Un dee njönku baaa, un mbei möiti fuun ko dë gaangaan sëmbë a di biibi

1. Andi wan womi di dë Keesitu sëmbë musu du, ee a kë du di soni di Dafiti bi piki Salumon?

KÖNU Dafiti bi piki Salumon taa: „Na fëëë. Abi degihati, nöö i lei taa i da wan womi nëngë” (1 Kön. 2:1-3). Di soni aki fiti hii dee womi dee kë waka a Jesosi baka a di ten aki. Ee de kë dou di maaka dë, nöö de musu ko sa’ u piki Gadu buka, söseei de musu ko sa’ u wooko ku dee mama wëti u Bëibel a hiniwan soni di de ta du (Luk. 2:52). Faandi mbei a dë fanöudu sö u dee njönku baaa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi?

2-3. Faandi mbei a dë fanöudu u wan njönku baaa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi?

² Wan womi di dë Keesitu sëmbë ta abi sömëni fanöudu wooko ta du a di wosudendu fëën, söseei a di kemeente. Un dee njönku baaa, a musu u dë taa un kai pakisei kaa a dee faantiwöutu dee un sa ko abi a di ten di ta ko. Kandë i ta pakisei u du di pioniliwooko, u ko dë wan dinai, söseei u ko toon wan gaanwomi u kemeente bakaten. Boiti di dë, kandë i ta pakisei u tööu, söseei u pai miii (Ef. 6:4; 1 Tim. 3:1). Wë ee i kë dou dee maaka dë, söseei ee i kë u soni waka bunu da i, nöö a dë fanöudu fii ko dë gaangaan sëmbë a di biibi.b

³ Andi sa heepi i fii ko dë gaangaan sëmbë a di biibi? Wë wanlö fanöudu soni dë di i musu ko sa’ u du. Ma nöö andi i sa du fii dë kabakaba u tja hiniwan u dee faantiwöutu dee i sa feni a di ten di ta ko?

SONI DI SA HEEPI I FII KO DË GAANGAAN SËMBË A DI BIIBI

4. Naasë i sa feni womi di i sa djeesi? (Luku di peentje tu.)

⁴ Suku sëmbë di i sa djeesi. Di Bëibel ta taki soni u sömëni womi di dee njönku baaa sa djeesi. Dee womi aki bi lobi Gadu, söseei de bi abi sömëni soni ta du u heepi dee sëmbë u Gadu. I sa feni womi di i sa djeesi a di kemeente ka i dë, söseei i sa djeesi dee womi fii famii dee dë Keesitu sëmbë (Heb. 13:7). Boiti di dë, i sa djeesi Jesosi Keesitu, di womi di bi dë söndö föutu (1 Pet. 2:21). Te i ta lei soni u dee womi aki, nöö buta pakisei a dee bunu fasi u de dee i lobi (Heb. 12:1, 2). Baka di dë, nöö i buta andi joo du u djeesi de.

5. Unfa i sa ko möön abi fusutan u soni, nöö faandi mbei a dë fanöudu fii ko abi di fasi dë? (Psalöm 119:9)

⁵ Ko möön abi „fusutan” u soni (Nöng. 3:21). Wan womi di abi fusutan u soni ta kai pakisei a soni bumbuu ufö a hopo du wan soni. Fëën mbei a dë fanöudu fii mbei taanga möiti fii ko abi di fasi dë. Faandi mbei u taki sö? Wë u di gaansë u dee njönku kijoo u di ten aki ta du soni kumafa deseei kë, nasö kumafa de ta fii (Nöng. 7:7; 29:11). Boiti di dë, dee soni dee i ta si a teefei ku Internet sa tooka di fasi fa i ta si soni, ku di fasi fa i ta du soni. Ma unfa i sa ko sa’ u kai pakisei a soni? Di fosu soni, hën da i musu ko sabi dee mama wëti u Bëibel, nöö pakisei luku faandi mbei a bunu fii libi ku de. Baka di dë, nöö i wooko ku dee mama wëti dë, u du soni di o mbei Jehovah wai ku i. (Lesi Psalöm 119:9.) Ee i lei u ko ta pakisei a di lö fasi aki, nöö a o heepi i gaanfa seei fii ko dë gaangaan sëmbë a di biibi (Nöng. 2:11, 12; Heb. 5:14). Boo buta pakisei a tu fasi fa di ko di joo ko möön abi fusutan u soni, sa heepi i: A sa heepi i fii sabi unfa i musu libi ku dee sisa fuu, söseei fii sabi unfa i sa du soni tee joo seeka sinkii.

