ya Yahova. (1 Akor. 7:32, 33) Natenepa, phatisirani mwadidi ndzidzi wanu. Mulongo anacemerwa Jessica wa ku Estados Unidos adamanga banja pikhali iye cifupi na pyaka 40, alonga: “Mbandidzati kumanga banja ndawangisira toera kucita pizinji m’basa yakumwaza mphangwa. Pyenepi pyandiphedza toera ndikhale wakutsandzaya maseze ndikhadzati kugumana munthu toera kumanga naye banja.”

ONANI MAKHALIRO A MUNTHU ANAFUNA IMWE

7. Thangwi yanji ndi pyadidi kuona makhaliro a munthu mbamudzati kumpanga kuti musanfuna? (Misangani 13:16)

7 Ndiye tani khala mwagumana munthu anafuna imwe? Kodi musafunika kumpanga mwakucimbiza kuti musanfuna? Bhibhlya isalonga kuti munthu waudziwisi asanyerezera mbadzati kucita pinthu. (Lerini Misangani 13:16.) Natenepa, pinakhala mwadidi kuona makhaliro a munthu mu ndzidzi ungasi mbamudzati kumpanga kuti musanfuna. Aschwin wa ku Países Baixos, alonga: “Mabvero asabwera mwakucimbiza, pontho asamala mwakucimbiza. Natenepa, mungakhala na ndzidzi toera kuona makhaliro a munthu, imwe nee munatoma kubanyirana naye mbamudzati kunyerezera mwadidi.” Kusiyapo pyenepi, mu ndzidzi unaona imwe makhaliro a munthu, panango munadzindikira kuti iye nee ndi wakuthema kuna imwe.

8. M’bale peno mulongo anakwanisa tani kuona makhaliro a munthu anafuna iye kubanyirana naye? (Onanimbo foto.)

8 Mphapo munakwanisa tani kuona makhaliro a munthu, iye mbakhonda kudzindikira? Imwe munakwanisa kucita pyenepi pa misonkhano ya mpingo peno mungakhala pabodzi na axamwali anu. Mu ndzidzi unoyu, imwe munakhala na mwai wakuona makhaliro ace, uzimu wace na njira inacita iye pinthu. Bvundzikani: Ndi api axamwali ace? Ndi makani api anacedza iye? (Luka 6:45) Kodi pifuno pyathu ndi pibodzi pyene? Imwe munakwanisa kulonga thangwi ya munthu unoyu na akulu a mpingo a mu mpingo wace peno Nkristu unango wakukola mwauzimu wakuti asan’dziwa mwadidi. (Mis. 20:18) Imwe munakwanisambo kubvundza anthu anango kuti iye asadziwika tani, pontho ndi api makhaliro ace. (Rute 2:11) Mu ndzidzi unaona imwe makhaliro a munthu unoyu, citani mphole-mphole toera mukhonde kukhala dhuzi na iye ndzidzi onsene mbamuyesera kudziwa pinthu pyonsene thangwi ya iye. Lemedzani mabvero ace.

Mafoto: M’bale na mulongo akukhonda manga banja adapangizwa pakutoma ali kuona makhaliro a unango na ndzace pa misonkhano ya mpingo. 1. Mulongo ali kuona kuti m’bale ali kutsalakana tani banja yakukalamba. 2. M’bale ali kuona mulongo mu ndzidzi unacita iye khundu pa misonkhano ya pakati pa sumana.

Mbamudzati kupanga munthu kuti musafuna kubanyirana naye, onani makhaliro ace, iye mbakhonda kupidziwa (Onani ndima 7-8)


9. Musafunika kukhala na cinyindiro cipi mbamudzati kupanga munthu kuti musanfuna?

9 Mphapo musafunika kukhala ndzidzi ungasi mbamukaona makhaliro a munthu anafuna imwe mbamudzati kumpanga kuti musanfuna? Mungampanga mwakucimbiza kakamwe, panango iye ananyerezera kuti imwe nee musanyerezera mwadidi mbamudzati kucita pisankhulo. (Mis. 29:20) Pontho mungadembuka kakamwe, iye ananyerezera kuti nee musadziwa pinafuna imwe, makamaka khala adzindikira kuti imwe musanfuna. (Ekle. 11:4) Kumbukani kuti imwe nee musafunika kukhala na cinyindiro cakuti munamanga banja na munthu unoyu, mbwenye musafunika kukhala na cinyindiro cakuti muli wakukhunganyika toera kumanga banja, pontho kuti munthu unoyu ali na makhaliro anafuna imwe.

