Faandi mbei u musu abi gaan lesipeki da Jehovah?

1-2. Andi u musu du ee u kë fuu ku Jehovah dë gaan mati, kumafa Psalöm 25:14 ta taki?

UN FASI i si kuma i musu abi ee i kë fii ku wan sëmbë musu dë gaan mati go dou? Wë kandë joo taki taa sëmbë di dë mati ku deseei musu lobi deseei, söseei de musu ta heepi deseei. Ma kandë i bi o si kuma a dë fanöudu u de abi gaan lesipeki da deseei u de sa dë mati. Ma di tëkisi u di woto aki ta lei u taa dee sëmbë dee kë dë gaan mati u Jehovah, musu abi „gaan lesipeki” dëën.​—Lesi Psalöm 25:14.

² Aluwasi un longi u ta dini Jehovah, tökuseei hiniwan fuu musu abi gaan lesipeki dëën go dou. Ma andi da di gaan lesipeki di u musu abi da Gadu? Unfa u sa ko abi gaan lesipeki dëën? Andi u sa lei a Obadja, ku di Gaan Mindima de kai Jojada, söseei a Könu Joasi, te a nama ku di gaan lesipeki di u musu abi da Gadu?

ANDI DA DI GAAN LESIPEKI DI U MUSU ABI DA GADU?

3. Konda unfa fëëë sa heepi u?

³ Ee u ta si kuma hogi o miti u, nöö di soni dë sa mbei u fëëë. Di lö fëëë dë sa bunu da u, u di a sa heepi u fuu du soni ku köni. Fëëë ta mbei taa wa go waka zuntu poi ku wan kuun buka. Söseei u di u ta fëëë fuu kisi makei, mbei u ta kule te wan soni o miti u. Te u ta fëëë taa u ku wan sëmbë sa poi, nöö u ta köni fu wa taki soni di o hati ën nasö du soni di o hati ën.

4. Unfa Saatan kë u sëmbë musu ta si Jehovah?

⁴ Saatan kë u sëmbë fëëë Jehovah. A kë u sëmbë si Jehovah kuma wan sëmbë di hati fëën ta dë boonuboonu hii juu, kuma wan sëmbë di ta kë sitaafu sëmbë hii juu, söseei kuma wan sëmbë di soni an ta bunu dëën möönsö, kumafa Elifasi bi taki (Jöpu 4:18, 19). Saatan kë fuu ko ta fëëë Jehovah sö tee ta wa sa dini ën möön. Ee wa kë faa feni u kisi, nöö wa musu ta fëëë Jehovah, ma u musu ta fëëë u du soni di an ta kai ku ën, söseei u musu ta lesipeki ën.

5. Na un ten u sa taki taa wan sëmbë abi gaan lesipeki da Gadu?

⁵ Wan sëmbë di abi gaan lesipeki da Gadu, da wan sëmbë di lobi ën, söseei a dë wan sëmbë di an ta kë du soni di sa mbei hën ku Gadu poi. Di lö „lesipeki” dë Jesosi bi abi da Jehovah (Heb. 5:7). An bi ta lesipeki Jehovah u di a bi ta fëëë taa a o sitaafu ën (Jes. 11:2, 3). Ma a bi lobi ën gaanfa seei, söseei a bi ta kë piki hën buka a soni (Joh. 14:21, 31). Jesosi abi gaan lesipeki da Jehovah u di Jehovah lo’ sëmbë, a köni, a abi makiti, söseei a ta du soni a wan leti fasi. Useei abi gaan lesipeki dëën tu, leti kuma Jesosi. U sabi tu taa a lobi u gaanfa seei, nöö a ta buta mëni a di fasi fa u ta libi ku dee soni dee a ta lei u. Ee u ta piki hën buka, nöö u sa mbei a wai, ma ee wa ta piki hën buka, nöö u sa mbei a tjali.​—Ps. 78:41; Nöng. 27:11.