6. Unfa di si di wan njönku baaa o ko ta si soni kuma Jehovah, o heepi ën faa ta lesipeki mujëë sëmbë?

⁶ Wan womi di ta si soni kumafa Jehovah ta si soni o ta lei taa a ta lesipeki mujëë sëmbë. An dë wan föutu soni ee wan njönku baaa kë ko sabi wan sisa möön bunu. Ma wan njönku baaa di ta si soni kumafa Jehovah ta si soni, an o du na wan soni, nasö sikifi soni di bi o sa mbei wan sisa si kuma a kë ën, ee na tööu a kë tööu ku ën (1 Tim. 5:1, 2). Ee a ta hulu wan sisa faa ko sabi ën möön bunu fu hën ku ën tööu, nöö a o ta du soni a sö wan fasi taa di sisa sa abi wan bunu në go dou. Fëën mbei nöiti a o suku u dë hën wanwan ku ën a wan kamian ee wan woto sëmbë an dë ku de.​—1 Kol. 6:18.

7. Unfa di si di wan njönku baaa o ko ta si soni kuma Jehovah, o heepi ën te a ta luku andi a o bisi, söseei te a o seeka uwii?

⁷ Wan woto fasi fa wan njönku baaa sa lei taa a ko ta si soni kumafa Jehovah ta si soni, da te a ta bisi soni di fiti, söseei te a ta seeka uwii a wan fasi di fiti. Gaansë u dee sëmbë dee ta nai soni u bisi, nasö dee ta tja wan njunjun mödö ko, da sëmbë di an ta lesipeki Jehovah. Di fanafiti fasi fa de ta pakisei ta dë u si a di fasi fa de ta nai koosu lai. De ta mbei dee lai, u de ta dë sipansipan a dee womi sinkii, nasö u de ta mbei wan womi ta djei mujëë. Te wan njönku baaa di ta mbei möiti u ko dë gaangaan sëmbë a di biibi ta luku andi a o bisi, nöö a o buta pakisei a dee mama wëti u Bëibel, söseei a o djeesi dee baaa dee fiti u wotowan waka a de baka. A sa hakisi hënseei dee soni aki: ’Dee soni dee mi ta du ta lei taa mi ta si soni kuma Jehovah, söseei taa mi ta lesipeki wotowan u? Di fasi fa mi ta bisi ta mbei a ta taanga da wotowan u de biibi taa mi da wan tuutuu dinima u Jehovah u?’ (1 Kol. 10:31-33; Tit. 2:6) Dee baaa ku dee sisa o ko abi lesipeki da wan njönku baaa di ta si soni kuma Jehovah. Boiti di dë, Jehovah seei o ko abi lesipeki dëën tu.

8. Unfa wan njönku baaa sa ko dë wan sëmbë di dë u futoou?

⁸ Dë wan sëmbë di wotowan sa futoou. Wan njönku baaa di dë u futoou ta booko hën hedi ku hii dee faantiwöutu dee a abi (Luk. 16:10). Buta pakisei a di fasi fa Jesosi bi ta du soni. Nöiti a bi ta si dee soni dee a bi abi u du kuma soni di an kaba dë fanöudu sö. A bi du hii dee soni dee Jehovah bi hakisi ën faa du, aluwasi a bi taanga dëën. A bi lo’ sëmbë, möönmöön dee bakama fëën. Fëën mbei a bi dë kabakaba u dëdë da de (Joh. 13:1). Leti kuma Jesosi, mbei möiti u du hiniwan wooko di de da i bumbuu. Ee ja kaba sabi unfa i musu du wan wooko, nöö lei taa i abi sakafasi, nöö i hakisi wan baaa di taanga a di biibi faa heepi i. Na suku u du wan piki pisi u di wooko nöö (Lom. 12:11). A bi o bunu fii du hii di wooko tuu. Du ën faa dë taa ’na libisëmbë i ta wooko da, ma da Jehovah’ (Kol. 3:23). An dë u taki taa i da wan zöndu libisëmbë. Fëën mbei i musu abi sakafasi, nöö i tei taa i mbei wan föutu ee a ko pasa taa i mbei wan föutu.​—Nöng. 11:2.