10. Musafunika kucitanji mungadzindikira kuti munthu asafuna kubanyirana na imwe, mbwenye imwe nee musafuna?

10 Munacitanji mungadzindikira kuti munthu asakufunani? Khala imwe nee musanfunambo, pangizani pyenepi munjira inacita imwe pinthu. Nee ndi pyadidi kucitisa munthu kunyerezera kuti musafuna kubanyirana naye khala imwe nee musafuna kucita pyenepi.—1 Akor. 10:24; Aef. 4:25.

11. Musafunika kukumbukanji mungafuna kuphedza munthu toera agumane ndzace wakumanga naye banja peno toera kubanyirana?

11 M’madziko anango, anyakubala peno anthu anango akuti ndi akulu asasankhula munthu toera wacibale wawo wakukhonda manga banja abanyirane naye. M’madziko anangombo, acibale peno axamwali asayesera kugumana munthu wadidi mbacita masasanyiro toera wacibale wawo wakukhonda manga banja adziwane na munthu unoyu. Mungaphembwa toera muphedze anthu kuti adziwane, nyerezerani pinthu pinafuna m’bodzi na m’bodzi wa anthu anewa. Mungagumana munthu wakuthema, wangisirani toera kudziwa mwadidi makhaliro ace, pontho onani khala iye ali na uxamwali wakuwanga na Yahova. Uxamwali wakuwanga na Yahova ndi wakufunika kakamwe kupiringana kukhala na kobiri, kupfundza peno kudziwika kakamwe. Mbwenye kumbukani kuti m’bale peno mulongo wakukhonda kumanga banja ndiye anafuna kucita cisankhulo cakumanga banja na munthu unoyu peno nkhabe.—Agal. 6:5.

MUNACITANJI TOERA MUTOME KUBANYIRANA?

12. Munapanga tani munthu kuti musafuna kubanyirana naye?

12 Khala musafuna kubanyirana na munthu, munampanga tani?d Imwe munakwanisa kubverana toera kucedza pa mbuto yakuti iri na anthu azinji peno na telefoni. Bvekesani mwadidi pinthu pinafuna imwe. (1 Akor. 14:9) Pingafunika, pasani munthu ndzidzi toera anyerezere mbadzati kutawira. (Mis. 15:28) Pontho munthu angakukhondani, lemedzani cisankhulo cace.

13. Munacitanji munthu angakupangani kuti asafuna kubanyirana na imwe? (Akolose 4:6)

13 Munacitanji munthu angakupangani kuti asafuna kubanyirana na imwe? Mwakukhonda penula, panango iye akhala na cipapo kakamwe toera kukupangani pyenepi. Natenepa khalani wakukoma ntima na wacilemedzo. (Lerini Akolose 4:6.) Khala musafuna ndzidzi toera kunyerezera ntawiro, longani pyenepi kuna munthu adaphemba kubanyirana na imwe. Mbwenye wangisirani toera kumpasa ntawiro mwakukhonda dembuka. (Mis. 13:12) Khala imwe nee musafuna kubanyirana naye, ndziwiseni pyenepi munjira yadidi. Onani kuti m’bale Hans wa ku Austria, atawira tani mulongo adampanga kuti asafuna kubanyirana naye. Iye alonga: “Ine ndampanga cisankhulo canga mwakubveka mwadidi. Ine ndacita pyenepi mwakucimbiza thangwi nee ndikhafuna kuti iye anyerezere kuti ndisafuna kubanyirana naye. Na thangwi ineyi, ine ndatoma kucita mphole-mphole na njira ikhantsalakana ine.” Natenepa, khala imwe musafuna kutoma kubanyirana na munthu, mpangeni mabvero anu, pontho mpangeni kuti musafuna kubanyirana kweneku kufambe tani. Pinanyerezera imwe panango pinasiyana na pinanyerezera iye thangwi yakusiyana kwa misambo na pinthu pinango.

ANANGO MU MPINGO ANAPHEDZA TANI ABALE NA ALONGO AKUKHONDA MANGA BANJA?

