Hyrja që ngjall interes

HYRJA është thelbësore për çdo fjalim. Në rast se arrin vërtet të ngjallësh interesin e auditorit, ai do të jetë më i prirur për ta dëgjuar me vëmendje atë që do të thuhet më pas. Në shërbimin në fushë, po qe se hyrja jote nuk ngjall interes, ndoshta s’do të arrish dot ta vazhdosh prezantimin. Kur mban një fjalim në Sallën e Mbretërisë, auditori nuk do të largohet me të vërtetë, por individët mund të fillojnë të mendojnë për gjëra të tjera në qoftë se nuk e ke ngjallur interesin e tyre.

Gjatë përgatitjes së hyrjes, mbaj parasysh pikësynimet vijuese: (1) të tërheqësh vëmendjen e auditorit, (2) të identifikosh qartë argumentin dhe (3) të tregosh pse argumenti është me rëndësi për auditorin tënd. Në disa raste këto tri pikësynime mund të arrihen pothuajse njëherësh. Megjithatë, ndonjëherë mund t’u kushtosh vëmendje një e nga një dhe renditja mund të ndryshojë.

Si ta tërheqësh vëmendjen e auditorit. Fakti që disa njerëz janë mbledhur për të dëgjuar një fjalim nuk do të thotë se ata janë gati për t’i kushtuar vëmendje të plotë argumentit. Pse jo? Jeta e tyre është e mbushur me shumë gjëra që kërkojnë vëmendjen e tyre. Mund të jenë të shqetësuar nga një problem në shtëpi ose nga ndonjë ankth tjetër i jetës. Sfida që has ti si orator është të tërheqësh dhe të mbash vëmendjen e auditorit. Ka më shumë se një mënyrë për ta bërë këtë.

Një nga fjalimet më të famshme që është mbajtur ndonjëherë është Predikimi në Mal. Si filloi ai? Sipas tregimit të Lukës, Jezui tha: «Lum ju të varfrit, . . . lum ju që tani keni uri, . . . lum ju që tani qani, . . . të lumtur jeni kur njerëzit ju urrejnë.» (Luka 6:20-22) Pse ngjalli interes kjo? Me pak fjalë, Jezui tregoi se ishte i vetëdijshëm për problemet serioze që duhej të përballonin dëgjuesit e tij. Pastaj, në vend që të fliste gjerë e gjatë për to, ai tregoi se njerëzit që kishin probleme të tilla mund të ishin prapëseprapë të lumtur dhe e bëri këtë në një mënyrë që nxiti dëshirën e dëgjuesve për të dëgjuar më shumë.

Pyetjet mund të përdoren me efektshmëri për të ngjallur interesin, por duhet të jenë të përshtatshme. Në qoftë se pyetjet tregojnë se ke për të folur për gjëra që auditori i ka dëgjuar edhe më parë, interesi mund të shuhet shpejt. Mos bëj pyetje që e vënë në siklet auditorin ose që në mënyrë të tërthortë flasin negativisht për të. Në vend të kësaj, përpiqu t’i formulosh pyetjet në mënyrë të tillë që do të nxitë të menduarit. Bëj një pauzë të shkurtër pas çdo pyetjeje, me qëllim që dëgjuesit të kenë kohë për të formuluar një përgjigje në mendje. Kur e ndiejnë se po bëjnë një dialog mendor me ty, do të të dëgjojnë me vëmendje.

Përdorimi i përvojave nga jeta reale është një tjetër metodë e mirë për të tërhequr vëmendjen. Por thjesht tregimi i një ndodhie mund të mos të të ndihmojë t’ia arrish qëllimit, në rast se me atë përvojë vë në siklet ndonjë në auditor. Nëse tregimi mbahet mend, por mësimi që duhej të dilte prej tij harrohet, nuk e ke arritur qëllimin. Kur përvoja përdoret në hyrje, ajo duhet të hedhë themelin për ndonjë aspekt të rëndësishëm të trupit të fjalimit. Ndonëse disa hollësi mund të jenë të nevojshme për ta bërë tregimin të gjallë, ki kujdes të mos i zgjatësh përvojat pa qenë nevoja.

Disa oratorë e fillojnë fjalimin me një lajm të kohëve të fundit, me një citim nga një gazetë vendëse ose me një pohim nga një autoritet i njohur. Edhe këto mund të jenë të efektshme, po qe se i përshtaten me të vërtetë argumentit dhe auditorit.

Në rast se fjalimi yt është pjesë e një simpoziumi ose e një Mbledhjeje Shërbimi, atëherë është më mirë që hyrjen ta bësh të shkurtër dhe të drejtpërdrejtë. Po qe se po mban një fjalim publik, përmbaju me kujdes kohës së caktuar për hyrjen. Pjesa që do të përcjellë informacionin me vlerë më të madhe për auditorin është trupi i fjalimit.

Në disa raste mund të të duhet të flasësh para një auditori që është skeptik ose madje armiqësor. Ç’mund të bësh për të tërhequr vëmendjen e tyre? Stefanin, një të krishterë të hershëm që u përshkrua si një person «plot frymë dhe mençuri», e çuan me forcë para Sinedrit jude. Atje, ai i bëri një mbrojtje të fuqishme krishterimit. Si filloi? Me respekt dhe duke iu referuar diçkaje që pranohej nga të dyja palët. «Burra, vëllezër dhe etër, dëgjoni. Perëndia i lavdisë iu shfaq paraardhësit tonë, Abrahamit.» (Vep. 6:3; 7:2) Në Areopagun e Athinës, apostulli Pavël ia përshtati hyrjen një auditori shumë të ndryshëm, duke thënë: «Burra të Athinës, unë shoh se në gjithçka ju dukeni se jeni më të dhënë se të tjerët pas frikës prej hyjnive.» (Vep. 17:22) Si pasojë e hyrjeve të efektshme, secili auditor u tregua i gatshëm për të dëgjuar më shumë.

Edhe kur je në shërbimin në fushë ke nevojë të tërheqësh vëmendjen e njerëzve. Në qoftë se i zoti i shtëpisë nuk e di që do t’i bësh vizitë, mund të jetë i zënë me gjëra të tjera. Në disa vende të botës, pritet që vizitorët e paftuar të hyjnë menjëherë në temë. Në vende të tjera, zakoni kërkon që të respektosh disa formalitete para se të tregosh arsyen e vizitës.​—Luka 10:5.

Në secilin rast, fryma e sinqertë miqësore mund të ndihmojë për të krijuar një atmosferë të favorshme për zhvillimin e një bisede. Shpesh është e dobishme të fillohet me diçka që lidhet drejtpërdrejt me atë që ka në mendje personi. Si mund ta përcaktosh se çfarë të përdorësh? Po ja, a po merrej me diçka personi kur iu afrove? Ndoshta ishte duke punuar në fushë, duke u kujdesur për oborrin e shtëpisë, duke riparuar një automjet, duke gatuar, duke larë rroba ose duke u kujdesur për fëmijët. A po shikonte ndonjë gjë, si për shembull një gazetë ose ndonjë lëvizje në rrugë? Nga sendet që ka përreth, a duket se ka interes të veçantë për peshkimin, për sportin, për muzikën, për udhëtimet, për kompjuterat apo për diçka tjetër? Shpesh njerëzit janë të shqetësuar për gjëra që kanë dëgjuar në radio ose kanë parë në televizor kohët e fundit. Një pyetje ose një koment i shkurtër rreth njërës prej këtyre gjërave mund të çojë në një bisedë miqësore.

Rasti kur Jezui foli me një grua samaritane te një pus pranë Siharit është një shembull i spikatshëm i mënyrës se si mund të fillohet një bisedë me synimin për të dhënë dëshmi.​—Gjoni 4:5-26.

Duhet ta përgatitësh me kujdes hyrjen, sidomos nëse kongregacioni yt e punon shpesh territorin. Përndryshe mund të mos arrish dot të japësh dëshmi.

Trego cili është argumenti. Në kongregacionin e krishterë, drejtuesi ose dikush që e ka pjesën para teje në program, zakonisht njofton titullin e fjalimit tënd dhe të prezanton. Megjithatë, mund të jetë e dobishme që t’ia rikujtosh auditorit argumentin gjatë komenteve hyrëse. Kjo, ndonëse s’ka pse të jetë një rregull, mund të bëhet duke thënë fjalë për fjalë temën. Sidoqoftë, tema duhet të bëhet e dukshme gradualisht gjatë vazhdimit të fjalimit. Në hyrje, duhet ta përqendrosh në ndonjë mënyrë vëmendjen tek argumenti yt.

Kur i dërgoi dishepujt që të predikonin, Jezui e identifikoi qartësisht mesazhin që duhej të shpallnin. «Ndërsa shkoni, predikoni, duke thënë: ‘Mbretëria e qiejve është afruar.’» (Mat. 10:7) Për sa u përket ditëve tona, Jezui tha: «Ky lajm i mirë i mbretërisë do të predikohet.» (Mateu 24:14) Na bëhet thirrja që ‘të predikojmë fjalën’, pra, t’i përmbahemi Biblës kur japim dëshmi. (2 Tim. 4:2) Megjithatë, para se të hapim Biblën ose ta drejtojmë vëmendjen te Mbretëria, shpesh është e nevojshme të përmendim ndonjë çështje aktuale që është shqetësuese. Mund të flasësh për krimin, për papunësinë, për padrejtësinë, për luftën, për mënyrën si të ndihmohen të rinjtë, për sëmundjet ose për vdekjen. Por mos u ndal gjatë në gjërat negative, sepse mesazhi yt është pozitiv. Përpiqu ta drejtosh bisedën te Fjala e Perëndisë dhe te shpresa e Mbretërisë.

Trego pse argumenti yt është me rëndësi për auditorin. Në qoftë se do të flasësh para kongregacionit, mund të jesh mjaft i sigurt se auditori në përgjithësi do të jetë i interesuar për atë që do të trajtosh. Por, a do të të dëgjojnë në të njëjtën mënyrë si dëgjon një njeri kur po mëson diçka që me siguri ka të bëjë me të? A do të të kushtojnë vëmendje ngaqë e kuptojnë se ajo që po dëgjojnë është e përshtatshme për situatën e tyre në jetë dhe ngaqë ti po nxit tek ata dëshirën për të bërë diçka lidhur me të? Do të ndodhë kështu vetëm nëse gjatë përgatitjes për fjalimin ke menduar me kujdes për auditorin: për rrethanat, për shqetësimet dhe për qëndrimet e tyre. Në rast se e ke bërë një gjë të tillë, atëherë në hyrje përfshi diçka që ta tregojë këtë.

Pavarësisht nëse je duke folur nga podiumi ose duke i dhënë dëshmi një individi, një nga mënyrat më të mira për të ngjallur interesin për një argument është të përfshish auditorin. Trego si lidhen me argumentin në fjalë problemet e tyre, nevojat e tyre ose pyetjet që bluajnë në mendje. Në rast se e bën të qartë se nuk do të flasësh vetëm në mënyrë të përgjithshme, por do të trajtosh aspekte specifike të një çështjeje, do të të dëgjojnë edhe me më shumë vëmendje. Për ta bërë këtë, duhet të përgatitesh mirë.

Mënyra si e paraqet hyrjen. Ajo çfarë thua në hyrje është me rëndësi parësore, por edhe mënyra se si e thua mund të ngjallë interes. Për këtë arsye, përgatitja jote duhet të përfshijë jo vetëm atë që do të thuash, por edhe mënyrën se si do ta thuash.

Zgjedhja e fjalëve është e rëndësishme për të arritur pikësynimin që ke, prandaj mund të jetë e dobishme t’i përgatitësh me shumë kujdes dy ose tri fjalitë e para. Zakonisht, fjalitë e shkurtra e të thjeshta janë më të mirat. Për një fjalim në kongregacion, po të duash mund t’i shkruash ato në shënimet e tua ose mund të pëlqesh më shumë t’i mësosh përmendësh, me qëllim që fjalët e para të kenë ndikimin e nevojshëm. Të bësh një hyrje të efektshme pa u nxituar mund të të ndihmojë të fitosh sigurinë e nevojshme për të mbajtur pjesën tjetër të fjalimit.

Kur ta përgatitësh? Ka mendime të ndryshme lidhur me këtë. Disa oratorë me përvojë mendojnë se përgatitja e një fjalimi duhet të fillojë me hyrjen. Disa të tjerë që kanë studiuar rreth oratorisë janë të mendimit se hyrja duhet të përgatitet pasi të jetë përfunduar trupi i fjalimit.

Natyrisht, ke nevojë të dish për cilin argument do të flasësh dhe cilat pika kryesore mendon të trajtosh, para se të përcaktosh hollësitë për një hyrje të përshtatshme. Por, ç’të themi nëse je duke e përgatitur fjalimin nga një skemë e gatshme? Pasi ta kesh lexuar skemën, në qoftë se ke ndonjë ide për hyrjen, sigurisht nuk ka asgjë të keqe po ta shkruash. Gjithashtu, mos harro që për të përgatitur një hyrje të efektshme, duhet të marrësh parasysh auditorin dhe materialin që përmban skema.