Tongana nyen e lingbi ti ke adémon?
“A-ange so abata kozo ndo ti ala pëpe, me ala zia ndo ti duti ti ala mveni, [Nzapa abata] ala na yâ zingere ti lakue lakue na yâ bingo ti ku ngbanga ti kota lâ ni.”—JUDE 6.
1, 2. Ahundango tënë wa alondo na ndo Satan na adémon?
BAZENGELE PIERRE agboto mê ti e, lo tene: “I duti na donzi, i sara sinziri! Wato ti i zabolo ayeke tambela tongana bamara so atoto, na lo yeke gi zo so lo lingbi te lo.” (1 Pierre 5:8). Bazengele Paul atene na ndo ti adémon, lo tene: “Mbi ye i sara beoko na ayingo sioni pëpe. I lingbi nyon kopo ti Seigneur na kopo ti ayingo sioni pëpe; i lingbi ti te kobe na table ti Seigneur [nga] na table ti ayingo sioni pëpe.”—1 aCorinthien 10:20, 21.
2 Ye oko, Satan Zabolo na adémon ti lo ayeke azo wa? Tongana nyen ala bâ gigi nga lawa? A yeke Nzapa la acréé ala? Ala yeke na ngangu mingi na ndo ti azo? Lege ayeke dä ti tene e bata tere ti e nde na ala?
Tongana nyen Satan na adémon abâ gigi?
3. Na lege wa mbeni ange ti Nzapa aga Satan Zabolo?
3 Hio na yâ mbaï ti azo, tongana a créé lani akozo zo na a zia ala na yâ ti yaka ti Eden, mbeni ange ti Nzapa ake yanga ti lo. Ndali ti nyen? Ndali ti so lo bâ so kusala so Nzapa amû na lo na yâ bungbi ti lo Nzapa ni na yayu anzere na lo Satan kue pëpe. Na ngoi so a sara Adam na Eve, ange so abâ so lege azi na lo ti pusu ala ti ke yanga ti Nzapa na ti ke ti voro lo na ti gue na ala ti voro lo ange ni. Na kengo yanga ti Nzapa nga na pusungo kozo koli na kozo wali ti sara siokpari, ange so asara si lo wani lo ga Satan Zabolo. A si na mbeni ngoi, ambeni ange amû peko ti lo na yâ kengo yanga so. Ala sara ni tongana nyen?—Genèse 3:1-6; aRomain 5:12; Apocalypse 12:9.
4. Ye wa ambeni ange so ake yanga asara kozoni na kota Moa ti ngoi ti Noé?
4 Mbeti ti Nzapa afa na e so kozoni na kota Moa so asi na ngoi ti Noé, ambeni ange ato nda ti sara nzara ti awali so ayeke na sese, mbeni ye so ayeke na lege ni pëpe. Bible atene so, na sioni bibe, “amolenge ti Nzapa [so ayeke na yayu] abâ so amolenge-wali ti azo ayeke pendere. Ala kamata awali na popo ti azo tongana bê ti ala aye.” Bungbingo ti a-ange na awali ayeke na lege ni pëpe, na ye ti pekoni ayeke so ala dü amolenge so ayeke nde, so a iri ala aNéphilim (Genèse 6:2-4). Acréature ti yingo so ake yanga ti Nzapa na lege so ala mû peko ti Satan ti sara kpengba li na Jéhovah.
5. Ye wa asi na a-ange so ake yanga na ngoi so Jéhovah afuti lani azo na lege ti kota Moa?
5 Na ngoi so Jéhovah aga na kota Moa na ndo ti azo, aNéphilim na amama ti ala kue akui. A lingbi a-ange so ake yanga azia tere ti ala ti zo na ala kiri na ndo ti yingo. Ye oko, ala lingbi mbeni pëpe ti kiri na “kozo ndo ti ala” na tere ti Nzapa. Nde na so, a zia ala na yâ ti “dû ti bingo [na lege ti yingo]”, so a iri ni Tartare.—Jude 6; 2 Pierre 2:4.
