Mo Lingbi ti Duti na Tâ Mabe

Tongana Sarah Jayne ayeke la ni na ngu 19, a tene na lo so lo yeke na cancer ti ovaire. Na peko ti so a-opéré lo, tele ti lo ayeke nzoni na lo ba kekereke na beku. Teti so lo yeke na beku so ye ayeke ga nzoni biani, na ngoi so lo wara ngu 20 lo mu tele ti lo na mbeni koli na lo to nda ti leke aye teti mariage ti lo. Na oko ngu ni so kobela ti cancer ni akiri, na lo mä so a ngbâ na lo gi ayenga kete ti duti na fini. Sarah Jayne akui na juin ngu 2000, kozoni si lo wara ngu 21.

YE SO agbu bê ti azo so aga ti ba Sarah Jayne na da-nganga ni ayeke la ni ziango bê ti lo kue na ndo kekereke, nga kpengba mabe ti lo na yâ Nzapa nga na yâ Tene ti lo, Bible. Atä kota kpale so lo yeke na gbele ni, lo mä na bê biani na beku ti londongo ti awakinda, so fade lo yeke kiri ande ti ba akamarade ti lo kue. (Jean 5:28, 29) Lo tene: “Mbi yeke ba ande ala kue na yâ fini sese ti Nzapa.”

Ambeni zo aba mara ti mabe tongaso tongana ye ti handa bibe senge. Ludovic Kennedy ahunda: “Fini na peko ti kuâ ayeke nyen? A yeke gi mbeni tene ti mabe ti azo so asala mbito, so atene na ndangba toto ti trompette fade fini ayeke duti pendere mingi na nzoni ye ti te na ti nyon nga fade a yeke hulu atrompette teti ala. Ala tene nga so na yâ mbeni ndo so akpa Éden, ndo so akeke akö mingi, ala yeke wara ande ngia ti duti na tele ti ala so akui kozoni na ala nga na tele ti ala so peut-être ayeke kui na peko ti ala.” Na ndo tene so, a lingbi e hunda mbeni tene ti fa so e yeda na ni pepe. Tene wa ayeke na lege ni: ti mä na bê so “fini ayeke gi ye so e yeke na ni laso, na tongaso a lingbi e sala ye so bê ti e aye na ni,” tongana ti so Kennedy atene, wala ti mä na bê na Nzapa nga na zendo so lo mu na ndo londongo ti awakinda? Sarah Jayne asoro ndangba tene ni. Tongana nyen lo maï mara ti mabe tongaso?

‘Gi Nzapa . . . na Wara Lo Biani’

Ti maï mabe nga ziango bê na mbeni zo, a lingbi mo hinga lo na mo manda ti hinga bibe ti lo nga akusala ti lo. Ye so andu bê nga na bibe. A yeke biani legeoko tongana a hunda ti lë tâ mabe na yâ Nzapa. A lingbi mo gi ti hinga lo, ti manda ti hinga alengo ti lo nga na salango ye ti lo, ti ba tongana nyen lo fa na gigi awe so a lingbi ti zia bê na lo na yâ ye kue so lo tene na so lo sala.​—Psaume 9:11 (9:10, NW); 145:1-21.

Ambeni zo aba so a lingbi ti sala ni lâ oko pepe. Ala tene so Nzapa ayo mingi na zo, so a yeke ngangu mingi ti hinga nda ti lo, tongana biani lo yeke dä. Wadengo kite ahunda: “Tongana Nzapa ayeke biani tâ zo na lê ti aChrétien tongana Sarah Jayne, ngbanga ti nyen lo fa tele ti lo na tanga ti e kue pepe?” Me Nzapa ayeke biani yongoro mingi na zo na a lingbi ti wara lo lâ oko pepe? Na yâ diskur so lo sala na awasenda-ndara nga na awandara ti Athènes, bazengele Paul atene so “Nzapa so asala sese na ye kue so ayeke na yâ ni” amu nga ye kue so zo ayeke na bezoin ni ti ‘gi [Lo] . . . na ti wara Lo.’ Biani, Paul atene: “Lo yeke yongoro pepe na e oko oko kue.”​—Kusala 17:24-27.

Tongaso, tongana nyen mo lingbi ti ‘gi Nzapa . . . na ti wara lo biani’? Ambeni zo asala ni gi na bango ndagigi so angoro ala. Ti azo mingi, ndagigi mveni afa aye mingi so ague na ala ti yeda so mbeni Wasalango ye ayeke dä.a (Psaume 19:2 [19:1, NW]; Esaïe 40:26; Kusala 14:16, 17) Tongana bazengele Paul, ala ba so “a to nda ni na lâ ni so Nzapa acréé sese so, azo ahinga ye ti Lo so lê aba pepe, ngangu ti Lo ti lakue lakue na ye ti Nzapa ti Lo.”​—aRomain 1:20; Psaume 104:24.

