«Довари тамоми замин» ҳамеша одилона амал мекунад

1. Иброҳим ба чӣ боварӣ дошт? (Ба расми аввали мақола нигаред.)

«ОЁ ДОВАРИ тамоми замин аз рӯи адл амал нахоҳад кард?» (Ҳас. 18:25). Бо ин савол Иброҳим боварии пурраашро ба он ки Яҳува нисбати Садӯм ва Амӯро аз рӯи адолат амал мекунад, нишон дод. Иброҳим аниқ медонист, ки Яҳува ҳеҷ вақт беадолатона амал карда «одилро бо шарир» нест намекунад. Ин амал ба Иброҳим ғайриимкон метофт. Қариб 400 сол пас Яҳува дар бораи Худаш гуфт: «Ӯ Кӯҳпора аст, амалиёти Ӯ комил аст, зеро ки ҳамаи роҳҳои Ӯ одилона аст; Ӯ Худои амин аст ва ноинсофӣ надорад, Ӯ одил ва ҳаққонист» (Такр. Ш. 31:19; 32:4).

2. Чаро гуфтан мумкин аст, ки Яҳува беадолатона амал намекунад?

² Чаро Иброҳим сахт боварӣ дошт, ки Яҳува ҳамеша одилона ҳукм мекунад? Чунки Яҳува намунаи бузурги адлу инсоф аст. Калимаҳои иброние, ки чун «адл» ва «инсоф» омадаанд, дар Навиштаҳои Ибронӣ одатан якҷоя истифода шудаанд. Аслан, ин калимаҳо аз ҳам сахт фарқ намекунанд. Агар Яҳува меъёрҳои адлу инсофро муқаррар карда бошад, пас, қарорҳое ки Ӯ мебарорад, ҳамеша одилонаанд. Илова бар ин, дар Китоби Муқаддас гуфта шудааст, ки «Ӯ адл ва инсофро дӯст медорад» (Заб. 32:5).

3. Дар бораи беадолатии ин дунё мисол оред.

³ Одамони самимӣ аз донистани он ки Яҳува ҳамеша аз рӯи адолат амал мекунад, тасаллӣ меёбанд. Чунки баъзан онҳо аз беадолатӣ сахт азоб мекашанд. Масалан, баъзе одамон беадолатона ҳукм шуда аз озодӣ маҳрум шуданд. Танҳо пас аз даҳсолаҳо, баъди аз нав дида баромадани парвандаи судӣ бо истифодаи усулҳои махсус (дактилоскопияи генетикӣ), онҳоро озод карданд. Ин гуна беадолатӣ шахсро рӯҳафтода ва ҳатто ғазаболуд карда метавонад. Вале Шоҳидони Яҳува бо дигар намуди беадолатӣ рӯ ба рӯ шуда метавонанд, ки паси сар карданаш душвортар аст.

ДАР ҶАМЪОМАД

4. Чӣ тавр имони шумо озмуда шуда метавонад?

⁴ Мо чун Шоҳидони Яҳува ҳайрон намешавем, ки берун аз ҷамъомад бо мо беадолатона амал карда метавонанд. Лекин вақте дар ҷамъомад нисбати мо ё дигарон беадолатона рафтор мекунанд, имонамон озмуда мешавад. Агар баъзеҳо дар ҷамъомад нисбати шумо нодуруст амал кунанд, шумо чӣ кор мекунед? Ё агар ҳамимоне дар масъалаҳои корӣ бо шумо беинсофона амал кунад-чӣ? Оё шумо мегузоред, ки ин муносибататонро бо Яҳува вайрон кунад?

5. Вақте ҳамимонон беадолатона рафтор мекунанд, чаро мо ҳайрон намешавем?

⁵ Мо нокомилем ва ба гуноҳ майл дорем, барои ҳамин ҳеҷ ҷойи ҳайратовар нест, ки мо баъзан дар ҷамъомад бо беадолатӣ рӯ ба рӯ мешавем ё худамон бо дигарон чунин амал мекунем (1 Юҳ. 1:8). Ҳарчанд ин хел ҳолатҳо кам рӯй диҳанд ҳам, мо намегузорем, ки он муносибатамонро бо Яҳува вайрон кунад. Яҳува дар Китоби Муқаддас маслиҳатҳои амалӣ додааст. Онҳо ба мо ёрӣ мерасонанд, то дар мавридҳое, ки ҳамимонон бо мо беадолатона рафтор мекунанд, имонамонро қавӣ нигоҳ дорем (Заб. 54:13–15).

