E yeke tambela na iri ti Jéhovah Nzapa ti e

“Fade e tambela na iri ti L’Eternel [“Jéhovah”, NW ] Nzapa ti e lakue lakue.”​—Michée 4:5.

KOZO zo so Bible atene lo tambela na Nzapa ayeke Hénoc. Use zo ni ayeke Noé. Bible atene: “Noé ayeke zo ti mbilimbili, lo lingbi kue na popo ti awagame ti lo. Noé atambela na Nzapa.” (Genèse 6:9). Na ngoi ti Noé, mingi ti azo avoro Nzapa tongana ti so lo ye pëpe. Mbeni ye so asala si sioni ahon ndo ni ayeke salango ye ti a-ange so ake yanga ti Nzapa. Ala sala sioni ye so akpa ti tene zo asala pëpe, so ti tene ala lango na awali na ala dü na ala amolenge so a hiri ala aNéphili (wala aNephilim). A-Nephilim ayeke lani “awalombe” wala “azo so iri ti ala awu mingi.” Ni la, salango ye ti ngangu ahon ndo ni lani (Genèse 6:2, 4, 11). Atâa so kue, Noé ayeke ti lo mbilimbili, nga lo yeke ‘zo so afa tënë ti mbilimbili’. (2 Pierre 2:5). Tongana Nzapa ahunda na lo ti leke arche si na lege ni azo na anyama alingbi ti sö kuâ, Noé amä yanga ti Nzapa na lo sala “ye kue so Nzapa akomande lo, lo sala tongaso.” (Genèse 6:22). Biani, Noé atambela na Nzapa.

² Paul azia iri ti Noé na popo ti awakua be-ta-zo ti giriri. Lo sû na mbeti: “Na lege ti mabe, tongana Nzapa awa Noé tënë ti ye so zo ade abâ pëpe, mbito ti Nzapa asala lo, na lo leke arche ti sö azo ti da ti lo; na lege so, lo fâ ngbanga na sese so, na lo ga héritier ti mbilimbili so ayeke na lege ti mabe.” (aHébreu 11:7). So pendere tapande! So lo hinga biani lo tene tënë ti Jéhovah ayeke ga tâ tënë, Noé amû ngoi ti lo, ngangu ti lo nga na amosoro ti lo ti sala na ye so Nzapa ahunda na lo. Laso, ambeni zo amû tapande ti Noé. Ahon ti tene ala gi ti wara aye mingi na yâ sese so, ala mû ngoi ti ala, ngangu ti ala nga na amosoro ti ala ti sala na ye so Jéhovah ahunda. Ala yeke apendere tapande ti mabe. Nga, mabe so ala yeke na ni ayeke mû ande lege na ala ti sö fini ti ala nga na ti ambeni zo.​—Luc 16:9; 1 Timothée 4:16.

³ A yeke lani kete ye pëpe teti Noé nga na sewa ti lo ti duti na mabe legeoko tongana ti so a yeke ngangu na Hénoc, so e sala tënë ti lo na yâ ti article so ahon. Hénoc ayeke âta ti babâ ti Noé. Na ngoi ti Hénoc, atâ wakua ti Nzapa ayeke mingi pëpe. Na ngoi ti Noé kue ala yeke mingi pëpe. Gi azo miombe senge si ayeke na mabe, na gi ala si asö kuâ na yâ ti Kota Moa wala kota ngu-nzapa so apika si amû sese kue. Salango ngangu nga na aye ti kirikiri ahon ndo ni na tango so Noé ayeke fa tënë ti mbilimbili. Na ndo ni, lo na sewa ti lo ayeke leke arche ti ku na kota ngu so ayeke pika lani ti mû ndo ti sese kue. Ade mbeni zo abâ mara ti ngu ni so pëpe. Ye so asala si peut-être azo so ayeke bâ ala na salango ye ni, li ti ala akpe kue.

