Jéhovah adiko ‘kuä ti li ti mo kue awe’

“Na fade [nzêrë] oko atï na sese pëpe, tongana Babâ ti i ayeda pëpe; na A diko kua-li ti i kue awe nga.”​—MATTHIEU 10:29, 30.

MBENI koli so iri ti lo ayeke Job adema giriri lo tene: “Mbi toto na Mo, na Mo kiri tënë na mbi pëpe; mbi luti, na Mo bâ mbi mingi. Mo kiri Mo sala sioni na mbi; Mo tiri na mbi na ngangu ti tïtî Mo.” Dema ti Job ayeke lani na lege ni teti lo girisa anyama ti lo so lo yeke bata; amolenge ti lo akui na peko ti mbeni kota pupu so asi gi tongaso; nga lo yeke bâ pasi ngangu na kobela. Aye ti vundu so asi na Job, a sû ni na yâ ti Bible teti nzoni ti e.​—Job 30:20, 21.

² Tongana a mû gi tënë ti lo so tongaso, a kpa mo bâ mo tene lo ke Nzapa awe; me ti tâ tënë ni, a yeke tongaso pëpe. Lo yeke fa gi vundu ti bê ti lo na ye so asi na lo (Job 6:2, 3). Lo hinga lani pëpe so Satan la ayeke na gunda ti akpale ti lo; tongaso, lo bâ ti lo lo tene Nzapa ake lo awe. Lo gue juska ti dema tongaso: “Teti nyen Mo honde lê ti Mo, na Mo bâ mbi tongana wato ti Mo?”a​—Job 13:24.

³ Laso, awakua ti Jéhovah mingi ayeke bâ pasi lakue ndali ti abira, awusuwusu na kodoro, akpale ti dunia tongana yengingo ti sese, akpale ti seni, ti gango mbakoro wala ti kota nzinga, nga teti so a kanga lege na kusala ti ala na mbeni kodoro wala teti ambeni nda ti tënë nde. Peut-être mo nga mo yeke na akpale ti mo so mo yeke tiri na ni, so alingbi ti pusu mo ti pensé so Jéhovah ahonde lê ti lo na mo. Tâ tënë, mo lingbi ti hinga nzoni mingi so Jean 3:16 atene: “Nzapa andoye sese so tongaso, Lo mû Molenge ti Lo ngengele oko.” Ye oko, tongana mo yeke hu pono na mo bâ mbeni ye ti zi mo na yâ ni fade fade pëpe, mo lingbi ti hunda tele ti mo: ‘Nzapa aye tâ mbi la? Lo bâ nga pasi so ayeke si na mbi so la? Lo bi bê ti lo na mbi?’

⁴ Bâ tapande ti bazengele Paul. Lo sû na mbeti: “[A] mû na mbi kî na tele ti mbi, wakua ti Satan so alingbi pika mbi, si mbi yä iri ti mbi pëpe.” Lo tene na pekoni: “Mbi hunda Seigneur lege ota ti lungula ye so.” Jéhovah amä adema ti Paul ni. Me Lo fa na lo so lo yeke sala mbeni miracle pëpe ti leke kpale ti lo ni. Me a yeke na lo Paul ni ti zia bê ti lo na ngangu ti Nzapa ti hon ndo ti ‘kî so ayeke na tele ti lo’.b (2 aCorinthien 12:7-9). Peut-être mo nga kue legeoko na Paul, mo yeke na mbeni kpale ti mo so aye ti zia mo pëpe. Tongaso, mo lingbi ti tene: ‘So ye ni ayeke mo bâ mo tene Jéhovah ayeke zi yanga pëpe na ndo ti akpale so ayeke si na mbi, a ye ti fa peut-être so lo yeke bâ pëpe aye so ayeke si na mbi wala lo yeke bi bê ti lo na mbi pëpe?’ Kiringo tënë ni ayeke tâ gi ên-ën. Jéhovah ayeke bi bê ti lo mingi mingi na ndo awakua ti lo, na a yeke ye so Jésus afa ni na yâ tënë so lo tene na abazengele ti lo kete na pekoni so lo soro ala. Zia e bâ tongana nyen atënë ti lo so alingbi ti kpengba e laso.