KO ABI GAAN LESIPEKI DA GADU

6. Andi da wan fasi fa u sa ko abi gaan lesipeki da Jehovah? (Psalöm 34:11)

⁶ Wa ta abi gaan lesipeki da Jehovah te de pai u. Useei musu mbei möiti fuu ko abi ën. (Lesi Psalöm 34:11.) Wan fasi fa u sa ko abi ën, hën da te u ta luku dee soni dee a mbei. U sa si a dee soni dë unfa Gadu köni, unfa a abi makiti, ku unfa a lobi sëmbë tjika. Te u ko si di soni dë, nöö woo ko abi gaan lesipeki dëën, söseei woo lobi ën gaanfa (Lom. 1:20). Wan sisa de kai Adrienne bi taki taa: „Te mi ta luku dee soni dee Jehovah mbei, nöö mi ta si taa a köni tuutuu. Di soni dë ta foondo mi seei, söseei a ta mbei mi ko fusutan taa Jehovah sabi andi mi abi fanöudu tuutuu.” U di di sisa aki bi kai pakisei a di soni dë, mbei a bi taki taa: „Ma kë du wan soni di sa mbei mi ku Jehovah poi. Hën da di Sëmbë di da mi libi.” A bi o bunu fii tei ten di wiki aki, nöö i kai pakisei a wan soni di Jehovah mbei. Di soni aki o heepi i fii ko abi möön lesipeki da Jehovah, söseei fii ko möön lobi ën.​—Ps. 111:2, 3.

7. Unfa begi sa heepi u fuu ko abi gaan lesipeki da Jehovah?

⁷ Wan woto fasi fa u sa ko abi gaan lesipeki da Gadu, hën da te u ta begi hii juu. Möön u ta begi, möön woo ko ta biibi taa Jehovah dë tuutuu. Te u ta hakisi ën faa heepi u te tesi ta miti u, nöö di soni dë ta heepi u fu wa fëëkëtë taa a abi gaan makiti. Te u ta dëën tangi u di a manda di Womi mii fëën ko dëdë da u, nöö u ta toona mëni fa a lobi u tjika. Te u ta begi Jehovah faa heepi u ku wan bookohedi di u abi, nöö di soni dë ta heepi u fu wa fëëkëtë taa a köni tuutuu. Dee lö begi aki ta mbei u ko abi gaan lesipeki da Jehovah, söseei de ta heepi u fu wa du soni di sa mbei u ku ën poi.

8. Andi u sa du sö taa wa lasi di lesipeki di u abi da Gadu?

⁸ Te u ta öndösuku di Bëibel fuu sa lei soni a dee sëmbë dee bi libi bunu a Gadu wojo ku dee an bi libi bunu nëën wojo, nöö wa o lasi di lesipeki di u abi da Jehovah. Boo taki soni u tu dinima u Jehovah di bi hoi deseei nëën. Wan u de da Obadja. A bi ta tei fesi a di wosu u Könu Akab, nöö di wotowan da di Gaan Mindima de kai Jojada. Baka di dë, nöö woo luku andi u sa lei a wan könu u Juda de kai Joasi, di bi bigi dini Jehovah, hën bakaten an dini ën go dou möön.

