NSOLO WA PFUNDZIRO 14
NYIMBO 56 Undimomwene Ukhale Muntima Mwanu
Pitirizani Kuthambaruka
“Tendeni tiwangisire toera tikhale akukola.”—AHEB. 6:1.
PINAFUNA IFE KUPFUNDZA
Tinaona kuti Nkristu wakukola mwauzimu asacita tani pinthu, pontho asacita tani pisankhulo mwandzeru mwakubverana na pinafuna Mulungu.
1. Yahova asafuna kuti ticitenji?
NTSIKU yakubalwa kwa mwana ndi yakutsandzayisa kakamwe kuna anyakubala. Maseze anyakubala asafuna kakamwe mwanawo, iwo nee asadikhira kuti iye akhale khombwani kwenda na kwenda. Mbwenye pyenepi pingacitika, iwo anadzudzumika kakamwe. Munjira ibodzi ene, maseze Yahova asatsandzaya kakamwe tingatoma kupfundza thangwi ya iye, nee asafuna kuti tipitirize kukhala ninga khombwani mwauzimu kwenda na kwenda. (1 Akor. 3:1) M’mbuto mwace, iye asafuna kuti tikhale Akristu “akulu.”—1 Akor. 14:20.
2. Ndi mibvundzo ipi inafuna ife kutawira mu nsolo uno?
2 Pisabvekanji kukhala Nkristu wakukola mwauzimu? Tisafunika kucitanji toera tikhale Akristu akukola mwauzimu? Thangwi yanji cakudya cauzimu ndi cakufunika kakamwe toera tikhale akukola mwauzimu? Thangwi yanji tisafunika kucalira kudzinyindira kakamwe? Mu nsolo uno tinatawira mibvundzo ineyi.
PISABVEKANJI KUKHALA NKRISTU WAKUKOLA MWAUZIMU?
3. Pisabvekanji kukhala Nkristu wakukola?
3 M’Bhibhlya, fala yakuti “nkulu” isabvekambo “wakukola” peno “wakulungama.”a (1 Akor. 2:6) Ninga khombwani anapitiriza kukula, ife tinakwanisambo kupitiriza kuwangisa uxamwali wathu na Yahova. Natenepa tinakhala Akristu akukola mwauzimu. Ngakhale tikole mwauzimu, ife tisafunika kupitiriza kuthambaruka. (1 Tim. 4:15) M’bodzi na m’bodzi wa ife, kuphatanizambo aphale na atsikana, anakwanisa kukhala akukola mwauzimu. Mphapo tinadziwa tani khala ndife Akristu akukola mwauzimu?
4. Nkristu wakukola asacitanji?
4 Nkristu wakukola asacita pinthu mwakubverana na pinafuna Yahova, pontho nee asasankhula basi ene kucita pinthu pinafuna iye peno pinakomerwa na iye. Ndimomwene kuti thangwi yakusowa ungwiro, midzidzi inango iye anacita madodo. Ngakhale tenepo, Nkristu wakukola asapangiza ntsiku zonsene kuti asanyerezera na kucita pinthu mwakubverana na cifuno ca Yahova. Iye abvala uunthu upswa, pontho ndzidzi onsene asawangisira toera kupitiriza kunyerezera ninga Yahova. (Aef. 4:22-24) Iye apfundza kucita pisankhulo pyadidi thangwi ndzidzi onsene asaphatisira mitemo na midida ya Bhibhlya. Na thangwi ineyi, iye nee asadikhira kukhala na ndandanda ya mitemo toera kudziwa pinafunika iye kucita. Pontho angacita cisankhulo, asawangisira toera kucita pinthu mwakubverana na cisankhulo cidacita iye.—1 Akor. 9:26, 27.
5. Ndi pinthu pipi pyakuti pinakwanisa kucitika na Nkristu wakukhonda kola mwauzimu? (Aefesi 4:14, 15)
5 Nkristu wakukhonda kola mwauzimu, mwakukhonda nentsa anakwanisa kunyengezwa na ‘kucenjera kwa anthu, uthambi unaphatisirwa toera kunyengeza mwakubisika,’ pontho anakwanisa kunyengezwa na anthu akupanduka.b (Lerini Aefesi 4:14, 15.) Nkristu wakukhonda kola anakwanisa kucitira bibvu anango, kusosa nthonga mu mpingo, kuipirwa mwakucimbiza na kucita madawo makulu angayeserwa.—1 Akor. 3:3.
