Ye ti manda 42
Sala si tënë ti mo azi lê ti azo
TI SALA si ye so mo yeke fa azi lê ti azo so ayeke mä mo, a lingbi mo sala ye ahon gi ti sala tënë na ndo mbeni nzoni ye. Hunda tele ti mo: ‘Ngbanga ti nyen azo so ayeke na bezoin ti mä tënë so? Ye wa la mbi yeke tene ande si azo so ayeke mä mbi abâ so ala wara biani ye ti nzoni na lege ti fango ye so?’
Na Ekole ti Kusala ti aChrétien, tongana a mû na mo kusala ti fa tongana nyen ti fa tënë na mbeni zo nde, zo ti lisoro ti mo ayeke duti ande zo so mo na lo asala devoir ni. Na yâ ti ambeni ye nde, mo yeke sala tënë peut-être na kongregation ni kue.
Ye so azo so amä mo ahinga. Hunda tele ti mo: ‘Ye wa azo ni ahinga awe na ndo tënë ni?’ Zia ye so aduti na gunda ti devoir ti mo. Tongana mo yeke sala tënë na mbeni kongregation so gbâ ti aChrétien biazo ayeke dä, kiri mo fa pëpe gi peko ti akozo gere ti tâ tënë so mingi ti ala ahinga. Fa ambeni ye nde na ndo ti akota tâ tënë so. Biani, tongana afini zo ayeke nga dä mingi, a yeke nzoni mo bi bê na aye so atia abungbi use ti azo so.
Zia loro ti salango tënë ti mo alingbi na ye so azo ni ahinga. Tongana mo yeke fa anzene nzene tënë so peut-être ala hinga ni nzoni mingi, sala tënë ni na loro. Me sala tënë yeke tongana mo yeke fa abibe so ayeke peut-être fini na lê ti mingi ti azo so ayeke mä mo, si ala lingbi ti gbu nda ni nzoni.
Ye so ayeke fa ande ye na zo. Ti zi lê ti zo aye lakue pëpe ti tene ti duti na mbeni fini ye ti tene. Ambeni wamungo diskur ayeke na mbeni kode ti tenengo ambeni tâ tënë so azo ahinga ni nzoni na mbeni lege so akpengba pëpe. Ge la si mingi ti azo ni ayeke mä yâ ni nzoni mingi.
Na fango tënë, ti mû atënë ti asango ti fa so e yeke na lâ ti nda ni, a lingbi kue pëpe. Sala kusala na Bible ti fa nda ti ye so asi. Ye so ayeke zi ande biani lê ti zo ti lisoro ni. Legeoko nga, tongana mo yeke sala tënë ti ambeni nzene nzene ye na ndo ndia ti dunia, wala na ndo akeke wala anyama, a lingbi ye so mo zia na gbele mo ayeke pëpe ti fa ambeni pendere ye ti senda-ye na zo ti lisoro ni, so lo de ti mä ni lâ oko pëpe. Nde na so, ye so mo yeke gi ayeke ti tingbi aye ti dunia na atënë so ayeke na yâ ti Bible ti fa so mbeni Wasalango ye so andoye e ayeke dä. Ye so ayeke mû ande maboko na zo ti lisoro ni ti bâ atënë ni na mbeni lê nde.
Ti fa mbeni tënë so azo ni amä ni fani mingi awe alingbi ti duti mbeni kpale. Me ti duti mbeni wafango ye so alë lengo, a lingbi mo manda tongana nyen ti sala ye so nzoni. Mo lingbi ti sala ni tongana nyen?
Ti gi nda ti aye ayeke mû ande maboko. Ahon ti tene mo zia na yâ ti devoir ti mo aye so aga gi hio tongaso na yâ ti li ti mo, sala kusala na agbakuru ti gingo na nda ti ye so a sala tënë ni na lembeti 33 ti si na 38. Bi bê na awango so a mû dä na ndo aye so a lingbi mo sala ngangu ti si dä. Na ndembe so mo yeke gi nda ti aye ni, mo lingbi peut-être ti bâ so mbeni ye so asi na yâ ti mbaï, so azo mingi ahinga ni pëpe, andu tâ gi tënë ti mo ni. Wala mo tï peut-être na ndo ti mbeni tënë so a tene ade ti ninga pëpe na yâ ti asango, so ayeke nzoni tapande na ndo ti tënë so mo ye ti fa.
Na ngoi so mo yeke gi nda ti aye ni, zia si ahundango tënë tongana ye wa? ngbanga ti nyen? lawa? na ndo wa? zo wa? nga tongana nyen? apusu mo ti gbu li ti mo. Na tapande: Ngbanga ti nyen ye so ayeke tâ tënë? Mbi lingbi ti fa tâ tënë ni tongana nyen? Atënë wa so azo mingi amä na bê na ni asala si a yeke ngangu ti gbu nda ti tâ tënë ti Bible so? Ngbanga ti nyen a yeke kota ye? A lingbi ye so andu fini ti mbeni zo tongana nyen? Tapande wa afa na gigi nzoni ti salango ye alingbi na ni? Ye wa tâ tënë ti Bible so afa na ndo salango ye ti Jéhovah? A lingbi na ye so mo yeke sala tënë na ndo ni, mo lingbi peut-être ti hunda: Ye so asi lawa? Tongana nyen e lingbi ti sala ye alingbi biani na tënë so laso? Mo lingbi peut-être même ti mû wâ na salango tënë ti mo na hundango mara ti atënë tongaso nga na kiringo na tënë ni tongana mo yeke sala devoir.
Devoir ti mo ahunda peut-être ti sala kusala na aversê so azo ni ahinga ni nzoni mingi. Mo lingbi ti sala nyen ti sala si a zi lê ti azo ni? Diko gi ala pëpe; me fa nda ni.
Salango tënë na ndo mbeni versê so azo ahinga ni nzoni mingi alingbi ti zi lê ti azo tongana mo kangbi yâ ti versê ni, mo zia nde ambage so andu kota li ti tënë ti devoir ti mo na mo fa nda ni. Bâ tongana nyen mo lingbi ti sala tongaso na versê tongana Michée 6:8. “Mbilimbili” ayeke nyen? A yeke sala tënë ti ye so ayeke mbilimbili na lê ti zo wa? Tongana nyen mo lingbi ti fa ye so tënë “ti sala mbilimbili” aye ti tene? Wala ye so tënë “ti ndoye nzobe” aye ti tene? “Tâ be-ti-molenge” ayeke nyen? Mo yeke fa nda ni tongana nyen si a lingbi na dutingo ti mbeni mbakoro? Aye tongana kota li ti tënë ti mo, ye so mo ye ti si dä, azo so ayeke mä mo ande nga na ngoi so a mû na mo ayeke sala ngangu na ndo tënë so mo yeke sala na kusala biani ande.
Mingi ni, gi senge fango nda ti alê ti tënë ayeke mû maboko. Ti ambeni zo, ti hinga nda ti “royaume”, so a sala tënë ni na Matthieu 6:10, ayeke zi lê ti ala. Ti kiri ti fa nda ti mbeni tënë alingbi peut-être même ti mû maboko na mbeni Chrétien so aninga na yâ ti tâ tënë ti hinga tâ na lege ni ahon ti kozo ye so mbeni versê aye ti tene biani. Ye so asigigi polele tongana e diko 2 Pierre 1:5-8 na e fa nda ti atënë nde nde so a sala tënë ni na yâ ti aversê so; atënë tongana mabe, nzobe, ndara, ngangu ti kanga nzara ti tele, bê so azia pëpe, nzara ti bata tënë ti Nzapa, yengo aita nga ndoye. Tongana a sala kusala na atënë so aye ti kpa tele mingi na yâ ti ye oko, tongana mo fa nda ni, ye so alingbi ti mû maboko ti zia kangbi na popo ti ala. Ye so ayeke tâ tënë ndali ti atënë tongana ndara, hingango ye nga na hingango nda ti ye, so a sala na kusala na aProverbe 2:1-6.
Azo so ayeke mä mo alingbi peut-être ti manda ye tongana mo fa gi nda ti mbeni versê. Bê ti azo mingi adö na kozo ngoi so ala bâ so na Genèse 2:7, na yâ ti ambeni Bible, a tene Adam ayeke mbeni âme so ayeke na fini, nga so, na Ezéchiel 18:4, âme alingbi ti kui. Mbeni lâ, Jésus akanga yanga ti aSadducéen. Lo sala tënë ti Exode 3:6, so ala tene ala mä na bê na ni, nga na pekoni lo tingbi ni na tënë ti londongo ti akuâ.—Luc 20:37, 38.
Ngoi na ngoi zo alingbi ti gbu nda ti ye tongana a fa na lo ye so angoro mbeni versê, aye so asi so asala si a sû tënë ni nga zo so ayeke sala tënë ni wala ayeke mä ni. A-Farizien ahinga lani nzoni mingi Psaume 110. Ye oko, Jésus agboto lê ti ala na ndo mbeni kota nzene tënë so ayeke na yâ ti kozo versê ni. Lo hunda ala, lo tene: “Bê ti i atene nyen tënë ti Christ? Lo yeke Molenge ti zo nyen? Ala tene na Lo, Molenge ti David. Lo tene na ala, Tongaso, na lege ti Yingo, David adi iri ti Lo Seigneur tongana nyen? lo tene, Seigneur atene na Seigneur ti mbi, Mo duti na koti ti Mbi, juska Mbi sala si awato ti Mo aga na gbe gere ti Mo. Tongaso, tongana David adi iri ti Lo Seigneur, Lo yeke Molenge ti lo tongana nyen?” (Mat. 22:41-45). Tongana mo yeke fa nda ti Mbeti ti Nzapa tongana ti so Jésus asala lani, mo yeke mû ande maboko na azo ti diko Bible na hange mingi ahon ti kozo.
Tongana mbeni wamungo diskur afa ngoi so a sû na mbeni buku ti Bible, wala ngoi so mbeni ye asi dä, a lingbi lo fa nga aye so amû ndo na ngoi ni so nga. Na lege so, fade azo ni ayeke gbu nda ti nene ti buku wala ti ye so asi nzoni mingi.
Hakango popo ti aye alingbi ti mû maboko ti sala si ye so mo tene akiri azi lê ti azo. Mo lingbi ti fa nde mbeni ye so azo mingi ayeda na ni nga na mbeni mbage ye so Bible atene na ndo ni. Wala mo lingbi peut-être ti haka ambaï use ti Bible so asala tënë ti oko ye so asi. Akangbi ayeke na popo ti ala? Ngbanga ti nyen? E manda nyen na lege ti aye so? Tongana mo sala tongaso, mo lingbi ti mû lege na azo so ayeke mä mo ti bâ tënë ni na mbeni lê nde.
Tongana a hunda na mo ti sala tënë na ndo mbeni mbage ti kusala ti fango tënë, mo lingbi peut-être ti mû wâ na fango ye ti mo na lege so mo to nda ni na fango hio kozoni akota ye so mo yeke sala tënë ni ande. Fa ye so a lingbi a sala, ngbanga ti nyen a lingbi a sala ni nga tongana nyen a ndu aye so aTémoin ti Jéhovah kue azia na gbele ala. Na pekoni fa na ndo wa, lawa nga tongana nyen ti sala mbage ti kusala so.
Ka tongana devoir ti mo ahunda ti sala tënë na ndo “akpengba ye ti Nzapa”? (1 aCor. 2:10, NW ). Tongana mo to nda ni na fango ambeni kota mbage ti tënë ni nga na fango nda ni, azo ayeke gbu ande hio nda ti anzene nzene tënë ni. Nga tongana mo hunzi ni na fango hio akota ye so mo sala tënë na ndo ni, azo so ayeke mä mo ayeke bâ peut-être ande so ala manda biani mbeni ye.
Wango na ndo fini ti Chrétien. Azo so amä mo ayeke wara mbilimbili ye ti nzoni tongana mo mû maboko na ala ti bâ tongana nyen ye so ala manda na yâ devoir ti mo alingbi biani na fini ti ala. Na ngoi so mo yeke gi nda ti aversê na yâ ti devoir so a mû na mo, hunda tele ti mo, ‘Ngbanga ti nyen a bata tënë so na yâ ti Bible juska na ngoi ti e?’ (aRom. 15:4; 1 aCor. 10:11). Gbu li na ndo aye so ayeke si na yâ gigi, so azo so ayeke mä mo ayeke luti na gbele ni. Bâ ni na lege ti awango nga na akpengba-ndia ti Bible. Na yâ devoir ti mo, fa nda ti Mbeti ti Nzapa ti fa tongana nyen a lingbi ti mû maboko na mbeni zo ti sala ye na ndara na gbele aye so. Kpe ti tene gi atënë tongaso. Fa ambilimbili bango ndo nga na asalango ye ti azo.
Na tongo nda ni, sala ye alingbi na wango oko wala use so a sala tënë ni na yâ paragraphe so ahon na yâ devoir so mo yeke leke fadeso. Na ngoi so mo yeke wara kode mingi, sala kusala na ambeni nde nde. Na nda ni, mo yeke bâ ande so azo ayeke ku devoir ti mo kungo, ala yeke hinga na bê kue so ala yeke manda ande mbeni ye so ayeke ga na ala biani ye ti nzoni.