Luti ngangu, na sö benda na yâ loro teti fini

TONGANA a hunda na mo ti sala voyage na ndo lê ti mbeni ngu so asuku ngangu na ayengi mingi, fade mo yeke soro ti mû mara ti mangboko wa? Mo yeke soro ande ti mû mbeni kete ngö so akpengba pëpe? Wala mo yeke soro mbeni mangboko so akpengba na so a leke ni nzoni? Kite ayeke pëpe so mo yeke soro ande ti mû gi mangboko ni, teti mara ti mangboko tongaso alingbi ti hon senge na yâ asioni mapo ti ngu ni.

Na ngoi so e yeke hon na yâ bungbi ti aye ti sese so, so ayeke yengi mingi tongana kota ngu so asuku ngangu, na so akpale ayeke dä mingi, e yeke tingbi na aye ti ngangu so asala si e yeke duti nzoni pëpe. Na tapande, li ti amaseka alingbi ngoi na ngoi ti gue kirikiri na ala lingbi peut-être ti bâ tele ti ala nzoni pëpe na popo ti abibe na asalango ye kirikiri ti sese so. Azo so aga Chrétien aninga mingi pëpe alingbi peut-être ti bâ so ala de ti luti nzoni kue pëpe. Même ambeni zo so aluti ngangu teti angu mingi na salango kusala na be-biani na Nzapa alingbi ti wara tara ngbanga ti so aye so ala yeke ku singo ni ade ti ga tâ tënë kue pëpe.

Mara ti abibe tongaso ayeke fini ye pëpe. A si na ambeni wakua be-ta-zo ti Jéhovah awe tongana Moïse, Job, na David, ti bâ tele ti ala, na ambeni ngoi, so ala luti nzoni pëpe (Nombre 11:14, 15; Job 3:1-4; Psaume 55:5). Ye oko, na yâ fini ti ala kue, ala fa so ala luti ngangu na yâ mungo tele ti ala kue na Jéhovah. Nzoni tapande ti ala akpengba e ti luti ngangu, me Satan Zabolo aye ti gboto e yongoro na yâ loro so e yeke mû teti fini ti lakue lakue (Luc 22:31). Tongaso, e lingbi ti luti ngangu tongana nyen “na mabe so azia pëpe”? (1 Pierre 5:9). Tongana nyen e lingbi ti kpengba aita ti e na yâ vorongo?

Jéhovah aye si e luti ngangu

Tongana e duti be-ta-zo na Jéhovah, fade lo yeke duti lakue dä ti mû maboko na e ti luti ngangu na ti yengi pëpe. Wasungo psaume David atingbi lani na akpale mingi, me lo duti na beku na Nzapa na tongaso lo lingbi lani ti he bia so: “[Jéhovah a] lungula mbi na yâ dû ti futi ye, na yâ potopoto so alï lingo; na Lo zia gere ti mbi na ndo tênë, na Lo leke lege ti mbi.”​—Psaume 40:3.

Jéhovah akpengba e ti tiri “nzo bira ti mabe” si e lingbi “gbu fini ti lakue lakue’’. (1 Timothée 6:12). Lo zia nga na gbele e ye so alingbi ti mû maboko na e ti luti kpô na place ti e na ti hon na ngangu na yâ bira ti yingo so e yeke sala. Bazengele Paul awa afon lo Chrétien ti “kpengba na yâ Seigneur, na yâ ngangu ti ngangu ti Lo”, na ti ‘yü ye ti bira ti Nzapa kue si ala lingbi luti ti ke mayele ti Zabolo’. (aEphésien 6:10-17). Me ye wa alingbi ti sala si e zia ti luti ngangu? Nga tongana nyen e lingbi ti ke mara ti asioni ngangu tongaso?