6. Kukola mwauzimu kwalandana tani na kukula kwa munthu? (Onanimbo foto.)
6 Ninga pidaona ife, Bhibhlya isalandanisa kukola mwauzimu na kukula kwa munthu. Mwana asafunika kutsidzikizwa na kutsogolerwa na nkulu thangwi iye adzati kukhala na maluso. Mwacitsandzo, nyerezerani mai anaphata nkono wa mwanace toera anumphe nseu. Mukupita kwa ndzidzi, mwana asakula, pontho mai wace asantawirisa kuti anumphe nseu ekhene. Mbwenye iye anapitiriza kukumbusa mwanace toera ayang’ane makhundu mawiri ene a nseu na kucita mphole-mphole na makaru. Buluka penepo, mwana unoyu angakula anadziwa ekhene pinafunika iye kucita pa kunumpha nseu. Natenepa, nakuti mwana asafunika kuphedzwa na nkulu toera kucalira ngozwi, munjira ibodzi ene, Nkristu wakuti adzati kukola mwauzimu asafunika kuphedzwa na Nkristu wakukola toera kucalira pinthu pinaikha pangozwi uxamwali wace na Yahova na kucita pisankhulo pyadidi. Mbwenye Nkristu angakola mwauzimu, anakwanisa kucita pisankhulo pyadidi mwakubverana na midida ya Bhibhlya na manyerezero a Yahova, pontho anakwanisa kuphatisira pidapfundza iye.
Akristu akukhonda kola mwauzimu asafunika kudziwa kuphatisira midida ya Bhibhlya pakucita pisankhulo (Onani ndima 6)
7. Kodi Nkristu wakukola mwauzimu asafunikambo kuphedzwa na anango?
7 Kodi pyenepi pisabveka kuti Nkristu wakukola mwauzimu nee asafunika kuphedzwa na anango? Nkhabe. Midzidzi inango, iye asafunikambo kuphedzwa. Mbwenye Nkristu wakukhonda kola mwauzimu panango anafuna kuti munthu ampange pinthu pinafunika iye kucita na cisankhulo cinafunika iye kucita. Munjira inango, Nkristu wakukola asaphemba ciphedzo ca anango akuti ali na maluso na udziwisi. Ngakhale tenepo, iye asadziwa kuti Yahova asafuna kuti ‘m’bodzi na m’bodzi athukule ntolo wace.’—Agal. 6:5.
8. Kodi Akristu awiri akukola mwauzimu asafunika kukhala na makhaliro mabodzi ene?
8 Ife tonsene ndife akusiyana. Munjira ibodzi ene, Akristu akukola mwauzimu ali na makhaliro akusiyana. Mwacitsandzo, anango ndi audziwisi, anangombo ndi acipapo. Abale anango asapasa anango mwakudzala manja, pontho anango asabvera ntsisi kakamwe. Na thangwi ineyi, Akristu awiri panango anacitikirwa na pinthu pibodzi pyene, mbwenye mbacita pisankhulo pyakusiyana pyakuti pisabverana na midida ya Bhibhlya. Pyenepi pisacitika makamaka thangwi ya cikumbuntima cawo. Na thangwi ineyi, iwo nee anatongana thangwi yakucita pisankhulo pyakusiyana, mbwenye anapitiriza kukhala akuphatana.—Aroma 14:10; 1 Akor. 1:10.
TISAFUNIKA KUCITANJI TOERA TIKHALE AKRISTU AKUKOLA MWAUZIMU?
