WOTO 8
KANDA 130 Da wotowan paadon
Unfa i sa djeesi Jehovah a di da di a ta da sëmbë paadon?
„Leti kumafa Jehovah ta da unu paadon, sö nöö un musu ta da wotowan paadon tu.”—KOL. 3:13.
SONI DI WOO LUKU
A di woto aki, woo luku andi sa heepi u fuu da wotowan paadon te de du wan hati soni ku u.
1-2. (a) Faandi mbei a sa taanga da u so juu fuu da wotowan paadon? (b) Unfa sisa Denise bi lei taa a ta da sëmbë paadon?
A TA taanga da i fii da sëmbë paadon u? Wë a ta taanga da sömëni fuu, möönmöön te wan sëmbë taki soni, nasö a du wan soni di hati u gaanfa seei. Ma tökuseei wantu soni dë di u sa du u hati fuu an ta boonu ku di sëmbë möön, söseei fuu sa dëën paadon. Buta pakisei a di woto u wan sisa de kai Denise,a di bi da sëmbë paadon a wan gaan apaiti fasi. A di jaa 2017, hën Denise ku dee sëmbë fëën wosudendu bi go luku di hedikantoo fuu baka di de kaba mbei ën. Di de bi dë a pasi ta lëi nango a wosu, hën wan wagi lëi ko naki de djolou. Denise bi faau. Ma baka di a weki, hën a ko fusutan taa dee mii fëën dee bi dë a di wagi dendu bi kisi gaan makei, söseei taa hën manu Brian bi lasi libi. Te Denise ta toona pakisei di fasi fa soni bi pasa, nöö a ta taki taa: „Hati u mi bi latja seei, söseei a bi dë kuma ma bi ta fusutan andi ta pasa.” Bakaten, hën a begi Jehovah faa dëën kötöhati, u di a bi ko jei taa di sëmbë di bi ta lëi di wagi bi dë ku limbolimbo fusutan, söseei taa woto soni an bi puu ën pakisei ufö a lëi ko naki de.
2 Lanti bi kisi di sëmbë di bi naki de, söseei de bi tjëën go a kuutubangi u kuutu ën. Ee de bi kuutu ën taa a kii sëmbë, nöö a bi sa pasa taa de söötö ën. Ma dee soni dee Denise bi o taki de bi o mbei de lesi sitaafu dëën taa de o söötö ën, nasö taa de o disëën nöö. Fëën mbei wan u dee sëmbë u di kuutubangi bi piki Denise taa hii soni fika nëën maun. Denise bi taki taa: „U di de bi kë u mi taki u di möön hogi soni di pasa ku mi a mi libi, mbei mi bi ta fii seei kuma wan sëmbë bi dikönön di kasikaasi u mi jabi, hën a lai wan hii buketi satu go nëën.” Baka wantu wiki, hën Denise go a kuutubakaa fesi u konda unfa a ta si soni. Di womi di bi mbei hii hën wosudendu dë ku di gaan fuka dë, bi dë leti nëën fesi dë tu. Andi di sisa fuu bi taki? Wë Denise bi piki di kuutuma be a abi tjalihati u di womi.b Di a kaba u fan, hën di kuutuma tuwë këë. A bi taki taa: „U hii dee 25 jaa di mi dë kuutuma, nöiti mi jei sö wan soni a di kuutuwosu aki wan daka. Ma jei wan daka taa di sëmbë di de du hogi ku ën ta begi u de an du soni ku di sëmbë di du di hogi ku ën. Nöiti ma jei de taki soni u lobi, ku paadon aki wan daka.”
3. Andi bi heepi sisa Denise faa da wotowan paadon?
3 Andi bi heepi sisa Denise u da wotowan paadon? A bi ta kai pakisei a di fasi fa Jehovah ta da sëmbë paadon (Mik. 7:18). Te u ta tei di da di Jehovah ta da u paadon u bigi, nöö di soni dë o mbei u ta kë da wotowan paadon tu.
