BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w12 3/15 lk. 25-29
  • Tatendake ‘diangɔ diakatatshike l’ɔkɔngɔ’

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Tatendake ‘diangɔ diakatatshike l’ɔkɔngɔ’
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2012
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • LƆSƐNƆ LA DIMƐNA LAKI LA SO NTONDO
  • AWUI WAKATAYAHOMBIA
  • AWUI WA KƆLƆ WAKATOKOMƐ
  • ‘Endaka tɛɛ’ otsha lo nshi yayaye
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2020
  • Ondjele—Kakɔna kalɔmba dui sɔ?
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2018
  • Tohɔ wadi aki Lɔta
    Wetshelo wakokayɛ nkondja oma lo Bible
  • Nyohɔ wadi a Lɔta
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2018
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2012
w12 3/15 lk. 25-29

Tatendake ‘diangɔ diakatatshike l’ɔkɔngɔ’

‘Ndoko onto lambodja lonya lande lo loongo lakotola ngɔmbɛ ndo lenda diangɔ diakandatshike l’ɔkɔngɔ lakoka mbɔtɔ lo Diolelo diaki Nzambi.’—LUKA 9:62.

NGANDE WAYOYOKADIMOLA?

Lande na kahombaso ‘mbohɔ wadi aki Lɔta’?

Naa awui asato wahombaso mbewɔ?

Ahombaso nsala dia sho ntetemala nkɛndakɛnda kâmɛ l’okongamelo waki Jehowa?

1. Ɔhɛmwɛlɔ akɔna wakasha Yeso, ndo dimbola diakɔna diambɔma?

“NYUHO wadi a Lota.” (Luka 17:32) Kânga mbambeta ɛnɔnyi 2 000 wakasha Yeso ɔhɛmwɛlɔ ɔsɔ, vɔ wekekɔ ohomba le so. Ko kakɔna kakandalange mbuta etena kakandasha ɔhɛmwɛlɔ ɔsɔ? Ampokami ande w’ase Juda komonga l’ohomba w’elembetshielo efula wendana la dikambo sɔ nɛ dia vɔ wakeyaka kɛnɛ kakakomɛ wadi aki Lɔta. Etena kakandatalawɔka kâmɛ la nkumbo kande dia ntomba oma l’osomba wa Sɔdɔma, nde akɛwɔ l’ɔkɔngɔ ndo akahilɔ ekundji ka lɛhɔ.—Adia Etatelu 19:17, 26.

2. Lande na ondo kakɛwɔ wadi aki Lɔta l’ɔkɔngɔ, ndo kakɔna kakôkomɛ?

2 Lande na kakɛwɔ wadi aki Lɔta l’ɔkɔngɔ? Onde dia menda kɛnɛ keta l’ɔkɔngɔ? L’ɔtɛ wakinde komonga la mbetawɔ le Nzambi? Ko kana l’ɔtɛ wa lokema la diangɔ diakatshikala l’osomba wa Sɔdɔma? (Luka 17:31) Oyadi ɔkɔkɔ akɔna wakôtshutshuya dia mbɛwɔ l’ɔkɔngɔ, nde akadiakema l’ɔtɛ wakinde komonga l’okitanyiya. Ekɔ mɛtɛ dui dia kandji lo woho wakandadiakema lushi lakɔ lâmɛ l’atshi wa kɔlɔ waki l’osomba wa Sɔdɔma la Ngɔmɔra. Ɔnkɔnɛ, Yeso aki mɛtɛ l’ɔkɔkɔ w’oshika wa mbuta ɔnɛ: “Nyuho wadi a Lota.”

