A yeke fadeso si a hunda na e mingi ti lango oko pëpe
“Tongaso, i lango pëpe, teti i hinga pëpe lawa si Seigneur ti i ayeke ga.”—MATTHIEU 24:42, NW.
BILL EMMOTT asû na mbeti: “Kozo na aye kue, a yeke bira si asala ngangu mingi na yâ siècle so ahon.” Atâa so lo yeda so azo abâ pasi mingi na yâ mbaï kue ndali ti bira nga na salango ngangu, lo kiri lo tene: “Siècle so ahon ayeke nde pëpe na atanga ni na ndo tënë ti bira, me a yeke nde mingi na ndo wungo ti abira nga na ngangu ni. A yeke kozo siècle so a wara na yâ ni bira so amû biani ndo ti sese kue . . . Nga, ti gboto lê na ndo tënë so, a wara pëpe mara ti bira so amû ndo ti sese kue gi oko, me use.”
2 Jésus Christ asala kozoni awe tënë ti abira ‘na popo ti amara nga na popo ti aroyaume’. Me so ayeke gi oko mbage ti ‘fä ti singo ti Christ nga ti hunzingo ti aye ti sese so’. Na yâ kota prophétie ti lo, Jésus asala nga tënë ti akota nzara, ti akobela ti futi kodoro, nga na ti yengingo ti sese (Matthieu 24:3, 7, 8; Luc 21:6, 7, 10, 11). Na yâ ti ambeni ye mingi, wungo nga na ngangu ti aye ti vundu tongaso ague na li ni mingi. Sioni ti zo awu mingi, tongana ti so a yeke bâ na yâ salango ye ti lo na mbage ti Nzapa nga na mbage ti amba ti lo. Bubango ti nzoni salango ye nga na guengo na li ni ti kengo-ndia na salango ngangu ayeke polele. Fadeso azo aye nginza ahon Nzapa, nga salango ngia agbu bê ti ala ngangu. Aye so kue afa so e yeke na “lâ ti ye ti ngangu”.—2 Timothée 3:1-5.
3 Mo tene ti mo nyen na ndo gango sioni ahon ti kozo ti aye ti azo? Azo mingi abâ aye ti vundu so ayeke si fadeso tongana ye so andu ala oko pëpe, na même a so nga ala pëpe. Angangu zo nga na awandara ti sese so agbu pëpe nda ti “fä ti fadeso”; amokonzi-nzapa nga amû mbilimbili nzoni fango lege pëpe na ndo tënë so (Matthieu 16:1-3). Me Jésus agboto mê ti adisciple ti lo: “Tongaso, i lango pëpe, teti i hinga pëpe lawa si Seigneur ti i ayeke ga.” (Matthieu 24:42, NW ). Ge, Jésus awa e ti tene lê ti e angbâ na zingo ni. Ti lango pëpe, a lingbi lê ti e akpengba na e sala hange. A hunda ye mingi ahon gi hingango so e yeke na lâ ti nda ni, so angoi ni aga ngangu. A lingbi e hinga na bê kue so “nda ti ye kue aga ndulu.” (1 Pierre 4:7). A yeke gi na lege so si e yeke sala kue ti lango oko pëpe. Ni la, a lingbi e gbu li na ndo hundango tënë so: ‘Fade ye wa ayeke mû maboko na e ti kiri ti mä na bê mingi ahon ti kozo so nda ni aga ndulu?’
4 Bâ aye so amû ndo kue na ngoi so aga kozo na mbeni ye so ayeke nde mingi na yâ mbaï ti azo: Kota Moa ti ngoi ti Noé. Azo ayeke lani sioni mingi si “vundu agbu bê” ti Jéhovah. Lo tene: “Zo so Mbi sala awe, fade Mbi mbô lo na lê ti sese.” (Genèse 6:6, 7). Na lo sala tâ gi ye so. Na ziango kamba na popo ti ngoi so kâ na ti e, Jésus atene: “Legeoko tongana azo asala na lâ ti Noé, fade azo asala tongaso na lâ ti singo ti Molenge Ti Zo nga.”—Matthieu 24:37.
