Sara kusala na ngangu ti komande tongana ti Christ
A SARA angu kete awe so ambeni zo ti gingo nda ti aye azia na sese mbeni kode ti mandango ye na ndo sarango ye ti zo, me ye so ala bâ na pekoni adö bê ti ala mingi. Ala mû mbeni wungo ti azo na ala kangbi yâ ti ala use. Mbeni mbage ayeke tongana awabatango azo ti kanga, na use mbage ni aduti ti ala azo ti kanga. Nyen la asi na pekoni?
Ala tene: “Gi lango kete na pekoni, azo so a zia ala tongana awabatango azo ti kanga ni ato nda ti zonga azo ti kanga ni mingi nga ti sara ye na ala na ngangu nga ti se ala lakue. Na mbeto, azo ti kanga ni ayeke mä yanga ti ala mo bâ mo tene ala yeke angbâa.” Tënë so azo ti gingo nda ti ye ni afa na pekoni ayeke so: A yeke même azo kue si alingbi ti tï na yâ gbanda ti sarango kusala na ngangu ti komande na lege ni pëpe.
Nzoni nga na sioni lege ti sarango kusala na ngangu ti komande
Biani, tongana a sara kusala na ngangu ti komande na lege ni, a lingbi ti sara anzoni ye mingi. A lingbi ti fa tâ nzoni lege na zo nga a lingbi ti sara nzoni na zo na lege ti mitele, na lege ti bibe nga na lege ti yingo (aProverbe 1:5; Esaïe 48:17, 18). Ye oko, tongana ti so tapande so ayeke na nduzu ge afa, kpale ti sarango ye ahon ndo ni na ngangu ti komande ayeke hara zo lakue. Bible agboto lê na ndo ti kpale ni so tongana lo tene: “Tongana zo ti sioni akomande, azo abima.”—aProverbe 29:2; Zo-ti-fa-tene 8:9.
Ti sara kusala ahon ndo ni na ngangu ti komande ayeke nzoni pëpe même tongana zo so asara kusala na ni, lo sara ni na nzoni bibe. Na tapande, ade ti ninga pëpe na kodoro ti Irlande, mbeni bungbi ti azo ti nzapa so ayeke fa mbeti na amolenge ahunda pardon na gbele azo kue ndali ti so awafango mbeti ni asara ye ahon ndo ni na ngangu ti komande so ala yeke na ni na ndo ti amolenge ni. Ti tâ tënë ni, ye so awafango mbeti ni mingi aye ti sara ayeke sioni pëpe, me lege so ambeni amû ti fa ye na amolenge ni ayeke tâ sioni mingi. Mbeni mbeti-sango atene so “amolenge mingi angbâ ti bâ pasi na alege nde nde ndali ti ngangu nga na sioni kode so mingi ti amaître ti catéchisme ayeke mû ni ti fa na ye na ala.” (The Irish Times). Tongaso, atâa na lege ti tënë ti yanga ti mo wala na lege ti sarango ye ti mo, tongana nyen si mo lingbi ti sara kusala na ngangu ti komande ti mo ti pusu azo ti sara ye so mo hunda na ala na bê ti ala kue ahon ti sara sioni na ala?—aProverbe 12:18.
A mû “ngangu kue” na Jésus Christ
Bâ tapande ti Jésus Christ. Kete kozoni si lo ma na yayu, Jésus atene na adisciple ti lo: ‘A mû na Mbi ngangu kue na yayu na sese.’ (Matthieu 28:18). Tënë ti Jésus so amû lani mbeto na adisciple ti lo? Ala pensé ti ala so Jésus ayeke sara ande ye gi tongana ti aCésar ti Rome? A hinga lani aCésar tongana azo so ayeke neka nekango azo so alondo ti fa ngonzo ti bê ti ala na gigi wala ti ke yanga ti ngorogbia.