3. Lande na kakate Yeso dia hatohombe mbɛwɔ l’ɔkɔngɔ lo yoho ya didjidji?

3 Sho lawɔ tekɔ lo nsɛna l’etena kele ekɔ ohomba diaha sho mbɛwɔ l’ɔkɔngɔ lo yoho ya didjidji. Yeso akatɔtɔmiya dui sɔ etena kakandakadimolaka pami kɛmɔtshi kakawombola dia kana nde kokaka talaki nkumbo kande dia ndjokoma ombeki ande. Nde akawotɛ ate: ‘Ndoko onto lambodja lonya lande lo loongo lakotola ngɔmbɛ ndo lenda diangɔ diakandatshike l’ɔkɔngɔ lakoka mbɔtɔ lo Diolelo diaki Nzambi.’ (Luka 9:62) Onde okadimwelo wakasha Yeso ɔsɔ mɛnyaka dia nde aki kanga awui wolo? Ndoko nɛ dia nde akeyaka dia ɔsɔ aki paka tɛkɛ nɛndɛ diaha nde nkoma ombeki ande. Yeso akɔshi dia pami kɛsɔ akende ‘diangɔ diakandatshike l’ɔkɔngɔ.’ Onde ekɔ dimɛna di’onto latafuse menda yema diangɔ diakandatshiki l’ɔkɔngɔ kana nkitsha loongo la nkɛtɛ ko ntatɛ mbɛwɛwa ahole akina? Ndoko nɛ dia onto la ngasɔ ayekola yimba yande oma l’olimu ande ndo howokamba efula.

4. Lo na ahombaso mbika washo aso?

4 Lo dihole dia mbohɔka kɛnɛ kakatatshike l’ɔkɔngɔ, sho pombaka mbika washo aso l’akambo wele la ntondo. Dui sɔ mɛnyama hwe lo Tukedi 4:25 nɛ dia divɛsa diakɔ mbutaka ɔnɛ: “Ashu aye wendaki utsha la ntundu, ndu toki yaye yasimbo too.”

5. Naa ɔkɔkɔ wahatahombe nkaloya washo lo diangɔ diakatatshike l’ɔkɔngɔ?

5 Tekɔ l’ɔkɔkɔ w’oshika wahatahombe nkaloya washo lo diangɔ diakatatshike l’ɔkɔngɔ. Naa ɔkɔkɔ akɔ? Tekɔ lo nsɛna lo “nshi y’ekumelu.” (2 Tim. 3:1) Elanyelo kayaye holanya paka osomba ɔtɔi kana ehende eto, koko tɔ mendanaka l’andja w’otondo. Ko kakɔna kahombaso nsala diaha kɛnɛ kakakomɛ wadi aki Lɔta ndjotokomɛ? Ntondotondo, sho pombaka teyi diangɔ dimɔtshi diakatatshike l’ɔkɔngɔ diakokaso pembama dia nkaloya washo lɔkɔ. (2 Kor. 2:11) Naa diangɔ diakɔ ndo ngande wakokaso mbewɔ dia nkaloya washo lɔkɔ?

LƆSƐNƆ LA DIMƐNA LAKI LA SO NTONDO

6. Ngande wakokaso ndjakesa?

6 Dui dimɔtshi diakoka monga tshondo ya wâle le so ele nkaloya washo lo lɔsɛnɔ la dimɛna laki la so ntondo. Koko, sho mbeyaka ndjakesa lo tena dimɔtshi. Aha la mbeya, sho mbeyaka mɔndja ekakatanu waki la so lo nshi yakete ko ndeka mɛnya paka ɛngɛnɔngɛnɔ waki la so lo mbidja oshimu esɔ lɔkɔ. Dui sɔ mbeyaka ndjotokonya dia nkombola lɔsɛnɔ lakatasɛnaka ntondo. Koko Bible tewolaka ɔnɛ: “Tumbulaki wati: Okoko wana wakaleki nshi ya ntundu nshi nye ololo? Ne dia aha uma lu yimba kambulaye umbula oso.” (Und. 7:10) Lande na kele ekanelo kɛsɔ bu dimɛna?