6, 7. Бародаре бо кадом беадолатӣ рӯ ба рӯ шуд ва чӣ барои паси сар кардани ин душворӣ ба ӯ кӯмак кард?

⁶ Биёед мисоли бародар Вилли Дилро дида мебароем. Аз соли 1931 сар карда бародар Вилли дар Байт-Или Берн (Швейтсария) хизмат мекард. Соли 1946 ӯро ба синфи ҳаштуми Мактаби Ҷилъод, ки дар Ню-Йорк (ИМА) буд, таклиф карданд. Баъд аз хатм ӯро ба Швейтсария чун нозири ноҳиявӣ таъйин намуданд. Дар тарҷумаи ҳоли худ бародар Вилли мегӯяд: «Моҳи майи соли 1949 ман ба филиали Берн навиштам, ки ман оиладор шуданиам». Аз филиал чунин ҷавоб омад: «Пас, танҳо чун пешрави доимӣ хизмат карда метавонӣ». Бародар Вилли мефаҳмонад: «Ба ман иҷозат намедоданд, ки бо нутқ баромад кунам... Бисёриҳо бо мо чун бо шахсони аз ҷамъомад хориҷшуда муносибат мекарданд».

⁷ Бародар Вилли дар ин вазъият чӣ кор кард? Ӯ мегӯяд: «Мо медонистем, ки оиладоршавӣ ягон принсипу қонуни Китоби Муқаддасро вайрон намекунад, барои ҳамин дар дуо ба Яҳува такя карда бори диламонро ба Ӯ партофтем». Охиру оқибат назари нодуруст нисбати издивоҷ, ки беадолатиро ба амал овард, ислоҳ карда шуд ва бародар Вилли мисли пештара нозири ноҳиявӣ шуд. Ба Яҳува вафодор монда ӯ соҳиби баракатҳои бисёр гаштa. Хуб мебуд агар мо ба худ саволҳои зеринро диҳем: «Агар ман бо чунин беадолатӣ рӯ ба рӯ шавам, мисли ин бародар рафтор карда метавонам? Оё ман Яҳуваро пурсаброна интизор мешавам ё ин ки ҳалли масъаларо ба дасти худам мегирам?» (Мас. 11:2; Мико 7:7-ро хонед.)

8. Чаро шумо хулосаи нодуруст бароварда метавонед, ки нисбати шумо ё дигар кас беадолатона рафтор карданд?

⁸ Аз тарафи дигар шумо хулосаи нодуруст бароварда, фикр карда метавонед, ки бо шумо ё дигар аъзои ҷамъомад беадолатона рафтор карданд. Ин аз сабаби нокомилӣ ё пурра надонистани масъала рӯй дода метавонад. Ба ҳар ҳол, хоҳ мо масъаларо пурра донем, хоҳ не, ба Яҳува вафодор мондан ва дар дуо такя кардан ба мо кӯмак мерасонад, ки ҳеҷ гоҳ «аз Худованд гиламанд» нашавем. (Масалҳо 19:3-ро хонед.)

9. Мо дар ин мақола ва мақолаи навбатӣ кадом мисолҳоро дида мебароем?

⁹ Биёед се мисолеро дида бароем, ки чӣ тавр одамони худотарс дар замонҳои пеш аз беадолатӣ азоб мекашиданд. Дар ин мақола мо мисоли Юсуфро дида мебароем. Дар мақолаи навбатӣ бошад, мо муносибати Яҳуваро ба шоҳи Исроил — Аҳъоб, ва воқеаеро, ки бо ҳаввории Петрус дар Антиёхияи арамӣ рӯй дода буд, дида мебароем. Дар вақти муҳокимаи ин мисолҳо аҳамият диҳед, ки ҳангоми бо беадолатӣ рӯ ба рӯ шудан чӣ ба шумо кӯмак мерасонад, ки бо Яҳува муносибати наздикро нигоҳ дошта рӯҳан устувор монед.

ЮСУФ БО БЕАДОЛАТӢ РӮ БА РӮ ШУД

10, 11. а) Юсуф бо чӣ гуна беадолатӣ рӯ ба рӯ шуд? б) Ҳангоми дар маҳбас буданаш ӯ чӣ имконият пайдо кард?

