‘Sala kusala ti wafango nzo tënë’

“Mo duti na donzi na yâ ye kue, . . . sala kusala ti évangéliste [wafango nzo tënë].”​—2 Timothée 4:5.

A YEKE fa na ndo sese kue iri ti Jéhovah nga aye so lo leke ti sala. A wara lege ti sala tongaso teti so azo ti Nzapa abi bê ti sala ye alingbi na kusala so Jésus Christ amû na adisciple ti lo ti sala, tongana lo tene: “I gue, i fa tënë na amara kue si ala ga adisciple, i batize ala na iri ti Babâ, na ti Molenge, na ti Yingo Vulu; i fa na ala ti bata ye kue so Mbi komande i.”​—Matthieu 28:19, 20.

² Adisciple ti Jésus na kozo siècle abi bê ti ala lani ngangu na tokua so. Na tapande, bazengele Paul awa mingi Timothée so ayeke ita ti lo Chrétien nga mbeni surveillant, lo tene na lo: “Sala kusala ti évangéliste [wafango nzo tënë], na mo sala kusala ti mo kue.” (2 Timothée 4:5). Laso, mbeni oko lege so mbeni surveillant ayeke sala na kusala ti lo ayeke ti duti mbeni wafango tënë ti Royaume so ayeke na wâ na so ayeke mû mbage lakue na fango tënë. Na tapande, surveillant ti Mandango Buku ayeke na pendere matabisi ti mû li ni na yâ kusala ti fango tënë na nga ti mû maboko na aita ti lo ti sala kusala ni nzoni. Paul asala lani kusala so a mû na lo ti fa nzo tënë na lo mû maboko na ambeni zo ti sala kusala ti fango tënë.​—Kusala 20:20; 1 aCorinthien 9:16, 17.

Awafango tënë ti kozo siècle so ayeke na wâ

³ A hinga lani akozo Chrétien na wâ ti ala ti fa nzo tënë. Bâ gi tapande ti wafango nzo tënë so a hiri lo Philippe. Lo yeke lani na popo ti “azo mbasambala . . . [so a]si na Yingo [nga] na ndara” na so a soro lani ala ti tene lâ oko oko ala kangbi na lege ni kobe na popo ti awomua Chrétien so atene yanga ti Grec na ala so atene yanga ti Hébreu na Jérusalem (Kusala 6:1-6). Tongana kusala ti kangbingo kobe so ahunzi awe, na salango ngangu na adisciple asala si ala kue, nde na abazengele, akangbi na ando nde nde, Philippe ague na Samarie. Kâ, lo fa nzo tënë na lo wara ngangu na lege ti yingo vulu ti tomba ayingo sioni na ti sava azo so azin na so mbeni mbage ti tele ti ala abuba. Azo ti Samarie mingi ayeda na tokua ti Royaume ni na ala wara batême. Tongana ala mä ye so, abazengele na Jérusalem atokua Pierre na Jean so ayeke nga abazengele ti tene ala gue na sese ti Samarie ti mû lege na afini zo so amä na bê na so awara batême ti wara yingo vulu.​—Kusala 8:4-17.

⁴ Na pekoni, yingo ti Nzapa ague na Philippe ti tingbi na eunuque ti Ethiopie na lege so ague na Gaza. Tongana Philippe ahunzi ti zi nda ti prophétie ti Esaïe na lo polele, “kota zo ti Candace gbia-wali ti Ethiopie” so amä na bê na Jésus Christ na lo wara batême (Kusala 8:26-38). Na pekoni, Philippe ague na Azot nga na Césarée; na tongana lo yeke hon, “lo [yeke] fa Tene-nzoni na kodoro kue”. (Kusala 8:39, 40). Kite ayeke pëpe so lo zia lani mbeni nzoni tapande ti fango nzo tënë.

