Mo Yeke na Mbeni Yingo so Alingbi ti Kui Pepe?

NA PEKO ti kuâ, fini ayeke? Azo agi bê ti ala mingi na ndo hundango tene so teti angu saki mingi. Na yâ ti asiècle so ahon, azo ti abungbi nde nde agbu li na ndo tene so, na ala sigigi na nda ni na atene ti mabe nde nde.

Na ndo lê sese kue, so aba nga akodoro ti Pacifique ti Polynésie, Mélanésie, na Micronésie, azo mingi amä na bê so mbeni “yingo” ayeke ngbâ na fini na peko ti kuâ ti mbeni zo. Mbeni ye ayeke dä na yâ zo so ayeke zia tele ti zo ni ti sigigi biani na peko ti kuâ ti lo ti ngbâ ti duti na fini? Yingo so ayeke na yâ tele ti zo so ayeke na fini ayeke nyen? Ye nyen ayeke si na yingo so, tongana e kui? Tene ti Nzapa so a sû na gbe ti yingo, Bible, amu atâ kiringo tene so alingbi na ahundango tene so.

Yingo Ayeke Nyen?

Na yâ Bible, atene so a sû pekoni na “yingo” aye ti tene mbilimbili “mbö.” Me ye so andu ye mingi ahon gi tene ti hungo pupu. Na tapande, wasungo Bible Jacques atene: “Tele so ayeke na mbö pepe akui.” (Jacques 2:26, New World Translation) Tongaso, yingo ayeke ye so amu fini na tele ti zo.

Ngangu so ayeke mu fini alingbi pepe ti duti gi mbö wala pupu so zo ahu, so ayeke hon na yâ afufu. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so tongana zo akaï ti hu pupu, fini angbâ na yâ ase-tele ti lo teti mbeni kete ngoi, “teti apenze-ngbonga mingi,” tongana ti so mbeni kota bakari (The World Book Encyclopedia) atene. Teti ye so, angangu so ayeke sala ti kiri na zo ni na fini alingbi ti lë lengo, na a lingbi ti zi mbage ti tele ti mbeni zo ti zia ni na yâ tele ti mbeni zo nde. Me na ngoi so tanga ti ngangu ti fini asigigi kue awe na yâ ase-tele ti zo ni, angangu kue so alingbi ti sala ti kiri zo ni na fini ayeke duti gi ye senge. Mbö kue so ayeke na sese alingbi pepe ti zingo même se-tele oko. Tongaso, yingo ayeke ngangu ti fini so zo alingbi ti ba pepe, ngangu so amu wâ na fini, so abata ase-tele na fini. A yeke bata ngangu ti fini so na lege ti hungo pupu.—Job 34:14, 15.

Yingo so ayeke sala kusala gi na yâ tele ti azo? Bible amu maboko na e ti wara nzoni kiringo tene na tene so. Gbia ti ndara Salomon asû na mbeti: “Zo nyen ahinga tongana yingo ti zo ague na nduzu, wala tongana yingo ti nyama azu na sese?” (Zo-ti-fa-tene 3:21) Tongaso, a fa nga so anyama na azo ayeke na mbeni yingo. Ye so alingbi ti duti tongana nyen?

A lingbi ti haka yingo, wala ngangu ti fini, na wâ ti dada so amu ngangu na mbeni masini. A lingbi ti sala kusala na wâ ti dada ni ti sala akua nde nde alingbi na mara ti masini so lo mu ngangu na ni. Na tapande, alingbi ti leke mbeni four ti mu ndowâ, mbeni ordinateur ti sala kusala na asango kue so ayôro na yâ ni na ti sala a-calcul, na mbeni televizion ti fa alimon na go. Ye oko, wâ ti dada ni ayeke kpa pepe masini so lo mu ngangu na ni. Lo yeke ngbâ gi senge ngangu. Legeoko nga, ngangu ti fini ayeke mu pepe asalango ye ti azo wala anyama so lo yeke sala kusala na yâ ti ala. Lo yeke na salango ye wala na ngangu ti gbungo nda ti ye oko pepe. Azo nga na anyama ayeke na “mbö [“yingo,” NW] oko.” (Zo-ti-fa-tene 3:19) Tongaso, tongana mbeni zo akui, yingo ti lo angbâ pepe ti duti na fini na mbeni ndo nde tongana mbeni zo ti yingo.

Tongaso, ye nyen asi na akinda? Na ye nyen asi na yingo tongana mbeni zo akui?

“Fade Mo Kiri na Pupu-sese”

Tongana kozo koli Adam ake na mbana ti yeda na komandema ti Nzapa, Jéhovah atene na lo: “Fade mo te kobe na lege ti sô ti lê ti mo juska mo kiri na sese, teti A kamata mo na sese; na fade mo kiri na pupu-sese, teti mo yeke pupu-sese.” (Genèse 3:19) Adam ayeke la ni na ndo wa kozoni si Jéhovah aleke lo na pupu-sese? Biani, lo yeke la ni na mbeni ndo pepe! Ti tene ni ndulu, lo yeke la ni na fini pepe. Tongaso, na ngoi so Jéhovah Nzapa atene so fade Adam ayeke “kiri na pupu-sese,” lo ye ti tene so fade Adam ayeke kui. Fade Adam ayeke gue pepe na mbeni ndo ti yingo. Na lâ ti kui ti lo, fade lo yeke kiri ti duti na fini oko pepe, lo yeke duti dä mbeni pepe. Ngbanga so lo wara ayeke kui, so ti tene dutingo na fini pepe, me a yeke pepe guengo na lo na mbeni ndo nde.—aRomain 6:23.

