Sarango ye na nengo tere amû gloire na Jéhovah

“Gloire na yango-iri ayeke kusala ti [Jéhovah].”​—PS. 111:3.

1, 2. (a) Ti mo, nengo tere aye ti tene nyen? (b) Ahundango tënë wa e yeke bâ ande na yâ ti article so?

TONGANA a hunda Madison, mbeni molenge ti wali ti ngu 10 ti fa nda ti ye so a iri ni “nengo tere”, lo kiri tënë hio lo tene: “Yungo bongo nzoni.” Peut-être, ye so molenge ti wali so ahinga pëpe ayeke so Bible atene so Nzapa ‘ayü yango-iri na gloire.’ (Ps. 104:1). Tongana a ndu azo, ngoi na ngoi, ti sara ye na nengo tere andu yungo bongo nzoni. Na tapande, bazengele Paul aye si awali so ayeke aChrétien ayü “bongo so alingbi, na kota bê pëpe, na ndara ti bata tere ti ala; ala bua kuali ti ala pëpe [“na kode ahon ndo ni”, Fini Mbuki, 2001], ala yü lor pëpe, wala perle pëpe, wala bongo ti nginza mingi nga pëpe”. (1 Tim. 2:9). Me sarango ye na nengo tere si Jéhovah awara “gloire na yango-iri” andu aye mingi ahon gi yungo bongo nzoni.​—Ps. 111:3.

² Tënë ti yanga ti Hébreu so a kiri pekoni na yâ ti Bible ti Sango na tënë “yango-iri” aye nga ti tënë “gloire”, “kota ndo ti zo” nga na “nengo ti zo.” Mbeni bakari atene so “yango-iri” aye ti sara tënë ti mbeni zo so “alingbi ti tene a ne lo.” Mbeni zo so lo lingbi ti tene a ne lo mingi ahon Jéhovah ayeke dä pëpe. Ni la, e so e yeke awakua ti Jéhovah so e mû tere ti e na lo awe, a yeke nzoni e ne lo na lege ti atënë ti yanga ti e nga na asarango ye ti e. Ye oko, ngbanga ti nyen la azo alingbi ti sara ye na nengo tere? Aye wa afa na gigi nengo ti Jéhovah nga na gloire ti lo? A lingbi tënë ti nengo ti Jéhovah andu e tongana nyen? Nyen la Jésus Christ alingbi ti fa na e na ndo ti sarango ye na nengo tere? Nga, na lege wa e lingbi ti fa so e yeke sara ye na nengo tere tongana ti Nzapa?

Ndani so e lingbi ti sara ye na nengo tere

3, 4. (a) Teti so a ne e, a lingbi e sara nyen? (b) Zo wa la prophétie ti Psaume 8:6-10 aye lani ti sara tënë ti lo? (Bâ kete tënë na gbe ni.) (c) Azo wa la Jéhovah ane ala ândö giriri?

³ Azo kue alingbi ti sara ye na nengo tere ndali ti so a créé ala na image ti Nzapa. Jéhovah ane kozo koli na lege so lo mû na lo kua ti bango lege ti sese (Gen. 1:26, 27). Même na pekoni so kozo koli so asara siokpari, Jéhovah akiri adabe ti lo na ndo ti kua so lo mû na lo ti bâ lege ti sese. Tongaso, Nzapa angbâ lakue ti “zia couronne” na li ti azo na nengo ala. (Diko Psaume 8:6-10.)a So Jéhovah ane e, a hunda ti tene e nga kue e ne lo na lege so e yeke fa kota ti iri ti lo na kpengo mbeto ti lo.

⁴ Jéhovah ayeke ne mingi azo so ayeke sara na lo. Nzapa ane Abel na lege so lo yeda na sandaga so lo mû, me lo ke sandaga so Caïn ita ti Abel amû (Gen. 4:4, 5). Jéhovah ahunda lani na Moïse ti ne Josué, so ayeke duti mokonzi ti azo ti Israël na peko ti Moïse (Nom. 27:20). Bible asara tënë na ndo ti Salomon so ayeke molenge ti David, atene: “L’Eternel ayä iri ti Salomon mingi na lê ti azo ti Israël kue, na Lo mû na lo gloire ahon ti ambeni gbia ti Israël so ayeke kozoni na lo.” (1 Chron. 29:25). A-Chrétien so a sa yingo na ndo ti ala angbâ lakue ti fa na gigi “kota gloire ti Royaume” ti Jéhovah. Na pekoni so ala kui na Jéhovah azingo ala, na ngoi ni so, lo yeke ne ala mingi (Ps. 145:11-13). Teti so aChrétien so ayeke gonda Jéhovah lakue, a sara si “ambeni ngasangbaga” ti Jésus nga, so wungo ti ala ayeke gue gi guengo na li ni, asara mbeni kua so asara si a ne ala.​—Jean 10:16.

A fa na gigi nengo ti Jéhovah nga na gloire ti lo

5. Na lege wa Jéhovah ayeke kota mingi?

⁵ Atënë ti yâ ti mbeni bia so David ahe afa so tongana a haka zo na Nzapa, Nzapa ayeke kota mingi. Psaume ni atene: “O L’Eternel, Seigneur ti e, iri ti Mo ayeke nzoni mingi na sese kue! Mo zia gloire ti Mo na nduzu ahon ayayu.” (Ps. 8:2). Kozoni si Jéhovah Nzapa acréé “ayayu na sese”, lo yeke Kota Gbia ti Dunia Kue nga lo yeke Gbia ti lakue lakue. Nga, tënë so ayeke ngbâ ande tâ tënë na pekoni so lo yeke sara ande si sese aga paradis nga azo ayeke kiri ti ga mbilimbili-kue.​—Gen. 1:1; 1 aCor. 15:24-28; Apoc. 21:1-5.

6. Ngbanga ti nyen zo ti sungo psaume atene so Jéhovah ayü yango-iri?

⁶ Na ngoi so zo ti sungo psaume abâ atongoro so ayeke na lê ti nduzu na bï, bê ti lo adö mingi ndali ti zango ti atongoro so. Lege so Nzapa ‘agbara ayayu tongana zo agbara tente’ andu bê ti zo ti sungo psaume mingi. Ni la, lo tene so Jéhovah ayü yango-iri ndali ti akpengba kode ti lo ti lekengo aye. (Diko Psaume 104:1, 2.) E lingbi ti bâ Kota Wasarango ye pëpe, me aye so lo sara afa na gigi nengo ti lo nga na gloire ti lo.

7, 8. Tongana e bâ aye so ayeke na lê ti nduzu, aye wa afa nengo nga na gloire ti Jéhovah?

⁷ Na tapande, zia e bâ tënë na ndo ti mbeni kota bungbi ti atongoro so a iri ni la Voie lactée. Na yâ ti kota bungbi ti atongoro so, a yeke wara lâ, sese nga na ambeni ye so ayeke na yâ ti bungbi ti atongoro so. Me tongana a haka konongo ti sese na gbâ ti aye so, sese ayeke gi kete tongana mbeni lê ti mbutu na yâ ti ambutu ti yanga ti kota ngu ti ingo. Bâ so gi na yâ ti bungbi ti atongoro so oko, a lingbi ti wara wungo ti atongoro ahon ngbundangbu 100 tongaso. Tongana mo diko tongoro oko oko na yâ ti nzene-ngbonga oko oko na yâ ti alango oko oko sân ti wu tere, a yeke hunda ande na mo ngu 3 000 si mo diko wungo ti atongoro so.

⁸ Tongana na yâ ti bungbi ti atongoro so a yeke wara atongoro ngbundangbu 100 tongaso, ka ti tanga ti ndagigi, a yeke tongana nyen? Awandara so ayeke gi nda ti ye na ndo ti atongoro atene so a yeke gi mbeni oko ti abungbi ti atongoro so wungo ni alingbi ti londo na ngbundangbu 50 ti si na ngbundangbu 125 tongaso. Wungo ti atongoro kue na yâ ti ndagigi ayeke oke? A yeke ngangu ti tene zo ahinga wungo ni kue. Ye oko, Jéhovah ‘adiko wungo ti atongoro; Lo di iri ti ala oko oko kue.’ (Ps. 147:4). Na pekoni so mo hinga awe so Jéhovah ayü yango-iri nga na gloire, bê ti mo apusu mo pëpe ti gonda kota iri ti lo?

9, 10. Wasarango ye amû na e mapa. Ye so afa ndara ti lo tongana nyen?

⁹ Na pekoni so e bâ tënë na ndo ti atongoro awe, zia e gi fadeso ti bâ tënë na ndo ti mapa, mbeni kobe so a yeke wara ni na ndo kue. Jéhovah ayeke zo so “asara yayu na sese,” na lo yeke nga zo so ‘amû na zo mapa ti ga kobe ti lo’. (Ps. 146:6, 7; 2 aCor. 9:10). A yeke bâ “gloire na yango-iri” so Nzapa ayeke na ni na lege ti akota kusala ti lo, so na popo ni a yeke wara le-kobe so azo ayeke mû ti leke na mapa. (Diko Psaume 111:1-5.) Jésus afa na adisciple ti lo ti sambela, na ti tene: “Mû na e laso kobe ti e ti lâ na lâ.” (Mat. 6:11). Mapa ayeke na popo ti akobe so azo mingi ti giriri ayeke te ka ni lâ oko oko; na popo ti azo so, a yeke wara azo ti Israël. Atâa so azo ayeke bâ mapa tongana mbeni kobe so sarango ni ayeke ngangu pëpe, a yeke ngangu mingi ti hinga ye na ndo ti aye so asara si aye so a zia na yâ ti mbeni farine asuku farine ni na aga mbeni nzerengo mapa.

¹⁰ Na ngoi so a ngbâ lani ti sû Bible, azo ti Israël ayeke mû farine ti blé wala ti orge nga na ngu ti sara na mapa. Ngoi na ngoi, ala yeke zia amama-ti-mapa na yâ ti farine ni. Tongana a mélangé farine na ngu na mama-ti-mapa, aye so ayeke sara mbeni ye na popo ti mba. Ade a hinga mbilimbili pëpe lege so aye so ayeke sara kua na popo ti ala. Na ndo ni, lege so yâ ti zo ayeke sara si mapa so lo te aga popoto na tere ti lo asara kua na ni apika bê ti zo mingi. A yeke ye ti dongo bê pëpe tongana zo ti sungo psaume atene: “O L’Eternel, kusala ti Mo ayeke mingi! Na lege ti ndara ti Mo, Mo sara kusala ni kue.” (Ps. 104:24). Tongana ti zo ti sungo psaume so, bê ti mo apusu nga mo ti gonda Jéhovah?

Nengo ti Nzapa nga na gloire ti lo asara nyen na ndo ti mo?

11, 12. Ti gbu li na ndo ti aye so Nzapa acréé alingbi ti sara nyen na ndo ti e?

¹¹ E yeke na bezoin pëpe ti ga mbeni wandara so ayeke gi nda ti ye na ndo ti atongoro si bê ti e apika na bango atongoro na lê ti nduzu na bï. E yeke nga na bezoin pëpe ti duti mbeni kota wandara si tengo mapa anzere na e. Ye oko, ti bâ na nene ni gloire ti Wasarango e, a lingbi e mû ngoi ti gbu li na ndo ti akusala ti maboko ti lo. Mara ti gbungo li tongaso alingbi ti sara nyen na ndo ti e? A yeke sara ye na ndo ti e tongana ti so gbungo li na ndo ti ambeni kusala ti Jéhovah nde ayeke sara na ndo ti e.

¹² David atene na ndo ti akota kusala so Jéhovah asara ndali ti azo ti lo, lo tene: “Fade mbi bi bê ti mbi na kota gloire ti ngangu ti Mo, na kusala ti kpene ti Mo nga.” (Ps. 145:5). E yeke fa so e yeke bi bê ti e na akusala so tongana e manda Bible nga e mû ngoi ti gbu li na ndo ti ye so e diko dä. Ye ti pekoni ayeke so wa? Ye ti pekoni ayeke so e yeke bâ ande nengo ti Nzapa nga na gloire ti lo na nene ni mingi ahon ti kozo. Kite ayeke dä pëpe so na pekoni bê ti e ayeke pusu e ti gonda Jéhovah tongana ti David so atene: “Fade mbi sara tënë ti kota ndo ti Mo.” (Ps. 145:6). A yeke nzoni gbungo li na ndo ti apendere kusala ti Nzapa asara si songo ti e na lo akpengba nga apusu e ti tene e ngbâ lakue ti fa tënë na ndo ti lo na azo na ngia na bê. Na bê ti mo kue, mo yeke fa nzo tënë na azo nga mo yeke mû maboko na ala ti bâ na nene ni nengo, gloire nga na kota ti Jéhovah Nzapa?

Azo ayeke bâ nengo ti Nzapa na lege ti Jésus

13. (a) Tongana ti so Daniel 7:13, 14 afa, Jéhovah amû nyen na Molenge ti lo? (b) Jésus so ayeke Gbia ayeke sara ye tongana nyen na azo so lo komande ala?

¹³ Jésus Christ, Molenge ti Nzapa, afa nzo tënë na bê ti lo kue nga lo ne Babâ ti lo ti yayu so ayeke kota mingi. Jéhovah amû na ngengele Molenge ti lo mbeni gloire so mara ni ayeke dä pëpe na lege so lo mû na lo ‘ngangu ti komande nga na royaume’. (Diko Daniel 7:13, 14.) Ye oko, ye so asara pëpe si Jésus asara ye na baba wala lo dë dengo na mbage ti azo. Me Jésus ayeke mbeni Mokonzi so ayeke bâ mawa ti azo so lo komande ala nga lo hinga aye so ala lingbi ti sara na aye so ala lingbi ti sara pëpe, na lo yeke ne ala. Bâ tapande ti lege so Jésus, Gbia so Nzapa asoro lo asara ye lani na mbage ti azo so lo yeke tingbi na ala, mbilimbili na mbage ti azo so azo aye ala lani pëpe.

14. Na Israël ti giriri, azo ayeke bâ azo ti buruma tongana nyen?

¹⁴ Na ngoi ti giriri, fani mingi, azo so kobela ti buruma asara ala ayeke bâ pasi mingi juska na kuâ ti ala. Kete na kete, kobela ni ayeke mû tere ti zo ni kue. Azo abâ so kaïngo kobela ti buruma ayeke ngangu tongana ti so zingongo zo na kuâ ayeke ngangu (Nom. 12:12; 2 aGbia 5:7, 14). Mbeni sacrificateur ayeke tene na azo so kobela ti zo ti buruma asara si lo ga sioni na tongaso azo ayeke ke lo na ala tomba lo na popo ti ala. Na ngoi so azo ti buruma ayeke ga nduru na azo, ala yeke dekongo ti hunda na azo ni ti sara hange, ala yeke tene: “Sioni! Sioni!” (Lév. 13:43-46). Mbeni zo ti buruma ayeke tongana mbeni zo so akui awe. Mbeni mbeti so amokonzi-nzapa ti aJuif asû afa so a hunda na mbeni zo ti buruma ti luti a yo mètre 2 tongaso na tere ti mbeni zo. A tene so na ngoi so mbeni mokonzi-nzapa abâ mbeni zo ti buruma, atâa zo ti buruma ni ayeke yongoro na lo, lo yeke bo lo na tênë ti sara si lo ngbâ a yo na lo.

15. Jésus asara ye lani tongana nyen na mbeni zo ti buruma?

¹⁵ Ye oko, bâ ye so Jésus asara na ngoi so mbeni zo ti buruma aga na mbage ti lo, lo voro yanga na Jésus ti sava lo. (Diko Marc 1:40-42.) Ahon ti tomba zo ti buruma so, Jésus abâ mawa ti zo so azo ayeke kpe lo kpengo so nga Jésus ane lo. Jésus abâ so lo yeke zo ti mawa so ayeke na bezoin ti tene a mû maboko na lo. Mawa ti lo agbu Jésus, na ye so apusu lo ti sara mbeni ye hio ti mû maboko na lo. Lo gue, lo ndu zo ti buruma ni na lo sava kobela ti lo.

16. Lege so Jésus asara ye na mbage ti azo afa nyen na mo?

¹⁶ Na lege wa e adisciple ti Jésus e lingbi ti ne azo tongana ti Jésus so ayeke ne azo tongana ti Babâ ti lo? Mbeni lege ni ayeke ti hinga so azo kue alingbi ti tene a ne ala, atâa dutingo ti ala, seni ti ala wala ngu ti ala (1 Pi. 2:17). A hunda mingi na azo so ayeke mû li ni, na tapande akoli so asara mariage awe, ababâ na amama nga na a-ancien, ti ne azo so ayeke na gbe ti ala na ti mû maboko na azo ni ti tene azo ni abata nengo ti ala. Ti fa so a hunda na aChrétien kue ti ne azo, Bible atene: “I ndoye ambeni zo na popo ti i tongana aita; i yä iri ti aita ti i ahon ti i.”​—aRom. 12:10.

Sarango ye na nengo tere na ngoi so e yeke voro Jéhovah

17. Bible afa na e nyen na ndo ti sarango ye na nengo tere na ngoi so e yeke voro Jéhovah?

¹⁷ Bible afa so a yeke nzoni e sara ye na nengo tere, mbilimbili na ngoi so e yeke voro Jéhovah. Zo-ti-fa-tene 4:17 atene: “Tongana mo gue na yâ da ti Nzapa, mo bata gere ti mo.” A hunda lani na Moïse nga na Josué ti zi poro na gere ti ala na ngoi so ala luti na mbeni ndo so ayeke nzoni-kue (Ex. 3:5; Jos. 5:15). A hunda na ala ti sara ni ti fa so ala ne Nzapa. A hunda na asacrificateur ti mara ti Israël ti yü culotte na gbe ti bongo ti ala ‘ti kanga tere ti ala’. (Ex. 28:42, 43). Ye so akanga lege ti tene azo abâ tere ti ala na ngoi so ala yeke sara kua na tere ti balaga. A hunda na azo kue so ayeke na yâ ti asewa ti asacrificateur ti sara ye ague oko na akpengba-ndia ti Nzapa na ndo ti tënë ti nengo tere.

18. Na lege wa e yeke sara ye na nengo tere na ngoi so e yeke voro Jéhovah?

¹⁸ Tongaso, e so e yeke awakua ti Jéhovah, a yeke nzoni e sara ye na nengo tere na yâ ti aye kue. A lingbi e sara ye na nengo tere si e lingbi ti tene a ne e. A lingbi e sara ye biani na nengo tere me teti lê ti azo pëpe. A lingbi ye so e sara alondo na bê ti e, so Nzapa ayeke bâ ni (1 Sam. 16:7; aProv. 21:2). A lingbi azo abâ so e yeke sara ye ka na nengo tere, na ye so andu asarango ye ti e, bango ndo ti e, songo ti e na azo na même lege so e yeke bâ na tere ti e wani. Biani, na ngoi kue nga na yâ ti aye kue so e yeke tene na e yeke sara, a yeke nzoni e sara ye na nengo tere. Tongana a ndu sarango ye ti e, yungo bongo ti e nga na lege so e yeke leke na tere ti e, e yeke sara ye alingbi na wango ti bazengele Paul so atene: “E sara ye oko pëpe so alingbi ga ye so azo apika gere ti ala dä, tongaso ala lingbi sara sio tënë na ndo kusala ti e pëpe; me na yâ ye kue, e fa na gigi e yeke azo ti kusala ti Nzapa.” (2 aCor. 6:3, 4). E yeke sara si a “sepela nzo tënë ti Nzapa Sauveur ti e na yâ ye kue.”​—Tite 2:10.

Zia si azo abâ lakue nengo ti Nzapa na lege ti e

19, 20. (a) Nzoni lege ti ne azo ayeke so wa? (b) Na ndo ti tënë ti sarango ye na nengo tere, a yeke nzoni e leke na bê ti e ti sara nyen?

¹⁹ A-Chrétien so a sa yingo na ndo ti ala, so ayeke ‘alembe ti Christ’, ayeke sara ye na nengo tere (2 aCor. 5:20, FM 01). A ne “ambeni ngasangbaga” so ayeke awatokua ti Royaume ti Messie, na so angbâ lakue ti mû maboko na aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala. Mbeni lembe wala mbeni watokua ayeke sara tënë na mbeto pëpe nga na nengo tere na iri ti ngorogbia ti lo. Ni la, a yeke nzoni na nengo tere nga na mbeto pëpe e fa tënë ti ngorogbia ti Nzapa so ayeke Royaume ti lo (aEph. 6:19, 20). Nga, tongana e fa “tene-nzoni ti nzoye” na azo, e yeke fa biani so e ne ala.​—Es. 52:7.

²⁰ A yeke nzoni e leke na bê ti e ti mû gloire na Nzapa na lege so e yeke sara ye na nengo tere tongana ti lo (1 Pi. 2:12). Zia e fa lakue so e ne mingi Nzapa, vorongo lo nga aita ti e aChrétien. Nga, zia bê ti Jéhovah, so ayü yango-iri na gloire awara ngia na lege so e yeke voro lo na nengo tere.

[Kete tënë na gbe ni]

Mo yeke kiri tënë tongana nyen?

• A yeke nzoni bango na nene ni kota nengo so Jéhovah ayeke na ni asara nyen na ndo ti e?

• Lege so Jésus asara ye na mbage ti mbeni zo ti buruma afa na e nyen na ndo ti nengo zo?

• Tongana nyen sarango ye ti e na nengo tere ayeke ne Jéhovah?

[Foto na lembeti 18]

Na lege wa Jéhovah ane Abel?

[Foto na lembeti 20]

Lege so Jésus asara ye na mbage ti mbeni zo ti buruma afa na mo nyen na ndo ti nengo zo?