⁵ Philippe angbâ lakue na wâ ti lo na yâ kusala ti fango tënë na Césarée ngu 20 tongaso na pekoni. Na ngoi so Paul na Luc alango na ndo ti lo, lo yeke na “amolenge ti lo ti wali osio so ade masia, na ala fa tënë [ti prophétie] na iri ti Nzapa.” (Kusala 21:8-10). Biani, a leke lani ala nzoni mingi na lege ti yingo; ala yeke na wâ na yâ fango tënë, na ala wara même matabisi ti tene atënë ti prophétie. Wâ ti ababâ na mama teti kusala ti fango tënë alingbi ti sala nzoni mingi na ndo amolenge ti ala ti koli na ti wali laso, na a yeke pusu ala ti mû fini ti ala kue na fango nzo tënë na wâ.

Awafango nzo tënë na wâ laso

⁶ Na yâ kota prophétie ti lo so andu ngoi ti e na lâ ti nda ni, Jésus Christ atene: “A lingbi a fa Tene-nzoni na amara kue kozoni.” (Marc 13:10). Nda ni ayeke si gi na pekoni so a hunzi ti fa nzo tënë ‘na sese kue’. (Matthieu 24:14). Tongana Paul nga na ambeni wafango nzo tënë nde ti kozo siècle ayeke fa nzo tënë lani, azo mingi ato nda ti mä na bê, na akongregation abâ gigi na peko ti tele na yâ Kodoro-togbia ti Rome kue. A-ancien so a zia ala ti sala kusala na yâ akongregation so, amû mbage lani legeoko na aita ti ala ti koli na ti wali ti fa nzo tënë, nga ala sala si kusala ti fango tënë andu ando mingi. Na ngoi ni kâ, tënë ti Jéhovah ague na li ni na ahon na ngangu, legeoko tongana lo yeke sala laso teti so aTémoin ti Jéhovah kutu mingi ayeke sala kusala ti awafango nzo tënë (Kusala 19:20). Mo kue mo yeke na popo ti ala so ayeke sepela Jéhovah na ngia?

⁷ Awafango tënë ti Royaume mingi laso ayeke gbu angoi kue so azi na ala ti kono mbage so ala yeke mû na yâ kusala ti fango nzo tënë. Ala saki mingi ayeda ti ga amissionnaire, na ambeni saki mingi amû kusala ti fango nzo tënë na ngoi kue tongana apionnier auxiliaire na permanent. So tâ nzoni kusala biani si akoli, awali na amolenge ayeke sala tongana awafango tënë ti Royaume na wâ! Biani, azo ti Jéhovah kue ayeke wara adeba nzoni ti lo mingi tongana ala yeke sala na lo maboko na maboko tongana aChrétien so ayeke fa nzo tënë.​—Sophonie 3:9.

⁸ Nzapa amû na adisciple ti Jésus so a sa yingo na ndo ti ala kungba ti fa nzo tënë na sese kue. Na tele ti ala na yâ kusala ti fango nzo tënë so, a yeke wara “ambeni ngasangbaga” ti Christ so wungo ti ala ayeke gue gi guengo na li ni (Jean 10:16). Na yâ aprophétie, a haka kusala ti songo fini ti azo so na kusala ti ziango marque na ndo lê ti ala so ayeke bima na ayeke toto teti aye ti sioni so ayeke si laso. Na yâ ngoi kete, fade a yeke futi azo ti sioni. Ye oko, ti ku na ngoi ni so, a yeke tâ kota matabisi biani ti gue ti fa na azo ti sese atâ tënë so ayeke sö fini.​—Ezéchiel 9:4-6, 11.

⁹ Tongana e bi tele ti e teti mbeni ngoi awe na yâ kusala ti fango nzo tënë, e lingbi peut-être ti sala mbeni ye so ayeke mû maboko na afini zo na yâ kongregation. Na mbeni ngoi, e lingbi peut-être ti tisa ala ti sigigi na e na fango tënë. A yeke ku na mbage ti ala so asala kusala tongana a-ancien ti sala ye kue so ala lingbi ti sala ti kpengba aita ti ala na lege ti yingo. Angangu so asurveillant so ayeke na tâ be-ti-molenge ayeke sala alingbi ti mû maboko mingi na ambeni zo ti duti awafango nzo tënë so ayeke na wâ na so kusala ti ala alë nzoni.​—2 Pierre 1:5-8.