Ti ambeni zo nde so akui awe ayeke tongana nyen? A fa polele ye so asi na akinda na Zo-ti-fa-tene 9:5, 10; na ndo so e diko: ‘Akinda ahinga ye oko pepe . . . Kusala, ye ti bibe, hingango ye, na ndara, ayeke na ndo-ti-awakinda pepe.’ Tongaso, kui ayeke dutingo ti zo so ayeke na fini pepe. Wasungo psaume asû na mbeti so tongana mbeni zo akui, “yingo ti lo asigigi, lo kiri na sese ti lo; na lâ ni so abibe ti lo akui.”—Psaume 146:4, NW.

A yeke polele, akinda ahinga ye pepe, ala yeke sala kusala oko pepe. Ala hinga ye oko pepe. Ala lingbi pepe ti ba mo, ti mä mo, wala ti sala tene na mo. Ala lingbi pepe ti mu maboko na mo nga pepe ti sala sioni na mo. Mo lingbi biani pepe ti sala mbito ti akinda. Me tongana nyen yingo “asigigi” na yâ mbeni zo na ngoi ti kuâ ti lo?

Yingo ni “Akiri na Nzapa”

Bible atene so tongana mbeni zo akui, “yingo ni akiri na Nzapa, Lo so amu lo.” (Zo-ti-fa-tene 12:9 [12:7, NW] ) So aye ti tene mbeni yingo ayeke hon biani na yâ ti pupu ti si na gbele Nzapa? Oko pepe! Lege so Bible ayeke sala kusala na tene “akiri” ahunda pepe tâ londongo na mbeni ndo ti gue na mbeni ndo nde. Na tapande, a tene na azo ti Israël so aduti be-ta-zo pepe: “I kiri na Mbi, na fade Mbi kiri na i, L’Eternel [“Jéhovah,” NW] ti Sabaoth atene.” (Malachie 3:7) ‘Kiringo’ ti Israël na Jéhovah aye ti tene gbiango lege ti zia mbeni sioni lege na ti kiri ti sala ye alingbi na lege ti mbilimbili ti Nzapa. Nga, ‘kiringo’ ti Jéhovah na mbage ti Israël aye ti tene kiringo ti ba ndo na mbage ti azo ti lo mbeni. Na yâ ti atapande use so, tene ti ‘kiringo’ ni andu bango ndo, pepe tâ londongo ni na mbeni ndo ti gue na mbeni ndo nde.

Legeoko nga, na peko ti kui, tongana yingo ni “akiri” na Nzapa, a yeke ba ye oko pepe so alondo na sese ge ti gue na mbeni ndo nde na yayu. Dabe ti mo so yingo ayeke ngangu ti fini. Tongana ngangu so asigigi na yâ mbeni zo ti hon, gi Nzapa oko alingbi ti kiri ti mu ni na lo. Tongaso, yingo ni “akiri na Nzapa” na lege so beku ti wara ande fini teti zo so ayeke fadeso gi na tïtî Nzapa.

Na tapande, ba ye so Mbeti ti Nzapa atene na ndo kuâ ti Jésus. Wasungo évangile Luc atene: “Jésus atene na kongo, Babâ, Mbi zia yingo ti Mbi na tïtî Mo. Na tongana lo sala tene so awe, Lo to yingo ti Lo.” (Luc 23:46) Tongana yingo ti Jésus asigigi na yâ lo, lo gue la ni biani pepe na yayu. A zingo pepe Jésus na popo ti awakinda kozo na lango ota ni. Na ye so asi alango 40 kozoni si lo ma na yayu. (Kusala 1:3, 9) Ye oko, na ngoi ti kuâ ti lo, Jésus azia yingo ti lo na bê kue na tïtî Babâ ti lo, na ziango bê ti lo kue na yâ ngangu ti Jéhovah ti kiri lo na fini.

Biani, gi Nzapa oko si alingbi ti kiri na mbeni zo na fini. (Psaume 104:30) Ye so azi lege na apendere beku!

Mbeni Tâ Beku

Bible atene: “L’heure ayeke ga so azo kue so ayeke na dukua [ti dango bê, NW], fade ala mä yanga ti Lo [Jésus], na ala sigigi.” (Jean 5:28) Biani, Jésus Christ amu zendo so ala kue so Jéhovah ayeke dabe ti lo na ala ayeke londo ande na popo ti akinda, wala ayeke kiri na fini. Ahon ti mä atokua ti vundu so atene azo akui, a yeke mu ande atondo ti ngia na ndo ala so akiri na fini. So tâ kota ngia si a yeke duti ande ti yamba azo so e ndoye ala, so ayeke sigigi na dukua!

Mo ye ti hinga ye mingi na ndo lege so mo lingbi ti wara nzoni na lege ti beku so Nzapa amu? E tisa mo ti sû mbeti na mbeni oko ti a-adresse so ayeke na gbe ni ge ti wara brochure Ayingo ti akua — Ala lingbi ti mu maboko na mo wala ti sala sioni na mo? Ala yeke da biani?

Gi tongana asala tene na ndo ni, tongaso pepe aversê ti Bible kue alondo na Mbeti ti Nzapa ti Alliance Biblique Universelle 1966, me na fini lege so asû na Sango.