Bible afa polele so kiringo tënë ni ayeke tâ gi ên-ën! Jésus Christ asara kusala na ngangu ti komande ti lo gi tongana Babâ ti lo. Atâa so Jéhovah si ayeke biani Lo Ti Ngangu Ahon Kue ti Dunia mobimba, lo ye si azo ti lo asara kusala na lo na bê ti ala mveni, lo ye pëpe si ala sara kusala ni gi ngbanga ti so a hunda na ala ti sara ni, ngbanga ti so mbeto asara ala wala ndali ti so ala sara ni ti handa lê ti lo (Matthieu 22:37). Lâ oko pëpe Jéhovah asara kusala na ngangu ti komande ti lo ahon ndo ni. Mbeni suma so prophète Ezéchiel abâ na so apika bê mingi afa so tënë ni ayeke tâ tënë.
Na yâ ti suma ni, Ezéchiel abâ a-ange osio so amû mbage ti kota yanga-ti-komande ti Nzapa. Ala osio kue ayeke na alê osio. Ezéchiel asû na mbeti: “Tënë ti lê ti ala, ala yeke na lê tongana lê ti zo; ala osio ayeke na lê tongana lê ti bamara na mbage ti koti; ala osio ayeke na lê tongana lê ti koli bagara na mbage ti gati; ala osio ayeke na lê tongana lê ti ngualo nga.” (Ezéchiel 1:10). Alê ti ala osio so aduti fä ti akpengba sarango ye osio so Nzapa ayeke na ni. Bible afa asarango ye ni tongana ndoye, so aduti fä ti lê ti zo; mbilimbili, so aduti fä ti lê ti bamara, na ndara, so aduti fä ti lê ti ngualo. Asarango ye ota so ague oko na ti osio ni: ngangu, so aduti fä ti lê ti bagara. Aye so kue aye ti fa nyen? Suma ni afa so Jéhovah asara kusala lâ oko pëpe na ngangu ti lo so ayeke kota mingi mingi na mbeni lege so ague nde na atanga ti asarango ye ota ni so.
Na mungo tapande ti Babâ ti lo, lakue Jésus Christ ayeke sara kusala na ngangu ti komande ti lo na mbeni lege so ague tâ oko na ndoye, ndara nga na mbilimbili. Na ngoi so adisciple ti lo ayeke sara kua na gbe ti lo, ala wara lani tâ kota dengo bê (Matthieu 11:28-30). Azo ahinga Jéhovah na Jésus Christ ndali ti sarango ye ti ala na ndoye, me pëpe ndali ti sarango ye na ngangu!—1 aCorinthien 13:13; 1 Jean 4:8.
Mo yeke sara kusala tongana nyen na ngangu ti komande ti mo?
Mo yeke sara kusala tongana nyen na ngangu ti komande ti mo? Na tapande, na yâ ti sewa, mo yeke gboto lakue lê ti sewa ti mo na ndo ngangu ti komande ti mo ti tene ala sara gi tongana ti so bê ti mo aye? Azo ti sewa ti mo ayeke mä yanga ti mo ndali ti so mbeto ti mo asara ala wala ndali ti so ala ye mo? A yeke ndali ti so ngangu ti mo ahon ti ala si azo ti sewa ti mo ayeke mä yanga ti mo? Amokonzi ti sewa alingbi ti gbu li ti ala na ndo ti ahundango tënë so si a mû maboko na ala ti bâ tongana nyen ti sara kusala na ngangu ti komande so Nzapa azia na yâ ti sewa.—1 aCorinthien 11:3.
Ka tongana mo yeke na mbeni ngangu ti komande na yâ ti kongregation ti aChrétien? Ti bâ wala mo yeke sara kusala na ngangu ti komande so na lege ni, haka sarango ye ti mo na akpengba-ndia so ayeke na gbe ni ge, akpengba-ndia so alondo na Jéhovah Nzapa na so Jésus Christ ayeke pendere tapande ni.