Fango tënë da na da

¹⁰ Na ndo tënë ti fango nzo tënë, Jésus Christ azia lani nzoni tapande mingi na adisciple ti lo. Na ndo kusala ti Christ nga na ti abazengele ti lo, Mbeti ti Nzapa atene: “Jésus atambela na akota kodoro na akete kodoro, Lo fa tënë, na Lo mû na ala Tene-nzoni ti royaume ti Nzapa. Adisciple bale-oko na ndo ni use ayeke na Lo.” (Luc 8:1). Ka ti abazengele ni mveni a yeke tongana nyen? Tongana a sa yingo vulu na ndo ti ala awe na Pentecôte ti ngu 33, “lakue, na yâ Temple, nga na yâ da ti azo, ala zia pëpe ti fa nda ti tënë, na ti fa Tene-nzoni ti Jésus, Lo so ayeke Christ.”​—Kusala 5:42.

¹¹ Ndali ti wâ ti lo na yâ kusala ti fango nzo tënë, bazengele Paul alingbi lani ti tene na a-ancien ti Ephèse: “Mbi ke pëpe ti fa na i ye kue so ayeke nzoni teti i, mbi fa nda ti tënë na i na gbele azo, na mbi fa tënë ni [da na da].” Tongana Paul ayeke ‘fa tënë lani da na da’, lo yeke sala gi vizite ti kpengba aita ti lo so avoro Jéhovah legeoko na lo? Oko pëpe, teti lo fa tënë so na pekoni: “Mbi sala tënë ti témoin na aJuif na aGrec ti changé bê ti ala ti ga na Nzapa, na ti mä na bê na Seigneur ti e Jésus Christ.” (Kusala 20:20, 21). Mingi ni, ti ala so amû tele ti ala na Jéhovah awe, a hunda pëpe ti fa na ala ti “changé bê ti ala ti ga na Nzapa, na ti mä na bê na Seigneur ti e Jésus Christ.” Paul aleke lani a-ancien ti Ephèse na yâ kusala ti fango tënë da na da na ngoi so lo yeke fa na azo so amä na bê pëpe ti gbian bê ti ala na ti mä na bê. Na salango tongaso, Paul ayeke sala ye lani alingbi na kode so Jésus azia na sese.

¹² A lingbi ti duti ngangu ti fa tënë da na da. Na tapande, ambeni zo alingbi ti sala ngonzo tongana e ga na ndo ti ala ti fa tënë ti Bible. E ye pëpe ti so bê ti azo. Ye oko, kusala ti fango tënë da na da ayeke ye so Mbeti ti Nzapa ahunda, na ndoye ti e teti Nzapa nga teti amba ti e ayeke pusu e ti fa tënë na lege so (Marc 12:28-31). Ti sala si ndia ayeda na e ti fa tënë da na da, e gue na ambeni tënë na gbele ngbanga, même juska na gbele Kota Da-ngbanga ti Amerika (aPhilippien 1:7). Na yâ mingi ti atënë ni so lo bâ, da-ngbanga so amû raison na e. Zia e bâ mbeni desizion ni oko so lo mû:

¹³ “Kusala ti kangbingo akete mbeti ti Nzapa na maboko ayeke mbeni ngbele lege ti fango évangile ti amissionnaire. Mbaï ti lo na ti sigingo ti amasini ti petengo ambeti ato nda ni oko. Na yâ angu kue so ahon, kusala so aduti mbeni ngangu ye na yâ abungbi ti vorongo Nzapa nde nde. A yeke sala nga kusala na kode ti fango nzo tënë so laso, na ala so ayeke sala kusala ni mingi ayeke akete bungbi ti vorongo nde nde so azo ti ala ayeke gue na Nzo Tënë ni na yâ ada saki mingi, na so ayeke gi, na lege ti avizite so ala yeke sala na ndo ti azo, ti ga na afini zo na yâ ti nzapa ti ala. . . . A yeke bâ lege ti salango kusala ti Nzapa so na nene ni mingi na yâ Kozo molongo ti andia [so azia na ndo Mama-ndia ti Amerika] tongana ti so a yeke bâ na lege so a yeke voro Nzapa nga a yeke fa tënë na yâ a-église.”​—Tënë ti ngbanga na popo ti Murdock na Pennsylvanie, ngu 1943.

