Le Auala e Tali Mai ai Ieova i a Tatou Tatalo

1-2. O le ā e tatou te ono taumānatu ai pe a tatou tatalo?

PE NA e taumānatu po o tali mai Ieova i au tatalo? E lē na o oe e manatu faapena. O le popolega foʻi lenā o le toʻatele o uso ma tuafāfine, aemaise lava pe a latou feagai ma faigatā. Pe afai o loo tatou mafatia, e ono faigatā la ona iloa le auala o loo tali mai ai Ieova i a tatou tatalo.

² O le a tatou talanoaina le māfuaaga e tatou te mautinoa ai, e tali mai Ieova i tatalo a ona tagata tapuaʻi. (1 Ioa. 5:15) O le a tatou talanoaina foʻi fesili nei: Aiseā e foliga mai ai i nisi taimi e lē o tali mai Ieova i a tatou tatalo? O ā auala o loo tali mai ai Ieova i tatalo i aso nei?

ATONU E LĒ TALI MAI IEOVA I LE AUALA E TATOU TE FAATALITALIA

3. Aiseā e finagalo ai Ieova ia tatou tatalo atu iā te ia?

³ Ua faamautinoa mai i le Tusi Paia, e alofa faapelepele Ieova iā i tatou ma e tautele i tatou iā te ia. (Ha. 2:7; 1 Ioa. 4:10) O le māfuaaga lenā ua ia valaaulia ai i tatou, e tatalo atu iā te ia mo se fesoasoani. (1 Pete. 5:6, 7) E finagalo o ia e fesoasoani iā i tatou ina ia vavalalata atu iā te ia, ma onosaia tulaga faigatā o loo tatou fesagaʻia.

4. E faapefea ona tatou iloa e tali mai Ieova i tatalo a ona tagata tapuaʻi? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

⁴ E masani ona tatou faitau i le Tusi Paia, i le auala na tali mai ai Ieova i tatalo a ona tagata tapuaʻi. Pe e mafai ona e mafaufau i se faaaʻoaʻoga? Ae ā le tupu o Tavita? Na ia feagai ma le tele o fili mataʻutia, ma na masani ona ia saʻili le fesoasoani a Ieova e ala i le tatalo. I se tasi taimi na ia talosaga atu ai: “Ieova e, ia e faafofoga mai i laʻu tatalo; ia e liuliualo mai i laʻu ʻaiʻoi atu mo se fesoasoani. Ia e tali mai iā te aʻu i lou faamaoni ma lau amiotonu.” (Sala. 143:1) Na tali Ieova i tatalo a Tavita mo le laveaʻiga. (1 Samu. 19:10, 18-20; 2 Samu. 5:17-25) Na faapea mai ma le mautinoa Tavita: “E latalata Ieova iā i latou uma e valaau atu iā te ia.” E mafai foʻi ona iā i tatou lenā mautinoa.​—Sala. 145:18.

5. Pe na tali mai Ieova i taimi uma i tatalo a ona tagata tapuaʻi i le taimi ua teʻa i le auala na latou faatalitalia? Aumai se faataʻitaʻiga. (Tagaʻi foʻi i le ata.)

⁵ Atonu e lē tali mai Ieova i a tatou tatalo i le auala e tatou te faatalitalia. O le mea lenā na tupu i le aposetolo o Paulo. Na ia talosaga atu i le Atua ina ia aveese “le mea matuitui i le tino.” E faatolu ona tatalo patino Paulo e faatatau i lenei faafitauli. Pe na tali mai Ieova i na tatalo? Ioe, ae e lē i le auala na faatalitalia e Paulo. Nai lo o le aveesea o le faafitauli, na foaʻi e Ieova iā te ia le malosi na ia manaʻomia, ina ia faaauau ai pea ona auauna ma le faamaoni iā te ia.​—2 Kori. 12:7-10.

6. Aiseā e foliga mai ai i isi taimi e lē tali mai Ieova i a tatou tatalo?

⁶ Atonu e iai foʻi taimi na tatou maua ai se tali o a tatou tatalo, e ese mai i le mea na tatou faatalitalia. E tatou te mautinoa e silafia lelei e Ieova le auala sili e fesoasoani ai iā i tatou. E mafai ona ia “[faia] mea e matuā sili atu i lo o mea e tatou te talosaga atu ai pe e mafaufau i ai.” (Efe. 3:20) O le māfuaaga lenā e tali mai ai o ia i a tatou tatalo i se taimi po o se auala e tatou te leʻi faatalitalia.

7. Aiseā atonu e manaʻomia ai ona sui mea e tatou te tatalo atu ai? Aumai se faataʻitaʻiga.

⁷ Pe a tatou iloa lelei le finagalo o Ieova, atonu e manaʻomia ona sui mea e tatou te tatalo atu ai. Mātau le faaaʻoaʻoga a le uso o Martin Poetzinger. E leʻi umi talu ona faaipoipo le uso o Martin, ae faafalepuipui loa i se nofoaga mo faasalaga mamafa a le ʻau Nasi. I le taimi muamua na ia talosaga atu iā Ieova e faasaʻoloto o ia mai i lenā nofoaga, ina ia mafai ona tausia lana avā ma mafai ona ia toe talaʻi. Ae ina ua mavae le lua vaiaso, na foliga mai ai e leʻi tali mai Ieova i ana tatalo. O lea na ia toe tatalo ai: “Ieova e, faamolemole ia faailoa mai iā te aʻu le mea e te finagalo ou te faia.” Na amata ona ia mafaufau i mea o loo onosaia e isi uso i le nofoaga o faasalaga. Na matuā popole le toʻatele o i latou i a latou avā ma fanau. O lea na ia toe tatalo ai: “Faafetai lava Ieova mo loʻu tofiga fou. Ia e fesoasoani mai ina ia ou faamalosi ma faalaeiau i oʻu uso.” O le mea tonu lava lenā na ia faia i le isi iva tausaga a o iai i nofoaga o faasalaga.

8. O le ā se vala tāua e tatau ona manatua pe a tatou tatalo?

⁸ E tatau ona tatou manatua, e faataunuu e Ieova lona finagalo i lana taimi atofaina. E aofia i lenā finagalo le aveesea atoatoa o faafitauli uma lea e māfua ai mafatiaga i aso nei e pei o mala faalenatura, o maʻi, ma le oti. O le a faataunuu e Ieova lona finagalo e ala i lona Malo. (Tani. 2:44; Faaa. 21:3, 4) Peitaʻi i lenei taimi, e lē o taofia e Ieova Satani mai i le pulea o le lalolagi.b (Ioa. 12:31; Faaa. 12:9) Pe afai e foʻia e Ieova faafitauli uma o tagata i le taimi lenei, e ono foliga mai ai o loo taulau manuia le pulega a Satani. O lea, e ui lava e tatau ona tatou faatalitali iā Ieova e faataunuu ana folafolaga, ae e lē faapea ai ua ia tuulafoaʻia i tatou. Seʻi o tatou talanoa i ni auala e fesoasoani mai ai Ieova iā i tatou.

O AUALA E TALI MAI AI IEOVA I TATALO I ASO NEI

9. E faapefea ona fesoasoani mai Ieova pe a manaʻomia ona tatou faia ni filifiliga? Aumai se faataʻitaʻiga.

⁹ E na te foaʻi mai le atamai. Ua folafola mai e Ieova e na te foaʻi mai iā i tatou le atamai e tatou te manaʻomia, e faia ai filifiliga lelei. E tatou te matuā manaʻomia le atamai mai i le Atua, pe a faia filifiliga e aafia ai o tatou olaga atoa, e pei o le nofofua pea pe faaipoipo. (Iako. 1:5) Mātau le faaaʻoaʻoga a se tuafafine nofofua e igoa iā Maria.c Sa auauna ma le fiafia o ia o se paeonia sauatoa, ina ua feiloaʻi i se uso. Ua ia faapea mai: “A o faasolo ina māfana le ma faauōga, o le atili malolosi foʻi lenā o faalogona o le tasi i le isi. Na ou iloa e tatau lava ona faia saʻu filifiliga. E tele taimi na ou tatalo ai e faatatau i lenei mataupu. Na ou manaʻomia le taʻitaʻiga a Ieova, ae na ou iloa foʻi e na te lē faia se filifiliga mo aʻu.” Na manatu Maria na tali mai Ieova i lana tatalo mo le atamai. E faapefea? A o faia ana saʻiliʻiliga i a tatou lomiga, na ia maua ni mataupu patino na fesoasoani iā te ia e maua ai tali o ana fesili. Na ia teuloto foʻi fautuaga atamai mai i lona tinā faamaoni. O na fautuaga na fesoasoani iā Maria e malamalama ai i ona faalogona. O lea na mafai ai ona ia faia se filifiliga atamai.

10. E tusa ai ma le Filipi 4:13, e faapefea ona fesoasoani Ieova i ona tagata tapuaʻi? Aumai se faataʻitaʻiga. (Tagaʻi foʻi i le ata.)

¹⁰ E na te foaʻi mai le malosi e tumau ai. E pei ona faia e Ieova i le aposetolo o Paulo, o le a ia foaʻi mai foʻi iā i tatou le malosi e tatou te manaʻomia e tumau ai i tofotofoga. (Faitau le Filipi 4:13.) Seʻi mātau le auala na fesoasoani ai Ieova i le uso o Benjamin, e onosaia tulaga faigatā. O le tele o lona olaga o se talavou, na latou nonofo ai ma lona aiga i nofoaga mo tagata sulufaʻi i Aferika. Ua faapea mai Benjamin: “Ou te tatalo pea iā Ieova, ma talosaga atu iā te ia e foaʻi mai le malosi ou te faia ai le mea e faafiafiaina ai o ia. Na tali mai Ieova i aʻu tatalo e ala i le foaʻi mai o le filemu o le mafaufau, le lototele e talaʻi ai pea, ma lomiga ina ia ou malosi ai pea faaleagaga.” Ua ia toe faapea mai: “O le faitau i tala o mea na tutupu i isi molimau ma aʻoaʻo le auala na fesoasoani ai Ieova iā i latou e tumau ai, na ou maumauaʻi ai e tumau ma le faamaoni.”

11-12. Atonu o le ā le auala e faaaogā ai e Ieova lo tatou aiga faaleagaga e tali mai i a tatou tatalo? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

¹¹ E na te faaaogā lo tatou aiga faaleagaga. I le pō a o leʻi maliu Iesu, na ia tatalo faatauanau ai. Na ia ʻaiʻoi atu iā Ieova, ina ia aua neʻi tuuaʻia o ia e tagata o sē e upuleaga i le Atua. Nai lo o le faia o lenā mea, na fesoasoani Ieova iā Iesu e ala i le auina mai o se agelu e faamalosi iā te ia. (Luka 22:42, 43) E ono fesoasoani mai foʻi Ieova e ala i le vili mai o se tasi, po o se asiasiga faalaeiau a se uso po o se tuafafine. E tatou te saʻili so o se avanoa e taʻu atu ai se “tala lelei” i o tatou uso talitonu.​—Faata. 12:25.

¹² Seʻi o tatou talanoa i se mea na tupu i se tuafafine e igoa iā Miriam. Ina ua mavae ni nai vaiaso talu ona maliu lana tane, sa na o ia le fale ma sa ia lagona le faanoanoa ma le lotovaivai. Sa na o le tagi lava ma manaʻomia se tasi e talanoa i ai. Ua ia faapea mai: “E leʻi iai soʻu malosi e vili ai se tasi, o lea na ou tatalo ai iā Ieova. A o oʻu tagi pea ma tatalo, ae tatagi loa ma laʻu telefoni. O saʻu uō lelei ma o ia o se toeaina.” Na maua e Miriam faamāfanafanaga mai i le toeaina ma lana avā. Na ia talitonu o Ieova na uunaʻia lenei uso e vili atu.

13. Faamatala se faaaʻoaʻoga i le auala e mafai ona faaaogā ai e Ieova i latou e lē tapuaʻi iā te ia e tali a tatou tatalo.

¹³ E na te ono faaaogā tagata e lē tapuaʻi iā te ia. (Faata. 21:1) E iai taimi e tali ai e Ieova tatalo a ona tagata, e ala i le uunaʻia o ē e lē tapuaʻi iā te ia e fesoasoani iā i latou. O se faaaʻoaʻoga, na ia uunaʻia le tupu o Aretaseta e talia le talosaga a Neemia, ina ia toe foʻi i Ierusalema e fesoasoani i le toe fausia o le aai. (Nee. 2:3-6) E faapena foʻi aso nei, e mafai e Ieova ona uunaʻia i latou e lē tapuaʻi iā te ia e fesoasoani mai pe afai e tatou te manaʻomia.

14. E faapefea i le mea na tupu iā Soo Hing ona faalaeiauina ai oe? (Tagaʻi foʻi i le ata.)

¹⁴ Na manatu se tuafafine e igoa iā Soo Hing, na fesoasoani Ieova iā te ia e ala mai i lana fomaʻi. Na mafatia lana tama tama i le tele o faafitauli tau i le mafaufau. Ina ua aafia o ia i se faalavelave mataʻutia, na la faamavae ai ma lana tane mai i a la galuega ina ia tausia o ia. Na iʻu ai ina latou feagai ma faafitauli tau tupe. Ua faapea mai Soo Hing, e pei ua lē mafai ona ia toe onosaia le tele o faafitauli. Na ia sasaa atu lona loto iā Ieova ma talosaga atu iā te ia mo se fesoasoani. Na filifili le fomaʻi e saʻili se auala e fesoasoani atu ai iā te ia ma lona aiga. O lea na latou maua ai se fesoasoani mai i le malo, ma maua se fale e gafatia ona totogi. Na faapea mai Soo Hing: “Na matou vaaia le auala na fesoasoani mai ai Ieova iā i matou, ma o ia moni lava o ʻLe Faafofoga tatalo.’”​—Sala. 65:2.

E MANAʻOMIA LE FAATUATUA INA IA SAʻILI MA TALIA AI LE AUALA E TALI MAI AI IEOVA

15. O le ā na fesoasoani i se tuafafine e iloa ai na tali mai Ieova i ana tatalo?

¹⁵ E lē o se tulaga masani le tali o a tatou tatalo i ni auala mataʻina. Peitaʻi o tali e tatou te maua, o mea tonu ia e tatou te manaʻomia ina ia tumau ai faamaoni i lo tatou Tamā i le lagi. O lea, ia mataalia i auala o loo tali mai ai e Ieova a tatou tatalo. Na manatu le tuafafine o Yoko e leʻi tali mai Ieova i ana tatalo. O lea, na amata ai ona ia faamaumauina mea na ia talosaga atu ai iā Ieova. Ina ua mavae sina taimi, na toe autilo ai i ana faamaumauga ma iloa ai na tali mai Ieova i le tele o ana tatalo, e oo lava i mea sa ia tatalo muamua ai ae ua galo iā te ia. E mai i lea taimi i lea taimi, e manaʻomia ona tatou manatunatu i le auala o loo tali mai ai Ieova i a tatou tatalo.​—Sala. 66:19, 20.

16. E faapefea ona faaalia le faatuatua pe a tatou tatalo? (Eperu 11:6)

¹⁶ E tatou te faaalia le faatuatua e lē na o le tatalo iā Ieova, ae o le taliaina foʻi po o le ā lava le auala e tali mai ai. (Faitau le Eperu 11:6.) Seʻi mātau le faaaʻoaʻoga a Mike ma lana avā o Chrissy. Sa faatū le la sini e auauna i le Peteli. Ua faapea mai Mike: “Sa ma talosaga o se ulugalii mo le tele o tausaga, ma tatalo e lē aunoa iā Ieova e faatatau i lenei sini. Ae e leʻi talia lava le ma talosaga.” Na mautinoa e Mike ma Chrissy, e silafia e Ieova le mea sili e faaaogā ai i laʻua i lana auaunaga. Na faaauau ona la faia le mea e la te mafaia, e ala i le auauna o ni paeonia sauatoa i le mea o loo tele ai le manaʻoga, ma lagolago galuega faufale. O loo galulue nei i laʻua i le galuega femalagaaʻi. Ua faapea mai Mike: “E lē o taimi uma e tali mai ai Ieova i a ma tatalo i le auala na ma faatalitalia. Ae na ia tali mai i auala e sili atu nai lo o mea na ma mafaufauina.”

17-18. E tusa ai ma le Salamo 86:6, 7, o le ā e mafai ona tatou mautinoa i ai?

¹⁷ Faitau le Salamo 86:6, 7. Na mautinoa e le faisalamo o Tavita, na faafofoga Ieova ma tali mai i ana tatalo. E mafai foʻi ona iā te oe lenā mautinoa. O faaaʻoaʻoga ua talanoaina i lenei mataupu, ua faamautinoa mai ai iā i tatou e foaʻi mai e Ieova le atamai, ma le malosi e tatou te manaʻomia e tumau ai. E na te ono faaaogā lo tatou aiga faaleagaga, po o i latou e lē tapuaʻi iā te ia i le taimi lenei e fesoasoani iā i tatou i nisi o auala.

¹⁸ Atonu e lē o taimi uma e tali mai ai Ieova i a tatou tatalo i le auala e tatou te faatalitalia, ae ua tatou iloa e tali mai lava o ia. O le a ia saunia mea tonu e tatou te manaʻomia i le taimi tonu e tatou te manaʻomia ai. O lea ia faaauau ona tatalo ma le faatuatua, ma ia mautinoa o le a tausia oe e Ieova i le taimi lenei, ma o le a ia “faamalie le manaʻo o meafaiola uma lava” i le lalolagi fou.​—Sala. 145:16.