7-9. a) Kakɔna kakasalɛ Jehowa ase Isariyɛlɛ l’Edjibito? b) Lande na kakawahombe ngɛnangɛna? c) L’ɔtɛ a na wakawayakiyanya ndo wakawangunaguna?

7 Tende yema kɛnɛ kakakomɛ ase Isariyɛlɛ. Kânga mbakawɔsamaka oko angɛndangɛnda lo wodja w’Edjibito l’ɔkɔngɔ wa vɔ nkoma lɛkɔ, ase Edjibito wakayɔsɛna l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yɔsɛfu “wakakitsha ewandji ladiku diawo [ase Isariyɛlɛ], dia mbasuya la tumu ya wulu.” (Etum. 1:11) Ase Edjibito wakakombola mbadiaka tshɛ. (Etum. 1:15, 16, 22) Diakɔ diakatɛ Jehowa Mɔsɛ ate: “Dimi lambena asui a wudja ami weli l’Edjibitu. Lambuka tukuku tawo t’alelu, dikambu dia embuledi watâsuyaka. Lambeya ndu toshoko tawo.”—Etum. 3:7.

8 Ande ɔngɛnɔngɛnɔ waki l’ase Isariyɛlɛ etena kakawatombe oma lo lɔhɔmbɔ l’Edjibito lee! Vɔ wakɛnyi wolo wa mamba waki Jehowa etena kakandahɛnyahɛnya Farawɔ kâmɛ l’ase Edjibito akina lo mbatomɛ asui dikumi. (Adia Etumbelu 6:1, 6, 7.) Lo mɛtɛ, ase Edjibito wakakimɔ ase Isariyɛlɛ oma lo lɔhɔmbɔ, wakâlɔmbɛ dia vɔ ntshɔ aha la ntshimbatshimba ndo wakawasha paonyi la fɛsa efula ndo anto wakayota ɔnɛ ase Isariyɛlɛ “wakata[wa]manedi diango.” (Etum. 12:33-36) Ndo nto, ase Isariyɛlɛ mɛtɛ wakangɛnangɛna etena kakawɛnyi woho wakadiakema Farawɔ nde l’alembe ande lo ndjale ka Beela. (Etum. 14:30, 31) Lo mɛtɛ, dui sɔ diakakeketsha mbetawɔ kawɔ.

9 Ndjaka oko kashi, yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa vɔ ntshungɔ lo yoho ya dihindo shɔ, amɔtshi l’atei awɔ wakatatɛ ndjakiyanya ndo ngunanguna l’ɔtɛ wa mbo ya ndɛ. Vɔ komonga nto l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo kɛnɛ kakawashaka Jehowa ndo wakatatɛ ngunanguna ɔnɛ: “Shu mbuhoka nsi yakatalekaka l’Edjibitu olele, ndu sele, amoke, vole, atungulu, la shongo ya mbudi. Kakiane alimba asu wambonda, nduku engo kekina k’ololo, tshikima mana nye tshu.” (Wal. 11:5, 6) Avɛsa anɛ mɛnyaka dia vɔ wakayongaka l’ekanelo ka kɔlɔ ndo wakayokombola nkalola l’Edjibito lɛnɛ akawadiɛnɛka. (Wal. 14:2-4) Lam’ele ase Isariyɛlɛ wakayokaloyaka washo lo diangɔ diakawatshike l’ɔkɔngɔ, Jehowa akâsɛkɛ.—Wal. 11:10.

10. Wetshelo akɔna wakondjaso oma l’ɔkɔndɔ w’ase Isariyɛlɛ?

10 Wetshelo akɔna wakondjaso oma l’ɔkɔndɔ ɔsɔ? Etena kahomanaso l’ekakatanu, tatokaloyake washo lo lɔsɛnɔ la dimɛna laki la so ntondo. Kânga mbele kema kɔlɔ nkana yimba lo wetshelo wakatakondja oma l’awui amɔtshi wakatokomɛ lo nshi yakete kana mbohɔ awui amɔtshi w’amɛna, sho pombaka monga la wɛdimo. Naka hatongi la wɛdimo, kete tayoyokoma lo tembaka ekakatanu wele la so wonya tshɛ ndo ndjokombola lɔsɛnɔ laki la so ntondo.—Adia 2 Petero 2:20-22.