Ngbanga ti nyen ti ngbâ ti fa tënë?

¹⁴ Anda ti tënë mingi ayeke dä ti fa tënë da na da. Ngoi kue so e yeke si na da ti mbeni zo, e yeke tara ti lu mbeni tâ tënë ti Mbeti ti Nzapa na yâ bê ti zo ni. Tongana e yeke kiri ti bâ lo, e yeke gi ti tuku ngu na ndo ye so e lu. Yeke yeke, ye so kue alingbi ti sala nzoni na ndo zo ni, teti Paul asû na mbeti: “Mbi lu, Apollos azia ngu dä; me Nzapa asala si a ko na a maï.” (1 aCorinthien 3:6). Tongaso, zia e ngbâ lakue ti ‘lu na ti zia ngu dä’, na dutingo na beku so fade Jéhovah ayeke sala si “a ko na a maï.”

¹⁵ E yeke sala kusala ti awafango nzo tënë ngbanga ti so fini ti azo ayeke na yâ kpale. Na lege ti fango tënë, e lingbi ti sö fini ti e na ti ala so amä e (1 Timothée 4:16). Tongana e hinga so fini ti mbeni zo ayeke na yâ kpale, e yeke tara gi kete ti mû maboko na lo lege oko awe? Oko pëpe! Teti so ye ni andu tâ salut ti azo ni mveni, e yeke kiri ti ga lakue ti fa tënë na da ti ala. Aye so ayeke si na yâ gigi ti azo ayeke gbian lakue. Mbeni zo so ayeke na ngoi pëpe laso ti mä tënë alingbi peut-être ti dengi mê ti mä tënë ti Bible na mbeni ngoi nde. Nga, mbeni zo nde ti da ni alingbi ti zi yanga-da na e, na ye so alingbi ti mû lege na e ti fa tënë na lo na ndo Bible.

¹⁶ A yeke gi pëpe aye so ayeke si na yâ gigi ti azo si ayeke gbian; bango ndo ti ala nga kue alingbi ti gbian. Na tapande, kuâ ti mbeni zo so lo ndoye lo mingi alingbi ti pusu mbeni zo ti mä tënë ti Royaume. E yeke gi ti dë bê ti zo ni, ti fa na lo so aye ti yingo amanke lo, nga ti fa na lo tongana nyen lo lingbi ti wara aye ti yingo so atia lo.​—Matthieu 5:3, 4.

¹⁷ Kota nda ti tënë ni kue so e yeke na ni ti fa tënë da na da wala ti mû mbage na ambeni lege nde ti kusala ti Chrétien ayeke nzara ti e ti mû mbage ti e na fango na azo iri ti Jéhovah (Exode 9:16; Psaume 83:19). So tâ ye ti deba nzoni biani tongana kusala ti e ti fango nzo tënë amû lege na azo so andoye tâ tënë nga na mbilimbili ti ga azo so asepela Jéhovah! Wasungo psaume ahe bia so: “Apendere-koli na amasia, ambakoro-koli na amolenge​— Zia ala sepela iri ti L’Eternel [“Jéhovah”, NW ], teti gi iri ti Lo oko alingbi na yango-iri. Gloire ti Lo ahon sese na ayayu.”​—Psaume 148:12, 13.