4. Andi Jehovah kë fuu du? (Efeise 4:32)
4 Jehovah an kë fuu ta hoi sëmbë a bëë, leti kumafa hënseei an ta hoi u a bëëë. (Lesi Efeise 4:32.) A kë fuu ta dë kabakaba u da wotowan paadon, aluwasi ee de du wan hati soni ku u (Ps. 86:5; Luk. 17:4). A di woto aki, woo taki u dii soni di o heepi fuu ta möön dë kabakaba u da wotowan paadon.
NA DU KUMA DI SONI AN HATI I
5. Unfa u sa fii te sëmbë du wan soni ku u, te u luku Nöngö 12:18?
5 Wan sëmbë sa taki wan soni, nasö du wan soni di hati u seei, möönmöön ee a dë wan mati fuu, nasö wan famii fuu (Ps. 55:12-14). So juu di soni dë ta hati u sö tee taa a ta dë kuma de tjökö u ku soni. (Lesi Nöngö 12:18.) Nöö a sa pasa taa u ta du kuma di soni dë an hati u, nasö taa u hoi ën gubii buta dë. Ee u du sö, nöö a o dë kuma de tjökö u ku faka, hën wa hai di faka puu. Wë ee wa hai di faka puu, nöö wa musu dë ku di mëni taa woo ko bëtë. Sö nöö a dë taa te wan sëmbë du wan soni ku u, nöö wa musu du kuma an hati u ee u kë ko bëtë.
6. Andi da di fosu soni di sa pasa ku u te wan sëmbë du wan soni di hati u?
6 Te wan sëmbë du wan soni di hati u, nöö di fosu soni di sa pasa, hën da hati fuu sa boonu. Di Bëibel seei ta taki taa hati fuu sa boonu. Ma a ta piki u tu taa hati fuu an musu fika boonuboonu (Ps. 4:4; Ef. 4:26). Faandi mbei? U di u sa du soni kumafa u ta fii a di pisiten dë. Nöö hatiboonu an ta pai bunu bakamii (Jak. 1:20). Hoi a pakisei taa hati fii sa boonu, ma iseei hën musu taki ee i kë u hati fii fika boonuboonu.
Hati fii sa boonu, ma iseei hën musu taki ee i kë u hati fii fika boonuboonu
7. Andi da wantu u dee woto fasi fa u sa fii te wan sëmbë du wan soni di hati u?
7 Te wan sëmbë libi hogi ku u, nöö u sa fii woto fasi tu. Wan sisa de kai Ann bi taki taa: „Di mi bi dë miii, hën mi tata tuwë mi mama, hën a tööu ku di mujëë di de bi ta paka u luku mi. Mi bi ta fii seei kuma mi bi dë mi wanwan. Di de pai woto mii, hën mi bi ko ta fii kuma de buta mi a wan së. Nöö di mi bi ta göö ta ko, mi bi ta fii kuma na wan sëmbë bi ta si mi u soni.” Wan sisa de kai Georgette bi konda unfa a bi ta fii di hën manu bi waka dëën. A bi taki taa: „U bi dë mati sensi di u bi dë miii. U bi ta du di pioniliwooko makandi! Di soni di a bi du dë bi hati mi seei.” Wan woto sisa de kai Naomi bi taki taa: „Ma bi dë ku di mëni taa mi manu bi o du soni di o hati mi wan daka. Fëën mbei di a bi piki mi taa a bi ta luku fanafiti soni u manu ku mujëë tjubitjubi, nöö a bi hati mi seei. Mi bi ta fii kuma a waka da mi.”
8. (a) Faandi mbei u musu ta da wotowan paadon? (b) Un wini u ta feni te u ta da wotowan paadon? (Luku di pisi „Ee wan sëmbë du wan gaan hati soni ku u di ta toobi u nöömö wë?”)