AWUI WAKATAYAHOMBIA

11. Lande na kayoyatshumoyaka anto amɔtshi l’ɔtɛ w’akambo wakawayahombia?

11 Lonyangu ko, anto amɔtshi kaloyaka washo l’awui wakawayahombia ndo ndjatshumoyaka l’ɔtɛ wakiwɔ kombasala. Mbeyaka monga ko wɛ aki l’akoka wa mbɔtɔ kalasa y’adidi, nkoma onto la woke, nkondja falanga efula, koko wɛ akayahombia akambo asɔ tshɛ. Ndo nto, anangɛso l’akadiyɛso efula wakatshike elimu wakawâfutaka falanga efula. Koko amboyɛnama dia kânga mbambeta ɛnɔnyi efula, ekomelo kataye tsho. Onde wɛ ndjokanaka yimba lo woho w’onto wotoyonga otondonga wɛ kondjahombia awui asɔ?

12. Ngande wakɔshi Paulo diangɔ diakandatshike l’ɔkɔngɔ?

12 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akayahombia akambo efula dia nde nkoma ombeki wa Kristo. (Fil. 3:4-6) Ko kakɔna kakandasale la diangɔ diakandatshike l’ɔkɔngɔ? Nde totɛka ɔnɛ: ‘Akambo waki la wahɔ le mi, laketawɔ mbatshika l’ɔtɛ wa Kristo. Eelo, dimi mbɔsaka nto di’akambo tshɛ wekɔ oshishelo le mi l’ɔtɛ wa nɛmɔ di’efula diele l’ewo ka Kristo Yeso Nkumɛmi. L’ɔtɛ ande mbakametawɔ nshisha akambo tshɛ ndo dimi mbaɔsaka oko tota dia mindo dia dimi nkondja Kristo.’a (Fil. 3:7, 8) Oko watokashaka onto diangɔ dia mindo lo dâla ko diohɛ, Paulo kondjatshumoya kânga yema l’ɔtɛ wa diangɔ diakandayahombia ndo nde akadiɔsaka oko diangɔ di’anyanya.

13, 14. Ngande wakokaso ndjela ɛnyɛlɔ ka Paulo?

13 Kakɔna kakoka tokimanyiya naka tambotatɛ ndjatshumoya l’ɔtɛ w’akambo wakatayahombia? Kɛnɛ kayotokimanyiya ele ndjela ɛnyɛlɔ ka Paulo. Ngande wakokaso nsala dui sɔ? Ele lo menda nɛmɔ diele la kɛnɛ kambotokondja. Taya la diɔtɔnganelo dia dimɛna lam’asaso la Jehowa ndo taya ekambi ande wa kɔlamelo. (Heb. 6:10) Onde lomombo la l’emunyi lakoka andja ɔnɛ tosha kokaka mbɛdima kânga yema tshitshɛ la lɔsɛnɔ la dimɛna layonga la so l’andja w’oyoyo?—Adia Mako 10:28-30.

14 Oma lâsɔ, Paulo akayota dui dimɔtshi diakoka tokimanyiya dia nama kɔlamelo yaso. Nde akate ate dimi “lambuhela akambu wa l’okongo, lambokolamela utsha lu akambu weli la ntundu.” (Fil. 3:13) Lo ndjela divɛsa nɛ, Paulo akatɛkɛta di’awui ahende w’ohomba wahombaso nsala. Dui dia ntondo ele, sho pombaka mbohɛ akambo wakatatshike l’ɔkɔngɔ ndo aha mbetsha wenya aso dia ndjakiyanya l’ɔtɛ w’akambo akɔ. Dui dia hende ele, l’ɛnyɛlɔ k’osaki wa lowango laka washo lo dihole diatandatshu, sho pombaka ntetemala mbika washo aso l’akambo wele la ntondo.