5 A yeke tâ na lege ni ti tene so Jéhovah abâ sese ti laso gi tongana ti so lo bâ na sese so aga kozo na Kota Moa. Teti so lo futi lani sese ti ngoi ti Noé so ake tënë ti lo, fade lo yeke futi biani sioni sese ti laso. A lingbi nzoni gbungo nda ti kamba so ayeke na popo ti ngoi so na ngoi ti e, akpengba mabe so e yeke na ni so hunzingo ti aye ti sese so aga ndulu awe. Aye wa akpa tele na popo ti angoi use so? A yeke aye oku. Kozoni ayeke ti so a gboto mê ti azo polele na ndo gango ti futingo so.
A gboto mê na ndo “ye so zo ade abâ pëpe”
6 Jéhovah atene na ngoi ti Noé: “Fade Yingo ti Mbi aduti na yâ zo lakue pëpe teti lo yeke mitele. Tongaso fade lâ ti lo ayeke ngu ngbangbo oko na ndo ni bale-use.” (Genèse 6:3). Sigingo ti mbela ti Nzapa so na ngu 2490 kozoni na ngoi ti e, afa tongo nda ti hunzingo ti sese so ake Nzapa. Tara ti bâ kete ye so mbela so aye ti tene teti azo ti ngoi ni kâ! A ngbâ gi angu 120 ti tene Jéhovah asala si “moa ti angu asi na ndo sese ti fâ mi kue na gbe yayu so mbö ti fini ayeke na yâ ala”.—Genèse 6:17.
7 Noé awara gbotongo mê na ndo kota ye ti vundu so ayeke ga angu mingi kozoni si a si, na lo sala kusala na ndara na ngoi so ti leke tele ti sö kuâ. Bazengele Paul atene: “Tongana Nzapa awa Noé tënë ti ye so zo ade abâ pëpe, mbito ti Nzapa asala lo, na lo leke arche ti sö azo ti da ti lo.” (aHébreu 11:7). Ti e a yeke tongana nyen? Angu 90 tongaso ahon awe ngbele ye so lâ ti nda ni ti aye ti sese so ato nda ni na ngu 1914. E yeke biani na “lâ ti nda ni.” (Daniel 12:4). A lingbi agbotongo mê so e wara apusu e ti sala nyen? Bible atene: “Zo so asala ye so Nzapa aye, lo duti lakue lakue.” (1 Jean 2:17). Tongaso, a yeke fadeso ngoi ti sala ye so bê ti Jéhovah aye na dutingo ndulu ti sala ye hio.
8 Laso, azo so amanda Bible na bê kue aga ti hinga so a leke sese so awe teti futingo. E mä na bê na ni? Bâ ye so Jésus Christ atene polele: “Fade kota ye ti vundu aga, ye ti vundu tongaso ayeke giriri pëpe, na lâ ti komansema ti sese juska fadeso; biani, fade ye tongaso alingbi si mbeni lâ oko pëpe.” (Matthieu 24:21). Jésus atene nga so lo yeke ga tongana Juge so Nzapa ahiri lo na kusala, na lo yeke kangbi popo ti azo tongana ti so berger akangbi popo ti angasangbaga na angasa. Azo so a bâ ala lingbi pëpe, “fade a lungula ala . . . teti lakue lakue, me fade azo ti mbilimbili awara fini ti lakue lakue.”—Matthieu 25:31-33, 46, NW.
