“Yingo ayeke gi nda ti . . . aye ti Nzapa so nda ni alï mingi”
“Yingo ayeke gi nda ti aye kue, même aye ti Nzapa so nda ni alï mingi.”—1 ACOR. 2:10.
1. Mbeni kusala so yingo vulu ayeke sara so Paul asara tënë ni na 1 aCorinthien 2:10 ayeke so wa? Ahundango tënë wa alondo?
E KIRI singila mingi ndali ti kusala so yingo vulu ti Jéhovah ayeke sara! Mbeti ti Nzapa atene so yingo vulu ayeke wamungo maboko, ayeke mbeni matabisi, ayeke fa ye na e, nga ayeke hunda ye teti e (Jean 14:16; Kus. 2:38; aRom. 8:16, 26, 27). Bazengele Paul aluti mingi na ndo ti mbeni kota kusala so yingo vulu ayeke sara, lo tene: “Yingo ayeke gi nda ti aye kue, même aye ti Nzapa so nda ni alï mingi.” (1 aCor. 2:10). Biani, Jéhovah ayeke sara kusala na yingo vulu ti lo ti zi nda ti atâ tënë ti lo so ndani alï mingi. Sân mungo maboko so, e lingbi ti gbu nda ti ye so Jéhovah aleke ti sara? (Diko 1 aCorinthien 2:9-12.) Ye oko, ambeni hundango tënë mingi alondo: Tongana nyen la si yingo ayeke gi nda ti “aye ti Nzapa so nda ni alï mingi”? Na ngoi ti akozo Chrétien, Jéhovah azi nda ti aye so na lege ti zo wa? Tongana nyen la yingo ayeke gi nda ti aye so ndani alï mingi na ngoi ti e? Nga lo yeke sara ni na lege ti zo wa?
2. Yingo ayeke sara kusala na alege use. A yeke so wa?
2 Jésus afa so yingo ayeke sara kusala na alege use. Ngoi kete kozoni na kuâ ti lo, lo tene na abazengele ti lo: “Wamungo maboko, yingo vulu, so Babâ ayeke tokua ande na iri ti mbi, lo si lo yeke fa ande na ala aye kue, nga lo yeke dabe ti ala na aye kue so mbi fa na ala.” (Jean 14:26). Tongaso, yingo vulu ayeke fa ye na aChrétien, mbilimbili lo yeke mû maboko na ala ti gbu nda ti aye so ala gbu ndani kozoni nzoni pëpe. Lo yeke mû nga maboko na ala ti dabe ti ala na aye so a fa ndani na ala na ti sara ye alingbi na ni.
Na ngoi ti akozo Chrétien
3. Tënë wa Jésus atene so afa so a yeke zi ande yeke na yeke nda ti “aye ti Nzapa so nda ni alï mingi”?
3 Jésus lo wani afa lani na adisciple ti lo atâ tënë mingi so ala hinga ni kozo pëpe. Me, a ngbâ na ala aye mingi ti manda. Lo tene na abazengele ti lo: “Mbi yeke na aye mingi ti tene na ala, me ala lingbi ti gbu nda ni fadeso pëpe. Me tongana wamungo maboko ni aga, yingo ti tâ tënë, fade lo yeke fa lege na ala na yâ ti tâ tënë kue”. (Jean 16:12, 13). Ni la, Jésus afa so na lege ti yingo vulu, a yeke zi ande yeke na yeke nda ti aye ti Nzapa so ndani alï mingi.