¹⁰ Юсуф, ки ходими содиқи Яҳува буд, на аз дасти ягон одами бегона, балки аз дасти бародарони худ азоб кашид. Вақте ки Юсуф ҷавон буд, бародаронаш ӯро ба ғуломӣ фурӯхтанд. Сипас ӯ ба Миср бурда шуд (Ҳас. 37:23–28; 42:21). Баъдтар дар ин давлати бегона ӯро тӯҳмат карда ҳабс намуданд (Ҳас. 39:17–20). Ӯ дар ғуломӣ ва баъдтар дар маҳбас қариб 13 сол азоб кашид. Мо низ бо беадолатӣ аз тарафи ҳамимонон рӯ ба рӯ шуда метавонем. Пас, мо аз мисоли Юсуф чӣ дарс мегирем?

¹¹ Юсуф имконият пайдо кард, ки дар бораи ин вазъияташ ба шахсе, ки ҳамроҳаш дар маҳбас буд, нақл кунад. Ин шахс пештар дар дарбори подшоҳ чун сарсоқӣ хизмат мекард. Рӯзе сарсоқӣ хоб дид ва Юсуф маънои хоби ӯро фаҳмонд. Юсуф ба сарсоқӣ гуфт, ки ӯро ба кори пештарааш бармегардонанд. Вақте Юсуф бо кӯмаки Худо маънои ин хобро мефаҳмонд, ӯ ин имкониятро истифода бурда дар бораи вазъияти худаш нақл кард. Мо на танҳо аз он чизе ки Юсуф гуфт, балки ҳамчунин аз он чизе ки нагуфт, дарс гирифта метавонем (Ҳас. 40:5–13).

12, 13. а) Чӣ нишон медиҳад, ки Юсуф нисбати беадолатии бо ӯ рӯй дода бепарво набуд? б) Юсуф ба сарсоқӣ дар бораи чӣ нагуфт?

¹² Ҳастӣ 40:14, 15-ро хонед. Дар ин оятҳо Юсуф мегӯяд, ки ӯ «дуздида шуд». Аз ин маълум мешавад, ки нисбати ӯ беадолатӣ карданд. Ҳамчунин Юсуф қайд кард, ки ӯро бесабаб ҳабс карданд. Барои ҳамин Юсуф аз сарсоқӣ хоҳиш кард, ки дар бораи вазъияти ӯ ба фиръавн нақл кунад. Бо чӣ мақсад? Юсуф мефаҳмонад: «Маро аз ин хона берун овар».

¹³ Оё ин суханон нишон медиҳанд, ки Юсуф ба беадолатие, ки нисбаташ карданд, бепарво буд? Албатта, не. Вай нағз медонист, ки ба ӯ якчанд бор беадолатӣ карданд. Юсуф ба сарсоқӣ, ки шояд ба ӯ ёрдам карда метавонист, вазъияташро аниқу равшан фаҳмонд. Лекин аҳамият диҳед, ки дар ягон ҷои Навиштаҳо гуфта нашудааст, ки Юсуф ба фиръавн ё каси дигар гуфт, ки айнан бародаронаш бо ӯ чунин карданд. Вақте ки бародаронаш ба Миср омаданд ва бо Юсуф оштӣ шуданд, фиръавн онҳоро пешвоз гирифт ва барояшон замини беҳтарини Мисрро дод (Ҳас. 45:16–20).

14. Чӣ ба мо ёрдам мекунад, ки дар ҷамъомад бо беадолатӣ рӯ ба рӯ шуда касеро ғайбат накунем?

¹⁴ Ҳатто агар чунин тобад, ки бо мо беадолатона рафтор карданд, мо набояд касеро айбдор карда ғайбат кунем. Албатта, аз пирон кӯмак пурсидан ва ба онҳо дар бораи ҳамимоне, ки хатогии ҷиддӣ кардааст, гуфтан нодуруст нест (Ибд. 5:1). Лекин дар бисёр вазъиятҳое, ки ин қадар ҷиддӣ нест, беҳтар мебуд, ки нофаҳмиро бе иштироки пирон ҳал кунем. (Матто 5:23, 24 ва 18:15-ро хонед.) Мо ин масъаларо мувофиқи маслиҳати Китоби Муқаддас ҳал карда метавонем. Баъзан пас аз чанде мо мефаҳмем, ки дар асл бо мо беадолатона рафтор накардаанд. Он вақт мо сахт хурсанд мешавем, ки бародар ё хоҳарро тӯҳмат накардем! Фаромӯш накунед, ки хоҳ мо ҳақ бошем, хоҳ не, ғайбат ҳеҷ гоҳ барои ҳалли масъала ёрдам намекунад. Вафодорӣ ба Яҳува ва бародарону хоҳарон моро аз ин гуна хатогӣ эмин медорад. Забурнавис дар бораи «касе ки дар рафтораш беайб» аст, гап зада қайд кард, ки чунин шахс ба ёри худ тӯҳмат ё бадӣ намекунад ва дар бадгӯйии дӯсти худ шарик намешавад (Заб. 14:2, 3; Яъқ. 3:5).