9 Jéhovah angbâ ti fa agbotongo mê so na azo ti lo na lege ti adango bê so aga tâ na ngoi ni, so a wara na yâ kobe ti yingo so “ngbâa be-ta-zo na ti ndara” ayeke mû ni (Matthieu 24:45-47, NW ). Na ndo ni, a hunda na amara, akete mara, ayanga ti kodoro, nga na azo oko oko kue ti “kpe mbito ti Nzapa, [ti] mû gloire na Lo, teti l’heure ti Lo ti fâ ngbanga asi awe”. (Apocalypse 14:6, 7). Mbeni kota mbage ti tokua ti Royaume so aTémoin ti Jéhovah ayeke fa na ndo sese kue ayeke ti gboto mê ti azo so na yâ ngoi kete fade Royaume ti Nzapa ayeke lungula komandema ti azo (Daniel 2:44). A lingbi azo abâ gbotongo mê so tongana ye ti ngia pëpe. Nzapa ti Ngangu Ahon Kue ayeke sala lakue ye alingbi na atënë ti lo (Esaïe 55:10, 11). Lo sala tongaso na ngoi ti Noé, fade lo yeke sala tongaso nga na ngoi ti e.—2 Pierre 3:3-7.
Salango pitan kirikiri amû ndo kue
10 Ngoi ti e alingbi na ti Noé na ndo mbeni use ye. Jéhovah akomande lani na kozo koli nga kozo wali ti sala ‘si sese asi singo’ na azo, na salango kusala, na mbeni lege so alingbi na gonda, na ngangu so Nzapa amû na ala ti bungbi koli na wali na yâ mariage (Genèse 1:28). Na ngoi ti Noé, a-ange so ake yanga asala si azo aga sioni na lege ti bungbingo ti koli na wali kirikiri. Ala ga na sese, ala mû tele ti azo, na ala bungbi na apendere molenge-wali. Na lege ti ye so, a dü amolenge so babâ ni ayeke ange na mama ni ayeke zo: aNéphilim (Genèse 6:2, 4). A fa so siokpari ti a-ange, so aye pitan ahon ndo ni, alingbi na salango pitan kirikiri ti azo ti Sodome na Gomorrhe (Jude 6, 7). Ye ti pekoni ayeke so salango pitan kirikiri amû ndo kue na ngoi ni kâ.
11 Salango ye ti azo laso ayeke tongana nyen? Na lâ ti nda ni so, fini ti azo mingi angoro gi na tele ti bungbingo koli na wali. Paul afa mara ti azo tongaso tongana ala so “kamene asala ala mbeni pëpe”; mingi ti ala amû tele ti ala “ti sala ye ti pitan, na ti sala sioye kue teti bê ti wara ye asala ala.” (aEphésien 4:19). Porno, bungbingo koli na wali kozo na mariage, bungbingo na akete molenge na ngangu, bungbingo koli na koli wala wali na wali amû ndo kue. Ambeni awara ti ala awe “futa na tele ti ala” na lege ti akobela ti koli na wali, fini ti sewa so abuba, nga na ambeni kpale tongaso.—aRomain 1:26, 27.
12 Na ngoi ti Noé, Jéhovah atokua Kota Moa na afuti sese so aye ti pitan ahon ndo ni. A lingbi e girisa lâ oko pëpe so ngoi ti laso ayeke biani tongana ti Noé. “Kota ye ti vundu” so aga ndulu awe ayeke lungula ande na ndo sese ‘azo ti pitan, azo so asala lango-sioni, azo so asala ye ti kamene na tele ti ala na popo ti ala, akoli so asala lango-sioni na mbeni koli’. (Matthieu 24:21; 1 aCorinthien 6:9, 10; Apocalypse 21:8). Bâ tongana nyen a lingbi e maï fade fadeso bê ti ke ye so ayeke sioni na ti kpe aye so alingbi ti gue na e ti tï na yâ ye ti pitan!—Psaume 97:10; 1 aCorinthien 6:18.
