I Bi Bê na Atene ti Prophétie ti Nzapa
“E hinga tene so afa na iri ti Nzapa ayeke tâ tene. I sala nzoni tongana i zia bê ti i na Tene so.”—2 PIERRE 1:19.
1, 2. Atapande wa ti amessie ti wataka mo lingbi ti fa?
TETI asiècle mingi, amessie ti wataka atara ti fa ye so ayeke si kekereke. Na siècle oku ti N.E., mbeni koli so adi iri ti lo mveni Moïse asala si aJuif ti zoa ti Crète amä na bê so lo yeke messie na lo yeke zi ala ande na gbe ti pasi. Tongana lango ti zingo ala na gbe ti ngba asi, ala mu peko ti lo na mbeni ndo so ayo na nduzu, so ayeke na yanga ti Ngu ti Méditerranée. Lo tene na ala so a lingbi ala tï gi na yâ kota ngu ti ingo ni na fade a yeke kangbi tele na gbele ala. Mingi na popo ti ala so atï na yâ ni alinda ngu, na messie ti wataka so akpe.
2 Na siècle 12, mbeni “messie” aba gigi na Yémen. Kota mokonzi ti lege ti vorongo ti aMusulman ahunda na lo mbeni fä si a hinga lo yeke messie. “Messie” so ahunda na kota mokonzi so ti dë go ti lo. Lo tene zingongo ti lo fade fade na popo ti awakinda ayeke duti ande fä ni. Kota mokonzi ni ayeda, na so aduti nda ti “messie” so.
3. Zo wa ayeke tâ Messie, na kusala ti lo afa nyen giriri?
3 Amessie ti wataka na aprophétie ti ala atï na ngu kue, me bingo bê na atene ti prophétie ti Nzapa aga lâ oko pepe na suingo bê. Tâ Messie, Jésus Christ, ayeke giriri biani gango tâ tene ti aprophétie mingi ti Bible. Na tapande, na fango peko ti prophétie ti Isaïe, Matthieu, wasungo peko ti Évangile, atene: “Sese ti Zabulon na sese ti Nephtali, na lege ti Kota Ngu, na mbengu ti Jourdain, Galilée ti aGentil, azo so aduti na bingo, ala ba kota lumière; ala so aduti na sese ti kui, na ala duti na bingo ti kui, lumière asi na ala. Na lâ ni so, Jésus ato nda ti fa tene, Lo tene, I gbian bê ti i, teti royaume ti yayu ayeke ndulu.” (Matthieu 4:15-17; Esaïe 9:1, 2) Jésus ayeke la ni “kota lumière” so, na kusala ti lo afa so lo yeke Prophète so Moïse asala tene ni giriri. Fade a yeke futi ala so ake ti mä Jésus.—Deutéronome 18:18, 19; Kusala 3:22, 23.
4. Tongana nyen Jésus asala si Esaïe 53:12 aga tâ tene?
4 Jésus asala si atene ti prophétie so ayeke na Esaïe 53:12 aga nga tâ tene: “Lo mu Lo mveni ti kui, na ala diko Lo na popo ti awakengo-ndia; me Lo yö siokpari ti azo mingi, na Lo sambela teti awakengo-ndia.” Teti lo hinga na yâ ngoi kete lo yeke mu fini ti lo na yâ mitele tongana kota ngele, Jésus akpengba mabe ti adisciple ti lo. (Marc 10:45) Lo sala ye so na mbeni pendere lege na yâ gbiango tele ti lo.
