Na ngoi wa a yeke na lege ni ti sala ngonzo?

NA MBETI ti Zo-ti-fa-tene 7:9, Bible atene: “Ngonzo aduti na libe ti awabuba.” Versê so afa so a lingbi e duti ndulu ti sala ngonzo hio pëpe tongana mbeni zo asala mbeni ye so aso bê ti e; nde na so, a lingbi e duti ndulu ti mû pardon.

Tongana a yeke tongaso, Zo-ti-fa-tene 7:9 aye ti tene so a lingbi e sala ngonzo lâ oko pëpe tongana mbeni zo wala mbeni ye aso bê ti e? A ye ti tene so a lingbi e pardone aye ti sioni kue so a sala na e na e zi yanga dä pëpe atâa sioni ni ayeke tongana nyen wala fani oke a sala ni na e? A ye ti tene nga so a lingbi e gi bê ti e oko pëpe tongana e so bê ti mbeni zo na lege ti tënë ti yanga ti e wala salango ye ti e, teti so e hinga so a lingbi zo ni so e so bê ti lo aduti ndulu ti mû pardon? A yeke tongaso pëpe.

Jéhovah Nzapa ayeke kota tapande ahon kue na ndo tënë ti ndoye, be-nzoni, mungo pardon na dutingo na be-nze-pepe. Ye oko, na yâ Bible, a tene fani mingi so lo sala ngonzo ndali ti mbeni ye so asi. Tongana ye ni so a sala ayeke kota mingi, lo fâ ngbanga na ndo ti ala so asala ni. Zia e bâ ambeni tapande ni.

Asiokpari so asala si ngonzo ti Jéhovah alondo

Tondo ti 1 aGbia 15:30 afa tënë ti asiokpari so Jéroboam asala “so lo sala si azo ti Israël asala, na teti lo sala si ngonzo ti L’Eternel Nzapa ti Israël alondo.” Na 2 Chronique 28:25, Bible atene na ndo Achaz, gbia ti Juda: “Lo sala ndo-nduzu ti zö yombo teti ambeni nzapa, lo sala si ngonzo ti L’Eternel Nzapa ti akotara ti lo alondo.” A wara mbeni tapande ni nde na aJuge 2:11-14: “Amolenge ti Israël asala ye so ayeke sioni na lê ti L’Eternel, na ala sambela aBaal; . . . ala sala si ngonzo ti L’Eternel alondo. . . . Ngonzo ti L’Eternel alondo tongana wâ na tele ti azo ti Israël, na Lo zia ala na tïtî azo ti gbu ye, ala so agbu ye ti ala.”

Ambeni ye nde ayeke dä so asala si ngonzo ti Jéhovah alondo na so apusu lo ti fâ ngbanga ngangu na ndo ti ala so asala ye ni. Na tapande, na Exode 22:18-20, e diko: “A lingbi wadeli angbâ na fini pëpe. Zo so alango na mbeni nyama, a lingbi i fâ lo. Zo so amû sacrifice na mbeni nzapa nde, lo mû gi na L’Eternel oko pëpe, a lingbi i fâ lo.”

Jéhovah apardone lakue lakue pëpe akota siokpari so Israël angbâ ti sala gi na mbana na so amû ngonzo na lo. Tongana lo bâ so azo ni agbian bê ti ala pëpe ti kiri na lo, lo zia lege na ambeni zo ti futi ala. A yeke ye so asi na ngu 607 kozoni na ngoi ti e tongana aturugu ti Babylone afuti gbata ti Jérusalem. Mara ti ye so akiri asi na ngu 70 ti ngoi ti e tongana aturugu ti Rome afuti gbata ni.

Biani, asioni ye so azo atene na asala ayeke mû ngonzo na Jéhovah, na même lo yeke futi ala so asala kota siokpari me aye ti gbian bê ti ala pëpe. Me so aye ti tene so lo kue lo yeke na popo ti azo so a sala tënë ti ala na Zo-ti-fa-tene 7:9? Oko pëpe. Ti lo, tongana lo sala ngonzo ndali ti mbeni kota siokpari, a yeke na lege ni. Na lo yeke fâ ngbanga lakue na lege ti mbilimbili. Bible atene na ndo Jéhovah: “Tênë ni, kusala ti Lo alingbi kue, lege ti Lo kue ayeke mbilimbili; Lo yeke Nzapa ti be-biani, Lo yeke na sioni oko pëpe, Lo yeke mbilimbili na nzoni-kue.”​—Deutéronome 32:4.

Akota siokpari so zo asala na tele ti mba ti lo

Na gbe ti ndia so Nzapa amû giriri na Israël, a sala tënë ti aye ti sioni so ayeke si na peko ti akota siokpari so mbeni zo alingbi ti sala ni na tele ti mba ti lo. Na tapande, tongana mbeni zo ti nzi alï na yâ ti mbeni da na bï, si wa ti da ni afâ lo, a yeke zia tënë pëpe na li ti wa ti da ni. A ga fade ti sala ye ti sioni na lo atâa so lo sala ti lo ye pëpe. Ndani la si e diko: “Tongana a wara wanzi so ayeke lï na yâ da ti nzi ye na bï, na zo apika lo si lo kui, a lingbi i sa pëpe mênë ti zo so apika lo.”​—Exode 22:2.