⁴ Na ngoi ti Noé salango ngangu, vorongo ti wataka nga aye ti kirikiri ahon ndo ni. Me e bâ so Jésus asala tënë na ndo ni pëpe. Nde na so, faute so Jésus aluti na ndo ni ayeke ti so azo ni ake ti mä gbotongo mê so a mû na ala. Jésus atene so “ala te, ala nyon, akoli akamata wali, na awali akamata koli, juska lâ ni so Noé alï na yâ arche”. Mbeni zo alingbi ti hunda tele ti lo: ‘Ti te, ti nyon, ti mû wali wala ti mû koli, sioni ti nyen la ayeke dä? Ala sala nga gi ye so tanga ti azo ayeke sala.’ Me a lingbi ala hinga so moa ayeke ga, nga Noé ayeke fa tënë ti mbilimbili na ala. Tongaso, atënë ti Noé nga na salango ye ti lo alingbi fade ti duti tongana gbotongo mê ngbanga ti ala. Mawa ni ayeke so “ala hinga tënë ni pëpe” wala ala mä ye so Noé afa na ala so pëpe “juska moa aga akamata ala kue”.​—Matthieu 24:38, 39.

⁵ Tongana e kiri na ngoi ni kâ, e bâ so Noé asala ye na lege ti ndara. Na yâ ti angu so aga kozo na Kota Moa, a hunda na Noé nga na sewa ti lo ti duti na mbito pëpe si ala sala ye nde na ti tanga ti azo ni. A hunda nga na ala ti duti na kpengba mabe ti leke kota arche ni na ti mû mara ti anyama ndenge na ndenge na yâ ni. A si so ambeni zo ti sewa ti Noé aye pëpe si azo abâ ala ahon ndo ni na ala yeke na nzara ti sala ye tongana tanga ti azo ni? Peut-être na ambeni ngoi ala wara mara ti pensé so, me ala ngbâ lakue ti duti be-ta-zo. A hunda na Noé ti kanga bê ti lo angu mingi. Tongana a haka angu kue so lo kanga na bê na yâ ti aye ti ngangu so na ti e, ti lo ayeke mingi ahon ti e. Ye oko, mabe ti lo asala si lo sö kuâ na yâ ti Kota Moa so. Me Jéhovah afâ ngbanga na li ti azo kue so lani tënë ti tengo ye, nyongo ye na salango mariage si anzere na ala, me ala pensé pëpe na ye so ayeke hara ala.

Salango ngangu ahon ndo ni laso nga

⁶ Na peko ti so ngu ni ahule, gigi ti azo akiri ato nda ni fini fini. Ye oko, ala ngbâ lakue awasiokpari nga “suma ti bibe ti bê ti zo ayeke sioni” na a ngbâ tongaso “a komanse tongana lo de pendere”. (Genèse 8:21). Na mbage, atâa so na peko ti Kota Moa adémon alingbi mbeni pëpe ti mû tele ti zo, ala ngbâ lani ti sala kua ngangu. A hunda ngoi mingi pëpe ti tene azo so ake Nzapa afa so ala yeke “na tïtî wato-sioni.” Nga, gi tongana ti laso, a hunda lani na atâ wakua ti Nzapa ti tiri ti ke “mayele ti zabolo.”​—1 Jean 5:19; aEphésien 6:11, 12.

⁷ Na ngoi ti Nimrod, salango ye ti ngangu akiri ahon ndo ti azo. Wungo ti azo aga mingi nga kode ti lekengo aye akiri amaï. Ni la, tongana ngoi ayeke hon salango ye ti ngangu ni nga kue ayeke gue gi na li ni. Na tongo nda ni, aye ti bira ayeke lani épée, likongo, lê ti kokora, puse ti mbarata nga na ambeni ye tongaso. Tongana a si na tongo nda ti ngu 1900, mara ti angangu ngombe ndenge na ndenge abâ gigi. Kozo Bira so Amû Sese Kue aga na afini gbakuru ti bira tongana lapara, char, mangboko ti gbe ti ngu nga na alê ti ngombe so tongana a sungba, gi fion ni ayeke fâ zo. Na yâ ti bira so, afini ngombe so afâ lani azo kutu mingi. Kuâ ti azo kutu mingi mingi so ayeke mbeni ye so e lingbi fade ti ku ni.