9. Kodi tisafunika kucita pinthu toera tikole mwauzimu? Fokotozani.
9 Mukupita kwa ndzidzi, ana onsene asakula. Mbwenye toera kukola mwauzimu tisafunika kucita pinthu. Mwacitsandzo, Akristu a ku Korinto apfundza undimomwene, abatizwa, atambira nzimu wakucena, pontho apfundza pinthu pizinji na mpostolo Paulu. (Mabasa 18:8-11) Mbwenye azinji mwa iwo nee akhadakola mwauzimu, maseze akhadabatizwa mu pyaka pizinji. (1 Akor. 3:2) Tisafunika kucitanji toera pyenepi pikhonde kucitikambo na ife?
10. Tisafunika kucitanji toera tikhale Akristu akukola mwauzimu? (Yuda 20)
10 Toera kukhala Akristu akukola mwauzimu, tisafunika kukhala na cifuno cakucita pyenepi. Anthu ‘anakhonda funa udziwisi,’ pontho akuti nkhabe kuthambaruka nee anakhala akukola mwauzimu. (Mis. 1:22) Ife nee tisafuna kukhala ninga anthu adakula, mbwenye asapitiriza kunyindira anyakubalawo toera kucita pisankhulo. M’mbuto mwace, ife tisafunika kukula mwauzimu mbatipitiriza kuwangisa uxamwali wathu na Yahova. (Lerini Yuda 20.) Khala muli kuwangisira toera kukhala Nkristu wakukola mwauzimu, citani phembero kuna Yahova toera akupaseni “cifuno na mphambvu toera mucite pinafuna iye.”—Afil. 2:13.
11. Yahova asatiphedza tani toera tikhale akukola mwauzimu? (Aefesi 4:11-13)
11 Yahova nee asadikhira kuti tikhale akukola mwauzimu mwakusowa ciphedzo. Akulu a mpingo anatumikira ninga akumbizi na apfundzisi mu mpingo, ali akukhunganyika toera kutiphedza kukhala akukola mwauzimu ‘kuti tikhale ninga Kristu.’ (Lerini Aefesi 4:11-13.) Yahova asatipasambo nzimu wace wakucena toera kutiphedza kukhala na “manyerezero a Kristu.” (1 Akor. 2:14-16) Kusiyapo pyenepi, Yahova alembesa bukhu ya Mateu, Marko Luka na Juwau toera kutipangiza manyerezero a Yezu, pinthu pikhalonga iye na pikhacita iye mu ndzidzi ukhali iye pa dziko yapantsi. Tingatowezera citsandzo ca Yezu, tinakwanisa kukhala Akristu akukola mwauzimu.
KUFUNIKA KWA “CAKUDYA CAKUUMA”
12. Ninji “cipfundziso cakutoma cinalonga pya Kristu”?
12 Toera tikhale Akristu akukola mwauzimu, tisafunika kucita pizinji ‘kupiringana basi ene kudziwa cipfundziso cakutoma cinalonga pya Kristu.’ Pyenepi pisabveka pinthu pyakutoma pidapfundza ife thangwi ya Yezu. Pinango mwa pinthu pyenepi ndi kutcunyuka, cikhulupiro, ubatizo na kulamuswa muli akufa. (Aheb. 6:1, 2) Pyenepi ndi pingasi mwa pipfundziso pyakutoma pyakuti Akristu onsene asafunika kupidziwa na kupikhulupira. Na thangwi ineyi, mpostolo Pedhru alonga pinthu pyenepi pikhamwaza iye mphangwa kuna mbumba pa ntsiku ya Pentekoste. (Mabasa 2:32-35, 38) Mpostolo Paulu alongambo kuti toera munthu akhale nyakupfundza wa Kristu, asafunika kukhulupira cidikhiro cakulamuswa muli akufa. (1 Akor. 15:12-14) Mbwenye toera tikhale Akristu akukola mwauzimu, tisafunika kucita pizinji kupiringana basi ene kupfundza pinthu pyenepi.
13. Tisafunika kucitanji toera tiphedzeke na cakudya cakuuma cinalongwa pa Ahebheri 5:14? (Onanimbo foto.)
13 Cakudya cakuuma ndi cakusiyana na pipfundziso pyakutoma thangwi cisaphataniza mitemo na midida ya Yahova yakuti isatiphedza toera kubvesesa njira inanyerezera iye. Toera tidye mwauzimu, tisafunika kupfundza Mafala a Mulungu, kunyerezera pinapfundza ife na kupiphatisira. Tingacita pyenepi, tinakwanisa kucita pisankhulo pinakomeresa Yahova.c—Lerini Ahebheri 5:14.