Fango nzo tënë ayeke sala nzoni na e mveni

¹⁸ Salango kusala ti wafango nzo tënë ayeke sala nzoni na e mveni na alege mingi. Ti gue da na da ti fa nzo tënë ayeke mû maboko na e ti duti na tâ be-ti-molenge, mbilimbili tongana a yamba e nzoni pëpe. Ti duti awafango nzo tënë so ayeke wara lengo ti kusala ti ala, a lingbi e sala tongana Paul so ‘ayeke sala lani ye kue teti azo nde nde ti mû lege na ambeni ti wara salut.’ (1 aCorinthien 9:19-23). Aye so ayeke si na e na fango tënë amû maboko na e ti sala ye na ndara. Tongana e zia bê ti e kue na Jéhovah na e soro nzoni atënë so e yeke tene, e lingbi ti sala ye alingbi na wango ti Paul so: “I sala si tënë ti yanga ti i ayeke nzoni lakue, i leke na ingo, si i lingbi hinga lege ti kiri tënë na azo oko oko kue.”​—aColossien 4:6.

¹⁹ Kusala ti fango nzo tënë ayeke pusu nga e ti zia bê kue na yingo vulu ti Nzapa (Zacharie 4:6). Tongaso, fade lengo ti yingo ni, so ti tene “ndoye, tâ ngia, siriri, be-nze-pepe, nzobe, bê ti sala nzoye, be-biani [“mabe”, NW ], tâ be-ti-molenge [“bibe ti sala ye na ngangu pëpe”, NW ], na ngangu ti kanga nzara ti tele”, ayeke sigigi polele na yâ kusala ti e ti fango tënë (aGalate 5:22, 23). A yeke sala ngangu na ndo asalango ye ti e na mbage ti azo, teti salango ye alingbi na fango lege ti yingo ni ayeke mû maboko na e na ngoi ti fango nzo tënë ti lë ndoye, ti duti na ngia nga na siriri, ti duti na be-nze-pepe nga na nzobe, ti fa na gigi nzoye na mabe, na ti sala ye na ngangu pëpe na nga ti lë ngangu ti kanga nzara ti tele.

²⁰ Mbeni ye ti nzoni nde so e yeke wara tongana e fa nzo tënë ayeke so e yeke duti ndulu mingi ti bâ mawa ti azo si e fa be-nzoni na ala. Tongana azo ayeke sala tënë ti akpale so ala yeke na ni, na tapande kobela, kua ti nginza so warango ni ayeke ngangu nga akpale ti yâ ti da ti ala, e yeke sala ye tongana awawango pëpe, me e yeke fa na ala aversê so alingbi ti kpengba ala na ti dë bê ti ala. E yeke gi bê ti e na ndo azo so na lege ti yingo abâ ndo pëpe me so na lê ti e ala ndoye mbilimbili (2 aCorinthien 4:4). Nga so tâ ye ti nzoni mingi ti mû maboko na lege ti yingo na azo ti bê ti mbilimbili tongaso!

²¹ Mungo mbage lakue na kusala ti fango nzo tënë ayeke mû maboko na e ti bata li ti e na ndo aye ti yingo (Luc 11:34). Ye so biani aga na ye ti nzoni mingi, teti tongana e sala fade tongaso pëpe, ka e tï na yâ atara ti tombango peko ti mosoro so laso amû sese kue. Bazengele Jean amû wango so na aChrétien: “I ndoye sese so pëpe, wala ye so ayeke na sese so. Tongana mbeni zo andoye sese so, ndoye ti Babâ ayeke na yâ lo pëpe; teti ye kue so ayeke na sese so, nzara ti mitele, nzara ti lê, na fandara ti fini, alondo na Babâ pëpe, me a londo na sese so. Na sese so ayeke hon, na nzara ni kue, me zo so asala ye so Nzapa aye, lo duti lakue lakue.” (1 Jean 2:15-17). Ti duti na kusala mingi na yâ Seigneur tongana awafango nzo tënë ayeke mû maboko na e ti ndoye sese so pëpe.​—1 aCorinthien 15:58.

Bungbi mosoro na yayu

²² Kusala ti fango nzo tënë ti Royaume na wâ ayeke ga na adeba nzoni so aninga. Jésus afa lani ye so tongana lo tene: “I bungbi mosoro ti i na sese so pëpe, na ndo so papalapo na soko ate, na ndo so awanzi agë dû ti nzi ye; me i bungbi mosoro ti i na yayu, ndo so papalapo wala soko ate pëpe, na ndo so awanzi agë dû pëpe ti nzi ye; teti na ndo so mosoro ti mo ayeke dä, bê ti mo ayeke kâ nga.”​—Matthieu 6:19-21.