Sala hange na aye so alingbi ti sala si mo zia ti luti ngangu

A yeke lege ti ndara ti bata na li kpengba ye so: adesizion so e yeke mû, na nda ni a yeke sala ngangu na ndo e ti luti ngangu wala pëpe tongana aChrétien. Apendere ayeke tingbi na akpale so andu adesizion ti mungo ni na ndo aye tongana kusala so a lingbi zo asoro ti sala na yâ fini ti lo, mandango mbeti ague yongoro, nga na mariage. Akangba alingbi ti mû desizion ti ndo so a lingbi ala gue ti lango dä wala mbeni use kua ti salango ni na ndo ni. Lâ oko oko, e yeke mû adesizion so andu lege ti sala kusala na ngoi, nga na gbâ ti ambeni ye nde. Ye wa ayeke mû ande maboko na e ti mû adesizion na lege ti ndara so ayeke sala ande si e luti ngangu tongana awakua ti Nzapa? Mbeni ita-wali so ayeke Chrétien aninga awe atene: “Mbi hunda na Jéhovah ti mû maboko na mbi tongana mbi yeke na gbele adesizion ti mungo ni. Mbi mä na bê so a yeke kota ye mingi ti yeda na ti bata wango so a mû na yâ Bible, na abungbi, na lege ti a-ancien, nga na yâ ambeti so aluti na ndo Bible.”

Tongana e yeke mû adesizion, a lingbi e hunda tele ti e mveni: ‘Na yâ angu oku wala bale-oko tongaso, mbi yeke wara ande ngia na yâ adesizion so mbi yeke mû laso, wala mbi yeke duti ande na vundu teti so mbi mû ni? Mbi yeke sala kue ti tene adesizion ti mbi asala pëpe si mbi zia ande ti luti ngangu na lege ti yingo, me ayeke sala ande si mbi maï na lege ti yingo?’​—aPhilippien 3:⁠16.

Ambeni zo so awara batême awe atï na gbele atara wala abi tele ti ala na yâ ambeni salango ye so asala si a ngbâ kete ala doro andia ti Nzapa, na aye so apusu ala ti duti na mbeni fini so aluti nzoni pëpe. Ambeni so a bi ala na gigi ti bungbi, ngbanga ti so ala sala sioni na ala ke ti gbian bê ti ala, asala ngangu kue juska a kiri na ala na yâ bungbi; ye oko, même gi kete na pekoni, a kiri abi azo so na gigi ti bungbi gi teti oko mara ti siokpari so ala sala kozo. Peut-être ala sambela pëpe ti tene Nzapa amû maboko na ala ti ‘ke na bê kue ye so ayeke sioni, na ti gbu ngangu ye so ayeke nzoni’. (aRomain 12:9; Psaume 97:10). A lingbi e kue e “sala lege ti mbilimbili teti gere ti [e]”. (aHébreu 12:13). Tongaso, zia e bâ ambeni ye so alingbi ti mû maboko na e ti ngbâ ti luti ngangu na lege ti yingo.

Kusala ti Chrétien amû maboko na e ti luti ngangu

Mbeni oko lege ti ngbâ ti kpe loro nzoni na yâ loro ti e teti fini ayeke ti duti na kusala mingi ti sala na yâ fango tënë ti Royaume. Biani, kusala ti e ti fango tënë tongana Chrétien alingbi ti mû maboko na e ngangu mingi ti bata li ti e nga na bê ti e na ndo salango ye so Nzapa aye nga ziango lê ti e ngangu na ndo matabisi ti fini ti lakue lakue. Na ndo tënë so, Paul awa azo ti Corinthe tongaso: “Aita ti mbi so mbi ndoye i mingi, i duti kpô [“ala luti ngangu”, Fini Mbuki, 2001], i zia ye ayengi i pëpe, i wu na kusala ti Seigneur lakue, teti i hinga kusala ti i ayeke senge pëpe na yâ Seigneur.” (1 aCorinthien 15:58). Ti “duti kpô” wala ti “luti ngangu” aye ti tene ‘ti ngbâ ngangu gi na ndo oko’. Ti zia si ye “ayengi” mo pëpe alingbi ti tene ‘ti zia tele ti mo pëpe si mbeni ye azi mo na tele ti ye so agbu mo place oko tongana wen so agbu mangboko place oko’. Ni la, tongana e yeke na kusala mingi na yâ fango tënë, a lingbi ti sala si fini ti e tongana Chrétien aluti ngangu na a yengi pëpe. Mungo maboko na ambeni zo ti hinga Jéhovah asala si e hinga ye so e yeke sala na yâ fini ti e, na a yeke ga na e ngia.​—Kusala 20:35.