Cakudya cakuuma cisatiphedza toera kucita pisankhulo pinakomeresa Yahova (Onani ndima 13)d
14. Paulu aphedza tani Akristu a ku Korinto toera akhale akukola mwauzimu?
14 Khala Nkristu wakukhonda kola mwauzimu asafuna kucita pisankhulo, pisakhala pyakunentsa kuna iye toera kunyerezera midida ya Bhibhlya na kuiphatisira. Anango asanyerezera kuti m’Bhibhlya mungakhonda kugumanika ntemo, anakwanisa kucita pinafuna iwo. Anangombo asafuna kugumana ntemo mu pinthu pyakuti nee pisafunika ntemo. Mwacitsandzo, pisaoneka kuti Akristu a ku Korinto aphemba Paulu toera aapange khala ndi pyakutawirika kudya cakudya cinaperekwa ninga ntsembe kuna madzimunthu. M’mbuto mwa kuapanga pikhafunika iwo kucita, Paulu apangiza kufunika kwa cikumbuntima, pontho afokotoza kuti m’bodzi na m’bodzi ali na ‘ufulu wakusankhula.’ Iye acita pyenepi mukuphatisira midida ya Bhibhlya. Natenepa m’bodzi na m’bodzi mbadakwanisa kucita cisankhulo na cikumbuntima cakucena mbakhonda kugwegwedusa anango. (1 Akor. 8:4, 7-9) Thangwi yakucita pyenepi, Paulu aphedza Akristu a ku Korinto toera akole mwauzimu. Munjira ineyi, iwo mbadakwanisa kuphatisira manyerezero awo, m’mbuto mwakunyindira munthu unango toera aapange pikhafunika iwo kucita.
15. Paulu aphedza tani Akristu Acihebheri toera athambaruke mwauzimu?
15 Mphangwa zidalemba Paulu kuna Akristu Acihebheri zisatipfundzisa cinthu cakufunika kakamwe. Akristu anango nee apitiriza kuthambaruka mwauzimu. Mwandimomwene, iwo ‘abwerera nduli mbafuna nkaka, tayu cakudya cakuuma.’ (Aheb. 5:12) Iwo nee atawira pinthu pipswa pikhapfundziswa iwo na Yahova. (Mis. 4:18) Akristu anango akhanyerezera kuti akhafunika kupitiriza kubvera Mwambo wa Mose. Kodi pyaka 30 pidapita pakumala kufa kwa Yezu nee pikhali pyakukwana toera kucinja manyerezero awo? (Aroma 10:4; Tito 1:10) Anthu onsene analeri tsamba idalembera Paulu Akristu Acihebheri anakwanisa kuona kuti tsamba ineyi iri na cakudya cakuuma. Tsamba ineyi yaaphedza toera kuona kuti njira ipswa yakulambira Yahova, idaapfundzisa Yezu ikhali yadidi kakamwe. Na thangwi ineyi, iwo akhala na cipapo toera kumwaza mphangwa mwakukhonda tsalakana kutcingwa na Ayuda.—Aheb. 10:19-23.
LEKANI KUDZINYINDIRA
16. Kusiyapo kuwangisira toera kukhala akukola mwauzimu, ndi cinthu cipi cinango cinafunika ife kucita?
16 Ife tisafunika kuwangisira toera tipitirize kukhala akukola mwauzimu. Pyenepi pisabveka kuti nee tisafunika kunyerezera kuti ndife akukola kakamwe mwauzimu peno nkhabepo cinthu cinafuna kufudza uxamwali wathu na Yahova. (1 Akor. 10:12) Pontho tisafunika ‘kupitiriza kudingika tekhene’ toera tione khala tiri kuthambaruka.—2 Akor. 13:5.