8 Wa sa tooka dee soni dee wotowan ta du ku u, nasö di fasi fa de ta fan ku u. Ma u sa köni ku dee soni dee woo du. Nöö möön gaanfa di möön bunu soni di u sa du, hën da fuu da de paadon. Faandi mbei? U di u lobi Jehovah, söseei u di a kë fuu ta da wotowan paadon. Ee hati fuu fika boonuboonu, söseei ee wa ta da sëmbë paadon, nöö wa o du soni ku köni, söseei a sa mbei wa dë gözöntu möön (Nöng. 14:17, 29, 30). Boo luku di woto u wan sisa de kai Christine. A bi taki taa: „Te hati u mi boonu, nöö ma ta booko lafu sö möön. Ma ta njan bumbuu soni. Ma ta duumi tjika, nöö a ta möön taanga da mi u mi hoi miseei. Di soni aki ta mbei ma ta libi bunu ku mi manu, ku woto sëmbë möön.”
9. Faandi mbei wa musu ta hoi sëmbë a bëë?
9 Aluwasi ee di sëmbë di du soni ku u an hakisi u paadon möönsö, tökuseei u sa mbei hati fuu ko kötö. Unfa sö? Sisa Georgette di u bi taki soni fëën kaa, bi taki taa: „A bi tei ten u hati u mi ko kötö. Nöö hati u mi an bi ko ta boonu ku di tuwë manu u mi möön, söseei ma bi ta hoi ën a bëë möön tu. Di soni dë bi mbei mi bi ta dë bööböö.” Te wa ta hoi sëmbë a bëë, nöö hati fuu an o ta dë boonuboonu ku wotowan. Boiti di dë, te wa ta buta pakisei a di soni dë möön, nöö u ta du useei wan gaan bunu. Woo sa dë fuu waiwai baka (Nöng. 11:17). Ma andi i musu du ee ja kaba jeti u da di sëmbë paadon?
ANDI I MUSU DU U HATI FII AN TA BOONU KU DI SËMBË MÖÖN?
10. Faandi mbei u musu da useei ten u hati fuu ko kötö? (Luku dee peentje.)
10 Andi sa heepi i u hati fii an ta boonu ku di sëmbë möön? Wan soni di sa heepi i, hën da te i da iseei ten u hati fii ko kötö. Baka te wan sëmbë di kisi wan gaan makei go a data, nöö a ta tei ten faa ko bëtë. Sö nöö a dë taa te sëmbë du wan hati soni ku u, nöö a sa tei ten u hati fuu ko kötö, sö taa u sa da di sëmbë paadon ku hii u hati.—Peleik. 3:3; 1 Pet. 1:22.
Leti kumafa u ta abi ten ku heepi fanöudu fuu ko bëtë te u kisi makei, sö nöö u ta abi ten ku heepi fanöudu fuu kisi useei te wan sëmbë du wan hati soni ku u (Luku palaklafu 10)
11. Unfa begi sa heepi i fii ta da sëmbë paadon?
11 Begi hakisi Jehovah faa heepi i fii da wotowan paadon.c Sisa Ann, di u bi taki soni fëën a fesi, bi taki unfa begi bi heepi ën tjika. A bi taki taa: „Mi bi begi Jehovah faa da hiniwan sëmbë u di wosudendu u mi paadon ee u du wan soni, nasö ee u taki wan soni di an bunu. Baka di dë, hën mi sikifi wan biifi manda da mi tata ku di njunjun mujëë fëën taa mi da de paadon.” Sisa Ann bi taki taa an bi dë wan kösökösö soni u du. A bi taki tu taa: „A bi o bunu seei ee mi tata ku hën mujëë bi o kë ko lei soni u Jehovah, te de luku di fasi fa mi mbei möiti u djeesi Jehovah a di fasi fa a ta da sëmbë paadon.”