Pauline, mbeni ita-wali Chrétien so asala angu 30 na ndo ni tongana missionnaire nga na yâ mbeni mbage nde ti kusala ti fango tënë ti ngoi kue, atene: “Kusala ti fango tënë ayeke ye ti batango zo teti so fango tënë na ambeni zo afa na mbi biani so mbi yeke na tâ tënë ni.” E yeke wara mara ti bibe tongaso nga tongana e yeke bi tele ti e lakue na yâ ambeni kusala nde ti Chrétien, tongana guengo na abungbi teti vorongo Nzapa nga mandango Bible e mveni na bê kue.

Sewa ti aita ti e so ayeke na ndoye asala si e luti ngangu

Ti duti mbage ti kota sewa ti atâ wavorongo Nzapa na ndo lê ti sese kue alingbi ti sala si e luti ngangu biani. A yeke tâ ye ti deba nzoni mingi ti bungbi oko na sewa ti aita so ayeke na ndoye tongaso na ndo sese kue! (1 Pierre 2:17). Nga, e lingbi ti sala si aita ti e na yâ vorongo aluti ngangu.

Bâ gi kusala so Job, mbeni koli ti mbilimbili, asala ti mû maboko na azo. Même Eliphaz so atene na wataka so ni ga ti lungula vundu ti Job ayeda na yanga ti lo, lo tene: “Tënë ti mo [Job] abata zo so ayeke tï, na mo sala si likuni so awoko akpengba.” (Job 4:4). E yeke sala tongaso nga teti ambeni zo? E oko oko kue e yeke na kungba ti mû maboko na aita ti e ti koli na ti wali na lege ti yingo ti gbu ngangu na yâ kusala ti Nzapa. Na yâ salango ye ti e na mbage ti ala, e lingbi ti sala tongana ti so versê so atene: “I sala si maboko so awoko awara ngangu, na i sala si likuni so ayeke na ngangu pëpe akpengba.” (Esaïe 35:3). Ni la, ngbanga ti nyen pëpe ti zia na gbele mo ti kpengba na ti mû ngangu na mbeni ita ti mo Chrétien oko wala use na ngoi kue so mo yeke tingbi na ala? (aHébreu 10:24, 25). Tongana e gonda ala na e kiri singila na ala teti angangu so ala yeke sala lakue ti nzere na Jéhovah, fade a yeke mû maboko na ala biani ti ngbâ ti luti ngangu na beku ti sö benda na yâ loro teti fini.

A-ancien so ayeke aChrétien alingbi ti sala ye mingi ti kpengba afini zo so aga na yâ ti bungbi. Ala lingbi ti sala tongaso peut-être na lege ti awango ti mungo maboko na zo na so aluti na ndo Bible, nga na salango kusala na tele ti ala na yâ fango tënë. Bazengele Paul agbu ngoi lakue ti kpengba amba ti lo. Lo yeke lani na kota nzara ti bâ aChrétien na Rome si lo lingbi mû maboko ti kpengba ala na lege ti yingo (aRomain 1:11). Lo bâ aita ti lo ti koli na ti wali ti Philippes so lo ndoye mingi, tongana “tâ ngia na couronne” ti lo na lo wa ala ti “duti kpô na yâ Seigneur”. (aPhilippien 4:1). Tongana lo mä tënë ti aye ti ngangu so asi na aita ti lo ti Thessalonique, Paul ato Timothée ‘ti sala si ala kpengba na yâ mabe ti ala, na ti wa ala si mabe ti ala aga nzoni, tongaso si mbeni zo ayengi na yâ pono so pëpe’.​—1 aThessalonicien 3:1-3.