“A lingbi boi ti Seigneur . . . [asara] nzobe na azo kue, lo hinga lege ti fa nda ti tënë na azo, bê ti lo anze pëpe, na lege ti tâ be-ti-molenge lo wa ala so ake tënë.”—2 Timothée 2:24, 25.
Na ngoi ti akozo Chrétien, ambeni zo ayeke lani na kota ngangu ti komande na yâ ti kongregation. Na tapande, zo tongana Timothée, lo lingbi lani même ti zingo wala ti ‘wa ambeni zo ti fa mbeni tënë nde pëpe’. (1 Timothée 1:3). Ye oko, e hinga biani so na yâ ti aye kue so lo sara, Timothée afa na gigi asarango ye ti Nzapa. Na kite ayeke dä pëpe so lo sara ye lani alingbi na wango ti Paul so ahunda na lo ti fa ye na “lege ti tâ be-ti-molenge” nga ti sara “nzobe na azo kue” na yâ kusala ti lo ti bango ndo na ndo ti kongregation ni. Teti so lo ngbâ lani maseka mingi, lo yeke lani na bezoin ti sara ye tongana mbeni molenge so ane akangba nga ti tene amba ti lo amaseka abâ lo tongana ita ti ala ti koli (1 Timothée 5:1, 2). Teti so lo bâ lege ti kongregation ni na ndoye, kongregation ni nga kue afa na gigi bibe ti sarango ye na ndoye, mbeni ndoye so ayeke na popo ti azo ti sewa; me pëpe mbeni ndoye so adë gi dengo, so abâ mawa ti zo pëpe, so a yeke wara ni na popo ti azo so abungbi gi ti dë buze.—1 aCorinthien 4:14; 1 aThessalonicien 2:7, 8.
“Amokonzi ti aGentil asara mokonzi na ndo ala, na akota zo ti ala akomande ala. Me a yeke tongaso na popo ti i pëpe; me zo so aye ti ga kota na popo ti i, fade lo sara boi na i.”—Matthieu 20:25, 26.
Azo ti sese so, so ayeke awasarango ngangu na azo, ayeke ga “mokonzi” na ndo ti azo na lege so ala yeke zia andia ti bê ti ala mveni na ndo ti azo ni, nga ala yeke luti ngangu ti tene azo ni asara gi aye so ala hunda; me tongana azo ni amä yanga ti ala pëpe, ala tene fade azo ni ayeke bâ ande. Ye oko, Jésus Christ aluti mingi na ndo tënë ti sarango boi na azo me pëpe ti gbu ala na ngangu ti sara mbeni ye (Matthieu 20:27, 28). Lakue lo yeke sara ye na adisciple ti lo na mbeni lege so afa so lo ye ala. Tongana mo mû peko ti tapande ti Jésus, a yeke duti ngangu oko pëpe na azo ti sara ye so mo hunda (aHébreu 13:7, 17). A yeke sara nga si a yeke duti ngangu oko pëpe na ala ti mä yanga ti mo na ti sara même aye ahon so mo hunda na ala ti sara.—Matthieu 5:41.
“I bata kundu ti Nzapa so ayeke na popo ti i, . . . i sara tongana mokonzi na popo ti ala pëpe, ala so a zia ala na tïtî i, me i ga tapande ti kundu ni.”—1 Pierre 5:2, 3.
Laso, asurveillant wala a-ancien ahinga so ala yeke kiri tënë na Nzapa ndali ti dutingo ti azo ti kongregation ni kue na lege ti yingo. Tongaso, ala bâ kungba ti ala na nene ni mingi. Na batango kundu ti Nzapa, ala yeke sara kusala ni na bê ti ala kue, na ngangu ti ala kue nga na lege ti ndoye. Legeoko tongana bazengele Paul, ala yeke sara kusala ngangu ti kpengba mabe ti azo so a zia na tïtî ti ala na ala yeke komande mabe ti azo ni pëpe.—2 aCorinthien 1:24.