⁸ Na ngu 1914, Jésus aga gbia ti Royaume ti Nzapa na yayu. Gi na oko ngu ni so, “lâ ti Seigneur” akomanse (Apocalypse 1:10). Na yâ ti mbeni suma so a fa pekoni na yâ ti Apocalypse, Jésus so lo yeke gbia aduti na ndo ti vulu mbarata. Lo yeke kpe ti gue ti sö benda. Ambeni wakpengo na mbarata ayeke na peko ti lo. Ala duti fä ti aye ti vundu nde nde so ayeke si na ndo ti azo. Na popo ti awakpengo na mbarata so, mbeni oko aduti na ndo ti bengba mbarata, na “a mû na lo . . . lege ti lungula siriri na ndo sese, si azo afâ ambeni zo na popo ti ala; na a mû na lo kota épée.” (Apocalypse 6:1-4). Bengba mbarata so nga na zo so aduti na ndo ni aye ti fa tënë ti bira. Kota épée ni aye ti fa abira ti ngoi ti e so mara ni ade ti si pëpe nga na angangu gbakuru ti bira so ayeke fâ azo mingi. Na popo ti agbakuru ti bira so, mo yeke wara akota nene lê ti ngombe so alingbi ti fâ gbâ ti azo. Mo yeke wara amasini so alingbi ti tokua anene lê ti ngombe so a yo kilomètre saki mingi. Mo yeke wara nga ambeni mara ti aye ti bira ndenge na ndenge so alingbi ti sala si azo mingi ahu gbä wala ala wara kobela na ala kui.

E mä agbotongo mê so alondo na Jéhovah

⁹ Na ngoi ti Noé, Jéhovah afuti azo ngbanga ti so azo nga na aNephilim asala aye ti sioni ahon ndo ni. Ka ti laso a yeke tongana nyen? Salango ye ti sioni ayeke kete ahon ti ngoi ti Noé? Oko pëpe! Mbeni ye ni nga ayeke so, legeoko tongana ti ngoi ti Noé, laso azo abi tele ti ala na yâ ti akua ti ala. Ala yeke sala aye so mingi ti amba ti ala ayeke sala nga ala yeke sala sanka ti agbotongo mê so ayeke toto na ndembe so (Luc 17:26, 27). Tongaso, e lingbi ti dë kite so Jéhovah ayeke ga ti futi azo? Oko pëpe.

¹⁰ Ngu ngbangbo mingi kozoni na Kota Moa, Hénoc afa tënë ti futingo so ayeke ga na ngoi ti e (Jude 14, 15). Jésus nga asala tënë ti “kota ye ti vundu” so ayeke ga (Matthieu 24:21). Ambeni prophète nga kue agboto mê na ndo ti ngoi ni so (Ezéchiel 38:18-23; Daniel 12:1; Joël 2:31, 32). Nga, na yâ ti Apocalypse, a fa peko ti ndangba futingo so tâ polele (Apocalypse 19:11-21). Ni la, e oko oko kue e yeke mû tapande ti Noé. E yeke fa tënë ti mbilimbili na wâ. E yeke mä agbotongo mê so alondo na Jéhovah, nga na ndoye e yeke mû maboko na amba ti e ti sala tongaso. E yeke tambela na Nzapa tongana ti so Noé asala. Tongaso, ti e so e ye fini, a yeke ngbanga ti e ti ngbâ ti tambela na Nzapa. Me lâ oko oko e yeke wara akpale. Atâa so kue, tongana nyen e lingbi ti ngbâ ti tambela na Nzapa? A lingbi e gi ti duti na kpengba mabe so Nzapa ayeke sala biani ye so lo leke ti sala.​—aHébreu 11:6.