Sese “asi na sioye ti ngangu”
13 Na gbotongo lê na ndo ota ye so a hinga na ngoi ti Noé, Bible atene: “Sese so afuti na gbele Nzapa; sese so asi na sioye ti ngangu.” (Genèse 6:11). Salango ngangu ayeke lani biani fini ye pëpe. Caïn, molenge ti Adam, afâ ita ti lo ti koli so ayeke mbilimbili (Genèse 4:8). Na fango na gigi bibe ti salango ngangu so ayeke na ngoi ti lo, Lémec aleke mbeni bia so na yâ ni lo pika kate ti lo so lo fâ mbeni maseka-koli, na tenengo so ni sala tongaso ti bata tele ti ni (Genèse 4:23, 24). Ye so ayeke lani fini ye na ngoi ti Noé ayeke kota ti salango ngangu ni. Na ngoi so a-ange ti kengo yanga asala mariage na awali na sese ge na ala dü aNéphilim, salango ngangu ague na li ni na aga kota mingi ahon ti kozo. Tënë na yanga ti Hébreu so asala tënë ti ayongoro zo ti ngangu so aye ti tene azo so akinda azo (Genèse 6:4). Ye ti pekoni ayeke so “sese asi na sioye ti ngangu.” (Genèse 6:13). Tara ti bâ kete na li akpale so lani Noé awara ti bata sewa ti lo na yâ mara ti ndo tongaso! Ye oko, Noé afa so lo yeke ‘zo ti mbilimbili na gbele Jéhovah na popo ti awagame so.’—Genèse 7:1.
14 A bâ salango ngangu na yâ mbaï ti azo kue. Me tongana ti so a yeke tâ tënë lani na ngoi ti Noé, ngoi ti e nga abâ salango ngangu na ndo kue mingi ahon ti kozo. Lakue e yeke mä tënë na ndo salango ngangu na yâ ti sewa, akusala ti a-terroriste, gingo ti futi mbeni mara, azo so afâ gbâ ti azo gi senge senge na ngombe. A kiri a zia na ndo ni abira so asa mênë mingi mingi. Sese akiri asi singo na salango ngangu. Ngbanga ti nyen? Nyen la adü salango ngangu mingi tongaso? Kiringo tënë ni afa na gigi mbeni ye nde so akpa tele na ti ngoi ti Noé.
15 Tongana a leke Royaume ti Messie ti Nzapa na yayu na ngu 1914, Jésus Christ so aga Gbia asala mbeni ye so ayengi ndo na yâ mbaï. A tomba Satan Zabolo na ayingo sioni ti lo na yayu si ala ga ndulu na sese (Apocalypse 12:9-12). Kozo na Kota Moa, a-ange ti kengo yanga ake na bê ti ala mveni ndo ti ala na yayu. Me na ngoi ti e, a tomba ala na ngangu. Na ndo ni, fadeso ala lingbi mbeni pëpe ti mû tele ti zo na ndo ti sese si ala wara ngia ti mitele ti kirikiri. Tongaso, na songo bê, ngonzo, nga na mbito ti ngbanga so ayeke ku ala, ala sala ngangu na ndo azo nga na abungbi ti azo ti sala aye ti ngangu so zo alingbi ti sala pëpe nga so ake ndia so ahon même ti ngoi ti Noé. Jéhovah afuti lani sese so aga kozo na Kota Moa tongana a-ange ti kengo yanga na amolenge ti ala asala si sese asi singo na sioni. Hinga biani so fade lo yeke sala nga gi tongaso laso! (Psaume 37:10). Ye oko, azo so laso alango pëpe ahinga so lâ ti zi ala aga ndulu awe.
A fa tokua ni
16 A bâ na yâ kusala so a mû na Noé ti sala, osio ye so akpa tele na popo ti ngoi ti laso na ti so aga kozo na Kota Moa. Noé aleke mbeni kota arche. Lo yeke nga lani “zo ti fa tënë”. (2 Pierre 2:5). Tokua wa lo fa? Fango tënë ti Noé andu tisango azo ti gbian bê ti ala nga gbotongo mê na ndo futingo so ayeke ga. Jésus atene so azo ti ngoi ti Noé ‘ahinga tënë ni pëpe juska moa aga akamata ala kue’.—Matthieu 24:38, 39.