Mbeni wali so mbeni koli agbu lo na ngangu si alango na lo ayeke sala ngonzo mingi, na a yeke na lege ni teti ye so a sala na lo ayeke kota siokpari mingi na lê ti Nzapa. Na gbe ti Ndia so a mû na lege ti Moïse, tongana mbeni koli agbu mbeni wali na ngangu alango na lo, a yeke fâ lo teti ye so lo sala ayeke “legeoko tongana tënë ti zo so alondo lo fâ zo so ayeke ndulu na lo”. (Deutéronome 22:25, 26). Atâa so e yeke na gbe ti Ndia mbeni pëpe, ye so amû lege na e ti hinga bango ndo so Jéhovah ayeke na ni na ndo gbungo wali na ngangu ti lango na lo; lo bâ ni tongana tâ ye ti sioni mingi.

Na ngoi ti e, tongana mbeni koli agbu mbeni wali na ngangu alango na lo, ndia ayeke fâ ngbanga ngangu na ndo ti lo. Wali so ye ni asi na lo ayeke na droit ti gue ti sala tënë ni na lapolice. Na lege so, tongana ndia asala kua ti lo na lege ni, kota mbeti ayeke pika kate ti azo so asala kota faute tongaso. Na tongana a yeke gi molenge-wali senge la si koli ni alango na lo na ngangu, a yeke peut-être ababâ na mama ti lo la ayeke gue na tënë ni na gbele ngbanga.

Ambeni tënë so alingbi ti londo na popo ti azo

E ye ti tene so a yeke afaute kue pëpe la si zo ayeke gue na ni na gbele ngbanga ti tene a leke ni. Ni la, a lingbi e duti ndulu ti sala ngonzo hio pëpe na gbele akete faute kue so azo ayeke sala, me a lingbi e duti ndulu ti mû pardon. Fani oke a lingbi e pardone amba ti e? Bazengele Pierre ahunda tënë so na Jésus: “Seigneur, ita ti mbi alingbi sala ye ti sioni na mbi lege oke, si mbi pardone lo? juska lege mbasambala?” Jésus atene na lo: “Mbi tene na mo pëpe ti pardone lo juska lege mbasambala, me juska mbasambala lege bale-mbasambala.”​—Matthieu 18:21, 22.

Nga, a hunda na mbage ti e ti tene lakue e leke yâ ti asalango ye ti e ti Chrétien si e so bê ti amba ti e lakue lakue pëpe. Na tapande, tongana e duti na ambeni zo, ngoi na ngoi a yeke si na e ti diko tënë hio hio mingi? Salango tongaso alingbi ti so bê ti ambeni zo. Ahon ti tene so a yeke na lege ni pëpe so zo ni asala ngonzo na lo hinga fade ka lo kanga gi bê ti lo awe, a yeke nzoni ti tene zo ni so abi tënë ti songo bê ni abâ so lo la lo yeke na gunda ti tënë ni. Tongaso, a lingbi lo bata yanga ti lo na lo bâ asalango ye ti lo nzoni si lo so bê ti azo pëpe. Tongana e sala ngangu tongaso, e yeke so bê ti amba ti e mingi pëpe. Bible amû tënë so na e: “Tënë senge ti ambeni zo akpo tongana épée, me menga ti wandara asala si ye aga nzoni.” (aProverbe 12:18). Tongana e so bê ti amba ti e même tongana a yeke na mbana pëpe, me si na pekoni e mû pardon, ye so ayeke sala si tënë ni adë.

Mbeti ti Nzapa afa so a lingbi “e tambela na peko ti ye so amû siriri, na ye so asala si e kue akpengba.” (aRomain 14:19). Tongana e yeke sala ye na ndara nga na nzobe, e yeke sala ye alingbi na versê so: “Tënë so zo atene so alingbi na lege ni, a yeke legeoko tongana ye ti lor na ndo ye ti argent.” (aProverbe 25:11). Ye so ayeke sala nzoni mingi na pekoni. Tongana e sala tënë yeke nga na ndara, a lingbi ti dë bê ti amba ti e, teti Bible atene: “Yanga so asala tënë doucement afâ bio.”​—aProverbe 25:15.

Tongaso, Mbeti ti Nzapa awa e atene: “I sala si tënë ti yanga ti i ayeke nzoni lakue, i leke na ingo, si i lingbi hinga lege ti kiri tënë na azo oko oko kue.” (aColossien 4:6). Ti “leke” tënë ti yanga ti e “na ingo” aye ti tene ti sala si atënë ti e anzere na amba ti e; salango tongaso ayeke sala si tënë ti yanga ti e ayeke so bê ti zo lakue pëpe. Na lege ti tënë ti yanga ti ala nga na salango ye ti ala, aChrétien ayeke tiri ti bata wango ti Bible so: ‘Gi lege ti siriri na tambela dä.’​—1 Pierre 3:11.

Tongaso, Zo-ti-fa-tene 7:9 aye ti tene so a lingbi e duti ndulu ti sala ngonzo hio pëpe na gbele akete faute kue so amba ti e asala. Ye so alingbi ti si ngbanga ti so e kue e yeke azo, wala même ngbanga ti salango ye na mbana ti mbeni zo na mbage ti e atâa so a yeke kota faute pëpe. Me tongana siokpari ni ayeke kota mingi, a yeke na lege ni ti tene zo so a sala siokpari ni na mbage ti lo asala ngonzo na asoro même ti sala mbeni ye ti leke kpale so asi.​—Matthieu 18:15-17.

[Foto na lembeti 14]

Jéhovah azi lege si aRomain afuti azo ti Israël na ngu 70 teti so ala gbian bê ti ala pëpe

[Foto na lembeti 15]

“Tënë so zo atene so alingbi na lege ni, a yeke legeoko tongana ye ti lor”