E ngbâ ti tambela na Nzapa na yâ ti ngoi ti wusuwusu so

¹¹ A sala tënë ti akozo Chrétien so a sa yingo na ndo ti ala tongana azo so ayeke ti “Lege so”. (Kusala 9:2). So aye ti tene ye kue so ala sala aluti gi na ndo mabe ti ala na Jéhovah nga na Jésus Christ. Ala tambela gi na senda ti Maître ti ala. A-Chrétien ti laso, so ayeke be-ta-zo, ayeke nga gi tongaso.

¹² Ti duti na mabe ayeke tâ kota ye mingi. Mbeni ye so asi na yâ kusala ti Jésus afa ni biani. Mbeni lâ, Jésus asala miracle na lo mû kobe na akoli so wungo ti ala ayeke 5 000 tongaso. Ye ni apika bê ti ala nga tele ti ala anzere mingi. Me bâ ye so asi na pekoni. Bible atene: “Tongana azo so abâ fä so Jésus asala, ala tene, Biani, Zo so ayeke Prophète so ayeke ga na sese so. Tongaso, tongana Jésus ahinga ala ye ti ga ti kamata Lo ti sala si Lo ga gbia, Lo zia ala mbeni, na Lo gue na hoto gi Lo oko.” (Jean 6:10-15). Ye so Jésus asala afa biani so lo yeke na ndara ti duti gbia, nga lo yeke na ngangu ti mû na azo aye ti mitele so atia ala. Ni la, bê ti azo mingi aso tongana Jésus ake ti ga gbia ni. Ye oko, ade ngoi so Jéhovah adiko ti tene Jésus aga lani gbia alingbi pëpe. Nga, Royaume ti Jésus ayeke duti fade na yayu, me na sese pëpe. Ni la, teti lo hinga aye so kue, na bï ni lo gue na mbeni kodoro nde.

¹³ Me azo ni aye gi ti mû peko ti Jésus. Ni la, ala mû kua ti gingo lo. Jean atene so ala wara Jésus “na mbage ti Kota Ngu”. Ala gi fade ti sala si lo ga gbia, lo ke. Me ngbanga ti nyen si ala ngbâ ti mû peko ti lo? Na lege ti salango ye ti ala, mingi ti azo ni afa so gi aye ti mitele si agbu bê ti ala. Ala sala tënë ti kobe so Jéhovah amû na akotara ti ala na yando na ngoi ti Moïse. Tongaso, ye so ayeke na li ti ala ayeke gi ti tene Jésus angbâ ti mû na ala kobe. Jésus ahinga sioni bibe so ala yeke na ni, ni la lo to nda ti fa na ala atâ tënë so alingbi peut-être ti mû maboko na ala ti gbian bibe ti ala ni (Jean 6:17, 24, 25, 30, 31, 35-40). Me ti bê ti ala la pëpe, tongaso ambeni adiko akete kete tënë na tele ti lo, mbilimbili tongana lo tene toli so: “Biani, biani, Mbi tene na i, tongana i te mitele ti Molenge Ti Zo pëpe na i nyon mênë ti Lo pëpe, i yeke na fini na yâ i pëpe. Zo so ate mitele ti Mbi na lo nyon mênë ti Mbi, lo yeke na fini ti lakue lakue; na fade Mbi yä lo na lâ ti nda ni.”​—Jean 6:53, 54.

¹⁴ Mingi ni, atoli ti Jésus ayeke pusu azo ti fa wala ala ye ti tambela na Nzapa. A yeke oko ye so Jésus agi tongana lo tene toli so. Me toli ni asala ti lo mbeni ye nde na tele ti ala. Bible atene: “Tongana ambeni disciple ti Lo mingi amä tënë so, ala tene, So ayeke kpengba tënë! Zo nyen alingbi mä tënë so?” Jésus amû tënë ti fa na ala so a lingbi ala gi ti mä yâ ti atënë ni na lege ti yingo. Lo tene: “A yeke Yingo so amû fini, mitele asala ye oko pëpe. Tënë so Mbi tene na i ayeke yingo na ayeke fini.” Atâa so kue, mingi ti azo ni amä lo pëpe. Tondo ni atene: “Teti tënë so, adisciple ti Lo mingi akiri, na ala tambela na Lo mbeni pëpe.”​—Jean 6:60, 63, 66.