15. Wetshelo akɔna wayotokondja naka sho nkana yimba la bɛnyɛlɔ di’ekambi waki Nzambi wa kɔlamelo?

15 Naka sho nkana yimba la bɛnyɛlɔ di’ekambi waki Nzambi wa kɔlamelo wa lo nshi y’edjedja kana wa nshi nyɛ, kete tayokondja ɛkɔkɔ ekina wahatakoke nkaloya washo lo diangɔ diakatatshike l’ɔkɔngɔ. Ɛnyɛlɔ, otondonga Abarahama nde la Sara wakakaloya washo l’osomba wa Ura, “tshiki wakeyi nkalula loko.” (Heb. 11:13-15) Koko vɔ kokalola lɛkɔ. La ntondo ka Paulo, Mɔsɛ aketawɔ ntshika diangɔ dia l’Edjibito diele ndoko ose Isariyɛlɛ lakayonga la lɔsɛnɔ l’ɔkɔngɔ ande lakaditshike ndo Bible hɛnya ɔnɛ nde akakaloya washo lo diangɔ diakandatshike sɔ. Koko Paulo mbutaka dia “ndi akakani ati: Lotengo ne dia Kristu lambuleka diango tshe dia l’Edjibitu ongonyi, ne dia ndi akalungamelaka difutu diayayi.”—Heb. 11:26.

AWUI WA KƆLƆ WAKATOKOMƐ

16. Shɛngiya yakɔna yakoka monga la kɛnɛ kakatokomɛ lo nshi yakete?

16 Aha awui tshɛ wakatokomɛ lo nshi y’edjedja mbele amɛna nɛ dia mbeyaka monga ko tekɔ lo ndjakiyanya l’ɔtɛ wa pɛkato kɛmɔtshi kakatasale. (Osam. 51:3) Sho kokaka monga la pâ l’asolo l’ɔtɛ wa dako dimɔtshi diakawatosha. (Heb. 12:11) Awui amɔtshi wa kɔlɔ watosalɛwɔ kana wafɔnyaso ɔnɛ wekɔ lo tosalɛ kokaka tosha lonyangu. (Osam. 55:2) Ahombaso nsala diaha awui wa ngasɔ ndjotokonya dia nkaloya washo l’akambo wakatokomɛ? Nyɛsɔ tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ sato nɛ.

17. a) Lande na kakayaɔsaka Paulo oko ɔnɛ “luleki ekilami tshe nkitakita”? b) Kakɔna kakakimanyiya Paulo diaha nde nkɔmɔ l’ɔtɛ wa tokanyi ta kɔlɔ taki la nde?

17 Wandja wakatasale lo nshi yakete. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akayaɔsaka oko ɔnɛ “luleki ekilami tshe nkitakita.” (Ef. 3:8) Lande na? Nde akate ate: “Ne dia lakasuyaka [etshumanelo k]a [Nzambi].” (1 Kor. 15:9) Oko le yɛ, ngande wakakoke Paulo ndjaoka etena kakandasambishaka anto wakandahɛnyahɛnyaka ntondo? Koko lo dihole dia nkɔmɔ l’ɔtɛ wa dui sɔ, nde akaleke mbidja yimba lo ngandji ka mamba kakawoke Nzambi. (1 Tim. 1:12-16) Lowando laki la Paulo lakôtshutshuya dia ndjasha l’esambishelo. Ndo dionga dia kɔlɔ diaki la nde mbaki l’atei w’akambo wakandayashikikɛ diaha nkaloya washo lɔkɔ. Naka ndo sho lawɔ ndeka mbidja yimba lo kɛtshi katoka Jehowa, kete hatotɔkɔmɔ l’ɔtɛ w’akambo wakatasale ntondo weso bu l’akoka wa ntshikitanya ndo tayokamba olimu waki Nzambi la wolo aso tshɛ.