ЧИЗИ МУҲИМТАРИНРО ФАРОМӮШ НАКУНЕД

15. Чӣ ба Юсуф кӯмак кард, ки соҳиби баракатҳо гардад?

¹⁵ Мо аз муносибате, ки Юсуф бо Яҳува дошт, дарси муҳим гирифта метавонем. Дар давоми 13 соли озмоиши сахт Юсуф нишон дод, ки ӯ ба ҳама чиз бо чашми Яҳува нигоҳ мекунад (Ҳас. 45:5–8). Вай ягон бор Яҳуваро барои вазъияти душвораш айбдор накард. Юсуф албатта беадолатии дар ҳаёташ шударо фаромӯш намекард, лекин вай нагузошт, ки ин душвориҳо дилашро сахт кунанд. Аз ҳама муҳимаш ӯ нагузошт, ки нокомилӣ ва кори нодурусти дигарон муносибати ӯро бо Яҳува вайрон кунанд. Азбаски Юсуф ба Худо вафодор монд, Яҳува ин беадолатиро ҳал карда ӯ ва оилаашро баракат дод.

16. Агар мо бо беадолатӣ рӯ ба рӯ шавем, бояд чӣ кор кунем ва чаро?

¹⁶ Ба ин монанд, мо бояд муносибати бо Яҳува доштаамонро қадр кунем. Мо набояд гузорем, ки нокомилии бародарону хоҳарон моро аз Яҳува дур созад (Рум. 8:38, 39). Вақте ҳамимонамон бо мо беадолатона рафтор мекунад, биёед мисли Юсуф ба Яҳува наздиктар шуда ба вазъият бо чашми Ӯ нигоҳ кунем. Агар мо мувофиқи маслиҳати Китоби Муқаддас амал намуда, ҳар кори аз дастамон меомадаро карда бошем, хуб мебуд, ки ин масъаларо ба дасти Яҳува супорем ва бовар кунем, ки Ӯ онро дар вақташ ҳал мекунад.

БА «ДОВАРИ ТАМОМИ ЗАМИН» ТАКЯ КУНЕД

17. Чӣ тавр мо бовариамонро ба «Довари тамоми замин» нишон дода метавонем?

¹⁷ То он даме ки мо дар ин ҷаҳон зиндагӣ мекунем, бо беадолатӣ рӯ ба рӯ шуда метавонем. Баъзан ҳамимонон бо шумо ё шахси наздикатон беадолатона рафтор карда метавонанд. Дар ин хел мавридҳо нагузоред, ки ягон чиз муносибати шуморо бо Яҳува вайрон кунад (Заб. 118:165). Ба ҷойи ин биёед ба ходимони содиқи Худо пайравӣ намуда ба Яҳува вафодор монем ва дар дуо ба Ӯ такя кунем. Ҳамзамон мо бояд иқрор шавем, ки ҳама чизро дониста наметавонем ва аз сабаби нокомилии худ шояд ягон чизро нодуруст мефаҳмем. Чи хеле ки аз мисоли Юсуф фаҳмидем, мо набояд касеро ғайбат кунем, чунки ин вазъиятро аз будаш бадтар месозад. Дар охир ба ҷои якравона вазъиятро ба дасти худ гирифтан, биёед бо азми қавӣ ба Яҳува вафодор бошем ва пурсаброна вақтеро интизор шавем, ки Ӯ ин масъаларо ҳал мекунад. Чунин карда, мо писанди Яҳува мешавем ва мисли Юсуф соҳиби баракатҳо мегардем. Мо боварии комил дошта метавонем, ки Яҳува «Довари тамоми замин» ҳамеша дуруст амал мекунад ва «ҳамаи роҳҳои Ӯ одилона аст» (Ҳас. 18:25; Такр. Ш. 32:4).

18. Мо дар мақолаи навбатӣ чиро дида мебароем?

¹⁸ Дар мақолаи навбатӣ мо боз ду мисолеро дида мебароем, ки чӣ тавр дар замонҳои пеш дар байни ходимони Яҳува беадолатӣ дида мешуд. Ин мисолҳо нишон медиҳанд, ки чӣ тавр фурӯтанӣ ва бахшидани касе бо нуқтаи назари Яҳува нисбати адолат вобаста аст.