KO ABI DEGIHATI KUMA OBADJA

9. Unfa di gaan lesipeki di Obadja bi abi da Jehovah bi heepi ën? (1 Könu 18:3, 12)

⁹ Dee fosu soni di di Bëibel ta taki u Obadjab da: „Obadja bi abi gaan lesipeki da Jehovah.” (Lesi 1 Könu 18:3, 12). Unfa di lesipeki di Obadja bi abi da Gadu bi heepi ën? Wë di lesipeki dë bi mbei taa a bi dë u futoou. Fëën mbei di könu bi butëën faa ta luku di könu wosu. (Luku Nehemia 7:2.) Di lesipeki di a bi abi da Gadu bi mbei tu taa a bi ko abi degihati. A bi o abi di fasi dë fanöudu tuutuu. A bi libi a di pisiten di Könu Akab bi ta tii. Di könu aki bi „du möön gaan hogi möön dee könu dee bi tii ufö ën” (1 Kön. 16:30). Boiti di dë, di mujëë u Akab de kai Iseibëli, bi ta dini wan poipoi gadu de kai Baali. Di mujëë aki bi buuse Jehovah sö tee taa a bi pooba u tapa dee sëmbë u di teni-lö könuköndë u de an dini Jehovah möön. A bi kii sömëni u dee tjabukama u Gadu tu (1 Kön. 18:4). Awa, Obadja bi ta dini Jehovah a wan pisiten ka soni bi taanga tuutuu.

10. Andi ta lei taa Obadja bi abi degihati tuutuu?

¹⁰ Unfa Obadja bi lei taa a bi abi degihati tuutuu? Di Iseibëli bi bigi ta suku dee tjabukama u Gadu faa kii de, hën Obadja tei 100 u de go tjubi. A bi ’tjubi 50 u de a wan sitonu baaku, hën a tjubi dee 50 wotowan a wan woto sitonu baaku. Söseei a bi ta tja bëëë ku wata go da de’ (1 Kön. 18:13, 14). Ee sëmbë bi ko jei taa sö Obadja bi du, de bi o kii ën. Wë a musu dë sö taa Obadja bi ta fëëë, söseei taa an bi kë dëdë. Ma Obadja bi lobi Jehovah ku dee dinima fëën möön fa a bi lobi hënseei.

11. Na un futu dee dinima u Jehovah u di ten aki dë kuma Obadja? (Luku di peentje tu.)

¹¹ A di ten aki, sömëni u dee dinima u Jehovah ta libi a köndë ka de tapa di wooko fuu. Dee baaa ku dee sisa aki ta lesipeki lanti, ma de ta dini Jehovah go dou leti kuma Obadja (Mat. 22:21). De ta lei taa de abi gaan lesipeki da Gadu, u di de ta piki hën buka möön gaanfa möön libisëmbë buka (Tjab. 5:29). Fëën mbei de ta paaja di bunu buka go dou, söseei de ta tjubi ta hoi komakandi (Mat. 10:16, 28). De ta mbei hii möiti u dee baaa ku dee sisa u de sa ta feni dee soni dee de abi fanöudu, u de ku Gadu sa dë mati go dou. Luku di woto u wan baaa de kai Henri. Di baaa aki ta libi a wan köndë fu Afiikan, ka de bi tapa di wooko fuu u wan pisiten. Di de bi tapa di wooko fuu a di köndë dë, nöö baaa Henri bi ta tja dee buku fuu go da dee baaa ku dee sisa. A bi taki taa: „Mi da wan sëmbë di ta sen te mi dë a woto sëmbë dendu. Fëën mbei mi dë seiki taa di gaan lesipeki di mi ta mbei möiti u abi da Jehovah, hën bi heepi mi u mi ko abi di degihati di mi bi abi fanöudu.” I si kuma iseei sa abi degihati kuma baaa Henri ö? I sa ko abi ën ee i ta mbei möiti fii ko abi gaan lesipeki da Gadu.