A Lingbi Mo Wara Bible

Ye oko, ti leke tâ mabe na yâ Wasalango ye, a lingbi mo wara nga mbeni ye nde so lo mu. A yeke nyen? Bible, Tene ti Nzapa so a sû na gbe ti yingo ti lo, so na yâ ni Nzapa afa ye so bê ti lo aye nga ye so lo leke ti sala. (2 Timothée 3:16, 17) Ambeni zo alingbi ti tene: “Me ku kete si, tongana nyen mo lingbi ti mä na bê biani na ye kue so Bible atene tongana mo ba asioni ye so azo so atene ala mu peko ti Bible asala?” Tâ tene, a hinga Chrétienté teti ndendia, salango ngangu na mbana, nga salango pitan ti lo. Me zo kue so agbu li nzoni alingbi ti ba so Chrétienté atene gi na yanga so lo mu peko ti akpengba-ndia ti Bible.​—Matthieu 15:8.

Bible mveni agboto mê so azo mingi ayeke tene so ala voro Nzapa me, biani, ala “ke même mveni ti ala so avo ala.” Bazengele Pierre atene: “Fade azo azonga lege ti tene-biani ngbanga ti ala so.” (2 Pierre 2:1, 2, NW) Jésus Christ atene azo so ayeke “azo so asala siokpari” so fade a yeke hinga ala nzoni na lege ti asioni kusala ti ala. (Matthieu 7:15-23) Ti ke Tene ti Nzapa ndali ti ye so Chrétienté asala ayeke tongana bingo na gonda mbeti so mbeni tâ kamarade atokua ngbanga ti so iri ti zo so aga na mbeti ni abuba.

Tongana Tene ti Nzapa ayeke dä pepe, lege ayeke nga dä pepe ti kpengba tâ mabe. A lingbi ti tene so a yeke gi na lege ti Bible si Jéhovah agbu koko teti lo mveni. Lo mu lumière na ndo mara ti ahundango tene tongaso, so ayeke londo fani mingi, tongana ngbanga ti nyen lo zia lege na pasi nga na pono na ye so lo yeke sala ande ti leke ni. (Psaume 119:105; aRomain 15:4) Sarah Jayne amanda ti mä na bê so Bible ayeke Tene ti Nzapa so a sû na gbe ti yingo ti Lo. (1 aThessalonicien 2:13; 2 Pierre 1:19-21) Tongana nyen? A yeke pepe gi ngbanga ti so babâ na mama ti lo atene na lo so a yeke tongaso, me ngbanga ti so lo mu ngoi ti ba na bê kue aye kue so afa so Bible ayeke oko tene so alondo na Nzapa. (aRomain 12:2) Na tapande, lo ba ngangu ti Bible na yâ fini ti azo so asala ye alingbi na akpengba-ndia ni. Na lege ti abuku tongana Bible: A Yeke Tene ti Nzapa Wala ti Azo?,b lo gi nga nzoni nda ti aye mingi mingi so na yâ ti Bible afa so a londo na Nzapa.

“Mabe Aga na Peko ti Ye so Zo Amä”

Ye oko, gi ti duti na Bible wala même ti yeda so a sû ni na gbe ti yingo alingbi oko pepe. Bazengele Paul asû na mbeti: “Mabe aga na peko ti ye so zo amä.” (aRomain 10:17, NW) Mango Bible, na pepe gi dutingo na mbeni Bible senge, ayeke ye so akpengba mabe. Mo “mä” ye so Nzapa ayeke na ni ti tene na dikongo nga na mandango Tene ti lo. Même apendere alingbi ti sala ni. Paul atene so ‘a to nda ni tongana lo de kete kete molenge’ mama nga na âta ti Timothée ti wali afa na lo “ambeti ti nzoni-kue.” Ye so aye ti tene a gbu lo na ngangu ti mä na bê na tene ni? Oko pepe! A sala ye na mayele wala a handa Timothée na mbeni lege oko pepe. “A ga na lo ti mä na bê” na ye so lo mä na lo diko.​—2 Timothée 1:5; 3:14, 15, NW.