MBEI MÖITI FII KO SA’ U DU SONI

9. Faandi mbei wan njönku baaa musu ko sa’ u du so soni?

⁹ Fii sa ko dë wan gaangaan sëmbë a di biibi, nöö i musu ko sa’ u du so soni. Di soni dë o heepi i fii sa tja faantiwöutu a di kemeente, fii sa ta libi bunu ku wotowan, söseei fii sa feni wan wooko di o sa heepi i fii ta sölugu iseei nasö dee sëmbë fii wosudendu. Boo buta pakisei a wantu u dee soni dee i musu ko sa’ u du.

10-11. Unfa di lei di wan njönku baaa o lei lesi ku sikifi bumbuu, o tja wini ko dëën ku di kemeente? (Psalöm 1:1-3) (Luku di peentje tu.)

¹⁰ Ko sa’ u sikifi, söseei ko sa’ u lesi bumbuu. Di Bëibel ta taki taa wan womi di ta dë waiwai, söseei di soni fëën ta waka bunu, da wan womi di ta lesi di Wöutu u Gadu hii daka, ta kai pakisei nëën. (Lesi Psalöm 1:1-3.) Te a ta lesi di Bëibel hii daka, nöö a o ko sabi unfa Jehovah ta si soni. Di soni dë o heepi ën faa ko ta si soni kuma Jehovah, söseei faa sa du soni a wan bunu fasi (Nöng. 1:3, 4). U abi dee lö womi aki fanöudu a di kemeente. Faandi mbei?

¹¹ Dee baaa ku dee sisa abi baaa fanöudu di sa’ u wooko ku di Bëibel u lei sëmbë soni, söseei u da sëmbë köni lai (Tit. 1:9). Ee i sa’ u lesi, söseei ee i sa’ u sikifi bumbuu, nöö joo sa seeka bunu fii da piki a komakandi, söseei fii hoi taki di o da dee baaa ku dee sisa taanga. Boiti di dë, joo sa sikifi soni tei te i ta lei soni u Bëibel, söseei te i ta haika wan taki a komakandi, nasö a dee gaan komakandi. Dee soni dee joo ta sikifi tei dë o heepi i fii ko abi wan möön taanga biibi, söseei de o heepi i fii sa da wotowan taanga tu.

12. Andi o heepi i fii ko sa’ u fan ku wotowan?

¹² Ko sa’ u fan ku wotowan. Wan baaa musu mbei möiti faa ko sa’ u fan bumbuu ku sëmbë. Wan womi di sa’ u fan ku sëmbë ta sa’ u haika bunu te wotowan ta fan, nöö a ta fusutan unfa de ta pakisei, ku unfa de ta fii (Nöng. 20:5). A sa ko sa’ u fusutan wan sëmbë te a jei fa a ta fan, te a si fa a ta buta fesi, söseei te a si fa a ta tuwë sinkii. Ma ja o sa ko sa’ u du dee soni aki ee ja ta dë makandi ku wotowan. Ee hii juu i ta wooko ku soni kuma tëlëfön u sikifi soni manda da sëmbë, nöö a sa taanga da i fii sa’ u fan ku sëmbë te i ku de miti fesi ku fesi. Fëën mbei a bi o bunu fii ta suku okasi fii ta fan ku wotowan fesi ku fesi.​—2 Joh. 12.

13. Un woto soni wan njönku kijoo musu ko sa’ u du? (1 Timoteo 5:8) (Luku di peentje tu.)

¹³ Ko sabi unfa i sa wooko sölugu iseei. Wan womi di dë gaangaan sëmbë a di biibi musu sa ta sölugu hënseei ku dee sëmbë fëën wosudendu. (Lesi 1 Timoteo 5:8.) A so köndë, a ta pasa taa dee njönku baaa ta lei u du wan wooko a de tata, nasö a wan woto sëmbë u de famii. Ma a so u dee woto köndë, a ta pasa taa de ta lei u du wan wooko te de go a siköö. Aluwasi fa soni dë da i, a bunu fii lei u du wan soni di o heepi i fii sa feni wan wooko (Tjab. 18:2, 3; 20:34; Ef. 4:28). Be sëmbë ko sabi i kuma wan sëmbë di ta wooko taanga, söseei di ta du wan wooko fu te a kaba. Ee i ta mbei di möiti dë, nöö an o taanga da i poi fii feni wan wooko, söseei fii hoi di wooko dë. Hii dee soni dee u taki u de aki, sa heepi wan baaa tu faa tja woto faantiwöutu di a sa feni a di ten di ta ko. Boo buta pakisei a wantu u dee faantiwöutu dë.

SEEKA ISEEI DA DEE FAANTIWÖUTU DEE I SA FENI A DI TEN DI TA KO

14. Unfa wan njönku baaa sa seeka hënseei a fesi faa ko dë wan sëmbë di ta du di hii-ten diniwooko?

¹⁴ Sëmbë di ta du di hii-ten diniwooko. Sömëni baaa di dë gaangaan sëmbë a di biibi, bi bigi du di hii-ten diniwooko di de bi njönku. Te wan njönku baaa ta du di pioniliwooko, nöö di soni dë ta heepi ën faa ko sa’ u wooko makandi ku hii pei sëmbë. A ta heepi ën tu faa ko sa’ u wooko a wan köni fasi ku di möni di a ta kisi (Fil. 4:11-13). Wan bunu fasi fa i sa seeka iseei u bigi du di hii-ten diniwooko, hën da te i ta du di heepi pioniliwooko. Sömëni sëmbë ta du di heepi pioniliwooko u wan pisiten, nöö di soni dë ta heepi de u de bigi du di kowoonu pioniliwooko. Di pioniliwooko sa jabi pasi da wan sëmbë faa sa wooko a Bëtëli, nasö faa ko dë wan sëmbë di ta heepi mbei kamian ka u ta dini Gadu.

15-16. Andi o heepi wan njönku baaa faa sa ko dë wan dinai nasö wan gaanwomi a di kemeente?

¹⁵ Dinai nasö gaanwomi u kemeente. Hiniwan baaa musu abi di maaka u mbei möiti u ko dë wan gaanwomi u kemeente. Di Bëibel ta taki taa ee wan womi kë du di wooko dë, nöö „gaan bumbuu wooko a kë” (1 Tim. 3:1). Ma wan baaa musu ko dë wan dinai ufö a ko dë wan gaanwomi u kemeente. Dee dinai ta heepi dee gaanwomi a sömëni tookatooka fasi. De ku dee gaanwomi tuu ta wooko makandi u heepi dee baaa ku dee sisa u de, söseei de ta peleiki fajafaja. Dee njönku baaa sa ko dë dinai aluwasi ee de abi 17 te go miti 19 jaa. Nöö wan dinai di ta du di wooko fëën bunu, sa toon wan gaanwomi u kemeente aluwasi ee a abi 20 jaa.

¹⁶ Andi i sa du fii ko dë wan dinai nasö wan gaanwomi? Wë di Bëibel ta taki u dee fasi dee i musu abi. Dee fasi aki tuu nama ku di lobi di i musu abi da Jehovah, dee sëmbë fii wosudendu, ku dee baaa ku dee sisa u di kemeente (1 Tim. 3:1-13; Tit. 1:6-9; 1 Pet. 5:2, 3). Mbei möiti u ko sabi hiniwan u dee fasi dë möön bunu, nöö begi Jehovah faa heepi i fii sa ko abi de.c

17. Andi wan njönku baaa sa du faa seeka hënseei faa sa ko dë wan bunu manu, ku wan bunu hedima u wosudendu? (Luku di peentje tu.)