¹⁵ Me a yeke adisciple ti Jésus kue la si azia lo pëpe. Ti tâ tënë ni, adisciple so angbâ be-ta-zo na Jésus agbu nda ti aye so lo tene so kue pëpe. Ye oko, ala ngbâ ti mû bê ti ala kue na lo. Pierre, mbeni oko ti adisciple so angbâ be-ta-zo na Jésus amû tënë. Tënë so lo tene ayeke ye so ayeke na bê ti atanga ti adisciple ni kue. Lo tene: “Seigneur, fade e gue na zo nyen? Mo yeke na tënë so amû fini ti lakue lakue.” (Jean 6:68). Bango ndo so ala yeke na ni ayeke pendere mingi, nga a yeke mbeni nzoni tapande.

¹⁶ Laso nga, ambeni ye alingbi ti tara e, tongana ti so a tara akozo disciple ti Jésus, ti bâ wala e yeke na tâ mabe. Peut-être, bê ti e alingbi ti so ngbanga ti so azendo ti Jéhovah aga tâ tënë hio pëpe tongana ti so e ye. Wala e lingbi ti bâ so a yeke ngangu na e ti gbu nda ti aye so a fa na ndo ti Bible na yâ ti ambeti ti e. Salango ye ti mbeni mba ti e Chrétien alingbi ti so bê ti e. Me, a yeke na lege ni ti ke ti tambela na Nzapa ngbanga ti aye ni so wala ngbanga ti ambeni nda ti tënë nde? Oko pëpe! Adisciple so azia lani ti mû peko ti Jésus, ala fa so bango ndo ti ala ayeke gi na lege ti mitele. A lingbi e kpe ti sala ye tongana ala.

“E yeke ti ala pëpe so azia lege ni”

¹⁷ Bazengele Paul asû na mbeti: “Tënë kue ti Mbeti ti Nzapa alondo na yanga ti Nzapa.” (2 Timothée 3:16). Na yâ ti Bible, Jéhovah atene tënë so polele na e: “So ayeke lege ni, i tambela dä.” (Esaïe 30:21). Ti mä ye so Mbeti ti Nzapa atene na e ayeke mû maboko na e ‘ti bata nzoni si e tambela na lege ni’. (aEphésien 5:15). Ti manda Bible na ti gbu li na ndo ye so e manda ayeke mû lege na e ti ngbâ ti “tambela na lege ti tene-biani.” (3 Jean 3). Tongana ti so Jésus atene, “A yeke Yingo [si] amû fini, mitele asala ye oko pëpe.” Anzoni ye so Jéhovah amû ti fa lege na e ayeke gi Tënë ti lo, yingo ti lo nga na bungbi ti lo.

¹⁸ Laso, ambeni zo aga azo so aye ti yingo anzere na ala mbeni pëpe ngbanga ti so ala yeke gi na bango ndo ti mitele, wala ngbanga ti so ambeni ye so ala ku ni aga tâ tënë pëpe. Tongaso ala bi tele ti ala kue na yâ ti sese so ti wara aye ti nzoni so ayeke dä. Teti so ala girisa bibe ti ala ti sala ye hio, ti ala, ti ‘lango pëpe’ ayeke kota ye pëpe. Na ala soro ti gi gi aye ti ala wani ahon ti zia aye ti Royaume na kozo ndo (Matthieu 24:42, Fini Mbuki, 2001). A yeke na lege ti ndara oko pëpe ti sala tongaso. Bâ ye so bazengele Paul atene: “E yeke ti ala pëpe so azia lege ni ti futi na ndo-ti-wa, me e yeke ti ala so ayeke na mabe ti wara salut ti âme.” (aHébreu 10:39). Ngoi ti Hénoc, ti Noé nga na ti e ayeke angoi ti wusuwusu. Me legeoko tongana Hénoc na Noé, e yeke na matabisi ti tambela na Nzapa. Tongana e ngbâ ti tambela na Nzapa, e hinga biani so e yeke bâ ande gango tâ tënë ti azendo ti Jéhovah, futingo ti aye ti sioni nga na fini sese so lo yeke ga na ni, so mbilimbili ayeke duti dä. So pendere ye si ayeke ku e!