HOI ISEEI A GADU KUMA DI GAAN MINDIMA DE KAI JOJADA

12. Unfa di Gaan Mindima de kai Jojada ku hën mujëë bi lei taa de ta hoi deseei a Jehovah?

¹² Di Gaan Mindima de kai Jojada bi abi gaan lesipeki da Jehovah. Di soni dë bi mbei a bi ta hoi hënseei a Jehovah, ta da wotowan taanga u de dini ën. Di soni dë bi ko dë gbelingbelin u si di di mujëë mii u Iseibëli de kai Atalia bigi tii Juda. Atalia bi puu di tii a sëmbë maun ku taanga, nöö dee sëmbë bi ta fëëë ën. A bi abi hogihati, söseei a bi kë ko abi makiti sö tee taa a bi pooba u kii hii dee mii dee kai ën avo, sö taa a bi sa tii a de kamian! (2 Klon. 22:10, 11) Wan u dee mii dë bi fika a libi, u di di mujëë u Jojada bi heepi ën. Awa, Josabati ku hën manu Jojada bi tjubi Joasi u de an feni ën kii, söseei de bi ta sölugu ën. A sö wan fasi de bi mbei taa wan bakamii u Dafiti bi fika a libi jeti, di bi o sa toon könu. Jojada bi hoi hënseei a Jehovah, nöö an bi mbei Atalia mbei a fëëë.​—Nöng. 29:25.

13. Unfa Jojada bi lei wan pasi möön taa a bi ta hoi hënseei a Jehovah, di Joasi bi abi seibi jaa?

¹³ Di Joasi bi abi seibi jaa, hën Jojada bi lei wan pasi möön taa a bi ta hoi hënseei a Jehovah. A bi pakisei faa du wan soni. Ee soni bi waka kumafa a bi pakisei, nöö Joasi bi o sa toon könu, u di a bi dë wan bakamii u Dafiti di bi abi leti u toon könu. Ma ee soni an bi waka kumafa Jojada bi pakisei, nöö Jojada bi o lasi ën libi. Jehovah bi mbei taa hii soni bi waka bunu. Dee gaan womi ku dee Leifi sëmbë bi heepi Jojada, hën de buta Joasi ko dë könu, hën de mbei sëmbë kii Atalia (2 Klon. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1). Baka di dë, Jojada „bi seti soni u Jehovah, ku di könu, ku dee sëmbë, bi sa mbei wan buka. De bi mbei di buka taa de bi o dë sëmbë u Jehovah go dou” (2 Kön. 11:17). Jojada „bi buta dee sëmbë dee ta hoi wakiti a dee gaandöö u de hoi wakiti a dööbuka u di wosu u Jehovah tu. A sö wan fasi sëmbë di an limbo an bi sa denda go a di wosu”.​—2 Klon. 23:19.

14. Unfa de bi da Jojada gaandi, u di a bi da Jehovah gaandi?

¹⁴ Jehovah bi taki a fesi taa: „Dee sëmbë dee ta da mi gaandi, de mi o da gaandi.” Nöö sö a bi du. A bi paka Jojada (1 Sam. 2:30). A bi mbei sëmbë sikifi dee soni dee Jojada bi du buta a Bëibel u lei u soni (Lom. 15:4). Nöö di Jojada dëdë, hën a dëën wan apaiti gaandi. A bi mbei „de bei ën a di Foto u Dafiti a di kamian ka de bi ta bei dee könu, u di a bi du bunu da dee Isaëli sëmbë, da di tuutuu Gadu, söseei da di wosu u Gadu.”​—2 Klon. 24:15, 16.

15. Andi u sa lei a di woto u Jojada? (Luku di peentje tu.)

¹⁵ Di woto u Jojada sa heepi hii u tuu fuu ko abi gaan lesipeki da Gadu. Dee gaanwomi u kemeente sa djeesi Jojada, te de ta suku fasi hii juu u heepi dee sëmbë u di kemeente (Tjab. 20:28). Di woto u Jojada sa heepi dee baaa ku dee sisa dee ko gaandi kaa u de si taa te de abi gaan lesipeki da Jehovah, söseei te de ta hoi deseei nëën, nöö a sa tei de u de wooko dëën. Jehovah an ta tötö de buta a wan së. Dee njönkuwan sa lei wan soni a di fasi fa Jehovah bi libi ku Jojada. De musu ta lesipeki dee baaa ku dee sisa dee ko gaandi kaa, möönmöön dee ta dini Jehovah sömëni jaa kaa (Nöng. 16:31). Boiti di dë, hii u tuu sa lei wan soni a dee gaan womi ku dee Leifi sëmbë dee bi heepi Jojada. Boo ta wooko makandi ku „dee sëmbë dee ta tei fesi”, ta piki de buka a soni.​—Heb. 13:17.