4. Na lango ti Pentecôte ti ngu 33, tongana nyen si yingo vulu asara kusala tongana wafango ye nga lo dabe ti zo?
4 Na lango ti Pentecôte ti ngu 33, “yingo ti tâ tënë” aga na ndo ti aChrétien 120 so abungbi ndo oko na Jérusalem. Azo abâ na amä aye so asi (Kus. 1:4, 5, 15; 2:1-4). Na ayanga ti kodoro nde nde adisciple asara tënë ti “apendere ye so Nzapa asara.” (Kus. 2:5-11). A yeke lani ngoi ti tene a zi nda ti mbeni fini ye. Prophète Joël afa kozoni awe so a yeke tuku ande yingo vulu na ndo ti azo (Joël 2:28-32). Azo so ayeke bâ lani adisciple ni abâ lani gango tâ tënë ti prophétie so na mbeni lege so ala ku tere ti ala na ni pëpe. Bazengele Pierre afa nda ti ye so asi so. (Diko Kusala 2:14-18.) Tongaso, yingo vulu asara kusala tongana wafango ye na sarango si Pierre ahinga polele so ye so asi na adisciple so ayeke gango tâ tënë ti prophétie so a fa ni ândö. Yingo vulu asara nga kusala ti dabe ti zo na lege so Pierre adabe ti lo na atënë so a tene ândö, ndali ti so Pierre afa gi pëpe tënë so Joël atene me lo sara nga tënë ti ambeni psaume use so David asara (Ps. 16:8-11; 110:1; Kus. 2:25-28, 34, 35). Aye so azo kue so abungbi lani abâ na amä ayeke biani ambeni ye ti Nzapa so ndani alï mingi.
5, 6. (a) Na peko ti Pentecôte ti ngu 33, akota hundango tënë wa so andu fini mbele a hunda ti tene a kiri tënë dä? (b) A gue na atënë so na gbele azo wa? A leke atënë so tongana nyen?
5 Ye oko, ambeni ye mingi angbâ lani so a lingbi a zi ndani na akozo Chrétien. Na tapande, ahundango tënë abâ gigi lani na ndo ti fini mbele so ato nda ti sara kusala na lango ti Pentecôte ni so. A yeke gi ajuif na aprosélyte si ayeke na yâ ti fini mbele so? Azo ti amara alingbi nga ti lï na yâ ti fini mbele so wala ti tene a soro ala na lege ti yingo vulu? (Kus. 10:45). A lingbi azo ti amara so ayeke akoli afâ ganza kozoni na ala sara ye alingbi na ndia ti Moïse si? (Kus. 15:1, 5). A yeke lani akpengba hundango tënë. A hunda lani ti tene yingo ti Jéhovah agi nda ti atënë so ndani alï mingi so. Me, yingo vulu ni ayeke sara ni na lege ti zo wa?
6 A gue lani na atënë so na gbele aita-koli so ayeke mû li ni ti gbu li ti ala na ndo ni. Pierre, Paul nga na Barnabas ayeke lani dä na ngoi ti bungbi so azo ti bebungbi asara na ala fa tongana nyen Jéhovah aturnê lê ti lo na mbage ti amara so afâ ganza pëpe (Kus. 15:7-12). Na pekoni so bebungbi agbu li na ndo ti aye so asi so na agi ndani na yâ ti mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sû ândö na Hébreu, na lege ti yingo vulu, bebungbi amû mbeni desizion. Ala tokua mbeti na acongrégation ti fa na ala desizion so ala mû.—Diko Kusala 15:25-30; 16:4, 5; aÉph. 3:5, 6.
7. A fa nda ti atënë so ndani alï mingi na lege ti nyen?
7 A zi nda ti ambeni tënë mingi na lege ti ambeti so Jean, Pierre, Jacques nga na Paul asû na gbe ti yingo vulu. Me na ngoi so a hunzi awe ti sû mbage ti Mbeti ti Nzapa so aChrétien asû ândö na Grec, matabisi ti tenengo prophétie nga na fango ye na lege ti miracle ahunzi (1 aCor. 13:8). Yingo vulu ayeke ngbâ ti fa ye na zo nga ti dabe ti zo? A yeke ngbâ lakue ti mû maboko na aChrétien ti gi nda ti aye ti Nzapa so ndani alï mingi? Prophétie afa so a yeke duti tongaso.
Na ngoi ti nda ni
8, 9. Azo wa la ayeke na ndara na lege ti yingo si ayeke “su” na ngoi ti nda ni so?
8 Mbeni ange afa kozoni awe tënë na ndo ti alango ti nda ni, lo tene: “Ala so ayeke na ndara, fade ala su tongana sungo ti le-nduzu; na ala so asara si azo mingi aga mbilimbili, fade ala su tongana atongoro teti lakue lakue. . . . Na ndara awu mingi.” (Dan. 12:3, 4). Azo wa la ayeke na ndara nga si ayeke su so? Na yâ ti toli ti lo na ndo ti blé na asioni pere ti ngonda, Jésus afa mbeni ye so alingbi ti mû maboko na e ti gbu nda ti tënë so. Tongana lo yeke sara tënë ti “ngoi so aye ti mbeni ngoi ayeke gue ti hunzi”, lo tene: “Na lâ ni so, fade azo ti mbilimbili ayeke su tongana lâ na yâ ti royaume ti Babâ ti ala.” (Mat. 13:39, 43). Na ngoi so Jésus ayeke fa nda ti tënë so, lo tene so “azo ti mbilimbili” ni ayeke “amolenge ti royaume” wala aChrétien so a soro ala ti gue na yayu.—Mat. 13:38.
9 A-Chrétien kue so a soro ala ti gue na yayu la ayeke “su”? E lingbi ti tene En ndali ti so ala kue ayeke mû mbage na kusala ti fango tënë, ti sarango adisciple nga ala yeke kpengba amba ti ala na ngoi ti abungbi. Na sarango tongaso, ala zia mbeni nzoni tapande teti tanga ti aChrétien kue (Zach. 8:23). Me na ndo ni, a lingbi a zi nda ti atënë so ndani alï mingi na ngoi ti nda ni. A tene so a “kanga na sceau” prophétie ti Daniel juska na ngoi ni so (Dan. 12:9). Yingo ayeke gi nda ti aye so ndani alï mingi so tongana nyen? Nga lo yeke sara ni na lege ti zo wa?
10. (a) Na alango ti nda ni so, yingo ayeke zi nda ti aye ti Nzapa so ndani alï mingi na lege ti zo wa? (b) Fa tongana nyen a zi nda ti tâ tënë so andu kota temple ti Jéhovah ti yingo.
10 Tongana ngoi alingbi awe ti tene a zi nda ti mbeni tënë ti Nzapa na ngoi ti e, yingo vulu ayeke mû maboko na aita so ayeke sara kusala na iri ti “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara” na so ayeke na kota ndokua ti aTémoin ti Jéhovah. Ala yeke gbu nda ti aye ti Nzapa so ndani alï mingi so ade ala agbu ndani nzoni kozo pëpe (Mat. 24:45; 1 aCor. 2:13). Aita ti Bebungbi ayeke bungbi oko ti gbu li na ndo ti mbeni fango nda ti tënë so a hunda ti tene a gbian yâ ni wala pëpe (Kus. 15:6). Ye so ala gbu ndani, ala yeke sû ni na yâ ti ambeti ti tene azo kue ahinga (Mat. 10:27). Tongana ngoi ayeke hon, a lingbi ti hunda ti kiri ti zi nda ti ambeni ye nzoni mingi na a yeke fa nda ti tënë ni polele.—Bâ encadré “Lege so yingo azi nda ti temple ti yingo.”
Wara nzoni na lege ti kusala ti yingo vulu laso
11. Yingo vulu ayeke zi nda ti aye ti Nzapa so ndani alï mingi. Na lege wa aChrétien kue ayeke bâ nzoni dä laso?
11 Yingo vulu ayeke zi nda ti aye ti Nzapa so ndani alï mingi, na aChrétien kue so ayeke be-ta-zo ayeke bâ nzoni dä. Legeoko tongana ti akozo Chrétien, laso yingo vulu ayeke mû maboko na e ti manda ye, ti dabe ti e na ni na ti sara ye alingbi na ye so e manda (Luc 12:11, 12). A fa atâ tënë so ndani alï mingi so na yâ ti ambeti ti e na zo ayeke na bezoin pëpe ti manda mbeti ayo si lo gbu ndani (Kus. 4:13). Aye ti Nzapa so ndani alï mingi so, e lingbi ti sara tongana nyen ti gbu ndani nzoni mingi ahon ti kozo? Zia e bâ ambeni ye so e lingbi ti sara.
12. Na ngoi wa a yeke nzoni e sambela ti wara yingo vulu?
12 Sambela ti wara yingo vulu. Kozoni si e gbu li na ndo ti mbeni ye na yâ ti Bible, a yeke nzoni e sambela ti tene yingo vulu afa lege na e. Même tongana e yeke gi e oko wala ngoi so e yeke na ni ti manda na ye ayeke mingi pëpe, a yeke nzoni ti sambela kozoni. Mara ti asambela tongaso afa so e yeke na tâ be-ti-molenge na kite ayeke pëpe so a yeke mû ngia mingi na Babâ ti e ti yayu. Tongana ti so Jésus afa ni, Jéhovah ayeke mû yingo vulu ti lo na azo so ahunda ni na lo na bê ti ala kue.—Luc 11:13.
13, 14. Tongana nyen lekengo abungbi asara si zo ayeke hinga nzoni mingi aye ti Nzapa so ndani alï mingi?
13 Leke tere ti mo teti abungbi. E yeke wara ‘kobe na ngoi ni so alingbi’ na lege ti ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara (Mat. 24:45). “Ngbâa” ni ayeke sara kusala ti lo na mungo na e ambeti so atënë ti yâ ni aluti na ndo ti Bible, lo mû na e kapa ti abungbi nga na kapa ti aye so e yeke manda na ngoi ti abungbi ni. A yeke na lege ni ti tene ngbâa ni ahunda na “sewa ti e ti aita kue” ti gbu li na ndo ti ambeni ye (1 Pi. 2:17; aCol. 4:16; Jude 3). Tongana e sara kue ti sara ye alingbi na awango so a mû, andâ e yeda na kusala so yingo vulu ayeke sara.—Apoc. 2:29.
14 Na ngoi so e yeke leke abungbi, a yeke nzoni e diko aversê so a fa atënë ti yâ ni pëpe na ti bâ tongana nyen aversê ni oko oko andu ye so e yeke manda. Sarango tongaso ayeke mû lege na e ti hinga Bible nzoni ahon ti kozo (Kus. 17:11, 12). Ti bâ aversê ni na yâ ti Bible, a yeke sara si versê ni angbâ na yâ ti li ti e na yingo vulu alingbi ti mû maboko na e ti dabe ti e na ni. Nga, tongana e diko versê ni na yâ ti Bible, a yeke mû maboko na e ti wara ni hio na ngoi so e yeke na bezoin ni.
15. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e diko afini mbeti kue so a sigigi na ni? Mo yeke sara tongana nyen ti diko ni?
15 Diko afini mbeti kue so bungbi asigigi na ni. Ambeni mbeti ayeke dä so e yeke manda ni na ngoi ti abungbi pëpe, me a sigigi na ambeti so ndali ti nzoni ti e. Même apériodique so e yeke fa na tënë, a leke ni kozoni kue ndali ti e. Na yâ ti dunia so azo ayeke na aye mingi ti sarango ni, a yeke si so mingi ni e yeke ku mbeni zo wala mbeni ye. Tongana e mû na tere ti e ambeni mbeti so ade e diko ni pëpe wala so e diko gi mbage ni, e lingbi ti diko ni na angoi ni so. Ti diko afini mbeti, ambeni ayeke mû ati so a yeke mä ni mango na ala yeke mä ni na ngoi so ala yeke tambela wala ala yeke kpe na kutukutu. A gi nda ti atënë ni nzoni na a sû ni na mbeni lege so zo kue so ahinga ti diko mbeti kete ayeke duti na ngia ti diko ni. Ambeti so kue ayeke pusu e ti bâ na nene ni mingi aye ti yingo.—Hab. 2:2.
16. Ti sû ahundango tënë so aga na li ti e na ti gi ndani ayeke ga na ye ti nzoni wa?
16 Gbu li. Tongana mo yeke diko Bible wala ambeti so atënë ti yâ ni aluti na ndo ti Bible, mû ngoi ti gbu li na ndo ti ye so mo yeke diko. Na ngoi so mo yeke diko ye ni ti gue na ni, ambeni hundango tënë alingbi ti ga na yâ ti li ti mo. Mo lingbi ti sû ahundango tënë ni so na lê ti mbeti na ti gi ndani ande. Mingi ni tongana ambeni tënë agbu bê ti e na e yeke gi ti hinga ndani, a yeke na ngoi so la si e yeke manda ye ngangu. Aye so e gbu ndani ayeke mbeni mbage ti mosoro so e zia na yâ ti gogoro ti e na so e lingbi ti mû ni na ngoi so e yeke na bezoin ni.—Mat. 13:52.
17. Kapa wa mo soro ti manda na ye na sewa wala mo wani?
17 Leke kapa ti mandango tënë ti Nzapa na sewa. Bebungbi awa e kue ti soro mbeni ngoi yenga oko oko ti manda tënë ti Nzapa e wani wala na sewa. Kapa ti abungbi ti e so a gbian yâ ni amû lege na e ti sara ye alingbi na wango so. Nyen la mo yeke manda na ngoi ti Mandango tënë ti Nzapa na sewa? Ambeni ita ayeke diko Bible, ala yeke gi nda ti ambeni versê so na dikongo ni ambeni hundango tënë aga na li ti ala nga ala sû ambeni kete note so afa nda ti versê ni na yâ ti Bible ti ala. Asewa mingi ayeke mû ngoi ti bâ tongana nyen na yâ ti sewa ti ala, ala lingbi ti sara ye alingbi na ye so ala manda. Ambeni babâ ti sewa asoro ambeni li ti tënë so ala bâ so sewa ni ayeke na bezoin ti manda ni wala ti sara ye alingbi na ni wala ala yeke soro ambeti so akiri tënë na ambeni hundango tënë so azo ti sewa ni ayeke hunda. Tongana ngoi ayeke hon, kite ayeke pëpe so mo lingbi ti soro ambeni tënë nde ti tene ala manda wala ti gbu li na ndo ni.a
18. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e zia pëpe ti manda aye ti Nzapa so ndani alï mingi so ayeke na yâ ti Bible?
18 Jésus atene so yingo vulu ayeke sara kusala tongana wamungo maboko. Ni la, a lingbi e zia pëpe ti manda atâ tënë ti Nzapa so ndani alï mingi so ayeke na yâ ti Bible. Atâ tënë so ayeke mbage ti ‘hingango ye ti Nzapa’ so ngere ni ayeke kota mingi nga so a tisa e ti gi ti wara ni. (Diko aProverbe 2:1-5.) Atâ tënë so afa ye mingi na ndo ti “aye so Nzapa aleke teti ala so andoye lo”. Na ngoi so e yeke sara ngangu ti manda ye mingi na ndo ti Bible, yingo vulu ayeke mû maboko na e ndali ti so “yingo ayeke gi nda ti aye kue, même aye ti Nzapa so nda ni alï mingi.”—1 aCor. 2:9, 10.
[Kete tënë na gbe ni]
Mo yeke kiri tënë tongana nyen?
• Yingo ayeke sara kusala na alege use ti mû maboko na e ti gi nda ti “aye ti Nzapa so nda ni alï mingi.” A yeke alege wa?
• Na ngoi ti akozo Chrétien, yingo vulu ayeke zi nda ti aye ti Nzapa so ndani alï mingi na lege ti zo wa?
• Na ngoi ti e, tongana nyen la yingo vulu ayeke zi nda ti ambeni tënë?
• Mo lingbi ti sara nyen ti bâ nzoni na lege ti kusala ti yingo vulu?
[Encadré na lembeti 30]
Lege so yingo azi nda ti temple ti yingo
Na ngoi ti akozo Chrétien, a fa nga nda ti ambeni ‘ye ti Nzapa so nda ni alï mingi’; a fa so tabernacle nga na atemple ayeke lani gbede ti mbeni tâ ye so ayeke kota mingi na lege ti yingo. Paul atene so tâ ye ni so ayeke “tâ tente so Jéhovah si ayä ni na nduzu, me zo pëpe.” (aHéb. 8:2). Tâ tente ni ayeke kota temple ti yingo, ye so Nzapa aleke ti tene e wara lege ti ga nduru na lo na lege ti sandaga ti Jésus Christ nga na kusala ti lo ti prêtre.
“Tâ tente” ni abâ gigi na ngu 29 na ngoi so Jésus awara batême na Jéhovah ayeda ti tene lo ga ande mbeni sandaga so alingbi kue (aHéb. 10:5-10). Na pekoni so Jésus akui na a zingo lo na kuâ, lo lï na Ndo so ayeke nzoni-kue ahon atanga ni na yâ ti temple ti yingo na lo fa ngere ti sandaga ti lo na “gbele Nzapa”.—aHéb. 9:11, 12, 24.
Na yâ ti mbeni versê bazengele Paul atene so aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke “kono ti ga mbeni temple so ayeke nzoni-kue ndali ti Jéhovah.” (aÉph. 2:20-22). Na yâ ti mbeti so lo tokua na aHébreu na pekoni, gi oko temple so la lo tene ayeke “tâ tente” so? Teti angu mingi, awakua ti Jéhovah apensé atene a yeke ni la. Mo bâ mo tene na sese ge a yeke leke aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ti ga “atênë” na yâ ti temple ti Jéhovah so ayeke na yayu.—1 Pi. 2:5.
Ye oko, juska ti si na ngu 1971, amembre ti ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara na so amû li ni aga ti hinga so temple so Paul asara tënë ni na yâ ti mbeti ti lo na aÉphésien ayeke pëpe kota temple ti Jéhovah ti yingo. Tongana a yeke aChrétien so a soro ala ti gue na yayu so azingo na kuâ la ayeke “tâ tente” so, ka temple ni ayeke bâ gigi na pekoni so a to nda ti zingo ala na kuâ na “ngoi so Seigneur ayeke si na lo yeke duti dä”. (1 aThes. 4:15-17). Me tongana Paul ayeke sara tënë ti tabernacle, lo tene: “Tente so ayeke tapande ndali ti ngoi so a fa awe, so ayeke ngoi ti fadeso.”—aHéb. 9:9.
Na hakango nzoni atënë so nga na ambeni versê, e ga ti bâ polele so temple ti yingo so ayeke pëpe mbeni ye so a ngbâ ti leke ni lekengo nga aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke pëpe “atênë” so a leke ni na ndo ti sese ge ti gue ti leke na temple ni. Nde na so, aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke sara kusala na yâ ti gbagba ti temple ti yingo nga na yâ ti Ndo ti nzoni-kue. Lâ oko oko ala yeke mû “sandaga ti gonda” na Nzapa.—aHéb. 13:15.
[Foto na lembeti 31]
“Aye ti Nzapa so nda ni alï mingi”, e lingbi ti sara nyen ti gbu ndani nzoni mingi?