6. Na lege wa adémon ayeke handa azo?
6 Ngbene ye so asioni ange so agirisa “kozo ndo ti ala”, ala ga adémon na ala yeke mû maboko na Satan ti sara asioni ye so lo ye. Ngbene ye na ngoi ni so, adémon alingbi mbeni pëpe ti mû tere ti zo. Ye oko, ala lingbi ti pusu akoli na awali ti bungbi kirikiri na popo ti ala. Nga, adémon ayeke sara kue ti handa azo na lege ti aye tongana sarango aye ti yorö, so alingbi ti ndu aye tongana magie nga na bango mbadi (Deutéronome 18:10-13; 2 Chronique 33:6). Ye so ayeke ku a-ange so na Zabolo ayeke oko: futingo teti lakue lakue (Matthieu 25:41; Apocalypse 20:10). Ye oko, ti si na ngoi ni so, a hunda ti tene e luti ngangu na e ke ala. E yeke sara ye na ndara tongana e gi ti hinga ngangu so Satan ayeke na ni nga lege so e lingbi ti ke lo na adémon ti lo.
Satan ayeke na ngangu mingi?
7. Ngangu wa Satan ayeke na ni na ndo ti azo?
7 Na yâ mbaï kue ti azo, Satan abi zonga na ndo iri ti Jéhovah (aProverbe 27:11). Na lo sara ngangu na ndo azo mingi. 1 Jean 5:19 atene: “Sese so kue ayeke na tïtî wato-sioni.” A yeke ndali ni la si Zabolo alingbi lani ti tara Jésus na lege so lo ye ti mû na lo yanga-ti-komande nga na gloire ti “aroyaume kue ti sese”. (Luc 4:5-7). Bazengele Paul atene na ndo Satan, lo tene: “Tongana Tene-nzoni ti e a honde, a honde na lê ti ala so ayeke kui; ala so amä na bê pëpe, nzapa ti sese so asara si bibe ti ala aga ziba, si ala lingbi bâ lumière pëpe, lumière ti Tene-nzoni ti gloire ti Christ, Lo so ayeke image ti Nzapa.” (2 aCorinthien 4:3, 4). Satan ayeke “wamvene na babâ ti mvene”, me lo ye si azo abâ lo tongana “ange ti lumière.” (Jean 8:44; 2 aCorinthien 11:14). Lo yeke na ngangu nga lo yeke na akode so a hunda ti kanga lê ti amokonzi ti sese so nga na azo ti ala. Lo yeke handa azo na lege ti asioni sango so lo yeke kangbi ni na ndo kue nga na lege ti atënë ti pande na amvene na ndo ti Nzapa.
8. Ye wa Bible afa na ndo ngangu ti Satan?
8 A yeke bâ ngangu ti Satan na yâ ti aye so asi na ngoi ti prophète Daniel, ngu 500 tongaso kozo ti Christ. Na ngoi so Jéhovah atokua mbeni ange ti tene na Daniel mbeni tokua ti dengo bê “[créature ti yingo so ayeke] mokonzi ti royaume ti Perse” akanga lege na ange so. A kanga lege na ange so, so ayeke be-ta-zo, teti alango 21 juska “Michel, oko ti akota mokonzi,” aga ti mû maboko na lo. Oko mbage so asara tënë ti “[démon so ayeke] mokonzi ti Grèce”. (Daniel 10:12, 13, 20). Nga na Apocalypse 13:1, 2, a fa Satan tongana mbeni “kota ngbo” nga a fa azo ti poroso tongana mbeni nyama ti ngonda. Na a yeke Satan la ayeke mû na azo ti poroso wala nyama ni “ngangu ti lo, na trône ti lo, na kota ngangu ti komande.”
9. A-Chrétien ayeke tiri bira na azo wa?
9 A yeke ye ti dongo bê pëpe tongana bazengele Paul atene: ‘E tiri na mitele na mênë pëpe, me e tiri na akozo-gere-ti-komande, na ayanga-ti-komande, na ala so akomande bingo ti sese so, na ayingo sioni ti yayu.’ (aEphésien 6:12). Même laso, na gbe ti ngangu ti Satan Zabolo, adémon, so a yeke bâ ala pëpe, ayeke sara ngangu na ndo ti azo ti komande ti sese so nga na mingi ti azo. Na ala yeke pusu azo ti sara aye so ayeke sioni mingi tongana gingo ti hunzi azo ti mbeni kete mara kue, kpale ti aterroriste nga na fango zo. Zia e bâ fadeso tongana nyen e lingbi ti ke acréature ti yingo so, so ayeke na ngangu mingi.
Ye wa ayeke bata e nde na adémon?
10, 11. Na lege wa e lingbi ti luti na gbele Satan na asioni ange ti lo?
10 Atâa e yeke na ngangu wala e hinga ti kanga bê, e lingbi pëpe ti ke Satan na ayingo sioni ti lo na ngangu ti e wani. Paul amû wango so na e, lo tene: “I kpengba na yâ Seigneur, na yâ ngangu ti ngangu ti Lo.” E yeke na bezoin ti bâ ndo na mbage ti Nzapa ti tene lo bata e. Paul akiri atene: “I yü ye ti bira ti Nzapa kue, si i lingbi luti ti ke mayele ti zabolo. . . . I kamata ye ti bira ti Nzapa kue, si i lingbi luti ti gbu ngangu na lâ ti sioni, na tongana i sara ye kue awe, i luti.”—aEphésien 6:10, 11, 13.
11 Fani use, Paul awa amba ti lo aChrétien ti yü ‘ye ti bira ti Nzapa kue’. Tënë “kue” aye ti fa so tongana zo asara ye na bê use, lo lingbi pëpe ti luti na gbele bira ti adémon. Tongaso, akpengba ye ti bira nde nde so Nzapa amû, na so aChrétien ayeke tâ na bezoin ni laso ti tiri na adémon ayeke so wa?
Tongana nyen ti “luti” ngangu?
12. Tongana nyen aChrétien alingbi ti kanga tâ tënë na ngbonda ti ala tongana ceinture?
12 Paul atene: “Tongaso i luti, i kanga tene-biani tongana ceinture na ngbonda ti i, i yü mbilimbili tongana bongo ti wen na libe ti i.” (aEphésien 6:14). Aye ti bira use so a sara tënë ni ge ayeke ceinture nga bongo ti wen so zo ayeke yü na kate ti lo. A lingbi mbeni turugu akanga ceinture ti lo agbu lo nzoni ti mû lege na lo ti bata yâ ti lo (gbe ti yâ ti lo) nga ti bata épée ti lo na place ni. Legeoko nga, a lingbi e ngbâ nduru na tâ tënë mo bâ mo tene e kanga ni nzoni na tere ti e tongana ti so zo akanga ceinture na tere ti lo. Tongaso si e lingbi ti sara ye alingbi na tâ tënë ni. Ni la, a yeke nzoni e hunda tere ti e: E yeke na mbeni kapa ti dikongo Bible lâ oko oko? Sewa ti e kue ayeke mû mbage dä? E yeke diko ka versê ti lâ oko oko na sewa? Na ndo ni, e yeke hinga lakue aye so a yeke zi nda ni na yâ ambeti ti “ngbâa be-ta-zo na ti ndara”? (Matthieu 24:45, NW ). Tongana a yeke tongaso, e yeke gi ti sara ye alingbi na wango ti Paul. E yeke nga na akasete vidéo na alimon so a zia na ndo DVD, so ayeke mû na e wango ti Bible. Ti gbu tâ tënë ngangu alingbi ti sara si e mû adesizion ti ndara nga a yeke bata e si e mû sioni lege pëpe.
13. Tongana nyen e lingbi ti bata bê ti e na lege ti fä?
13 Bongo ti wen so mbeni turugu ayü na kate ti lo ayeke bata bê ti lo nga na ambeni kpengba mbage ti tere ti lo. Chrétien alingbi ti bata bê ti lo na lege ti fä, so ayeke zo ti yâ ni ti lo, na lege so lo yeke ndoye mbilimbili ti Nzapa nga lo yeke sara ye alingbi na akpengba-ndia ti Jéhovah so ayeke mbilimbili. Bongo ti wen so ayeke kanga lege na e ti bâ Mbeti ti Nzapa tongana mbeni senge ye. Na ngoi so e yeke “ke sioye” na e “ndoye nzoye,” e yeke gbanzi gere ti e “na sio lege kue”.—Amos 5:15; Psaume 119:101.
14. Ti “yü Tene-nzoni ti siriri tongana poro na gere” ti e aye ti tene nyen?
14 Aturugu ti Rome ayeke yü ka ambeni nzoni poro so ayeke mû lege na ala ti tambela na ndo ti akota lege so ahon na yâ ti kodoro-togbia ti Rome na so ayo akilomètre ngbangbo mingi. Tënë “i yü Tene-nzoni ti siriri tongana poro na gere ti i” aye ti tene nyen teti aChrétien? (aEphésien 6:15). Tënë so aye ti tene so e yeke nduru ti sara mbeni kusala. E yeke nduru ti fa nzo tënë ti Royaume ti Nzapa na azo na ngoi kue so lege azi na e ti sara ni (aRomain 10:13-15). Ti ngbâ lakue ti fa tënë ayeke bata e si e tï pëpe na yâ ti aye ti “mayele” ti Satan.—aEphésien 6:11.
15. (a) Ye wa afa so kota vala ti mabe ayeke kota ye mingi? (b) Aye wa so ayeke tongana “akondoro ti wâ” alingbi ti sara si mabe ti e awoko?
15 Paul akiri atene: “A hon ye so kue, i kamata vala ti mabe, na lege ti vala so fade i lingbi mingo akondoro ti wâ kue ti wato-sioni.” (aEphésien 6:16). Kozoni ti tene a wa e ti mû vala ti mabe, versê ni asara kusala na tënë “a hon ye so kue” ti fa so mabe ayeke mbeni kota mbage ti ye ti bira mingi. A lingbi mabe ti e akpengba. Legeoko tongana ti so mbeni kota vala ayeke bata zo, mabe ayeke bata e si “akondoro ti wâ kue” ti Satan asara ye na e pëpe. Akondoro ti wâ so alingbi ti duti aye wa laso? Akondoro so alingbi ti duti atënë so aso bê ti zo mingi tongana atënë ti zonga, ti mvene nga na atënë so awato ti e nga na a-apostat aba yâ ni kirikiri ti sara si mabe ti e awoko. “Akondoro” so alingbi nga ti duti nzara ti warango gbâ ti akungba, na a yeke sara si e ye gi ti vo gbâ ti aye. Na mara ti nzara tongaso alingbi même ti pusu e ti gi ti sara mandako na azo so atï awe na yâ ti aye ti fandara tongaso. Peut-être, mara ti azo tongaso amû anginza mingi ti vo da so ayeke kota na ayeke pendere ahon ti so ala yeke na ni kozo, ti vo akutukutu ti nginza mingi wala ti sara baba ti aye ti pendere ti ala ti nginza mingi nga na abongo so a sigigi na ni fini fini. Atâa ye wa ambeni zo ayeke sara, a lingbi e wara mbeni kpengba mabe so ayeke mû lege na e ti sigigi na lê ti “akondoro ti wâ” so. Ye wa e lingbi ti sara ti wara mbeni kpengba mabe na ti bata ni?—1 Pierre 3:3-5; 1 Jean 2:15-17.
16. Ye wa ayeke mû ande maboko na e ti wara mbeni mabe so akpengba?
16 E lingbi ti ga nduru na Nzapa na lege ti mandango Bible e wani lâ oko oko nga na lege ti sambelango na bê ti e kue. E lingbi ti sambela ti hunda Jéhovah mingi ti sara si mabe ti e akpengba nga na pekoni, e yeke sara ye alingbi na sambela ti e. Na tapande, e yeke leke Tour ti Ba Ndo ti e nzoni ndali ti bungbi ti mandango ni so e yeke sara yenga na yenga si e mû mbage dä? Mabe ti e ayeke kpengba ande tongana e manda Bible nga na ambeti so azi nda ti Bible.—aHébreu 10:38, 39; 11:6.
17. Na lege wa e lingbi ti “kamata casque ti salut”?
17 Paul ahunzi ti fa ambage nde nde ti ye ti bira so Nzapa amû na lege ti wango so: “I kamata casque ti salut, na épée ti Yingo, so ayeke Tënë ti Nzapa.” (aEphésien 6:17). Casque wala kpoto ti wen ayeke bata li ti turugu nga na mongoli ti lo so ayeke mû lege na lo ti mû adesizion. Legeoko nga, beku so e aChrétien e yeke na ni ayeke bata bibe ti e (1 aThessalonicien 5:8). Ahon ti sara si li ti e asi singo na bibe ti tombango peko ti aye ti sese so nga na akungba ti mitele, a yeke nzoni e zia bê ti e kue na ndo beku so Nzapa amû na e, tongana ti so Jésus asara lani.—aHébreu 12:2.
18. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e bâ na nene ni kapa ti e ti dikongo Mbeti ti Nzapa lâ oko oko?
18 Ndangba ye so ayeke bata e si e tï pëpe na gbe ti ngangu ti Satan na adémon ti lo ayeke tënë ti Nzapa wala tokua ti lo so a su na yâ ti Bible. So ayeke nga mbeni raison so apusu e ti bâ pëpe kapa ti e ti dikongo Bible lâ oko oko tongana mbeni senge ye. Ti duti na tâ hingango ye so alï mingi na ndo Mbeti ti Nzapa ayeke bata e nde na atënë ti mvene ti Satan na adémon ti lo so ala yeke kangbi na ndo kue. A yeke bata nga e si e tï pëpe na yâ ti asioni tënë so a-apostat ayeke kangbi na ndo nde nde ndali ti so bê ti ala aso mingi.
“Sambela na ngoi kue”
19, 20. (a) Ye wa aku Satan na adémon ti lo? (b) Ye wa alingbi ti kpengba e na lege ti yingo?
19 A ga nduru ti zi Satan, adémon ti lo nga na sioni sese ti laso awe. Satan ahinga so “lâ ti lo angbâ mingi pëpe.” Lo yeke na ngonzo mingi nga lo yeke sara bira na ala so “abata komandema ti Nzapa, na ala bata tënë ti témoin ti Jésus.” (Apocalypse 12:12, 17). A yeke kota ye ti tene e ke Satan na adémon ti lo.
20 So tâ singila si e yeke na ni ndali ti wango so a mû na e ti yü aye ti bira kue so Nzapa amû na e! Paul ahunzi ti sara tënë na ndo ti aye ti bira so na lege ti wango so: “Na sambela kue na hundango mingi, i sambela na ngoi kue na yâ Yingo, i bata lege ni [wala ‘lê ti i akpengba,’ Fini Mbuki, 2001] na bê so azia lâ oko pëpe, i hunda mingi teti azo ti be-vulu kue.” (aEphésien 6:18). Sambela alingbi ti kpengba e na lege ti yingo na ti sara si lê ti e akpengba. Zia e bâ atënë so Paul atene na nene ni na e ngbâ lakue ti sambela ndali ti so sarango tongaso ayeke mû maboko na e ti ke Satan na adémon ti lo.
Mo manda nyen?
• Tongana nyen Satan na adémon ti lo abâ gigi?
• Satan ayeke na ngangu mingi?
• Aye wa ayeke mû maboko na e ti bata tere ti e ndali ti Satan na adémon ti lo?
• Na lege wa e lingbi ti yü aye ti bira kue so Nzapa amû?
[Afoto na lembeti 17]
“Amolenge ti Nzapa abâ amolenge-wali ti azo”
[Foto na lembeti 19]
Mo lingbi ti fa ambage omene ti ye ti bira so Nzapa amû na ti fa kusala ti ala?
[Afoto na lembeti 21]
Na lege wa mungo mbage na yâ ti akusala so ge ayeke bata e nde na Satan na adémon ti lo?