Na lege oko so a ga nga na Sarah Jayne ti mä na bê. Legeoko tongana azo ti Bérée ti kozo siècle, lo “yeda na tene ni [so alondo na babâ na mama ti lo nga na ambeni wafango ye nde] na kota nzala.” Na ngoi so lo de kete molenge, na kite pepe lo zia bê kue na ye so babâ na mama ti lo atene na lo. Na pekoni, tongana lo yeke kono, lo yeda pepe gi tongaso na kangango lê na ye kue so a fa na lo. Lo ‘gi nzoni nda ti Mbeti ti Nzapa lâ na lâ ti ba wala atene ni ayeke biani tongaso.’​—Kusala 17:11, NW.

Mo Lingbi ti Kpengba Tâ Mabe

Mo nga mo lingbi ti kpengba tâ mabe, mara ti mabe so bazengele Paul afa pekoni na yâ mbeti so lo to na aChrétien Hébreu. Lo tene mara ti mabe tongaso ayeke so “zo ahinga biani fade lo wara ye so lo ku ni; a yeke fango na gigi ye so ayeke biani, me so lê aba pepe.” (aHébreu 11:1, NW) Na dutingo na mabe tongaso, fade mo yeke hinga biani so abeku nga na aye kue so mo ku, so andu nga zendo so Nzapa amu na ndo londongo ti awakinda, ayeke ga tâ tene. Fade mo yeke hinga biani so mara ti abeku tongaso aluti na ndo ti atâ ye, pepe na ndo ti tene so a hinga mbilimbili pepe wala a yeke ga ande tâ tene. Mo yeke hinga so Jéhovah asala ye lakue alingbi na azendo ti lo. (Josué 21:45; 23:14; Esaïe 55:10, 11; aHébreu 6:18) Fade zendo so Nzapa amu ti fini sese ayeke ga tâ ye na lê ti mo, mo ba mo tene a si awe. (2 Pierre 3:13) Nga na lê ti mabe mo yeke ba polele so Jéhovah Nzapa, Jésus Christ, na Royaume ti Nzapa ayeke kue atâ ye, pepe aye ti handa bibe senge.

Mo yeke gi mo oko pepe ti kpengba mbeni tâ mabe. Na ndo ti so lo sala si a yeke ngangu pepe na azo ti wara Tene ti lo, Jéhovah aleke nga mbeni kongregation ti aChrétien na ndo ti sese kue so amu tele ti ala kue ti mu maboko na azo ti kpengba mabe ti ala na yâ Nzapa. (Jean 17:20; aRomain 10:14, 15) Yeda na maboko kue so Jéhovah amu na lege ti bungbi so. (Kusala 8:30, 31) Na teti so mabe ayeke mbeni oko ti alengo ti yingo ti nzoni-kue ti Nzapa, sambela lakue ti tene yingo so amu maboko na mo ti maï tâ mabe.​—aGalate 5:22.

Zia si awadengo kite so ahe zo kue so atene lo mä na bê na Nzapa nga na Tene ti lo akanga lege na mo pepe. (1 aCorinthien 1:18-21; 2 Pierre 3:3, 4) Biani, tâ mabe asala ye mingi na ndo lekengo na bê ti mo ti luti na gbele mara ti abira tongaso. (aEphésien 6:16) Sarah Jayne aba so a yeke tâ tene, na lo wa lakue azo so aga ti ba lo na da-nganga ti kpengba mabe ti ala mveni. Lo yeke tene: “Mu peko ti tâ tene biani. Manda Tene ti Nzapa. Ngbâ ndulu na bungbi ti Nzapa. Sambela lakue. Ngbâ ti sala kusala ti Jéhovah.”​—Jacques 2:17, 26.

Na bango mabe ti lo na yâ Nzapa nga na yâ londongo ti awakinda, mbeni oko ti awabatango lo atene: “Mo mä biani na bê na ye so, ni la pepe?” Tongana a hunda na lo ti fa ye so asala si lo yeke na nzoni bango ndo atä akpale ti lo, lo tene: “A yeke dutingo na mabe na Jéhovah. Lo yeke tâ kamarade ti mbi, na mbi ndoye lo mingi.”

[Akete Tene na Gbe Ni]

[Foto na lembeti 6]

‘A to nda ni na ngoi so lo de kete kete molenge’ mama na âta ti Timothée ti wali afa na lo “ambeti ti nzoni-kue”

[Foto na lembeti 6]

A gonda azo ti Bérée teti so ala gi nda ti aversê ti Mbeti ti Nzapa lâ na lâ

[Lingu ti foto]

A londo na yâ “Photo-Drame de la Création,” 1914

[Afoto na lembeti 7]

A yeke mango Bible nga na salango ye alingbi na ni, pepe gi dutingo na ni senge si akpengba mabe

[Foto na lembeti 7]

“Mbi yeke kiri ti ba i kue na yâ fini sese ti Nzapa”