¹⁷ Wan womi di tööu, söseei wan hedima u wosudendu. Leti kumafa Jesosi bi taki, nöö so womi di taanga a di biibi ta buta taa de an o tööu (Mat. 19:12). Ma ee i buta taa joo tööu, nöö joo ko dë wan womi di abi mujëë, söseei joo ko dë wan hedima u wosudendu (1 Kol. 11:3). Jehovah kë taa wan womi musu lobi hën mujëë. A kë faa ta sölugu ën, ta heepi ën faa ta fii bunu, söseei fu hën ku Jehovah dë gaan mati (Ef. 5:28, 29). Dee soni dee u bi taki u de a bigi u di woto aki o heepi i fii ko dë wan bunu manu da di mujëë fii. U bi si taa a dë fanöudu fii ko abi möön fusutan u soni, fii ta lesipeki mujëë sëmbë, söseei fii dë u futoou. Dee fasi aki o heepi i fii sa tja dee tu faantiwöutu fii bumbuu.

18. Andi wan njönku baaa sa du faa seeka hënseei faa sa ko dë wan bunu tata?

¹⁸ Wan womi di abi miii. Baka te i tööu, nöö a sa pasa taa i ko pai miii. Andi i sa lei a Jehovah te a nama ku di dë di u musu dë wan bunu tata? Wë u sa lei sömëni soni (Ef. 6:4). Jehovah an bi fëëë u piki di Womi Mii fëën Jesosi taa a lobi ën, söseei taa libi fëën ta kai ku ën (Mat. 3:17). Ee i ko pai miii, nöö a bunu fii ta piki dee mii fii taa i lobi de. I musu lo’ u gafa de da dee bunu soni dee de ta du. Dee tata dee ta djeesi Jehovah, ta heepi dee mii u de u de ko dë gaangaan sëmbë a di biibi. Nöunöu kaa i sa bigi seeka iseei u tja di faantiwöutu dë, te i ta lei dee famii fii ku dee sëmbë u di kemeente taa i ta booko i hedi ku de, taa i lobi de, söseei taa i ta kai de gaan soni (Joh. 15:9). Dee soni aki o heepi i fii sa dë wan bunu tata ku wan bunu manu a di ten di ta ko. Ma ufö di ten dë dou, a bunu fii sabi taa dee fasi dë o mbei Jehovah, dee famii fii, ku dee sëmbë u di kemeente ta si i kuma wan apaiti gudu.

ANDI JOO DU NÖUNÖU?

19-20. Andi o heepi dee njönku baaa u de sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi? (Luku di peentje u di kafiti.)

¹⁹ Un dee njönku baaa, wan o sa ko dë gaangaan sëmbë a di biibi ee wan mbei di möiti dë. A dë fanöudu fuun djeesi sëmbë di abi wan taanga biibi, fuun ko abi möön fusutan u soni, fuun ko dë u futoou, fuun ko sa’ u du so soni, söseei fuun seeka unuseei da dee faantiwöutu dee un sa ko abi bakaten.

²⁰ So juu un sa fii bookosaka te un pakisei hii dee möiti dee o dë fuun mbei. Ma un sa du ën. Un hoi a pakisei taa Jehovah dë kabakaba u heepi unu (Jes. 41:10, 13). Boiti di dë, dee baaa ku dee sisa u di kemeente o heepi unu tu. Te un ko dë gaangaan sëmbë a di biibi kumafa Jehovah kë, nöö di libi o ta suti da unu, söseei woon ta dë waiwai. Un dee njönku baaa, u lobi unu e! Be Jehovah mbei un feni gaan bunu, u di un ta mbei möiti nöunöu kaa, fuun ko dë gaangaan sëmbë a di biibi.​—Nöng. 22:4.