18. a) Kakɔna kayotokomɛ naka sho ntetemala nyanga l’ɔtɛ wa dako diakawatosha? b) Ko ngande wakokaso nkamba l’ɛtɛkɛta waki Sɔlɔmɔna?

18 Dako diasha pâ l’asolo. Akokaso nsala naka tekɔ la pâ l’asolo l’ɔtɛ wa dako dimɔtshi diakawatosha? Dui sɔ koka ‘ndjotɔkɔmɔla.’ (Heb. 12:5) Naka sho ‘mɔnyɔla’ dako diakɔ ndo ‘nkɔmɔ,’ kete diɔ hadiototokimanyiya dia sho ndjalowanya. Ɔnkɔnɛ, ayonga dui dia dimɛna efula naka sho nkamba l’ɛtɛkɛta waki Sɔlɔmɔna ɛnɛ: “Ukimelaki wetshelu one ololo, tûkimoki; ûlamaki, ne dia vo mbeli lumu laye.” (Tuk. 4:13) L’ɛnyɛlɔ ka shufɛlɛ yadja yimba lo tolembetelo ta lo mboka, tetawɔ alako watoshawɔ, tokambe la wɔ ndo totetemale ndjalowanya.—Tuk. 4:26, 27; adia Heberu 12:12, 13.

19. Ngande wakokaso mbokoya mbetawɔ kaki la Habakuka nde la Jeremiya?

19 Akambo wa kɔlɔ watosalɛwɔ kana wafɔnyaso ɔnɛ wekɔ lo tosalɛ. Lo tena dimɔtshi, sho mbeyaka ndjaoka woho wakayaoke ɔprɔfɛta Habakuka lakalelɛ Jehowa di’akambo salema la losembwe l’ɔtɛ wakinde koshihodiaka lande na kakandatshike di’anto salaka akambo aha la losembwe. (Hab. 1:2, 3) Ekɔ mɛtɛ ohomba sho mbokoya mbetawɔ kaki la nde nɛ dia nde akate ate: “Dimi layongenangena le [Jehowa], layongenangena utamanya le [Nzambi k]a panda kami.” (Hab. 3:18) L’ɛnyɛlɔ ka Jeremiya, naka sho ntetemala ‘nongamɛ’ le Jehowa Nzambi ka losembwe la mbetawɔ tshɛ, kete tayonga l’eshikikelo k’ɔnɛ nde ayosembola akambo l’etena kahombama.—Del. 3:19-24.

20. Ngande wakokaso mɛnya dia tekɔ lo ‘mbohɔ wadi aki Lɔta’?

20 Tekɔ lo nsɛna lo tena dia wolo efula. Akambo wa kɔlɔ wekɔ lo salema ndo akina wayosalema lo nshi yayaye. Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ sho tshɛ totetemale nkɛndakɛnda kâmɛ l’okongamelo waki Jehowa. Nyɛsɔ tokambake l’alako wa l’Afundelo lo ntetemala menda diangɔ diele la ntondo, koko aha dia l’ɔkɔngɔ. Naka sho nsala ngasɔ, kete tayɛnya ɔnɛ ‘tekɔ lo mbohɔ wadi aki Lɔta.’

[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]

a Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimɔmi ɔnɛ “tota dia mindo” nembetshiyaka nto “mfusa yatowokɛka mfɔ” kana “tumi.” Ombewi ɔmɔtshi wa Bible mbutaka ɔnɛ ɛtɛkɛta waki Paulo ɛnɛ mɛnyaka dia nde “akayashikikɛ diaha kalolɛ diangɔ di’anyanya ndo dia mindo diahakoke mbokondjiyɛ ndoko wahɔ.”

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto