Atënë so azo ahunda

A lingbi ti bi mbeni zo na gigi ndali ti sioye legeoko tongana ti so a yeke bi zo na gigi ndali ti pitan nga na sioni tambela?

En, a lingbi ti bi zo na gigi gi tongana lo gbian bê ti lo pëpe na peko ti so lo sara pitan, ambeni sioye wala ndali ti sioni tambela. Bazengele Paul afa aye ota so kue legeoko na ambeni siokpari so a lingbi ti bi zo na gigi ndali ni tongana lo tene: “Azo kue ahinga kusala ti mitele ayeke so: lango sioni [“pitan”, NW ], sioye, ye ti pitan [“sioni tambela”, NW ] . . . Fadeso mbi wa i tënë ti ye so kue, . . . azo so asara ye so, fade ala ga ahéritier ti royaume ti Nzapa pëpe.”​—aGalate 5:19-21.

Tënë pitan, na yanga ti Grec por·neiʹa, aye ti sara tënë ti bungbingo ti koli na wali na gigi ti mariage. A ndu lango-sioni, sarango ndumba nga bungbingo ti koli na wali na popo ti azo so asara mariage pëpe; a ndu nga bungbingo ti koli na wali na yâ ti yanga, na ngbonda nga gbungo tere ti mbeni wali wala koli so ayeke zo ti mariage ti mo pëpe ti sara na ngia. Mbeni zo so ayeke sara pitan si lo ye ti gbian bê ti lo pëpe alingbi ti ngbâ na yâ ti kongregation ti aChrétien pëpe.

Tënë sioni tambelaa, na yanga ti Grec a·selʹgei·a, aye ti sara tënë ti “kengo anzoni sarango ye so Nzapa afa, sarango ndumba; sarango ye ti sioni sân kamene.” Na yâ ti mbeni bakari (The New Thayer’s Greek-English Lexicon), a fa nda ti tënë “sioni tambela” tongana “sarango sioye sân ti kanga nzara ti tere, sân kamene, na mbana.” Mbeni bakari ni nde afa sioni tambela tongana “mbeni sarango ye so ague nde mingi na ye so azo abâ ayeke nzoni.”

Tongana ti so abakari so afa, “sioni tambela” andu aye use: (1) Lo tambela ni mveni ague nde mingi na andia ti Nzapa, na (2) wasarango sioni ni ayeke na mbeto pëpe, lo sara ni na mbana.

Tongaso, “sioni tambela” ayeke pëpe tambela so ayeke na lege ni pëpe na yâ ti akete kete ye. A ye ti sara tënë ti asarango ye so ague nde mingi na andia ti Nzapa na so afa atene zo ni asara ni tâ gi na mbana; a yeke mbeni bibe so afa so zo ni akpe yanga-ti-komande nga na ndia pëpe. Paul asara nga tënë ti sioni tambela legeoko na lango-sioni wala bungbingo ti koli na wali na gigi ti mariage (aRomain 13:13, 14). Teti so aGalate 5:19-21 afa sioni tambela na popo ti asiokpari so ayeke kanga lege na zo ti lï na yâ Royaume ti Nzapa, bungbi alingbi ti zingo na mbeni zo nga ti bi lo na gigi ti kongregation ndali ti sioni tambela.

Tënë sioye, na yanga ti Grec a·ka·thar·siʹa, nda ni ayeke mingi. Na yâ ni mo yeke wara tënë ti “pitan”, lo “sioye” ni nga na “sioni tambela.” A ndu tënë ti asioye nde nde kue. Sioye so andu tënë ti bungbingo koli na wali, so andu tënë ti yanga ti zo, so andu sarango ye ti tere ti zo nga na tënë ti vorongo Nzapa. Tënë “sioye” andu gbâ ti akota siokpari.

Na 2 aCorinthien 12:21, Paul asara tënë ti ala so “asara siokpari giriri, na ala ke lege ti sioye na ti lango-sioni [wala “pitan”, NW ] na ti ye ti pitan [wala “sioni tambela”, NW ] ti ala pëpe so ala sara giriri.” Teti so a sara tënë ti “sioye” legeoko na “pitan” nga na sioni tambela, a hunda ti tene a-ancien afâ ngbanga na ndo ti ambeni sioye ni. Me tënë sioye ni andu nga aye mingi so na popo ni a wara ambeni ye ni so a hunda pëpe ti fâ ngbanga na ndo ni. Gi legeoko tongana ti so yâ ti mbeni da alingbi ti duti saleté kete wala mingi, sioye nga alingbi ti duti kete wala kota.

Na aEphésien 4:19, Paul atene so ambeni zo, “kamene asara ala mbeni pëpe” na “ala mû tere ti ala ti sara ye ti pitan [wala na “sioni tambela”, NW ], na ti sara sioye kue teti bê ti wara ye asara ala.” Ge, Paul afa so “sioye” so a sara na “bê ti wara ye” ayeke sioni legeoko tongana sioni tambela. Tongana mbeni Chrétien ayeke sara “sioye” na “bê ti wara ye” na lo gbian bê ti lo pëpe, a lingbi ti bi lo na gigi ndali ti so lo sara kota sioye.

Na tapande, bâ so ambeni koli na wali so ayeke bâ tere ti sara mariage ayeke su yanga ti tere, ayeke gbu me ti mba nga ala yeke ndu tere ti mba fani mingi. Atâa so sarango ye ti koli na wali so afa pëpe mbeni bibe ti sarango ye na mbana, a yeke nzoni a-ancien ahinga so sarango ye ti ala afa so ala yeke kamême na bê ti wara ye. Tongaso, a-ancien alingbi ti iri ala na gbele mbeni komite so afâ ngbanga ti awasiokpari ndali ti so ala sara kota sioye. Mbeni zo so fani mingi lo yeke sara lisoro na ndo ye ti pitan na mbeni mba ti lo na téléphone, a lingbi ti iri lo na gbele komite ndali ti kota sioye, mbilimbili tongana a wa lo na ndo tënë so kozoni awe.

A hunda na a-ancien ti bâ nda ti ye nzoni na yâ fango mara ti angbanga tongaso. Ti tene a-ancien ahinga wala a lingbi a iri mbeni zo na gbele komite wala pëpe, a yeke nzoni ala bâ mbilimbili ye so asi nga na kota ti siokpari ni. A ye ti tene pëpe so azo kue so ake ti mä wango ti Bible ayeke na sioni tambela. A hunda nga pëpe ti tene a diko fani oke si mbeni zo alingbi ti sara mbeni siokpari kozoni awe si a iri lo na gbele mbeni komite. A lingbi a-ancien asambela, ala bâ yâ ti tënë oko oko kue nzoni ti hinga sioni tambela wa si zo ni asara, lo sara ni fani oke, kota ti sioni tambela ni, bibe ti zo ni nga na ye so apusu lo ti sara ni.

Kota sioye andu gi pëpe siokpari ti bungbingo koli na wali. Na tapande, mbeni maseka-koli so awara batême awe anyon manga a ninga pëpe na lo sara tënë ni na babâ na mama ti lo nga lo leke na bê ti lo ti nyon ni mbeni pëpe. Ye so lo sara so ayeke sioye, me a yeke kota sioye pëpe, so ti tene a yeke pëpe “sioye” so lo sara na “bê ti wara ye”. Gi wango ti mbeni ancien oko wala use nga na mungo maboko ti babâ na mama ti lo alingbi awe. Ye oko, tongana maseka-koli ni so ayeke nyon manga fani mingi, sarango tongaso afa so na bê ti lo mveni lo yeke sara sioni na tere ti lo, na a lingbi a iri lo na gbele mbeni komite ndali ti so ye so lo sara ayeke kota sioye (2 aCorinthien 7:1). Tongana lo gbian bê ti lo pëpe, a yeke bi lo na gigi.

Ambeni Chrétien ayeke bi tere ti ala na yâ ti bango porno. Sarango tongaso ayeke zia ngonzo na bê ti Nzapa, nga li ti a-ancien alingbi ti kpe so mbeni fon ala Chrétien ayeke sara ye so. Ye oko, a yeke pëpe gi ndali ti bango porno tongaso si a yeke iri mbeni zo na gbele komite. Na tapande, bâ so mbeni ita ayeke bâ fani mingi porno so na yâ ni a yeke fa tere ti koli na wali senge. Kamene asara lo, lo sara tënë ni na mbeni ancien na lo leke na bê ti lo ti kiri ti bâ ni mbeni pëpe. Ancien ni alingbi peut-être ti tene so ita ni asara pëpe “sioye” na “bê ti wara ye”. Nga sarango ye ti lo afa pëpe so lo yeke na bibe ti sarango sioye na mbana, so ti tene sioni tambela. Atâa so a lingbi pëpe ti iri lo na gbele mbeni komite ndali ni, a hunda biani ti mû na lo akpengba wango ti Bible ndali ti sioye ti lo ni na peut-être a-ancien ayeke ngbâ ti zia lê na ndo ti lo.

Ye oko, bâ so mbeni Chrétien ayeke bâ porno so ayeke sioni mingi, so na yâ ni a yeke fa bungbingo ti koli na wali so ayeke tâ sioni. Lo yeke bâ ni na hondengo ni teti angu mingi nga lo sara kue ti honde siokpari ti lo ni. Aporno so lo bâ ayeke ati so na yâ ni a fa gbâ ti azo so ayeke bungbi na mbeni wali na ngangu, a kanga wali ni na tere ti mbeni ye si a bungbi na lo, a yeke sara sana na awali wala même a yeke bungbi na akete molenge. Na ngoi so ambeni zo ahinga tënë ti ye so lo yeke sara, kamene ahon ndo ti lo. Atâa so kamene asara lo, a-ancien alingbi ti tene so lo yeke ‘mû tere ti lo’ na yâ sioni sarango ye so nga lo yeke sara ‘sioye na bê ti wara ti ye’, na a ga kota sioye. Tongaso, a lingbi a iri lo na gbele mbeni komite ndali ti so lo sara kota sioye. Tongana lo fa na gigi pëpe tâ gbiango bê nga lo leke na bê ti lo pëpe ti zia lege ni biaku biaku, a lingbi ti bi lo na gigi. Me, tongana lo tisa ambeni zo ti ga na da ti lo ti bâ porno ni, a ye ti fa so lo yeke sara sabango ni; na ye so afa na gigi polele so lo yeke na bibe ti sara siokpari ni na kamene pëpe, ye so afa so lo yeke na sioni tambela.

Lakue, tënë “sioni tambela” so a yeke wara ni na yâ ti Bible aye ti sara tënë ti kota siokpari, na mingi ni a ndu tënë ti bungbingo koli na wali. Na ngoi so ala yeke gi ti hinga wala mbeni ye so zo asara ayeke sioni tambela, a lingbi a-ancien agi ti bâ wala zo ni asara ye ni na mbana, asara ndumba, asara ye ti sioni mingi, lo sara ni sân kamene wala azo abâ ni tongana tâ sioni ye. Na mbeni mbage nga, mbeni zo so ake ndia ti Jéhovah, me na bibe ti sara ye na mbana pëpe alingbi ti sara ye na “bê ti wara ye”. A lingbi a iri lo na gbele komite ndali ti so lo sara kota sioye.

Ti hinga wala mbeni zo asara mbeni ye so ayeke biani kota sioye wala sioni tambela ayeke mbeni kota kungba na ndogo ti a-ancien ndali ti so a ndu tënë ti fini ti azo. A lingbi a-ancien so ayeke fâ ngbanga ni asambela ti wara yingo vulu ti Nzapa, kode ti bango yâ ti ye nga na gbungo nda ti ye nzoni. A hunda na a-ancien ti bata kongregation si aduti na sioni oko pëpe nga a lingbi fango ngbanga ti ala aluti na ndo Tënë ti Nzapa nga na gbe ti fango lege ti “ngbâa be-ta-zo na ti ndara”. (Matthieu 18:18; 24:45, NW ). Na angoi ti aye ti sioni so e yeke dä, a hunda mingi na a-ancien ti girisa pëpe atënë so: “I bi bê ti i nzoni na ye so i sara, i yeke fâ ngbanga teti lê ti azo pëpe, me teti lê ti L’Eternel.”​—2 Chronique 19:6.

[Kete tënë na gbe ni]