12. Faandi mbei u musu buta futoou a Jehovah ka fuu buta futoou a dee fii fuu? (Nöngö 3:5, 6)
12 Buta futoou a Jehovah, na buta futoou a di fasi fa i ta fii. (Lesi Nöngö 3:5, 6.) Jehovah hën sabi andi möön bunu da u (Jes. 55:8, 9). An o hakisi u fuu du wan soni di sa mbei hogi miti u. Te a ta da u taanga fuu da wotowan paadon, nöö u sa dë seiki taa woo feni wini fëën (Ps. 40:4; Jes. 48:17, 18). Ee u ta buta futoou a di fasi fa u ta fii, nöö kandë wa o ta da wotowan paadon möönsö (Nöng. 14:12; Jel. 17:9). Sisa Naomi di u bi taki soni fëën a fesi, bi taki taa: „Bigibigi mi bi ta pakisei taa an bi dë fanöudu u mi da mi manu paadon, u di luku di a bi ta luku fanafiti soni u manu ku mujëë. Mi bi ta si kuma a bi o du ën baka, söseei taa a bi o fëëkëtë unfa di soni di a bi du dë bi hati mi tjika. Mi bi sabi taa Jehovah bi ta fusutan unfa mi bi ta fii. Ma mi bi ko fusutan taa na u di Jehovah bi ta fusutan unfa mi ta fii, hën da di fasi fa mi ta fii ta kai ku ën. A sabi unfa mi ta fii, söseei a sabi taa a o tei ten ufö hati u mi ko kötö, ma nëën da an kë u mi da mi manu paadon.”d
UNFA I SA KO TA SI SONI A WAN BUNU FASI BAKA
13. Andi u musu du te u luku Loomë 12:18-21?
13 Te u da wan sëmbë di du wan hati soni ku u paadon, nöö wa musu ta taki u di soni dë möön. Ma u musu du möön leki di soni dë seei. Ee di sëmbë di du di soni ku u da wan baaa nasö wan sisa, nöö u musu mbei möiti u ko ta libi fiifii ku ën baka (Mat. 5:23, 24). Ka u hati fuu ta dë boonuboonu, nöö u musu buta taa woo lei taa u abi tjalihati u di sëmbë, söseei taa woo dëën paadon. (Lesi Loomë 12:18-21; 1 Pet. 3:9.) Andi sa heepi u fuu du di soni dë?
14. Andi u musu mbei möiti u du, nöö faandi mbei u musu mbei möiti u du ën?
14 Jehovah ta luku dee bunu fasi dee wan sëmbë abi. Fëën mbei a bunu fuu mbei möiti fuu ko ta si di sëmbë di du soni ku u kumafa Jehovah ta si ën (2 Klon. 16:9; Ps. 130:3). Ee u ta si kuma wan sëmbë na abi bunu fasi, nöö hogi nöö woo ta si nëën. Ma ee u ta pakisei taa wa sëmbë abi bunu fasi, söseei ee u ta suku dee fasi dë nëën, nöö woo feni de. Söseei an o taanga da u sö fuu dëën paadon. Wan baaa de kai Jarrod bi taki taa: „An ta taanga da mi sö u mi da wan baaa paadon, te mi tei hii dee bunu fasi fëën dee mi lobi, maaka ku di soni di a du ku mi.”
15. Te u da wan sëmbë paadon, nöö faandi mbei a dë fanöudu fuu piki ën taa u dëën paadon?
15 Wan woto fanöudu soni di u musu du, hën da fuu piki di sëmbë taa u dëën paadon. Faandi mbei a dë fanöudu fuu du di soni dë? Buta pakisei a di soni di sisa Naomi bi taki. A bi taki taa: „Mi manu bi hakisi mi taa: ’I da mi paadon u?’ Hën di mi seeka u jabi buka piki ën taa: ’Aai, mi da i paadon’, hën mi mbei möiti u fan te mi wei, ma bi sa taki dee wöutu dë. Sö mi bi ko fusutan taa ma bi dëën paadon ku hii mi hati. Baka wan pisiten hën mi dou di maaka. Mi bi sa jabi buka piki ën taa: ’Aai, mi da i paadon.’ Di mi piki mi manu taa mi dëën paadon, hën mi si wata pasa nëën wojo. A bi bigi da mi seei di mi bi si fa a bi ko ta fii bunu. A bi ko dë bööböö, nöö miseei bi ta fii bunu tu. Sensi di ten dë, hën mi bigi ko ta futoou ën baka, nöö nöunöu u toona ko dë gaan mati seei kuma fosu.”
16. Andi i lei u di da di u musu ta da sëmbë paadon?
16 Jehovah kë fuu ta da sëmbë paadon (Kol. 3:13). Ma hii fa u sabi di soni dë, tökuseei a sa ta taanga da u fuu da wotowan paadon. Wë hii fa a ta taanga, tökuseei u sa dë seiki taa u sa da wotowan paadon, te wa ta du kuma di soni an hati u, söseei te u ta mbei möiti u hati fuu ko kötö. Te u ta du dee soni aki, nöö woo sa ko ta si soni a wan bunu fasi baka.—Luku di pisi „Dii soni di sa heepi i fii da sëmbë paadon”.
BUTA PAKISEI A DEE WINI DEE I KU WOTOWAN O FENI TE I TA DA SËMBË PAADON
17. Faandi mbei u musu ta da wotowan paadon?
17 Sömëni soni dë di mbei u musu ta da wotowan paadon. Buta pakisei a wantu u de. Di fosu soni, hën da te u ta da sëmbë paadon, nöö u ta lei taa u ta djeesi di Tata fuu di abi tjalihati u sëmbë, söseei a o ta wai ku u (Luk. 6:36). Di u tu soni, hën da u ta lei taa u ta tei ën u bigi taa Jehovah ta da u paadon (Mat. 6:12). Nöö di u dii soni, hën da a ta mbei u abi wan möön bunu gözöntu, söseei a ta mbei u ko wotowan dë mati go dou.
18-19. Andi sa pasa te u ta da sëmbë paadon?
18 Te u ta da sëmbë paadon, nöö u sa feni bunu di wa bi mëni taa u bi o feni. Boo buta pakisei a di woto u Sisa Denise di u bi taki soni fëën a fesi. A bi da di womi di bi naki de ku wagi paadon, hii fa an bi sabi taa di womi dë bi buta taa a bi o kii hënseei baka te de kuutu ën. Ma di di womi ko jei taa Denise dëën paadon, hën di soni bi bigi dëën te an kii hënseei möön. Söseei a bigi lei soni u Bëibel ku dee Jehovah Kotoigi.
19 U sa ta pakisei taa di da di u musu da wotowan paadon da di möön taanga soni di u musu du a u libi. Ma a bunu fuu sabi taa a sa dë wan u dee soni di o mbei u feni gaan bunu (Mat. 5:7). Fëën mbei hii u tuu musu du hii soni di u sa du, fuu ta djeesi Jehovah a di da di a ta da sëmbë paadon.
KANDA 125 „Dee sëmbë dee abi tjalihati u wotowan, o ta dë waiwai”
a So u dee në u di woto aki tooka.
b Te sö wan soni pasa ku wan baaa nasö ku wan sisa, nöö hënseei hën musu luku andi a o du.
c Luku dee kanda aki a jw.org: “Forgive One Another,” “Yep mi fu gi pardon,” ku “Tron mati baka.”
d Te wan sëmbë di tööu ta luku fanafiti soni a di së u manu ku mujëë, nöö a dë wan zöndu, söseei a dë wan gaan hati soni, ma di soni dë an ta da di mujëë nasö di manu u sö wan sëmbë pasi faa booko tööu.