Abazengele Paul na Pierre ahinga na agonda giriri angangu so aita ti ala na yâ vorongo ayeke sala lani na be-biani (aColossien 2:5; 1 aThessalonicien 3:7, 8; 2 Pierre 1:12). Legeoko nga, zia e zia lê ti e pëpe gi na ndo awokongo ti aita ti e, me nga na ndo anzoni lengo ti ala na nzo bira so ala yeke sala ti luti ngangu na ti sepela Jéhovah.

Tongana e yeke na nzoni bango ndo pëpe wala e yeke kasa ndo mingi, e lingbi peut-être ti sala si a duti kpale teti ambeni zo ti luti ngangu na yâ mabe. A yeke duti nzoni ti dabe e so aita ti e ayeke tongana azo so “ye nde nde agi ala, na ala kangbi kirikiri” na yâ sese so! (Matthieu 9:36). Na yâ kongregation ti aChrétien, a yeke na lege ni ti tene ala ku ti wara dengo bê. Ni la, zia e kue e sala ngangu so e lingbi ti sala ti kpengba aita ti e na yâ vorongo na ti mû maboko na ala ti luti ngangu.

Na ambeni ngoi nga, salango ye ti ambeni zo na mbage ti e alingbi ti sala si e luti ngangu kue pëpe tongana ti kozo. Fade e yeke zia si mbeni tënë ti ngangu so a bi na mbage ti e wala mbeni ye so asala na mbage ti e nzoni pëpe apusu e ti kiri na peko kete na yâ kusala ti e teti Jéhovah? Zia e mû lege na zo oko pëpe ti sala si e zia ti luti ngangu!​—2 Pierre 3:17.

Azendo ti Nzapa amû lege na zo ti luti ngangu

Zendo ti Jéhovah ti sala si kekereke ti azo aga tâ pendere na gbe ti komandema ti Royaume ni ayeke mû na e beku so ayeke sala si e luti ngangu (aHébreu 6:19). Nga bibe so Nzapa ayeke sala lakue si azendo ti lo aga tâ tënë ayeke pusu e ti zia si ‘lê ti e akpengba na ti luti ngangu’. (1 aCorinthien 16:13, FM 95; aHébreu 3:6). Tongana e bâ na lê ti e kete so gango tâ tënë ti ambeni zendo ti Nzapa aye ti si hio pëpe, ye so alingbi ti zia mabe ti e na yâ tara. Ni la a yeke tâ kota ye mingi ti sala hange si afango ye ti wataka ahanda e pëpe na mbeni ye agboto e pëpe yongoro na beku ti e.​—aColossien 1:23; aHébreu 13:9.

A lingbi sioni tapande ti azo ti Israël so awara kuâ ngbanga ti so ala duti na mabe pëpe na yâ azendo ti Jéhovah aduti tongana gbotongo mê teti e (Psaume 78:37). A hon ti duti tongana ala, zia e luti ngangu, na salango na Nzapa na bibe so ngoi ti lâ ti nda ni so ayeke hon hio mingi. Mbeni ancien so ahon na yâ aye mingi na yâ fini ti lo atene: “Lango oko oko, mbi yeke bata na li ti mbi so kota lango ti Jéhovah ayeke si gi na ndade ni.”​—Joël 1:15.

Biani, kota lango ti Jéhovah ayeke pusu ndulu. Ye oko, tongana e ngbâ lakue ndulu na Nzapa, ye oko ti salango mbito na e ayeke dä pëpe. Tongana e ngbâ ti bata andia ti lo ti mbilimbili na e luti ngangu, e lingbi ti sö benda na yâ loro teti fini ti lakue lakue!​—aProverbe 11:19; 1 Timothée 6:12, 17-19.

[Foto na lembeti 23]

Mo yeke sala ye kue so ayeke na ngangu ti mo ti mû maboko na afon mo Chrétien ti luti ngangu?

[Lingu ti foto na lembeti 21]

The Complete Encyclopedia of Illustration/J. G. Heck