“I zia mbito asala i pëpe”: ngbanga ti nyen?

⁵ Jésus amû lani na abazengele ti lo ngangu mingi ti sala ambeni ye, na tapande “ngangu ti komande ayingo sioni, na ti tomba ala, na ti lungula kobela kue, na ti kiri ngangu na ala so tele ti ala ayeke na ngangu pëpe.” Me a ye lani ti tene pëpe so ala yeke wara ande akpale ti ngangu lâ oko pëpe, ên-ën. Nde na so, lo fa tâ polele na ala ambeni ye so ayeke si ande na ala. Me lo kpengba nga ala lo tene: “I zia mbito ti ala asala i pëpe, ala so afâ tele ti zo me ala lingbi fâ âme pëpe; me i kpe mbito ti Lo so alingbi futi âme na tele kue na ndo-ti-wa.”​—Matthieu 10:1, 16-22, 28.

⁶ Ti mû maboko na abazengele ti lo ti hinga ngbanga ti nyen a lingbi ala sala mbito pëpe, Jésus amû atapande use. Lo tene na ala: “Ala kä atiri [anzêrë] use teti pata oko pëpe? Na fade [nzêrë] oko atï na sese pëpe, tongana Babâ ti i ayeda pëpe; na A diko kua-li ti i kue awe nga. Tongaso i zia mbito asala i pëpe; ngele ti i ayeke ngangu ahon ngele ti [anzêrë] mingi.” (Matthieu 10:29-31). Bâ so Jésus afa so salango mbito pëpe na gbele akpale ague oko na dutingo na beku so biani Jéhovah ayeke bi bê ti lo na ndo ti e oko oko. Na a yeke polele so bazengele Paul ayeke lani na mara ti beku tongaso na mbage ti Jéhovah. Ni la, lo sû na mbeti: “Tongana Nzapa ayeke na e, zo nyen alingbi ke e? Lo so agbanzi Molenge ti Lo pëpe, me Lo mû Lo teti e kue, fade Lo ke ti mû na e ye kue legeoko na Lo?” (aRomain 8:31, 32). Atâa akpale ti mo ayeke tongana nyen, mo nga kue mo lingbi ti duti tâ na beku so biani Jéhovah ayeke bi bê ti lo na ndo ti mo tongana mo ngbâ ti sala na lo. Na a yeke ye so mo lingbi ti gbu nda ni polele ahon ti kozo tongana mo bâ wango so Jésus amû na abazengele ti lo.

Ngele ti nzêrë oko

⁷ Atënë ti Jésus so afa tâ polele so Jéhovah ayeke bi bê ti lo na awakua ti Lo oko oko. Bâ kozoni kue anzêrë. Na ngoi ti Jésus lani, a yeke te anzêrë tengo. Me teti so ala yeke buba ayaka ti azo mingi, a bâ lani ala na sioni lê mingi. Ala si singo na a kä ala gi na buba ngele, a sala si même nzêrë use mo lingbi ti wara ni na pata oku tongaso. Me tongana mo yeke na pata bale-oko, mo lingbi ti vo gi pëpe nzêrë osio me oku. A zia oko na ndo ni na mo senge senge, tongana mbeni ye so ayeke na ngele oko pëpe.​—Luc 12:6.

⁸ Gbu li ti mo nga na ndo ti konongo ti ndeke so. Tongana a yeke ti haka lo na tanga ti andeke, même mbeni nzêrë so akono kue awe ayeke kete mingi. Me bâ so tënë ti yanga ti Grec so a sala na kusala na Matthieu 10:29 aye mbilimbili ti sala tënë ti nzêrë so ade ti kono kue pëpe. A yeke polele so Jésus aye lani ti tene abazengele abâ na li mbeni ndeke so ayeke tâ kete mingi ahon atanga ni.

⁹ Tapande na ndo ti anzêrë so Jésus amû asala si kpengba tënë so lo ye ti tene ni asigigi tâ polele: mbeni ye so azo abâ ni tongana ye senge ayeke kota ye na lê ti Jéhovah Nzapa. Jésus akiri agboto lê mingi na ndo ti tâ tënë so na fango so kete nzêrë oko ayeke ‘tï na sese pëpe’ sân ti tene Jéhovah ahinga ni.c Ye so lo ye ti fa asigigi polele tongaso: tongana Jéhovah Nzapa ayeke zia lê ti lo na ndo ti ndeke so ayeke kete ahon atanga ni kue, fade lo yeke zia lê ti lo nga mingi ahon so na ndo mbeni wakua ti lo so ye ti ngangu asi na lo.

¹⁰ Jésus angbâ gi na ndo ti tapande ti anzêrë pëpe. Lo tene nga: “A diko kua-li ti i kue awe nga.” (Matthieu 10:30). Tënë ti Jésus so ayeke ndulu me alï mingi. Lo sigigi na ambeni tënë na ndo ni so ague oko na tënë ti lo na ndo ti anzêrë. Gbu li kete: tongana a diko alê ti kuä ti li ti zo, a yeke si 100 000 tongaso. Mingi ni, alê ti kuä ti li ni akpa gi tele, na ti e mbeni oko ti gboto lê ti e mingi ahon atanga ni ayeke dä pëpe. Ye oko, Jéhovah ayeke bâ kuä ti li oko oko ti zo na lo yeke diko ni kue. Teti so Jéhovah ahinga e tongaso, a ye ti fa so lo hinga anzene nzene ye kue so andu fini ti e. Kite ayeke pëpe so Jéhovah ahinga ye kue so andu wakua ti lo oko oko, atâa so dutingo ti e kue ayeke nde nde. Biani, Jéhovah ‘ayeke bâ bê ti zo.’​—1 Samuel 16:7.

¹¹ David so awara lani akpale mingi na yâ fini ti lo ayeke lani na beku so biani lê ti Jéhovah ayeke na ndo ti lo. Lo sû tënë so na mbeti: “O L’Eternel, Mo tara mbi awe, na Mo hinga mbi. Mo hinga lege ti dutingo ti mbi na londongo ti mbi, yongoro kâ, Mo hinga bibe ti mbi.” (Psaume 139:1, 2). Mo nga kue mo lingbi ti duti na beku so biani Jéhovah ahinga mo nzoni mingi (Jérémie 17:10). Do tele ti mo hio pëpe ti tene so lê ti Jéhovah so abâ ye kue alingbi ti bâ mo pëpe teti mo yeke ye oko pëpe.

“Zia ngule ti mbi na yâ ngbenda ti Mo”

¹² Jéhovah ahinga awakua ti lo oko oko, me a yeke gi so pëpe. Lo hinga nga tënë kue na ndo ti akpale so ala oko oko ayeke na ni. Na tapande, tongana azo ti Israël ayeke bâ pasi lani tongana angbâa, Jéhovah atene na Moïse: “Biani, Mbi bâ ye ti vundu ti azo ti Mbi so ayeke na Egypte, na Mbi mä toto ti ala tënë ti acapita ti ala; teti Mbi hinga pono ti ala.” (Exode 3:7). A yeke ye ti dengo bê mingi ti bâ so tongana ye ti ngangu ayeke si na e, Jéhovah ayeke bâ ni na lo yeke mä toto ti e. Biani, a yeke sala nzoni na lo pëpe ti bâ e na bango pasi.

¹³ Vundu so Jéhovah awara ti bâ azo ti Israël na bango pasi amû lege na e ti bâ so lo yeke bi bê ti lo na ndo ti ala so kue ayeke na songo na lo. Tâ tënë, mingi ti apasi so azo ti Israël abâ ayeke ndali ti kpengba-li ti ala; me atâa so kue, Esaïe atene tënë so na ndo ti Jéhovah: “Na yâ pono kue ti ala, Lo hu pono nga.” (Esaïe 63:9). Teti so mo yeke be-ta-zo na Jéhovah, mo lingbi ti duti na beku so biani tongana mo yeke hu pono, lo nga kue lo yeke hu pono. Tënë so alingbi tâ gi ti pusu mo ti tiri na akpale ti mo na mbito pëpe na ti ngbâ ti sala ye kue so ayeke na ngangu ti mo teti Jéhovah. Mo bâ ye ni tongaso pëpe?​—1 Pierre 5:6, 7.

¹⁴ Tongana e bâ tënë ti yâ ti Psaume 56, a yeke mû lege na e ti bâ lege so Gbia David afa na beku ti lo so biani Jéhovah ayeke bâ ndo na ndo ti lo nga so tongana lo hu pono, Jéhovah nga ayeke hu pono. David asû lani psaume so na ngoi so Gbia Saül ayeke tomba lo ti fâ lo si lo yeke kpe. David akpe ague na Gath, me tongana azo ti Philistie ahinga lê ti lo, mbito asala lo ti tene a gbu lo. Lo sû na mbeti: “Lakue awato ti mbi aye ti mene mbi; teti ala so atiri na mbi na lege ti kota bê, ala yeke mingi.” Teti so lo yeke hon na yâ ye ti ngangu mingi, David asambela Jéhovah. Lo tene: “Lakue ala kunyon tënë ti mbi; bibe ti ala kue ayeke gi ti sala mbi sioni.”​—Psaume 56:3, 6.

¹⁵ Na pekoni, David asigigi na ngangu tënë so e wara na Psaume 56:9: “Mo diko fonongo ti mbi kue; Mo zia ngule ti mbi na yâ ngbenda ti Mo; ye so ayeke na mbeti ti Mo pëpe?” Bâ tongana nyen lo fa so Jéhovah abi bê ti lo na e! Atënë ti lo so andu bê ti mo pëpe? Tongana e yeke na gbe ti ye ti ngangu, e lingbi ti toto na Jéhovah na yâ sambela na ngu ti lê. Même Jésus kue atoto lani na Jéhovah na ngu ti lê (aHébreu 5:7). David ayeke lani na beku so biani lê ti Jéhovah ayeke na ndo ti lo na Lo yeke dabe ti lo na vundu so lo David lo yeke hon na yâ ni, mo bâ mo tene Lo yeke bata angu ti lê ti David ni na yâ mbeni ngbenda ti lo, wala lo yeke sû ni na yâ ti mbeni mbeti.d Peut-être ambeni kpale so mo yeke na yâ ni asala si mo bâ tele ti mo so angu ti lê ti mo ayeke si yâ ti ngbenda ni wala ayeke mû alembeti mingi ti mbeti so. Me tongana a yeke tongaso, dë bê ti mo. Bible atene so “L’Eternel ayeke ndulu na azo so bê ti ala afâ awe, na Lo sö ala so yingo ti ala ayeke na vundu.”​—Psaume 34:19.

Ga kota kamarade ti Nzapa

¹⁶ So a tene Jéhovah ayeke ‘diko kuä ti li ti e’ amû lege na e ti hinga so Nzapa so e yeke na matabisi ti voro lo ayeke mbeni Nzapa so ayeke bi bê ti lo mingi na ndo ti e. Atâa so a hunda ti tene e ku fini sese ti tene apasi ti e kue ahon, Jéhovah ayeke sala mbeni ye ti dongo bê teti azo ti lo même fade fadeso. David asû na mbeti: “L’Eternel afa tënë ti bê ti Lo na ala so akpe mbito ti Lo, na fade Lo fa na ala tënë ti mbele ti Lo.”​—Psaume 25:14.

¹⁷ Luti kete na ndo ti tënë so: a tene so “L’Eternel afa tënë ti bê ti Lo” na azo ti lo; tënë ni akpa mbeni ye so ahon ngangu ti e azo. Me biani, Jéhovah atisa ala so akpe mbito ti lo ti duti agene ti lo na yâ tente ti lo (Psaume 15:1-5). Na nyen la Jéhovah ayeke sala na agene ti lo ni? David atene so lo yeke fa na ala tënë ti mbele ti Lo. Jéhovah ayeke fa atënë ti lo na ala, na lo yeke fa “tënë ti lingo ti bê ti lo” na aprophète ti lo si ala lingbi ti hinga aye so lo leke ti sala nga ye so a ku na mbage ti ala ti sala ti bata ni.​—Amos 3:7.

¹⁸ Biani, a mû na e ngia mingi ti hinga so e so e yeke awasiokpari e lingbi ti ga akota kamarade ti Jéhovah Nzapa, Lo Ti Nduzu Ahon Kue. Na a yeke ye so biani lo wa e ti sala. Bible atene: “I ga ndulu na Nzapa, na fade Lo ga ndulu na i.” (Jacques 4:8). Jéhovah aye si e lë kota songo na lo. Na biani, lo mû li ni awe ti tene e wara mara ti songo tongaso na lo. Jésus, na lege ti fini ti lo so lo mû teti e na sandaga, lo zi lege na e ti ga akamarade ti Nzapa Ti Ngangu Ahon Kue. Bible atene: “E yeke na ndoye, teti Lo ndoye e kozoni.”​—1 Jean 4:19.

¹⁹ Songo ti e na Jéhovah akiri akpengba mingi tongana e gbu ngangu na gbele aye ti vundu. Disciple Jacques asû na mbeti atene: “A lingbi bê so azia pëpe asala kusala ti lo kue, si i lingbi kue na yâ ye kue, na ye oko amanke pëpe.” (Jacques 1:4). “Kusala” wa la aga na lege ti bê so azia pëpe? Dabe ti mo na ‘kî’ so Paul ayeke na ni ‘na tele ti lo’. Teti so bê ti lo azia pëpe, so ti tene lo gbu ngangu, ye nyen aga na pekoni? Paul atene tënë so na ndo ti aye ti ngangu so asi na lo: “Tongaso mbi yeke na ngia mingi ahon ti yä iri ti mbi teti ngangu pëpe ti mbi, si ngangu ti Christ alingbi duti na ndo mbi. A yeke teti so si mbi wara ngia tongana mbi yeke na ngangu pëpe, tongana azo asala tënë ti sioni na li ti mbi, tongana ye amanke mbi, tongana ye ti ngangu asala mbi, na tongana vundu agbu bê ti mbi, teti Christ; teti tongana mbi yeke na ngangu pëpe, kâ mbi yeke na ngangu.” (2 aCorinthien 12:9, 10). Ye so Paul ahinga na yâ fini ti lo ayeke so Jéhovah ayeke mû ngangu so a lingbi na ni, “kota ngangu” tongana a hunda tongaso, si bê ti lo azia pëpe. Na ye so asala si lo ga ndulu mingi na Christ nga na Jéhovah Nzapa ahon ti kozo.​—2 aCorinthien 4:7; aPhilippien 4:11-13.

²⁰ Peut-être Jéhovah azia lege si atara ti mo angbâ ti gue. Tongana a yeke tongaso, girisa pëpe zendo so lo mû na ala so akpe mbito ti lo: “Fade Mbi zia ti sala na mo pëpe, na Mbi zia mo lâ oko pëpe.” (aHébreu 13:5). Mo lingbi ti bâ na yâ fini ti mo tongana nyen Jéhovah ayeke mû maboko na mo na ayeke dë bê ti mo. Jéhovah ‘adiko kuä ti li ti mo kue awe’. Lo yeke bâ tongana nyen mo yeke gbu ngangu. Vundu ti mo ayeke sala nga si lo duti na vundu. Lo yeke bi bê ti lo na ndo ti mo na bê kue, na fade lo yeke ‘girisa’ lâ oko pëpe ‘kusala ti mo na ndoye so mo fa giriri teti iri ti lo.’​—aHébreu 6:10.

[Akete tënë na gbe ni]

Mo dabe ti mo?

• Aye wa alingbi ti sala si zo abâ tele ti lo so Nzapa agirisa na ndo ti lo awe?

• E manda nyen na ndo atapande so Jésus amû na ndo anzêrë nga na ti dikongo kuä ti li ti e?

• Tongana a tene so Jéhovah ayeke zia angu ti lê ti e na yâ mbeni “ngbenda” wala mbeni “mbeti”, a ye ti tene nyen?

• Tongana nyen e lingbi ti hinga ‘atënë ti bê ti Jéhovah’?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1, 2. (a) Ngbanga ti nyen Job abâ ti lo lo tene Nzapa ake lo awe? (b) Dema ti Job aye ti fa so lo ke Jéhovah awe? Fa nda ni.

3. Tongana aye ti ngangu asi na e, atënë wa alingbi ti ga na li ti e?

4. Kpale wa asi na Paul na so aye ti zia lo pëpe? Mara ti kpale tongaso, tongana a si na mo, alingbi ti pusu mo ti tene nyen?

5, 6. (a) Tënë wa Jésus atene na abazengele ti lo ti fa so a lingbi ala duti na mbito pëpe na aye so ayeke ku ala? (b) Paul afa beku ti lo tongana nyen so biani Jéhovah ayeke bi bê ti lo na ndo ti lo?

7, 8. (a) Na ngoi ti Jésus, a yeke bâ lani anzêrë tongana nyen? (b) Na bango ni, ngbanga ti nyen Matthieu 10:29 asala kusala na mbeni tënë ti yanga ti Grec so afa mbeni nzêrë so ayeke tâ kete mingi?

9. Kpengba tënë wa asigigi na yâ tapande ti Jésus na ndo anzêrë?

10. Jésus aye ti tene nyen tongana lo tene so “A diko kua-li ti i kue awe”?

11. Tongana nyen David afa beku ti lo so biani Jéhovah ayeke bi bê na ndo ti lo?

12. E hinga tongana nyen so Jéhovah ahinga tënë nzoni mingi na ndo ti apasi so azo ti lo ayeke bâ?

13. Ye nyen afa so biani aye ti ngangu so ayeke si na awakua ti Jéhovah ayeke sala nzoni pëpe na ndo ti lo?

14. Fa aye so asi lani na David na so apusu lo ti sû atënë ti Psaume 56.

15. (a) David aye lani ti tene nyen tongana lo hunda na Jéhovah ti bata angu ti lê ti lo na yâ ti mbeni ngbenda wala ti sû ni na yâ ti mbeni mbeti? (b) Tongana mbeni tara ti ngangu ayeke si na e so andu mabe ti e, e lingbi ti duti na beku wa?

16, 17. (a) E hinga tongana nyen so Jéhovah ayeke bi bê ti lo mingi na ndo ti akpale so azo ti lo ayeke wara? (b) Ye nyen Jéhovah asala ti mû lege na azo ti hinga atënë ti bê ti lo?

18. E hinga tongana nyen so Jéhovah aye si e ga akota kamarade ti lo?

19. Tongana e ngbâ ti gbu ngangu, ye so alingbi ti kpengba songo ti e na Jéhovah na lege wa?

20. Ngbanga ti nyen e lingbi ti duti na kite pëpe so Jéhovah ayeke mû maboko na e na lo yeke dë bê ti e na yâ aye ti ngangu?

[Foto na lembeti 22]

Ngbanga ti nyen Jéhovah alungula lani pëpe ‘kî so ayeke na tele’ ti Paul?

[Foto na lembeti 23]

E lingbi ti manda nyen na ndo atapande ti anzêrë so Jésus amû?

[Lingu ti foto ni]

© J. Heidecker/VIREO

[Foto na lembeti 25]

Tongana e diko Bible lakue, e lingbi ti duti na beku so biani Nzapa ayeke bi bê ti lo na ndo ti e