17. Tsamba idalembera Paulu Akristu a ku Kolose isapangiza tani kufunika kwa kupitiriza kukhala akukola?
17 Mu tsamba idalembera iye Akristu a ku Kolose, Paulu alonga pontho thangwi yakufunika kwa kupitiriza kukhala akukola mwauzimu. Akristu a ku Kolose akhali akukola mwauzimu, mbwenye Paulu aacenjeza toera akhonde kunyerezera ninga anthu a dziko. (Akol. 2:6-10) Epafra, wakuti akhadziwa mwadidi abale a mu mpingo unoyu akhacita phembero kazinji kene thangwi ya iwo toera akhale ‘akukola.’ (Akol. 4:12) Pyenepi pisatipfundzisanji? Paulu na Epafra akhadziwa kuti toera munthu apitirize kukhala wakukola mwauzimu, akhafunika kuwangisira kakamwe, pontho akhafunika kuphedzwa na Mulungu. Iwo akhafuna kuti Akristu a ku Kolose apitirize kuthambaruka, mwakukhonda tsalakana pinentso pikhafuna kuthimbana na iwo.
18. Ndi pinthu pipi pyakuti panango pinacitika na Nkristu wakukola mwauzimu? (Onanimbo foto.)
18 Mpostolo Paulu acenjeza Akristu Acihebheri kuti ngakhale Nkristu wakukola mwauzimu anakwanisa kuluza uxamwali wace na Yahova kwenda na kwenda. Nkristu unoyu angakhonda kubvera mbakhonda kutcunyuka nee analekererwa na Yahova. Pyakutsandzayisa ndi pyakuti Akristu Acihebheri nee akhali tenepo. (Aheb. 6:4-9) Mphapo ndiye tanimbo Akristu lero adasiya kumwaza mphangwa na kusonkhana peno adabuluswa mu mpingo, mbwenye mukupita kwa ndzidzi asatcunyuka mbabwerera mu mpingo? Kucepeseka kwawo kusapangiza kuti iwo asiyana na Akristu adalonga Paulu kuti mbadaluza uxamwali wawo na Yahova kwenda na kwenda. Mwandimomwene, munthu angabwerera kuna Yahova, asafunika kuphedzwa. (Ezek. 34:15, 16) Na thangwi ineyi, panango akulu a mpingo anasankhula m’bale peno mulongo wa maluso kuti am’phedze kuthambaruka mwauzimu.
Yahova asacita pyonsene pinafunika toera kuphedza ale anafuna kukhala akuwanga mwauzimu (Onani ndima 18)
19. Tisafunika kuwangisira toera kucitanji?
19 Khala muli kuwangisira toera kukhala Nkristu wakukola mwauzimu, imwe munakwanisa kucita pyenepi! Pitirizani kupfundza undimomwene wa Bhibhlya wakuti ndi wakunentsa kubvesesa mbamunyerezera ninga Yahova. Khala ndimwe Nkristu wakukola mwauzimu, wangisirani toera mupitirize tenepo kwenda na kwenda.
MUNATAWIRA TANI?
Pisabvekanji kukhala Nkristu wakukola mwauzimu?
Tisafunika kucitanji toera tikhale Akristu akukola mwauzimu?
Thangwi yanji nee tisafunika kudzinyindira?
NYIMBO 65 Pitirizani!
a Malemba Acihebheri nee asaphatisira mafala akuti “wakukola” na “wakukhonda kola,” toera kulonga munthu, mbwenye iwo asalonga pinthu pinabverana na mafala anewa. Mwacitsandzo, bukhu ya Misangani isalonga pya kusiyana kwa munthu wam’phale na wakusowa maluso na munthu waudziwisi, pontho wakubvesesa pinthu.—Mis. 1:4, 5.
b Onani nsolo wakuti “Proteja-se contra a desinformação” pa khundu yakuti “Mais Assuntos” mu saiti jw.org na mu aplikativo JW Library.®
c Onani khundu yakuti “Pinthu Pinango Toera Kupfundza” mu revista ino.
d MAFALA ANAFOKOTOZA FOTO: M’bale ali kuphatisira midida idapfundza iye m’Bhibhlya toera kusankhula pinafuna iye kuona mu televizau.