Tongana a hunda ti tene ala mû awango so alingbi, ti kiri mbeni zo so apika gere ti lo na nzoni lege wala ti mû maboko na mbeni mba ti ala Chrétien ti maï na lege ti yingo, a-ancien ayeke sara ni na lege ti tâ be-ti-molenge. Ala girisa pëpe wango ti bazengele Paul so: “Aita, tongana i wara zo na yâ mbeni siokpari, i so i yeke ti Yingo, i sara na lege ti tâ be-ti-molenge ti kiri zo so na lege ni. A lingbi i bata tere ti i mveni, si i tï na handa nga pëpe.”—aGalate 6:1; aHébreu 6:1, 9-12.
“I zingo na ambeni zo na popo ti i fade pëpe, . . . i pardone ye na popo ti i . . . i yü ndoye, so ayeke kamba so alingbi kue, so atingbi i.”—aColossien 3:13, 14.
Mo yeke sara ye tongana nyen na mbage ti mbeni zo so asara ye mbilimbili pëpe tongana ti so aChrétien ayeke sara? Mo yeke nduru ti hon ndo ti awokongo ti lo legeoko tongana ti so Jéhovah na Jésus Christ ayeke sara? (Esaïe 42:2-4). Wala na yâ ti akpale ti azo oko oko kue mo yeke sara kusala na ndia ni na ngangu ti lo kue? (Psaume 130:3). Dabe ti mo so a yeke na lege ni ti fa be-nzoni na ngoi so a lingbi ti fa ni, nga a yeke na lege ni ti sara kusala na ndia na yâ ngangu ti lo kue gi tongana a hunda ti sara nga tongaso. Ti sara ye na lege ti ndoye ayeke sara ande si mbeni kpengba songo aduti na popo ti mo na azo so mo yeke na ngangu ti komande na ndo ti ala, na ala yeke zia bê ti ala na mo na mo nga kue mo yeke zia bê ti mo na ala.
Tongana a mû na mo ngangu ti komande, atâa a yeke kete wala kota, sara kue ti mû tapande ti Jéhovah Nzapa nga na Jésus Christ na ngoi so mo yeke sara kusala na ngangu ti komande ni. Dabe ti mo na pendere tapande ti sarango kusala na ngangu ti komande so Jéhovah ayeke komande na ni na ndo ti azo ti lo, na so wasungo psaume afa pekoni. David ahe na bia: “L’Eternel ayeke Berger ti mbi; ye alingbi manke mbi pëpe. Lo sara si mbi wu tere na benyama so fini pere ayeke dä; lo fa lege na mbi na tere ti ngu so asua na ngangu pëpe. Lo kiri ngangu na âme ti mbi; Lo fa na mbi lege ti mbilimbili teti iri ti Lo.” Legeoko nga na ndo ti Jésus, e wara tënë so: “Mbi yeke Nzo Berger, na Mbi hinga angasangbaga ti Mbi, na angasangbaga ti Mbi ahinga Mbi, legeoko tongana Babâ ahinga Mbi, na Mbi hinga Babâ; na Mbi mû fini ti Mbi teti angasangbaga ni.” Jéhovah na Jésus ayeke biani apendere tapande ti sarango kusala na ngangu ti komande, atapande so a lingbi e mû pekoni.—Psaume 23:1-3; Jean 10:14, 15.
[Kete tënë na lembeti 18]
Jéhovah ayeke sara kusala lakue na ngangu ti lo alingbi biani na mbilimbili, ndara nga na ndoye ti lo
[Foto na lembeti 18]
Ngoi na ngoi, a lingbi a-ancien amû awango ti nzobe na azo so agirisa lege
[Foto na lembeti 19]
Paul awa lani Timothée ti ne akangba nga ti sara ye na amba ti lo tongana ita ti ala ti koli
[Foto na lembeti 20]
Jésus asara kusala na ngangu ti komande ti lo na lege ti ndara, mbilimbili nga na ndoye