17 Legeoko nga, na ngoi so aTémoin ti Jéhovah ayeke sala na bê kue kusala ti fango tënë, a yeke fa tokua ti Royaume ti Nzapa na ndo sese kue. Na yâ mbage oko oko kue ti sese, azo alingbi ti mä tokua ti Royaume na ti diko ni na yanga ti kodoro ti ala mveni. Wungo ti Tour ti Ba Ndo, so ayeke fa tënë ti Royaume ti Jéhovah, ahon kutu 25, na asigigi na ayanga ti kodoro ahon 140. Biani, a yeke fa nzo tënë ti Royaume ti Nzapa “na sese so kue teti tënë ti témoin na amara kue”. Tongana kusala so alingbi na ti so Nzapa aye, fade nda ni ayeke si biani.—Matthieu 24:14.
18 Na bango bubango ti nzoni salango ye nga ti aye ti yingo kozoni na Kota Moa, a yeke ngangu pëpe ti hinga tongana nyen si sewa ti Noé aga ye ti ngia nga ye ti zonga na lê ti azo ti ngoi ti ala so amä na bê pëpe. Atâa so kue, nda ni asi lani. Legeoko nga, “azo ti hengo zo” na hengo ndo ti ala awu mingi na lâ ti nda ni so. Ye oko, Bible atene: “Fade lâ ti Seigneur aga tongana wanzi.” (2 Pierre 3:3, 4, 10). A yeke si biani tâ na ngoi so a diko. A yeke ku kete pëpe (Habakuk 2:3). So tâ lege ti ndara ti tene e lango pëpe!
Gi azo kete si asö kuâ
19 Ye oku ni so akpa tele na popo ti ngoi ti Noé na ti e angbâ pëpe gi na ndo sioni ti azo nga na futingo ti ala. Tongana ti so azo asö lani kuâ na Kota Moa, fade azo ayeke sö kuâ na hunzingo ti sese so. Azo so asö kuâ na Kota Moa ayeke lani azo ti tâ be-ti-molenge so aduti na fini pëpe tongana ti so tanga ti azo asala. Ala bata gbotongo mê ti Nzapa na ala duti lakue nde na sese ti sioni ti ngoi ni kâ. Bible atene: “Noé aga nzoni na lê ti L’Eternel. . . , lo lingbi kue na popo ti awagame ti lo.” (Genèse 6:8, 9). Na popo ti azo ti sese kue, sewa oko, ‘so ti tene, azo miombe, asö fini ti ala na yâ arche na lege ti ngu.’ (1 Pierre 3:20). Nga Jéhovah Nzapa amû yanga na ala: “I dü amolenge mingi, i wu, i si singo na sese.”—Genèse 9:1.
20 Tënë ti Nzapa adë bê ti e so fade “azo mingi so asi singo” ayeke ‘sigigi na yâ kota ye ti vundu’. (Apocalypse 7:9, 14). Wungo ti ala ayeke duti ande oke? Jésus mveni atene: “Lege ti gue na fini ayeke ngangu na yanga ni ayeke kete, na gi azo oko oko awara lege ni so.” (Matthieu 7:13, 14). Tongana a haka ala na azo ngbundangbu mingi so ayeke na ndo sese laso, azo so ayeke sö kuâ ande na yâ kota ye ti vundu ayeke mingi pëpe. Me peut-être ala lingbi ti wara oko matabisi so a mû lani na azo so asö kuâ na Kota Moa. Ala lingbi ti wara, teti mbeni ngoi, lege ti dü amolenge ti duti fini bungbi ti azo na ndo sese.—Esaïe 65:23.
“I lango pëpe”
21 Atâa so Kota Moa akpa ngbele ye laso, a yeke polele so aduti mbeni gbotongo mê so a lingbi e ke ti bâ ni pëpe (aRomain 15:4). A lingbi aye so akpa tele na popo ti ngoi ti Noé na ti e asala si e kiri e hinga nda ti ye so ayeke si nga si lê ti e azi na ndo gango ti Jésus tongana zo ti nzi ti fâ ngbanga na ndo ti azo ti sioni.