¹⁹ Prophète Michée, so yingo ti Nzapa asala kua na ndo ti lo, atene so amara ti sese so ayeke ‘tambela na iri ti anzapa ti ala’. Na pekoni, lo sala tënë na iri ti lo mveni nga na iri ti awakua be-ta-zo ti Nzapa, lo tene: “Me fade e tambela na iri ti L’Eternel [“Jéhovah”, NW ] Nzapa ti e lakue lakue.” (Michée 4:5). Tongana mo kue mo leke na bê ti mo ti sala tongana Michée, atâa tongana ngoi ni aga wusuwusu tongana nyen, ngbâ ti duti ndulu na Jéhovah (Jacques 4:8). Zia zo oko oko kue aleke biani na bê ti lo ti tambela na Jéhovah laso nga lakue lakue.

Mo yeke kiri tënë tongana nyen?

• Ngoi ti Noé na ngoi ti e akpa tele tongana nyen?

• Noé na sewa ti lo asala ye lani tongana nyen? Tongana nyen e lingbi ti mû tapande ti mabe ti ala?

• Ambeni disciple ti Jésus ayeke lani na sioni bango ndo wa?

• Nyen la atâ Chrétien aleke na bê ti ala ti sala?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1. Salango ye ti azo na ngoi ti Noé ayeke tongana nyen? Me tongana nyen Noé ayeke ti lo nde na ala?

2, 3. Pendere tapande wa Noé azia na e?

4. Faute ti azo ti ngoi ti Noé so Jésus aluti na ndo ni ayeke so wa?

5. A hunda nyen na mbage ti Noé na sewa ti lo ti tene ala sö kuâ?

6. Aye wa agbian pëpe na peko ti Kota Moa?

7. Na peko ti Kota Moa, tongana nyen salango ye ti ngangu akiri ague na li ni?

8. Apocalypse 6:1-4 aga tâ tënë tongana nyen?

9. Tongana a haka ngoi ti e na ti so a ga kozo na Kota Moa, ye ni ayeke tongana nyen?

10. (a) Aprophétie ti Bible agboto mê fani mingi na ndo ti nyen? (b) Oko nzoni ye so e lingbi ti sala laso ayeke nyen?

11. E yeke mû tapande ti akozo Chrétien tongana nyen?

12. Na peko ti so Jésus asala miracle si lo mû kobe na azo, nyen la asi nyen?

13, 14. Azo mingi so amû peko ti Jésus lani ayeke na bibe wa? Nyen la asi ti fa wala ala yeke na tâ mabe?

15. Nyen la afa so ambeni disciple ti Jésus ayeke na nzoni bango ndo?

16. Aye wa alingbi ti si ti fa wala e yeke na tâ mabe? Nzoni bango ndo wa a lingbi e gi ti duti na ni?

17. Aye wa alingbi ti mû maboko na e ti ngbâ ti tambela na Nzapa?

18. (a) Tongana nyen ambeni na popo ti e asala ye na ndara pëpe? (b) Mara ti mabe wa e yeke gi ti wara ni?

19. Michée atene so atâ wakua ti Nzapa ayeke sala nyen?

[Afoto na lembeti 20]

Legeoko tongana ti ngoi ti Noé, laso azo abi tele ti ala gi na akua ti ala ti lâ oko oko

[Foto na lembeti 21]

E awafango tënë ti Royaume, ‘e yeke pëpe ti ala so azia lege ni’