NA KO DË KUMA KÖNU JOASI

16. Andi ta lei taa Könu Joasi an bi abi wan taanga biibi?

¹⁶ Jojada bi heepi könu Joasi faa du soni a wan bunu fasi (2 Kön. 12:2). Fëën mbei di a bi njönku, a bi ta kë du soni di ta kai ku Jehovah. Ma di Jojada dëdë, hën Joasi ko ta haika dee hedima u Juda dee bi bia baka da Jehovah. Andi bi ko pasa? Hën ku dee sëmbë dee a bi ta tii bi „bigi dini santa posu ku poipoi gadu” (2 Klon. 24:4, 17, 18). Di soni dë bi hati Jehovah gaanfa seei. Ma tökuseei a „bi ta manda tjabukama go a de u heepi de . . . , ma de an bi ta haika”. Na di mii u Jojada de kai Sakaliasic seei de bi kë haika. Hii fa Sakaliasi bi dë Joasi tata sisa mii, söseei hii fa a bi dë wan tjabukama u Jehovah ku wan mindima, tökuseei de an bi kë haikëën. Ma na di dë nöö. Könu Joasi bi mbei de kii Sakaliasi, hii fa Sakaliasi mama ku hën tata bi heepi ën u sëmbë an feni ën kii.​—2 Klon. 22:11; 24:19-22.

17. Unfa soni bi waka da Joasi?

¹⁷ Joasi an bi ko ta lesipeki Jehovah möön, nöö di soni dë bi mbei hogi miti ën. Jehovah bi taki taa: „Dee sëmbë dee ta sösö mi, ma o si de u soni” (1 Sam. 2:30). Bakaten wan piki kulupu sodati u Silia bi feti wini di „gaan kulupu sodati” u Joasi, hën de da Joasi „gaan makei”. Di dee sëmbë u Silia toona go, hën dee futuboi u Joasi seei kii ën, u di a bi kii Sakaliasi. U di di könu aki bi abi hogihati, mbei de an bi pena bei ën „a di kamian ka de bi ta bei dee könu”.​—2 Klon. 24:23-25.

18. Andi sa heepi u fu wa ko dë kuma Joasi, te u luku Jelemia 17:7, 8?

¹⁸ Andi u sa lei a di fasi fa Joasi bi du soni? Wë u sa taki taa a bi dë kuma wan pau di di lutu fëën an go fundu a goon basu, söseei di bi abi wan ahala fanöudu u hoi ën be an kai. Jojada bi dë kuma di ahala, nöö dee sëmbë dee bi bia baka da Jehovah, bi dë kuma di ventu. Di di sëmbë di bi ta hoi ën ko dëdë, hën di ventu böö ën tuwë. Di soni aki ta lei u taa wa musu ta piki Gadu buka, u di dee famii fuu ku dee sëmbë u di kemeente ta piki Gadu buka. Ee u kë fuu ku Jehovah dë mati go dou, nöö u musu ta mbei möiti fuu ko lobi ën, söseei fuu ko abi gaan lesipeki dëën. Hën da u musu ta begi, ta lei soni u Bëibel, ta kai pakisei a dee soni dee u ta lei.​—Lesi Jelemia 17:7, 8; Kol. 2:6, 7.

19. Andi Jehovah ta hakisi u fuu du?

¹⁹ Jehovah an ta hakisi u fuu du hia soni poi. Di soni di a ta hakisi u fuu du sikifi a Peleikima 12:13. A ta taki dë taa: „Lesipeki di tuutuu Gadu, nöö i hoi dee wëti fëën, biga di soni dë da di soni di libisëmbë musu du.” Te u abi gaan lesipeki da Gadu, nöö woo sa hoi dou aluwasi andi ta pasa, leti kuma Jojada. Na wan soni o sa mbei u ku Jehovah poi.