E Faapefea Ona Faamamaluina Ieova i le Aso o le Lua Faaipoipoga?

1-2. O le ā e finagalo i ai Ieova i le aso o lau faaipoipoga?

PE AFAI ua uma ona e faamau i lē o le a e faaipoipo i ai, e mautinoa la lou tulimataʻia o le taimi e te faaipoipo ai. O se aso e sili ona fiafia lea o lou olaga, ma e mautinoa e tele tapenaga o lenā aso tāua! E finagalo foʻi Ieova ia fiafia le aso o la oulua faaipoipoga,a ma ia maua so oulua lumanaʻi fiafia.—Faata. 5:18; Pese 3:11.

² E tāua ona faamamaluina Ieova i le aso o lau faaipoipoga. Aiseā ma e faapefea ona e faia faapea? O mataupu silisili o le a talanoaina i lenei mataupu, e patino lava i ē o loo sauni e faaipoipo. Peitaʻi, e aogā foʻi iā i tatou uma, ina ia faamautinoa e faamamaluina Ieova pe a tatou auai i se faaipoipoga, pe tāpā foʻi so tatou manatu po o se fesoasoani i tapenaga o se faaipoipoga.

AISEĀ E AO AI ONA FAAMAMALUINA IEOVA?

3. O le ā e tatau ona faamautinoa e se uso ma se tuafafine o loo tapena le la faaipoipoga, ma aiseā?

³ Pe afai o loo fuafua se uso ma se tuafafine e faaipoipo, e tatau ona faamautinoa e ōgatusa fuafuaga o le la faaipoipoga ma mataupu silisili o le Tusi Paia. Aiseā? Auā o Ieova na faavaeina le faatulagaga o le faaipoipoga, lea na uluaʻi tuufaatasia ai Atamu ma Eva. (Kene. 1:28; 2:24) O lea la, e tāua ona faamautinoa e le uso ma le tuafafine e faamamaluina Ieova i le aso o le la faaipoipoga.

4. O le ā se isi māfuaaga e ao ai ona faamamaluina Ieova i le aso o lau faaipoipoga?

⁴ O se isi māfuaaga e sili ona tāua e ao ai ona e faafiafia Ieova i le aso o lau faaipoipoga, ona o Ieova o lou Tamā ma lau Uō pele. (Epe. 12:9) E mautinoa e te manaʻo e maua pea se faiā lelei ma Ia. O lea la, e te lē manaʻo e tupu se mea i le aso o le lua faaipoipoga e ono faatigā ai i lona finagalo. (Sala. 25:14) Pe a e mafaufau i mea uma lava ua faia ma o le a faia e Ieova mo oe, e te manaʻo la e faaalia atu lou lototalisapaia, e ala i le faamautinoa e faamamaluina o ia i fuafuaga uma o lau faaipoipoga.—Sala. 116:12.

E FAAPEFEA ONA E FAAMAMALUINA IEOVA?

5. E faapefea ona fesoasoani le Tusi Paia i se uso ma se tuafafine e faia ai filifiliga lelei a o tapena le la faaipoipoga?

⁵ E lē o taʻua i le Tusi Paia ni tulafono patino i le auala e faia ai le sauniga po o le ʻaiga o se faaipoipoga. O lea, e mafai e le uso ma le tuafafine ona tapena le la faaipoipoga e tusa ma mea e talafeagai ma o la tulaga, o le mea e masani ai lo la vaipanoa, po o mea e la te fiafia ai. E tatau foʻi ona la usitaʻia tulafono a le malo i mataupu tau faaipoipoga. (Mata. 22:21) Peitaʻi, po o ā lava mea e la te filifili e fai i le aso o le faaipoipoga, ae e tatau ona faamautinoa e ōgatusa ma mataupu silisili o le Tusi Paia, ma e faafiafiaina ai le finagalo o Ieova. O ā nisi o mataupu silisili o le Tusi Paia e ao ona la mafaufau i ai?

6. Aiseā e tāua ai i se uso ma se tuafafine ona usitaʻia tulafono a le malo e tusa ai o mataupu tau faaipoipoga?

⁶ Ia usitaʻia tulafono a le malo. (Roma 13:​1, 2) I le tele o atunuu, e iai mea e tāpā e le tulafono mai iā i latou o loo fuafua e faaipoipo, ina ia fai muamua a o leʻi oo i le aso o le faaipoipoga. E tatau la ona malamalama se uso ma se tuafafine i mea e manaʻomia ona la faia, ina ia usitaʻia ai tulafono a le atunuu o loo nonofo ai. Pe afai e iai se mea e la te fia malamalama ai, e mafai ona talosaga atu i toeaina mo se fesoasoani.b

7. E faapefea ona faamamaluina Ieova i le aso o le lua faaipoipoga?

⁷ Ia avea o se faatasiga e faamamaluina ai Ieova. (1 Kori. 10:​31, 32) Ia taumafai e faaatagia mai i le faatasiga o la oulua faaipoipoga le fua o le agaga o le Atua, nai lo o le agaga o le lalolagi. (Kala. 5:​19-26) E tusa ai ma le mataupu silisili o le tulaga ulu, o le tiute tauave a le alii faaipoipo le faamautinoa e avea le aso o le faaipoipoga, o se faatasiga e fiafia ma faamamaluina ai Ieova. O le ā le auala e faia ai faapea? Pe a faia se lauga faale-Tusi Paia i le faaipoipoga i se auala māfana ma faaaloalo, o le a fesoasoani i le aofia e iloa ai le tāua o le faatulagaga o le faaipoipoga, ma talisapaia ai lenei meaalofa mai i le Atua. O le māfuaaga lea e filifili ai le toʻatele, e faia le sauniga o a latou faaipoipoga i se Maota mo Sauniga pe a talafeagai. Pe afai o loo lua fuafua e faaaogā se Maota mo Sauniga, e ao la ona vave avatu se lua tusi talosaga i toeaina o le faapotopotoga.

8. E faapefea ona faamautinoa e faamamaluina Ieova i le ʻaiga o le lua faaipoipoga? (Roma 13:13)

⁸ Faitau le Roma 13:13. Pe afai e te lua filifili e fai se ʻaiga o le lua faaipoipoga, e faapefea ona faamautinoa e lē atagia atu i lenā faatasiga le agaga o le lalolagi? O le upu Eleni ua faaliliuina i le “patī lē taupulea,” e uiga atu i faatasiga e inu tele ai tagata i le ʻava malosi ma tā ai musika e oo i le leva o le pō. O lea, pe a lua filifili e faaaogā le ʻava malosi i le ʻaiga o le lua faaipoipoga, ia faamautinoa e lē uma ane ua inu tele ai se tasi.c Pe a tātā foʻi ni musika, ia faamautinoa e lē soona leotele ma lē lagona ai talanoaga a le ʻauvalaaulia. Ia filifili lelei foʻi ituaiga o musika ma ia faaeteete i upu o pese e faaaogā, ina neʻi tausuai ai se tasi.

9. O le ā e tatau ona mataala ai le ulugalii faaipoipo, e tusa ai o faamatalaga ma faafiafiaga i le taimi o le ʻaiga?

⁹ I nisi o atunuu, e faia ai e se uō po o se tauaiga o le ulugalii faaipoipo se faamatalaga puupuu i le taimi o le ʻaiga. E ono faaali foʻi i le taimi o le ʻaiga ni ata po o ni vitiō o le ulugalii faaipoipo, pe faia ai nisi faafiafiaga. O na vaega uma, e saosaolaumea i le matagofie o le aso o le faaipoipoga. Peitaʻi, e ao ona faamautinoa o na mea uma e mafai ona atiaʻe ai isi. (Fili. 4:8) O lea, o se mea lelei le fesili ifo: ʻPo o le a atagia atu i na mea le faaaloalo i isi? Po o le a faamamaluina ai le faatulagaga o le faaipoipoga?’ Ae o le mea e sili ona tāua, ʻPo o le a faamamaluina ai Ieova?’ E ui e manaia foʻi le faia o ni nai tala mālie, ae e tatau ona ʻalofia le faia o ni faamatalaga uigalua. (Efe. 5:3) Pe afai e iai se lua uō po o se tauaiga e faia sana faamatalaga puupuu, ia faamautinoa o loo malamalama o ia i ituaiga o tala e te lua lē mananaʻo e na te faia.

10. Aiseā e tatau ai ona faaalia e se uso ma se tuafafine le faamaulalo, a o tapena le aso o le la faaipoipoga? (1 Ioane 2:​15-17)

¹⁰ Ia faamaulalo. (Faitau le 1 Ioane 2:​15-17.) O i latou e alolofa iā Ieova, e latou te taumafai e uaʻi atu i le faamamaluina o ia, nai lo o le faauaʻi mai o isi iā i latou lava. O Kerisiano e faamaulalo, e latou te ʻalofia le “faalialiavale” e ala i le ʻalofia o le faia o ni faaipoipoga e matuā taugatā. O ā ni aogā o le faafaigofie o le aso o le faaipoipoga? Na taʻua e se uso mai i Nouē e igoa iā Mike: “E leʻi iai ni ma aitalafu ina ua uma le ma faaipoipoga, ma na mafai ona faaauau ai le ma paeonia. E ui e leʻi taugatā tapenaga o le ma faaipoipoga, ae na matagofie lava mea uma.” Na faapea mai foʻi Tabitha, o se tuafafine mai Initia: “O le faafaigofie o le aso o le ma faaipoipoga, na ʻalofia ai le tele o mea na ono popole ai le mafaufau. Na faaitiitia ai foʻi mea e tapena ma mea e feeseeseaʻi ai o ma manatu po o ma aiga.”

11. E faapefea ona faaalia e se uso ma se tuafafine le faamaulalo, i le auala e laʻei ma fai ai a la teuga i le aso o le faaipoipoga? (Tagaʻi foʻi i ata.)

¹¹ O le ā se ituaiga o ofu o loo e mafaufau e fai i le aso o lou faaipoipoga? E mautinoa e te manaʻo ia aulelei au teuga. E oo lava i taimi o le Tusi Paia, na faamautinoa e se alii ma se tamaʻitaʻi faaipoipo e aulelei ma manaia a la teuga. (Isa. 61:10) O le mea moni, e te lua mananaʻo e fai ni lua ofu e ese mai i ofu e masani ona laʻei i isi faatasiga. Peitaʻi, e tatau lava ona faamautinoa e onomea lua laʻei i le aso o le faaipoipoga. (1 Timo. 2:9) I le taimi e tasi, e ao ona manatua e lē o ofu po o teuga le mea e sili ona tāua i lenā aso.—1 Pete. 3:​3, 4.

12. Aiseā e tatau ai ona faamautinoa e ʻalofia ni tū ma aga e lē faale-Tusi Paia o loo taatele i la outou vaipanoa?

¹² ʻAlofia tū ma aga e lē faale-Tusi Paia. (Faaa. 18:4) O le tele o faaipoipoga a le lalolagi, e aofia ai tū ma aga e fesootaʻi atu i lotu sesē ma faiga faaagaga. Ua lapataʻia e Ieova i tatou ina ia ʻalo ese mamao mai i mea e lē mamā. (2 Kori. 6:​14-17) Pe afai e iai ni tū ma ni aga e taatele i la outou vaipanoa ae e te lē mautinoa pe e talia e Ieova, ia fai ni au saʻiliʻiliga pe e ōgatusa na faiga ma mataupu silisili o le Tusi Paia. E tāua lou muaʻi faia faapea, ina ia e faia ai ni filifiliga atamai e tusa ai o mea e tatau ona ʻalofia i le aso o le faaipoipoga.

13. E faapefea i le ulugalii faaipoipo ona faaaʻoaʻo iā Ieova pe a maua ni a la meaalofa?

¹³ Po o se tū masani i lou vaipanoa le avatu e le ʻauvalaaulia o ni meaalofa mo le ulugalii faaipoipo? E eseese uma meaalofa e gafatia e tagata taʻitoʻatasi e fua i o latou tulaga. O le mea moni, ua faalaeiauina Kerisiano ina ia foaʻi atu ma latou maua ai le fiafia. (Faata. 11:25; Galu. 20:35) Peitaʻi, e ao i le ulugalii faaipoipo ona ʻalofia le faia o se mea, e manatu ai le ʻauvalaaulia e tatau lava ona avatu ni meaalofa, pe mafaufau foʻi ua laʻitiiti tele sa latou meaalofa. E tāua ona faaaʻoaʻo iā Ieova i le talisapaia o so o se mea e foaʻi mai e isi, e tusa ai ma mea e latou te gafatia.—2 Kori. 9:7.

AUALA E ʻALOFIA MA TAULIMA AI LUʻI

14. O ā ni luʻi o loo feagai ma nisi o loo tapena se faaipoipoga?

¹⁴ E te ono feagai ma ni luʻi, a o e taumafai e faamautinoa e faamamaluina Ieova i le aso o lau faaipoipoga. O se faataʻitaʻiga, atonu o se luʻi le faafaigofie o lau faaipoipoga. Na taʻua e Charlie mai i le Atu Solomona: “E toʻatele a ma uō, ma i la matou aganuu, e faatalitalia e valaaulia uma tagata! O lea, e ma te leʻi iloa po o ai e valaaulia a o ai e lē valaaulia.” Ua fai mai foʻi Tabitha lea na taʻua muamua, “I lo matou vaipanoa, o se mea masani le faatetelē o faaipoipoga. Na umi se taimi faatoʻā talia e o ma mātua, e na o le toʻa 100 a ma valaaulia.” Ua faapea mai foʻi Sarah mai Initia: “E popole le toʻatele o tagata i le vaaiga a isi faapea le tulaga tau tamaoaiga. Na tetelē ma taugatā faaipoipoga a oʻu tausoga, ma na faatalitalia e isi o le a sili atu laʻu faaipoipoga.” O le ā e fesoasoani iā te oe e feagai ai ma nei luʻi?

15. Aiseā e tāua ai le tatalo a o tapena se faaipoipoga?

¹⁵ Ia faaaofia tapenaga o lau faaipoipoga i au tatalo. Ia faailoa atu iā Ieova luʻi o loo lua fesagaʻia a o faia tapenaga o le faaipoipoga, faapea foʻi o oulua faalogona. (Fili. 4:​6, 7) Ia talosaga atu iā te ia mo le fesoasoani e faia ai filifiliga lelei, ia toʻa pea pe a lagona le popole, ma ia lototele e faia se filifiliga e tusa pe e ese mai i le mea e mananaʻo ai isi. (1 Pete. 5:7) A o e vaaia le fesoasoani a Ieova, o le a atili ai ona e maufaatuatuaina o ia. Ua faapea mai Tabitha lea na taʻua muamua: “Na ma popole ina neʻi iai ni mea e eseese ai o ma manatu, faapea manatu o o ma aiga. O lea, o so o se taimi e talanoa ai tapenaga o le ma faaipoipoga, e ma te tatalo muamua iā Ieova. Na ma tofo i lana fesoasoani, ma tausia ai pea le filemu i lo ma vā, faapea o ma aiga.”

16-17. Aiseā e tāua ai le faamatala lelei o manatu pe a talanoaina fuafuaga o se faaipoipoga?

¹⁶ Ia faailoa manino atu ou manatu i se auala faaaloalo. (Faata. 15:22) E mautinoa e tele filifiliga tāua e manaʻomia ona lua faia, a o tāpena le lua faaipoipoga. O se faataʻitaʻiga, e ao ona filifili le aso e te lua faaipoipo ai, o tupe faaalu, o le ʻauvalaaulia, ma isi lava filifiliga. A o leʻi mautū ni lua faaiʻuga, o se mea lelei le talanoa faatasi i mea e te lua mananaʻo e fai, faapea ni fautuaga mai i le Tusi Paia ma mai i uso ma tuafāfine taʻumatuaina e iai le poto masani. Pe a faaali foʻi manatu, ia faia i se auala agalelei, fetuutuunaʻi ma ia lotomalamalama. Talu ai o le lua faaipoipoga o se aso faapitoa foʻi mo lua aiga, e iai la taimi e ono talosaga atu ai isi e pei o lua mātua, i ni mea e mananaʻo e faaaofia i le lua aso. O lea, ia fetuutuunaʻi ma amanaʻia a latou talosaga pe afai e talafeagai. Ae pe afai e lē fetaui, ia faamatala lelei atu i se auala faautauta le māfuaaga ua lua lē talia ai sa latou talosaga. (Kolo. 4:6) Ia faamatala manino atu iā i latou, o le lua sini autū lava ia faamamaluina Ieova i le lua faaipoipoga.

¹⁷ Atonu e sili ona faigatā le faamatala atu o ni lua filifiliga, pe afai e lē upu moni o oulua mātua. Peitaʻi, e mafai lava ona lua fesoasoani atu iā i latou i se auala agalelei, ina ia malamalama i le māfuaaga o a oulua filifiliga. Ua faapea mai le uso o Santhosh mai Initia: “Na mananaʻo o ma aiga, e faaaofia nisi o tū a le lotu Hinitū i la ma faaipoipoga. Na umi se taimi o tau faamalamalama iā i latou le māfuaaga o nisi o a ma filifiliga. Peitaʻi, na ma malilie e faia nisi o fetuunaʻiga na latou mananaʻo ai, ona e leʻi solia ai ni mataupu silisili o le Tusi Paia. O se faataʻitaʻiga, e leʻi usuina ni pese pe faia ni siva ona e lē masani ai o ma aiga, ma na sui foʻi meaʻai o le ʻaiga.”

18. E faapefea ona faamautinoa e sologa lelei mea uma i le aso o le faaipoipoga? (1 Korinito 14:40) (Tagaʻi foʻi i le ata.)

¹⁸ Ia maopoopo lua fuafuaga. O le faia faapea, e ʻalofia ai le soona popole i le aso o le faaipoipoga. (Faitau le 1 Korinito 14:40.) Ua faapea mai Wayne mai i Taiwan: “A o lata i le aso o le ma faaipoipoga, na faia se matou feiloaʻiga ma i latou na fesoasoani i mea e fai o lo ma aso. Na matou talanoa i mea e fai i le aso o le faaipoipoga, ma faataʻitaʻi nisi o mea ina ia faamautinoa e sologa lelei mea uma.” E tāua foʻi le faaalia o le manatu mamafa mo le ʻauvalaaulia, e ala i le tausisi i le taimi ua uma ona faatulaga mo vaega taʻitasi.

19. E faapefea ona e faamautinoa e sologa lelei le ʻaiga o le faaipoipoga?

¹⁹ O se mea lelei le muaʻi mafaufau i ni luʻi e ono tulaʻi mai i le aso o le faaipoipoga. (Faata. 22:3) O se faataʻitaʻiga, po o se masaniga a tagata i lou vaipanoa le ō atu i le ʻaiga o se faaipoipoga e aunoa ma se valaaulia? Pe afai o lea, ia mafaufau po o ā ni auala e mafai ona ʻalofia ai le tupu o lenā mea. Ia faamautinoa o loo malamalama lua tauaiga lē talitonu i mea e te lua mananaʻo ai, ma ia faamatala atu i ai lua faalogona e faatatau i nisi o tū po o faiga e masani ai i faaipoipoga. Ia faasoa atu i ai le mataupu “E Faapeʻī Faaipoipoga a Molimau a Ieova?” o loo i le jw.org. Ina ia faamautinoa e sologa lelei ma maopoopo mea uma i le taimi o le ʻaiga, atonu e mafai ona filifili se uso taʻumatuaina e fai ma “pule o le ʻaiga.” (Ioa. 2:8) Ia faamatala lelei atu iā te ia le faagasologa o le polokalame, ina ia maopoopo ai mea uma ma faamamaluina ai Ieova.

20. O le ā e tatau ona manatua e se ulugalii e faatatau i le aso o le la faaipoipoga?

²⁰ E mautinoa e te lagona le popole pe a mafaufau i le tele o tapenaga o se faaipoipoga. Peitaʻi ia manatua, o le aso o le lua faaipoipoga, ua na o se amataga lea o le lua auaunaga o se ulugalii iā Ieova. O lea, ia faia le mea sili e faafaigofie ai la oulua faaipoipoga ma ia faamamaluina ai Ieova. Ia maufaatuatuaina o ia ma mulimuli i lana taʻitaʻiga, a o faia filifiliga i le tapenaina o le lua aso. O le faia faapea, e te lua faia ai ni filifiliga e te lua maua ai le fiafia i le aso o le lua faaipoipoga, nai lo o ni filifiliga e toe salamō mulimuli ane ai.—Sala. 37:​3, 4.