Gbiango Tele ti Jésus Akpengba Mabe
5. Na atene ti mo mveni, tongana nyen mo yeke fa peko ti gbiango tele ti Jésus?
5 Gbiango tele ti lo aduti mbeni ye ti prophétie. Jésus atene: “Teti fade Molenge Ti Zo aga na a-ange ti Lo na yâ gloire ti Babâ ti Lo . . . Biani, Mbi tene na i, ambeni zo ayeke na popo ti ala so aluti na ndo so, so fade kui atara ala pepe juska ala ba Molenge Ti Zo aga na royaume ti Lo.” (Matthieu 16:27, 28) Ambeni na popo ti abazengele aba biani Jésus na gango na yâ Royaume ti lo? Matthieu chapitre 17:1-7 atene: “Na peko ti lâ omene, Jésus akamata Pierre, Jacques, na Jean ita ti lo, Lo ma na ala na ndo mbeni hoto so ayo na nduzu mingi, na ndo so zo ayeke dä pepe. Na tele ti Lo agbian na gbele ala.” So mbeni ye ti dongo bê! “Lê ti Lo asu tongana lâ, na bongo ti Lo avulu tongana lumière. Ba, Moïse na Elie asi na lê ti ala, na ala yeke sala tene na Lo.” Nga, “mbinda so asu mingi aga na ndo ala,” na ala mä go ti Nzapa mveni na tenengo: “So ayeke Molenge ti Mbi so Mbi ndoye Lo, Lo mu ngia na Mbi mingi. I mä Lo. Tongana adisciple amä tene so, ala tï na sese na lê ti ala, na mbito agbu ala mingi. Jésus aga, Lo ndu ala, Lo tene, Londo, i zia mbito.”
6. (a) Ngbanga ti nyen Jésus ahiri gbiango tele mbeni ye so aba tongana suma? (b) Gbiango tele ti Jésus aduti gbede ti nyen?
6 Ye ti dongo bê so asi peut-être na ndo mbeni oko ti ali ti Hoto ti Hermôn, na ndo so Jésus na abazengele ota alango dä na bï. Gbiango tele asi biani na bï, ye so asala si a su ngangu. Oko nda ni so Jésus ahiri ni mbeni ye so aba tongana suma ayeke ngbanga ti so Moïse na Éliya, so akui aninga awe, ayeke giriri biani dä pepe. Gi Christ oko si ayeke dä biani. (Matthieu 17:8, 9) Fango ye so aza ngangu tongaso amu na Pierre, Jacques, na Jean mbeni gbede ti dongo bê ti singo ti gloire ti Jésus na yâ ngangu ti komande ti Royaume. Moïse na Éliya ayeke la ni fä ti afon héritier ti Jésus na yâ Royaume so asa yingo na ndo ti ala, na ye so aba tongana suma amu ngangu mingi na tene ti témoin ti lo na ndo Royaume nga na yanga-ti-komande ti lo so ayeke ga.
7. E hinga tongana nyen so Pierre angbâ ti bata suma ti gbiango tele ti Jésus nzoni na li ti lo?
7 Gbiango tele ti Jésus amu maboko ti kpengba mabe ti abazengele ota so ayeke sala ande kota kusala ti mungo li ni na yâ ti kongrégation ti aChrétien. Lê ti Jésus so aza, abongo ti lo so avulu mingi, na go ti Nzapa mveni so atene Jésus ayeke Molenge ti Lo so Lo ndoye lo, lo so a lingbi ala mä lo, ye so kue asala biani kusala ti lo. Me a lingbi abazengele afa tene ti suma ni na zo oko pepe juska Jésus alondo na popo ti awakinda. Ngu 32 na pekoni, Pierre angbâ ti bata suma ni nzoni na li ti lo. Na gbotongo lê na ndo tene ni nga na ye so aye ti tene, lo sû na mbeti: “Teti e gue na peko ti tene ti pande pepe so ala leke na mayele, tongana e fa na i ngangu na singo ti Seigneur ti e Jésus Christ, me e yeke atémoin so aba kota ndo ti lo na tâ lê ti e. Teti lo wara yango-iri na gloire na tïtî Nzapa Babâ giriri, tongana yanga ti Gloire Ti Kota Ahon asi na Lo, a tene, So ayeke Molenge ti Mbi so Mbi ndoye Lo, Lo mu ngia na Mbi mingi. Na e mä yanga so asigigi na yayu, tongana e yeke na Lo na hoto ti nzoni-kue.”—2 Pierre 1:16-18.