22 Laso, Jésus Christ ayeke fa lege na mbeni kota kusala ti lekengo ye na lege ti yingo. Ndali ti nzoni duti ti atâ wavorongo nga ti tene ala sö kuâ, mbeni paradis ti yingo so ayeke tongana arche ayeke dä (2 aCorinthien 12:3, 4). Ti tene a bata e na yâ kota ye ti vundu, a lingbi e ngbâ na yâ paradis so. Sese ti Satan so angoro ni, ayeke ndulu ti mene zo kue so lango aye ti sala lo na lege ti yingo. A lingbi e “lango pëpe” na e fa so e yeke ndulu teti lâ ti Jéhovah.—Matthieu 24:42, 44, NW.
Mo dabe mo na ni?
• Gbotongo mê wa Jésus amû na ndo gango ti lo?
• Jésus ahaka ngoi ti singo ti lo na nyen?
• Na yâ alege wa ngoi ti e ayeke tongana ti Noé?
• Tongana nyen a lingbi gbungo li na ndo aye so akpa tele na popo ti ngoi ti Noé na ti e andu dutingo ti e ndulu ti sala ye hio?
[Ahundango tënë ti manda na ye]
1, 2. Ye nyen afa so e yeke na ngoi ti hunzingo ti aye ti sese so?
3. A lingbi “fä ti fadeso” andu e tongana nyen?
4, 5. (a) Fade ye nyen ayeke kpengba mabe ti e so hunzingo ti sioni sese so aga ndulu awe, na ngbanga ti nyen? (b) Mbeni ye so akpa tele na popo ti ngoi ti Noé na ti singo ti Molenge ti zo ayeke so wa?
6. Ye wa Jéhovah aleke lani na bê ti lo ti sala na ngoi ti Noé?
7. (a) Gbotongo mê na ndo Kota Moa apusu Noé ti sala nyen? (b) A lingbi agbotongo mê na ndo hunzingo ti aye ti sese so apusu e ti sala nyen?
8, 9. Agbotongo mê wa a yeke mû laso, na a yeke fa ni tongana nyen?
10. A lingbi ti tene nyen na ndo salango pitan kirikiri na ngoi ti Noé?
11. Salango ye ti azo laso ayeke tongana nyen si a sala si ngoi ti e akpa ti Noé?
12. Ngbanga ti nyen a lingbi e maï bê ti ke ye so ayeke sioni?
13. Na ngoi ti Noé, ngbanga ti nyen sese “asi na sioye ti ngangu”?
14. Tongana nyen si sese ti laso aga “asi na sioye ti ngangu”?
15. (a) Ye nyen adü salango ngangu mingi na lâ ti nda ni? (b) Ye wa e lingbi ti hinga na bê kue so ayeke si na nda ni?
16, 17. Osio ye wa akpa tele na popo ti ngoi ti Noé na ti e?
18. Tongana nyen salango ye ti azo mingi na mbage ti fango tënë ti e ague oko na ti mingi ti azo ti ngoi ti Noé?
19, 20. Ye wa akpa tele na popo ti Kota Moa nga na futingo aye ti sese ti laso?
21, 22. (a) Tongana nyen ye so mo manda na ndo Kota Moa aga na mo ye ti nzoni? (b) Versê ti ngu 2004 ayeke nyen, na ngbanga ti nyen a lingbi e bata wango so lo mû?
[Kete tënë na lembeti 18]
Versê ti ngu 2004 ayeke duti ande: “I lango pëpe . . . I fa so i yeke duti ndulu.”—Matthieu 24:42, 44, NW.
[Foto na lembeti 15]
Noé abata gbotongo mê ti Nzapa. E nga kue?
[Afoto na lembeti 16, 17]
“Legeoko tongana azo asala na lâ ti Noé, fade azo asala tongaso na lâ ti singo ti Molenge Ti Zo nga”