14. Tinaphedza tani abale na alongo akukhonda manga banja na pinthu pinalonga ife?

14 Ife tonsene tinaphedza tani abale na alongo anafuna kumanga banja? Njira ibodzi ndi kucita mphole-mphole na pinthu pinalonga ife. (Aef. 4:29) Tinakwanisa kubvundzika: ‘Kodi ine ndisasingirira ale anafuna kumanga banja? Ndingaona m’bale na mulongo akukhonda manga banja ali kucedza, kodi ndisanyerezera kuti iwo ali kubanyirana?’ (1 Tim. 5:13) Kusiyapo pyenepi, ife nee tisafunika kucitisa abale na alongo kutsukwala thangwi yakukhonda manga banja. M’bale Hans, adalongwa pa ndima idamala alonga: “Abale anango asalonga: ‘Thangwi yanji nkhabe kumanga banja? Iwe nee ndiwe mwanabve.’ Mafala anewa asacitisa kuti abale na alongo akukhonda manga banja atsukwale mbakakamizika toera kumanga banja.” Ndi pyakufunika kakamwe kusaka miyai toera kusimba abale na alongo anewa akukhonda manga banja.—1 Ates. 5:11.

15. (a) Tisafunika kucitanji mbatidzati kuphedza m’bale peno mulongo toera kugumana munthu wakubanyirana naye? (Aroma 15:2) (Onanimbo foto.) (b) Ndi pinthu pipi pidakomerwa na imwe mu vidhyu?

15 Munacitanji mungaona kuti m’bale na mulongo anabverana mwadidi angamanga banja? Bhibhlya isalonga kuti tisafunika kulemedza mabvero a anango. (Lerini Aroma 15:2.) Abale na alongo azinji nee asakomerwa angasakirwa munthu toera kubanyirana naye, pontho ife tisafunika kulemedza pyenepi. (2 Ates. 3:11) Anango asafuna kuphedzwa, mbwenye nee tisafunika kucita pyenepi khala iwo nee aphemba.e (Mis. 3:27) Abale na alongo anango akukhonda manga banja, nee asakomerwa angaphedzwa toera kudziwa munthu munjira ineyi. Mulongo wakukhonda manga banja anacemerwa Lydia wa ku Alemanya alonga: “Imwe munakwanisa kucemera m’bale na mulongo pabodzi na abale anango azinji. Basi ene citisani kuti m’bale na mulongo adziwane mwadidi, buluka penepo iwo anasankhula pinafuna iwo kucita.”

M’bale na mulongo akukhonda manga banja ali kucedza pa mbuto yakuti iri na abale na alongo anango.

Pa nsoka wa abale na alongo azinji, munthu wakukhonda manga banja asakhala na mwai toera kudziwa mwadidi munthu anafuna kubanyirana na iye (Onani ndima 15)


16. Abale na alongo akukhonda manga banja asafunika kukumbukanji?

16 Ife tonsene, anyakumanga banja na akukhonda manga banja tinakwanisa kukhala na umaso wakutsandzaya. (Mas. 128:1) Natenepa, khala musafuna kumanga banja mbwenye mudzati kugumana munthu, pitirizani kutumikira Yahova. Mulongo wa ku Macau anacemerwa Sin Yi alonga: “Ndzidzi unafuna kukhala imwe mbamudzati kumanga banja, ndi wakucepa mungaulandanisa na ndzidzi unafuna imwe kukhala pabodzi na mamunanu peno nkazanu m’Paraizu. Natenepa phatisirani mwadidi ndzidzi unoyu.” Mphapo ndiye tani khala mwagumana munthu wadidi, pontho mwatoma kubanyirana naye? Mu nsolo unatowera, tinaona kuti ndzidzi wa kubanyirana unakuphedzani tani toera kucita cisankhulo mwandzeru.

MUNATAWIRA TANI?

  • Munacitanji toera kugumana munthu wakumanga naye banja?

  • Mbamudzati kubanyirana na m’bale peno mulongo, thangwi yanji ndi pyadidi kuona makhaliro ace?

  • Anango mu mpingo anaphedza tani Akristu akukhonda manga banja akuti asafuna kumanga banja?

NYIMBO 137 Akazi Akukhulupirika, Alongo Acikristu

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango