Përfundimi i efektshëm

TI MUND të kesh bërë kërkime të kujdesshme dhe mund ta kesh organizuar mirë materialin për trupin e fjalimit. Mund të kesh përgatitur edhe një hyrje që ngjall interes. Megjithatë, nevojitet edhe diçka tjetër: përfundimi i efektshëm. Mos e nënvlerëso rëndësinë e tij. Ajo që thua në fund shpeshherë mbahet mend më gjatë. Nëse përfundimi është i dobët, edhe ajo që u tha më përpara tij mund ta humbasë efektshmërinë.

Shqyrto shembujt vijues. Aty nga fundi i jetës së tij, Josiu u mbajti një fjalim të paharrueshëm pleqve të kombit të Izraelit. Pasi tregoi mënyrën se si kishte vepruar Jehovai me Izraelin që nga ditët e Abrahamit, a u mjaftua Josiu vetëm duke bërë një përmbledhje të pikave kryesore? Jo. Përkundrazi, plot ndjenjë ai i bëri thirrje popullit: «Frikësojuni Jehovait dhe shërbejini atij në mënyrë të patëmetë e në të vërtetën.» Lexoje vetë përfundimin e fjalimit të Josiut, të cilin do ta gjesh te Josiu 24:14, 15.

Një fjalim tjetër që vlen të përmendet gjendet te Veprat 2:14-36 dhe u mbajt nga apostulli Pjetër para një turme në Jerusalem në Festën e Ditës së Pesëdhjetë të vitit 33 të e.s. Së pari ai shpjegoi se ata po shihnin me sytë e tyre përmbushjen e profecisë së Joelit për derdhjen e frymës së Perëndisë. Më pas tregoi si lidhej kjo me profecitë mesianike në Psalme, të cilat parathoshin ringjalljen e Jezu Krishtit dhe lartësimin e tij në të djathtën e Perëndisë. Pastaj, në përfundim, Pjetri tregoi qartë çështjen që duhej të përballonte secili në auditor. Ai tha: «Prandaj, e gjithë shtëpia e Izraelit le ta dijë me siguri se këtë Jezu, të cilin ju e vutë në shtyllë, Perëndia e bëri edhe Zotëri, edhe Krisht.» Ata që ishin të pranishëm pyetën: «Burra, vëllezër, çfarë të bëjmë?» Pjetri u përgjigj: «Pendohuni e secili nga ju le të pagëzohet në emrin e Jezu Krishtit.» (Vep. 2:37, 38) Po atë ditë rreth 3.000 veta nga ata që ishin në auditor, të prekur thellë nga ajo që kishin dëgjuar, përqafuan të vërtetën për Jezu Krishtin.

Pika për t’i mbajtur parasysh. Ajo që thua në përfundim duhet të lidhet drejtpërdrejt me temën e fjalimit. Duhet të jetë përfundimi logjik i pikave kryesore që ke zhvilluar. Ndonëse mund të përfshish disa fjalë kyçe të temës në rast se dëshiron, përsëritja e saj fjalë për fjalë të lihet ty në dorë.

Zakonisht, qëllimi yt kur mban një fjalim është t’i nxitësh të tjerët që të ndërmarrin ndonjë veprim në bazë të informacionit që po u paraqet. Njëri nga qëllimet kryesore të përfundimit është t’u tregosh atyre çfarë të bëjnë. Kur zgjodhe temën dhe pikat kryesore, a e mendove me kujdes pse materiali do të ishte i rëndësishëm për auditorin dhe cili do të ishte synimi që do të arrije duke paraqitur këtë material? Në qoftë se po, atëherë e di se çfarë veprimi do të doje që ata të ndërmerrnin. Tani duhet të shpjegosh se cili është veprimi dhe ndoshta si ta kryejnë.

Përveçse t’i tregojë auditorit çfarë të bëjë, përfundimi yt duhet edhe të motivojë. Duhet të përfshijë arsye të vlefshme për të vepruar dhe ndoshta dobitë që mund të vijnë duke vepruar kështu. Nëse fjalia e fundit është menduar me kujdes dhe është formuluar mirë, ajo do ta përforcojë efektshmërinë e gjithë fjalimit.

Mbaj parasysh që fjalimi po përfundon. Ajo që thua duhet ta bëjë të qartë këtë. Edhe ritmi me të cilin flet duhet të jetë i përshtatshëm. Mos fol shpejt deri në fund dhe pastaj të ndalosh papritmas. Nga ana tjetër, mos lejo që zëri të të shuhet. Volumi duhet të jetë i mjaftueshëm, por jo tepër i lartë. Fjalitë e fundit duhet të thuhen me ton përmbyllës. Mënyra se si i thua duhet të pasqyrojë seriozitet dhe bindje. Kur përgatitesh për të mbajtur fjalimin, mos harro të provosh përfundimin e tij.

Sa i gjatë duhet të jetë përfundimi? Kjo nuk është diçka që duhet përcaktuar vetëm nga koha. Përfundimi nuk duhet të bëhet tërkuzë. Nëse gjatësia është e përshtatshme apo jo, kjo mund të përcaktohet nga ndikimi që ka tek auditori. Një përfundim i thjeshtë, i drejtpërdrejtë dhe pozitiv vlerësohet gjithmonë. Edhe një përfundim disi më i gjatë që përfshin një ilustrim të shkurtër mund të jetë i efektshëm, në qoftë se planifikohet mirë. Krahaso përfundimin e shkurtër të të gjithë librit të Eklisiastiut, tek Eklisiastiu 12:13, 14, me atë të Predikimit në Mal që ishte një pjesë shumë më e shkurtër se libri i Eklisiastiut, te Mateu 7:24-27.

Në shërbimin në fushë. Në asnjë rast tjetër nuk do të kesh nevojë më shpesh për përfundime, sesa në shërbimin në fushë. Duke u përgatitur dhe duke treguar interes të dashur për njerëzit, mund të arrish rezultate shumë të mira. Këshillat që u dhanë më sipër mund të zbatohen dhe të sjellin dobi edhe në situata kur duhet të bisedosh vetëm me një person tjetër.

Një bisedë mund të jetë shumë e shkurtër. Personi tjetër mund të jetë i zënë. E gjithë vizita jote mund të zgjatë vetëm një minutë. Nëse është e përshtatshme, mund të thuash diçka të tillë: «Ju kuptoj. Por më lejoni t’ju shpreh vetëm një mendim inkurajues. Bibla tregon se Krijuesi ynë ka një qëllim të mrekullueshëm: ta bëjë këtë tokë një vend ku njerëzit ta gëzojnë jetën përgjithmonë. Ne mund të jemi në atë Parajsë, por duhet të mësojmë kërkesat e Perëndisë.» Ose thjesht mund t’i thuash që do të kthehesh në një kohë më të përshtatshme.

Edhe sikur vizita të ndërpritet në mes, sepse pronari i shtëpisë tregohet jo i përzemërt, e madje i vrazhdë, prapëseprapë mund të arrish rezultate të mira. Mbaj parasysh këshillën që gjendet te Mateu 10:12, 13 dhe te Romakëve 12:17, 18. Përgjigja jote e butë mund t’ia ndryshojë atij pikëpamjen që ka për Dëshmitarët e Jehovait. Ky do të ishte një rezultat shumë i mirë.

Nga ana tjetër, mund të kesh pasur një bisedë të kënaqshme me të zotin e shtëpisë. Pse të mos e përmendësh përsëri pikën kryesore që dëshiron ta mbajë mend ai? Përfshi edhe se ç’motivim duhet të ketë ai për të bërë diçka në lidhje me të.

Në qoftë se kupton që është e mundur të bisedosh përsëri me të një herë tjetër, jepi disa arsye për ta pritur me padurim këtë rast. Ngri një pyetje​—ndoshta një nga ato që trajtohen në librin Të arsyetojmë me anë të Shkrimeve ose në një botim të përgatitur për të mbajtur studime biblike në shtëpi. Mbaj parasysh synimin që ke, siç tregoi Jezui te Mateu 28:19, 20.

A po drejton një studim biblik në shtëpi? Përsëritja e temës do ta ndihmojë studentin të kujtojë atë që u trajtua. Përdorimi i pyetjeve për përsëritje do ta ndihmojë studentin që të ngulitë në mendje pikat kyçe, sidomos në qoftë se përsëritja nuk bëhet shpejt e shpejt. Duke i bërë pyetje studentit se si mund të nxjerrë dobi nga materiali i studiuar ose si të flasë me të tjerët për të, mund ta ndihmosh që ta përdorë në mënyrë praktike atë që ka mësuar.​—Prov. 4:7.

Mos harro: përfundimi ndikon në efektshmërinë e gjithë diskutimit.