Woho wa nɔngɔsɔla sawo diashawɔ ombeki lo kalasa

SAWO tshɛ diakoshawɔ lo kalasa koshaka diaaso dia wɛ mpama. Yasha l’otema ɔtɔi, ko wɛ ayɛna woho watayahame yema yema ndo anto akina wayɛna dui sɔ. (1 Tim. 4:15) Kalasa kɛnɛ kayokokimanyiya dia wɛ ndowanya akoka ayɛ.

Onde wɛ mbokaka wɔma dia tɛkɛta la ntondo k’etshumanelo? Eelo, dui sɔ koka kokomɛ oyadi kânga ɔsɔ bu mbala kayɛ ka ntondo ka mbisha sawo lo kalasa. Koko, awui amɔtshi kokaka kokimanyiya di’aha wɛ mboka wɔma efula. Ongaka la mbekelo ka mbadiaka la dui dia wolo la ngelo mbala efula. Lo nsanganya ya l’etshumanelo, shaka kɔmatɛrɛ mbala la mbala, ndo naka wɛ aya opandjudi, kete sambishaka mbala la mbala. Kɛsɔ ayokosha mbekelo ka tɛkɛta la ntondo k’anto. Ndo nto, lɔngɔsɔla sawo diakawakosha dimɛna la ntondo, ndo oholadiɔ la dui dia wolo. Ohɔ dia wɛ ayotɔtɛkɛta la ntondo k’ampokami wele angɛnyi ayɛ. Ndo la ntondo ka mbisha oseka sawo tshɛ, lɔmba Jehowa. Nde mbishaka nyuma kande k’ekila l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ le ekambi ande wɔlɔmbatɔ.​—Luka 11:13; Fil. 4:6, 7.

Eya di’aha lushi ɔtɔi mbakoma onto manyi. Nɔmbaka nshi efula di’onto ndjokoma ɔtɛkɛtshi wele la diewo kana ombetsha w’oshika. (Mika 6:8) Naka êke esadi wofundjishɛ lokombo lo kalasa kɛnɛ, kete tolongamɛke ɔnɛ wɛ ayosha sawo diele bu kânga l’ɛkɔmɔ mbala ka ntondo. Koko, yadjɛ oyango wa ndjalowanya lo dako ɔtɔi dia lo fishi k’alako mbala tshɛ. Eka etenyi katɛkɛta dia dako sɔ lo dibuku nɛ. Naka kokaka, kamba l’ekambelo woshawɔ l’etenyi kakɔ. Kɛsɔ ayokokimanyiya lo kɛnɛ kendana la dako diakawakosha la ntondo ka wɛ tosha sawo diayɛ l’etshumanelo ndo wɛ ayohama.

Woho wa nɔngɔsɔla wadielo

Nɔngɔsɔla wadielo wa lo sɛkɛ halembetshiya tsho monga l’akoka wa mbadia tɔtɛkɛta ta lo dihole diakawakosha. Sala la wolo dia shihodia kitshimudi y’awui wayoyadia. Kam’alongolayɛ ɔkɛndɛ ɔsɔ, adia etenyi kakɔ k’otondo aha la mbohɛ oyango ɔsɔ. Ona woho wa shihodia kɛnɛ katama lo etelo tshɛ ndo kanyi yele l’odingɔ tshɛ woho wa wɛ mbeya mɔmbɔla tokanyi tɔsɔ lo yoho ya dimɛna ndo la nsaki y’amɛna. Lo dihole diahayoke, yanga diksiɔnɛrɛ dia wɛ menda woho watɛkɛtawɔ tɔtɛkɛta tele eyoyo le yɛ. Yanga dia shihodia awui dimɛna. Ambutshi koka kimanyiya anawɔ dia sala dui sɔ.

Onde wakakɔlɔmbɛ dia mbadia etenyi kɛmɔtshi ka lo Bible kana edingɔ ɛmɔtshi wa lo Tshoto y’Etangelo? Naka bandɛ kasɛtɛ y’awui wakawakɔlɔmbɛ dia mbadia tanemaka l’ɔtɛkɛta anyu, kete ayonga dimɛna efula wɛ ndjihokamɛ ndo mbidja yimba l’awui anɛ: woho wadiema tɔtɛkɛta, ahole wa memalaka yema, ahole wa tɔtɔmiya, ndo ahole wa mengola dui. Oma lâsɔ ko wɛ pemba dia mbadia woho wokiyɛ.

Etena katatɛyɛ nɔngɔsɔla sawo diayɛ, yashikikɛ dia mbeka wekelo wendana la dako diakawakosha dia kamba ladiɔ. Naka kokaka, vusola wekelo akɔ l’ɔkɔngɔ wa wɛ mbadia etenyi kakawakosha mbala efula ndo la dui dia wolo. Sala la wolo dia kamba la dako sɔ diofundami lo yɛdikɔ yakoka.

Wetshelo ɔnɛ wayokokimanyiya efula l’olimu ayɛ w’esambishelo lɛnɛ eyɛ la waaso efula wa mbadiɛ anto akina. Lam’ele Ɔtɛkɛta wa Nzambi wekɔ la wolo wa tshikitanya nsɛnɔ y’anto, lâsɔ ekɔ ohomba efula mbowadiaka dimɛna. (Heb. 4:12) Tolongamɛke dia manyamanya kɛnɛ tshɛ kalɔmbama dia sala wadielo wa dimɛna l’ɔkɔngɔ wa wɛ sala paka sawo ɔtɔi kana asawo ahende ato. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafundɛ ekumanyi kɛmɔtshi kaki l’ɛnɔnyi efula l’etshumanelo ate: ‘Otetemale ndjasha lo wadielo wa lo sɛkɛ.’​—1 Tim. 4:13.

Woho wa mɔmbɔla lokanyi loleki ohomba ndo wa sɔna lokongɛ

Etena kakoshawɔ sawo lo kalasa k’olimu wa teokrasi diakɔlɔmba dia kamba la lokongɛ lɔmɔtshi, ngande wahombayɛ sala?

Awui asato woleki ohomba anɛ la dia sɛdingɔma: (1) dui diayoyɔmbɔla, (2) lokongɛ layokamba layɛ ndo onto layɔtɛkɛta la yɛ, ndo (3) dako diakawakɔlɔmbi dia kamba ladiɔ.

Wɛ la dia tshumanya awui tshɛ wendana la dui diakawakosha. Koko, la ntondo ka wɛ sala eyangelo w’efula, kana yimba dimɛna lo kɛnɛ kendana la lokongɛ ndo di’onto layɔtɛkɛta la yɛ. Awui asɔ wayokokimanyiya dia mbeya weho w’awui wayoyɔtɛkɛta ndo yoho yahombayɛ mbatɛkɛta. Lokongɛ lakɔna layokamba layɛ? Onde wɛ ayɛnya woho wa sambisha onto ɔmɔtshi leyayɛ lokumu l’ɔlɔlɔ? Onde wɛ ayɛnya kɛnɛ kakoka tomba lam’ahomanaso l’onto mbala ka ntondo? Onde onto akɔ kolɛ kana wɛ mbolɛ? Naa kanyi yakoka monga lande lo dui dialangayɛ sawola la nde? Kakɔna kamondoshilaka la mbeya lo dui sɔ? Naa oyango walangayɛ kotsha l’ɔkɔngɔ wa sawo dianyu? Etena kalɔngɔsɔlayɛ sawo diayɛ wɛ la dia mbidja yimba l’ekadimwelo wa wembola ɛnɛ.

Lende ayotana awui wendana la sawo diakawakosha? Oma lo lɛkɛ 33 polo 38 la dibuku nɛ, wɛ ayotana sawo diele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “Woho wa Sala Eyangelo.” Adia sawo diakɔ, oma lâsɔ ko wɛ kamba la dihomɔ di’eyangelo diele layɛ. Mbala efula, wɛ ayotana esadi eto awui efula woleki ndo wanɛ wakoka kamba layɛ. Adia awui akɔ dimɛna dia wɛ mbeya sɔtɔla wanɛ wayokoka kamba layɛ. Koko, lam’asalayɛ dui sɔ, ohɔka lokongɛ layokamba layɛ kâmɛ ndo onto layɔtɛkɛta layɛ. Funda awui wayoyɛna ɔlɔlɔ dia kamba la wɔ.

La ntondo ka wɛ nɔnga awui wa lo sawo diayɛ ndo ka wɛ sɔtɔla awui w’ekomelo wayokamba layɛ, ɔsa etena ka mbadia wekelo wendana la dako diakawakosha. Oyango ɔmɔtshi w’ohomba wakawakosha sawo nɛ ele wa wɛ kamba la dako diakawakosha.

Naka wɛ sala di’aha ndɛ wenya, kete wɛ ayonga l’etena ka mbuta ɛtɛkɛta wa ndjihelo, nɛ dia naka wonya wakawakosha ambokoka kete wayokɛnya. Koko, l’olimu aso w’esambishelo, yimba haleke mbidjama efula lo kɛnɛ kendana la wonya. Ɔnkɔnɛ, lam’alɔngɔsɔlayɛ sawo diayɛ, kana yimba dia nɛmiya wonya wakawakosha, ndo dia mbisha wetshelo wa dimɛna.

Kɛnɛ kakokaso mbuta lo dikambo dia nkongɛ. Sɛdingola alako wele lo lɛkɛ 82, ndo sɔna nɛ diayoyɛna ohomba dia kamba ladiɔ l’olimu ayɛ w’esambishelo ndo nɛ diayokokimanyiya dia mbeya kamba dimɛna l’ɔkɛndɛ wakawakosha. Naka aya yem’edja yashayɛ asawo lo kalasa kɛnɛ, kete ɔsa sawo nɛ oko diaaso dia ndjadjɛ eyango w’eyoyo ndo dia monga l’akoka akina wele ohomba l’olimu ayɛ.

Naka omendji wa Kalasa k’Olimu wa Teokrasi ambokosha lokongɛ lɔmɔtshi la wɛ kamba lalɔ, kete etawɔlɔ. Nkongɛ efula mendanaka l’esambishelo. Naka wɛ atasambishaka lo ndjela lokongɛ lokɔsɔnɛwɔ, kete mbola kanyi le apandjudi wambokambaka lalɔ. Naka kokaka, kete hemba sɛdingola sawo diayɛ lo kamba la lokongɛ lafɔna la lɔnɛ layotokamba layɛ lo kalasa. Dui sɔ diayokokimanyiya dia kotsha oyango ɔmɔtshi w’ohomba efula wendana l’olowanyelo ayɛ.

Naka sawo pombaka mbishama oko dako

Naka wɛ ekɔ pami, kete vɔ koka kosha dako dimɔtshi dia mondo dia mbisha la ntondo k’etshumanelo. Etena kalɔngɔsɔla onto asawo asɔ, akambo w’ohomba wahombande kana la wɔ yimba fɔnaka la wanɛ woshidiwɔ la diko ango, wendana la sawo diele oko wɛnyɛlɔ. Etshikitanu wa weke wele lam’asa weho w’asawo ahende asɔ ele ampokami la woho washamawɔ.

Ekɔ ohomba efula wɛ mɔmbɔla awui ayɛ dimɛna woho w’ampokami tshɛ kondja wahɔ oma lɔkɔ. Efula l’atei awɔ wamboshilaka la mbeya atshina w’akambo wa mɛtɛ wa lo Bible. Mbeyaka monga ko vɔ mbeyaka dimɛna dui diakawakosha dia mɔmbɔla. Lâsɔ, dja yimba l’awui wambowoshilaka la mbeya lo kɛnɛ kendana la sawo diayɛ. Sala la wolo dia vɔ kondja wahɔ ɔmɔtshi oma lo yoho yayoyosha sawo diayɛ. Yambola wate: ‘Ngande wakokami kamba la sawo diami woho wa dimi l’ampokami ami nyomoleka monga la lowando le Jehowa? Awui akɔna wa lo sawo diakɔ wayotokimanyiya dia mbeya lolango laki Nzambi? Ngande wakoka awui wa lo sawo diakɔ tokimanyiya dia mbɔsa tɛdikɔ t’ɔlɔlɔ l’andja ɔnɛ wamboleka ndolanɛ la nsaki ya demba?’ (Ef. 2:3) Dia mbisha ekadimwelo w’ɔlɔlɔ lo wembola ɛnɛ, paka wɛ sala eyangelo. Lam’akambayɛ la Bible, sala la wolo di’aha komɛ paka lo mbadia avɛsa ato ko pe. Kana l’anto yimba lo avɛsa wakamba layɛ, ndo ɛnya nganɛ wakimanyiya avɛsa akɔ dia mbɔsa tɛdikɔ. (Etsha 17:2, 3) Tonake dia mɔmbɔla awui wamboleka efula. Sha sawo diayɛ lo yoho yayokoka anto ndjohɔka awui akɔ esadi eto.

Nɔngɔsɔla sawo nembetshiyaka nto mbidja yimba lo woho wahombayɛ todisha. Tɔnyɔlake dikambo sɔ. Ohola sawo diayɛ esangɔ efula la dui dia wolo. Welo wadjayɛ dia mbeka ndo dia kamba la dako diendana l’akoka wotshikitanyi wa mbeya tɛkɛta wayokokimanyiya efula dia mpama. Oyadi ɔtɛkɛtshi w’oyoyo kana wambohokɔ akambo mbeyɛ, yalɔngɔsɔla dimɛna woho wa ndjosha sawo diayɛ l’eshikikelo tshɛ ndo la eongelo kɔtɔnɛ l’awui wa lo sawo diayɛ. Mbala tshɛ kayoyoshaka sawo lo kalasa, kohɔke oyango wahombayɛ kamba la woshasha w’ɔtɛkɛta wakakosha Nzambi dia mbotombola.​—Osam. 150:6.