²³ Zia e ngbâ lakue ti bungbi mosoro na yayu, na hingango biani so e lingbi ti wara mbeni kota matabisi nde pëpe so ahon matabisi ti yô iri ti Kota Gbia na Seigneur Jéhovah tongana aTémoin ti lo (Esaïe 43:10-12). Na ngoi so e yeke sala kusala ti e tongana awakua ti Nzapa, e lingbi peut-être nga ti wara mara ti bibe so mbeni wali Chrétien ti ngu 90 awara tongana lo fa tënë so na ndo kusala so lo sala na Nzapa teti angu mingi: “Na yâ angu so kue, mbi kiri singila na Jéhovah so lo yeda ti tene mbi sala kusala na lo atâa awokongo so mbi yeke na ni, na mbi sambela mingi ti tene lo duti Babâ ti mbi ti ndoye teti lakue.” Legeoko nga, tongana e yekia songo ti e na Nzapa, kite ayeke pëpe so e ye ande ti sala kusala ti e kue tongana awafango nzo tënë. Fade article ti peko ayeke mû maboko na e ti bâ tongana nyen ti sala kusala ti e kue.

Fade mo kiri tënë tongana nyen?

• Ngbanga ti nyen a lingbi e sala kusala ti wafango nzo tënë?

• Ye nyen mo lingbi ti tene na ndo kusala ti awafango nzo tënë ti giriri nga ti laso?

• Ngbanga ti nyen e yeke fa tënë da na da?

• Tongana nyen mo yeke wara nzoni mo mveni na lege ti fango nzo tënë?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1. Kusala wa Jésus amû lani na adisciple ti lo ti sala?

2. Wango wa a mû lani na Timothée so ayeke surveillant? Na mbeni oko lege teti aChrétien so ayeke asurveillant ti sala kusala ti ala ayeke so wa?

3, 4. Aye wa Philippe asala tongana mbeni wafango nzo tënë?

5. A hinga lani amolenge-wali osio ti Philippe mbilimbili teti ye wa?

6. Aye wa afa guengo na li ni ti kusala ti awafango nzo tënë ti kozo siècle?

7. Ye nyen awafango tënë ti Royaume ayeke sala laso?

8. Kusala ti ziango marque wa ayeke tambela laso? Na azo wa ayeke sala ni?

9. Tongana nyen a lingbi ti mû maboko na afini zo na yâ kusala ti fango tënë?

10. Christ na akozo disciple ti lo azia lani tapande wa na ndo tënë ti fango tënë?

11. Na lege ti Kusala 20:20, 21, ye nyen bazengele Paul asala na yâ kusala ti lo?

12, 13. Tongana ti so aPhilippien 1:7 atene, ye nyen azo ti Jéhovah asala na ndo droit ti ala ti fa tënë?

14. Tongana nyen kusala ti e alingbi ti sala nzoni yeke yeke na ndo zo?

15, 16. Ngbanga ti nyen e yeke ga lakue na yanga-da ti azo ti fa tënë?

17. Kota nda ti tënë so e yeke na ni ti fa tënë ayeke so wa?

18. Tongana nyen e lingbi ti wara nzoni e mveni na lege ti kusala ti fango nzo tënë?

19. Tongana nyen yingo vulu ayeke mû maboko na awafango nzo tënë?

20, 21. Aye ti nzoni wa e yeke wara tongana e duti na kusala mingi tongana awafango nzo tënë?

22, 23. (a) Amosoro wa awafango nzo tënë so ayeke aChrétien ayeke bungbi ni? (b) Ye nyen e yeke bâ ande na yâ article ti peko?

[Afoto na lembeti 10]

A yeke wara nga na ngoi ti e awafango nzo tënë so ayeke na ngia tongana Philippe na amolenge ti lo ti wali

[Foto na lembeti 14]

Tongana nyen mo mveni mo yeke wara nzoni na ngoi so mo yeke fa nzo tënë na ambeni zo?