8. (a) Tene ti Nzapa na ndo Molenge ti lo agboto lê na ndo nyen? (b) Mbinda so asi na yâ gbiango tele ni afa nyen?
8 Ye so ayeke kota ahon ayeke tene so ti Nzapa: “So ayeke Molenge ti Mbi so Mbi ndoye Lo, Lo mu ngia na Mbi mingi. I mä Lo.” Tene so agboto lê na ndo Jésus tongana Gbia so Nzapa azia na ndo mbata ti Gbia, lo so a lingbi ndagigi kue amä yanga ti lo. Mbinda so aga na ndo ti ala afa so gango tâ tene ti suma so ayeke duti ande pepe ye so zo aba na tâ lê ti lo. Ala so ayeke hinga ni ayeke gi ala so, na lege ti lê ti gbungo nda ti ye, ayeke hinga “fä” ti singo ti Jésus so lê aba pepe na ngangu-ti-komande ti Royaume ti lo. (Matthieu 24:3) Ti tâ tene ni, na mungo yanga na abazengele ti fa tene ti suma so na mbeni zo pepe kozoni si a yä lo na popo ti awakinda, Jésus afa so yango lo na nduzu nga na warango gloire ti lo ayeke si na peko ti londongo ti lo na popo ti awakinda.
9. Ngbanga ti nyen a lingbi gbiango tele ti Jésus akpengba mabe ti e?
9 Na pekoni so lo sala tene ti gbiango tele ni, Pierre atene: “Tongaso e hinga tene so afa na iri ti Nzapa ayeke tâ tene. I sala nzoni tongana i zia bê ti i na Tene so, legeoko tongana zo azia bê ti lo na lampe so aza na bingo, juska nda ade na Tongoro Ti Ndapelele asi na bê ti i. A lingbi i hinga so kozoni, zo alingbi fa nda ti tene so afa na iri ti Nzapa na yâ Mbeti ti Lo na lege ti bê ti lo mveni pepe. Teti tene so afa na iri ti Nzapa aga lâ oko pepe na lege ti ye so zo aye, me azo asala tene so alondo na Nzapa tongana Yingo Vulu ahon na ala.” (2 Pierre 1:19-21) Gbiango tele ti Jésus akiri akpengba tâ tene ti prophétie ti Nzapa. A lingbi e bi bê ti e na tene so na pepe na ‘tene ti pande so a leke na mayele,’ so alondo na Nzapa pepe wala lo yeda na ni pepe. A lingbi gbiango tele ti Jésus akpengba mabe ti e na yâ atene ti prophétie teti so suma ti gloire na ngangu ti komande ti Royaume ti Jésus aga tâ ye awe. Tâ tene, aye afa na e biani so Christ ayeke dä laso tongana mbeni Gbia ti yayu so ayeke na ngangu.
Lege so Tongoro Ti Ndapelele Alondo
10. Zo wa wala ye wa ayeke “Tongoro Ti Ndapelele” so Pierre asala tene ni, na mo kiri tene tongaso ngbanga ti nyen?
10 Pierre asû na mbeti: “I sala nzoni tongana i zia bê ti i na Tene so, legeoko tongana zo azia bê ti lo na lampe so aza na bingo, juska nda ade na Tongoro Ti Ndapelele asi na bê ti i.” “Tongoro Ti Ndapelele” so ayeke zo wa wala ye wa? A yeke wara tene “Tongoro Ti Ndapelele” fani use na yâ ti Bible. Na Apocalypse 22:16 a sala tene ti Jésus Christ tongana “Tongoro Ti Ndapelele so aza.” Na ambeni ngoi na yâ ti ngu, atongoro tongaso ayeke londo na peko ti atanga ni kue, na mbage ti Tö. Ala londo ngoi kete kozoni si lâ asigigi, na tongaso ala yeke fa londongo ti mbeni fini lango. Pierre asala kusala na tene “Tongoro Ti Ndapelele” na ndo Jésus na pekoni so a mu na Lo ngangu ti Royaume. Na ngoi ni so, Jésus alondo na yâ ndagigi kue, ye so andu nga sese ti e! Teti so lo yeke Tongoro Ti Ndapelele ti Messie, lo fa tene ti mbeni fini lâ, wala ngoi, teti azo kue so amä yanga.
11. (a) Ngbanga ti nyen 2 Pierre 1:19 aye pepe ti tene so mbeni “Tongoro Ti Ndapelele” alondo na yâ tâ bê ti azo? (b) Mo yeke fa nda ti 2 Pierre 1:19 tongana nyen?
11 A-Bible mingi aye ti maï bibe so atene ti bazengele Pierre, so ayeke na 2 Pierre 1:19, andu tene ti tâ bê ti zo. Nengo ti bê ti mbeni kota zo aduti na popo ti gramme 250 na 300. Tongana nyen Jésus Christ, so ayeke fadeso zo ti yingo so alingbi ti kui pepe na so ayeke na gloire mingi, alingbi ti londo na yâ akete bê ti azo so? (1 Timothée 6:16) Biani, tene ni andu bê ti e na lege ti fä, teti a yeke na ni si e yeke bi bê na atene ti prophétie ti Nzapa. Me ba 2 Pierre 1:19 nzoni, na fade mo ba so Traduction du monde nouveau akangbi yâ ti tene “juska nda ade na tongoro ti ndapelele asi,” nde na atene so aga kozoni na ni na yâ versê ni nga nde na tene “na bê ti i.” A lingbi ti fa versê so na lege so: ‘A sala si tene ti prophétie aga tâ ye mingi ahon teti e; na i yeke sala nzoni na bingo bê na ni tongana i sala na mbeni lampe so aza na yâ vukongo ndo, so ti tene, na yâ bê ti i, juska nda ade asi na mbeni tongoro ti ndapelele alondo.’
12. Mingi ni, dutingo ti bê ti azo ayeke tongana nyen, me ti atâ Chrétien a yeke tongana nyen?
12 Mingi ni, dutingo ti bê na lege ti fä ti azo so ayeke awasiokpari ayeke tongana nyen? Biani, bê ti ala ayeke na yâ bingo ti yingo! Ye oko, tongana e yeke atâ Chrétien, a yeke tongana e yeke na mbeni lampe so aza zango na yâ bê ti e, tongaso pepe a yeke duti na yâ bingo. Tongana ti so atene ti Pierre afa ni, a yeke na bingo bê na ndo atene ti prophétie ti Nzapa so aza lumière si atâ Chrétien ayeke bata na ayeke wara lumière wala hingango ye na ndo londongo ti mbeni fini lango. Ala yeke hinga so Tongoro Ti Ndapelele alondo awe, pepe na yâ bê ti azo ti mitele, me na gbele création kue.
13. (a) Ngbanga ti nyen e lingbi ti hinga biani so Tongoro Ti Ndapelele alondo awe? (b) Ngbanga ti nyen aChrétien alingbi ti gbu ngangu na gbe ti akota kpale so Jésus asala tene ni kozoni teti ngoi ti e?
13 Tongoro Ti Ndapelele alondo awe! E lingbi biani ti hinga ye so na bingo bê na kota prophétie ti Jésus na ndo singo ti lo. Laso, e yeke ba gango tâ tene ni na yâ aye tongana abira, akota nzala, ayengingo ti sese, na fango nzo tene na ndo sese kue so ade ti si kozoni pepe. (Matthieu 24:3-14) Atä so aye ti ngangu so Jésus asala tene ni giriri andu e nga tongana aChrétien, e wara lege ti gbu ngangu na siriri nga na ngia ti bê. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so e bi bê na atene ti prophétie ti Nzapa na e yeke na mabe na yâ azendo ti lo teti ngoi ti kekereke. E hinga so e yeke na yanga ti ngoi ti nzoni ahon kue teti e gue ayo mingi na yâ “lâ ti nda ni”! (Daniel 12:4) Sese ayeke na mbeni dutingo ti sioni mingi so a sala tene ni kozo na Esaïe 60:2: “Ba, fade bingo akanga lê ti sese, na bingo so avuko pitipiti aga na ndo azo.” Tongana nyen zo oko oko alingbi ti wara lege ti lo na yâ abingo so? A lingbi zo abi bê fadeso na tâ be-ti-molenge na atene ti prophétie ti Nzapa, kozoni si aye ti sioni asi. A lingbi azo ti be-nzoni abi lê na mbage ti Jéhovah Nzapa, Lingu ti fini na ti lumière. (Psaume 36:10 [36:9, NW]; Kusala 17:28) A yeke gi na salango tongaso si mbeni zo ayeke wara tâ lumière na beku ti mbeni pendere kekereke so Nzapa aleke teti azo so amä yanga.—Apocalypse 21:1-5.
“Lumière Aga na Sese So”
14. A lingbi e sala nyen ti ba gango tâ tene ti apendere prophétie ti Bible?
14 Mbeti ti Nzapa afa polele so Jésus Christ ayeke fadeso mbeni Gbia so ayeke komande. Teti a mu na lo ngangu ti komande na ngu 1914, apendere prophétie angbâ ti ga ande tâ tene. Ti ba gango tâ tene ti ala, a lingbi e fa so e yeke abe-ti-molenge so afa na gigi mabe na yâ Jésus Christ, e gbian bê ti e na lege ti akusala ti siokpari nga na asioni so e sala na mbana pepe. Biani, ala so andoye abingo ayeke wara ande pepe fini ti lakue lakue. Jésus atene: “So ayeke ngbanga ni: Lumière aga na sese so, na azo aye bingo ahon Lumière, teti kusala ti ala ayeke sioni. Teti zo so asala sioni ake Lumière, lo si na Lumière pepe, wala fade Lumière afa kusala ti lo na gigi. Me zo so asala na lege ti tene-biani asi na Lumière, tongaso azo alingbi ba kusala so lo sala ayeke na lege ti Nzapa.”—Jean 3:19-21.
15. Ye nyen ayeke si ande tongana e bi bê pepe na salut so Nzapa amu na lege ti Molenge ti lo?
15 Lumière ti yingo aga na yâ ti sese na lege ti Jésus, na ti mä lo ayeke tâ kota ye. Paul asû na mbeti: “Giriri, Nzapa asala tene mingi na lege nde nde na akotara ti e na lege ti aprophète, me, na lâ ti nda ni so, Lo sala tene na e na yâ Molenge ti Lo, Lo so Nzapa azia Lo héritier ti ye kue.” (aHébreu 1:1, 2) Ye nyen ayeke si ande tongana e bi bê pepe na salut so Nzapa aleke na lege ti Molenge ti lo? Paul angbâ ti tene: “Teti tongana tene so a-ange afa giriri ayeke tâ tene, na kengo-ndia kue na mango tene pepe kue awara futa so alingbi, fade e kpe tongana nyen, tongana e sala mbana na kota salut tongaso? Seigneur afa tene so kozoni, na ala so amä awe ala tene na e tene so ayeke biani; Nzapa asala tene ti témoin legeoko na ala, na lege ti fä, na lege ti ye ti kpene, na lege ti miracle nde nde, na lege ti matabisi ti Yingo Vulu so Lo mu na azo na lege so bê ti Lo aye.” (aHébreu 2:2-4) Biani, Jésus ayeke na bê ti fango tene ti prophétie.—Apocalypse 19:10.
16. Ngbanga ti nyen e lingbi ti zia bê biani na aprophétie kue ti Jéhovah Nzapa?
16 Tongana ti so Pierre atene: “Zo alingbi ti fa nda ti tene so afa na iri ti Nzapa na yâ Mbeti ti Lo na lege ti bê ti lo mveni pepe.” Tâ prophétie alingbi pepe ti londo gi na azo mveni, me e lingbi ti duti na mabe biani na yâ aprophétie kue so alondo na Nzapa. Ala londo na Jéhovah Nzapa mveni. A yeke lo si, na lege ti yingo ti nzoni-kue, amu lege na awakua ti lo ti hinga tongana nyen aprophétie ti Bible ayeke ga tâ tene. Biani, e kiri singila mingi na Jéhovah teti ngbele ye na ngu 1914 e yeke ba gango tâ tene ti mara ti aprophétie mingi tongaso. Na e yeke biani na beku so fade tanga ti aprophétie na ndo hunzingo ti bungbi ti aye ti sioni ti laso ayeke ga tâ tene kue. A yeke kota ye ti tene e ngbâ lakue ti bi bê na afango tene ti Nzapa, na ngoi so e yeke sala si lumière ti e aza. (Matthieu 5:16) So bê ti kiri singila na Jéhovah si e yeke na ni teti so Lo sala si ‘teti e lumière asigigi na yâ akota bingo’ so angoro sese laso!—Esaïe 58:10.
17. Ngbanga ti nyen a lingbi e wara lumière ti yingo na mbage ti Nzapa?
17 Tâ lumière amu lege na e ti ba ndo. A sala nga si le-kobe amaï so amu na e mara ti kobe ndenge na ndenge. E lingbi pepe ti ngbâ na fini tongana lumière ayeke pepe. Ti lumière ti yingo a yeke tongana nyen? A yeke fa na e lege nga a fa na e gigi ti kekereke tongana ti so Tene ti Nzapa, Bible, afa ni kozoni. (Psaume 119:105) Na ndoye, Jéhovah Nzapa ‘ato lumière ti lo na tâ tene ti lo.’ (Psaume 43:3) A lingbi e ba na nene ni biani mara ti aye tongaso. Ni la, zia e sala ngangu ti e kue ti gboto lumière ti “hingango gloire ti Nzapa ,” si a za na yâ bê ti e na lege ti fä.—2 aCorinthien 4:6; aEphésien 1:18.
18. Tongoro Ti Ndapelele ti Jéhovah ayeke fadeso ndulu ti sala nyen?
18 So deba nzoni si e yeke na ni ti hinga so ngbele ye na ngu 1914, Jésus Christ, Tongoro Ti Ndapelele, alondo na yâ ndagigi kue na ato nda ti sala si suma ti gbiango tele aga tâ tene! Tongoro Ti Ndapelele ti Jéhovah ayeke fadeso ndulu ti sala ye so Nzapa aleke na bê ti lo ti sala na yâ mbeni gango tâ tene ti suma ni, “bira ti kota lâ ti Nzapa, Lo ti Ngangu Ahon Kue.” (Apocalypse 16:14, 16) Na pekoni so a yeke lungula ande ngbele bungbi ti aye ti fadeso, fade Jéhovah asala ye alingbi na zendo ti lo ti zia “ayayu ti fini na sese ti fini,” so na yâ ni e lingbi ande ti sepela lo teti lakue lakue tongana Kota Gbia na Seigneur ti ndagigi nga na Nzapa ti tâ prophétie. (2 Pierre 3:13) Juska na kota lango so, zia e ngbâ ti tambela na yâ lumière ti Nzapa na bingo bê na atene ti prophétie ti Nzapa.
Mo Yeke Kiri Tene Tongana Nyen?
• Tongana nyen mo yeke fa peko ti gbiango tele ti Jésus?
• Tongana nyen gbiango tele ti Jésus akpengba mabe?
• Zo wa wala ye wa ayeke Tongoro Ti Ndapelele ti Jéhovah, na lo londo lawa?
• Ngbanga ti nyen a lingbi e bi bê na atene ti prophétie ti Nzapa?
[Foto na lembeti 21]
Mo lingbi ti fa nda ti gbiango tele ti Jésus?
[Foto na lembeti 23]
Tongoro Ti Ndapelele alondo awe. Mo hinga tongana nyen nga lawa?