Wohwelo dia tɔtɔmiya

DIA wetshelo monga l’etombelo w’amɛna ekɔ ohomba sala wohwelo. Naka wɛ ayokawola mbala efula lo dui di’ohomba, kete ampokami ayɛ wayodiohɔka. Naka wɛ mbohola dui diakɔ lo toho totshikitanyi yema, kete vɔ wayonga l’akoka wa ndeka dioka dimɛna.

Naka ampokami ayɛ hawohɔ kɛnɛ katayɛ, kete ɛtɛkɛta ayɛ hawotonga la shɛngiya l’awui wetawɔwɔ kana lo lɔkɛwɔ lawɔ. Ondo vɔ wayotetemala la kanyiya awui wakayatɔtɔmiyisha lo yoho ya lânde.

Jehowa Ombetsha aso wa Woke, toshaka ɛnyɛlɔ lo woho wakambande la wohwelo. Nde akasha wodja w’Isariyɛlɛ Ɛlɛmbɛ Dikumi. Oma lo tshimbo ya ondjelo, nde akasale dia wodja ɔsɔ mboka ɛlɛmbɛ ɛsɔ l’Okongo wa Sinai. L’ɔkɔngɔ diko nde akayoshaka Mɔsɛ ɛlɛmbɛ ɛsɔ lo yoho ya lofunda. (Etum. 20:1-17; 31:18; Euh. 5:22) Oma l’ɛlɔmbwɛlɔ ka Jehowa, Mɔsɛ akanyomohola wodja ɛlɛmbɛ ɛsɔ la ntondo ka vɔ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka, ndo oma l’ekimanyielo ka nyuma k’ekila, Mɔsɛ akafunde awui asɔ, oko watanemawɔ lo Euhwelu k’Elembe 5:6-21. L’atei w’ɛlɛmbɛ wakawasha Isariyɛlɛ, mbaki ndo wɔnɛ wakalɔmbaka dia nanga ndo kambɛ Jehowa l’otema awɔ tshɛ, l’anima awɔ tshɛ, ndo la wolo awɔ tshɛ. Ndo ɔlɛmbɛ ɔsɔ mbakawawaoholaka mbala la mbala. (Euh. 6:5; 10:12; 11:13; 30:6) Lande na? Nɛ dia, oko wakadite Yeso, “olembe oso, [aki] olembe wuleki wuki ndu wa ntundu.” (Mateu 22:34-38) Oma lo tshimbo y’omvutshi Jeremiya, Jehowa akohola ase Juda mbala ndekana 20 lo kɛnɛ kendana l’ohomba wa monga l’okitanyiya otsha le nde l’awui tshɛ oko wakandawadjangɛ. (Jer. 7:23; 11:4; 12:17; 19:15) Ndo oma lo tshimbo y’Ezekiyɛlɛ, Nzambi akate ndekana mbala 60 dia wedja “wayeya vati: Dimi keli [Jehowa].”​—Ezek. 6:10; 38:23.

L’ɔkɔndɔ wendana l’olimu wa Yeso, sho mɛnaka nto woho wakandakambe dimɛna la wohwelo. Ɛnyɛlɔ, tekɔ l’Evanjiliɔ ɛnɛi, wele ɔm’ɔmɔ l’atei awɔ wekɔ l’awui w’ohomba wofundami l’Evanjiliɔ ɔmɔtshi, kana l’ekina lo yoho yotshikitanyi yema. Lo wetshelo ande hita, Yeso aketshaka dikambo ɔtɔi mbala efula koko lo toho totshikitanyi. (Mako 9:34-37; 10:35-45; Joa. 13:2-17) Ndo lam’akinde l’Okongo wa Sinai nshi mɔtshi ngana la ntondo ka nyɔi kande, Yeso akakambe la wohwelo dia tɔtɔmiya dako di’ohomba nɛ ata ate: “Nyewo, ne dia nyu hanyeyi lushi layuya Khumenyu.”​—Mat. 24:42; 25:13.

L’olimu w’esambishelo. Lam’asambishayɛ anto, wɛ nongamɛka dia vɔ ndjohɔ kɛnɛ kawatɛyɛ. Wɛ koka kotsha oyango ɔsɔ naka wɛ kamba dimɛna la wohwelo.

Mbala efula, wohwelo wasalema wonya watashama sawo kimanyiyaka dia kakatshiya awui akɔ lo wɔɔngɔ w’onto. Ɔnkɔnɛ, l’ɔkɔngɔ wa mbadia divɛsa dimɔtshi, wɛ koka ditɔtɔmiya lo tɛtɛ lo etenyi koleki ohomba ka lo divɛsa diakɔ, wɛ koka mimbola ɔnɛ: “Onde wɛ akalembete woho wofundami divɛsa nɛ?”

Wɛ koka nto kamba l’ɛnɔngɔ wa komelo wa lo sawo lo yoho y’ɔlɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, wɛ koka mbuta wate: “Dui di’ohomba dialangami wɛ kimɛ oma lo sawo nɛ ele . . . ” Oma lâsɔ ko wɛ dita l’ɛtɛkɛta wa wɔdu. Koka monga ɛnyɛlɔ oko: “Sangwelo diaki Nzambi ele dia nkɛtɛ kadimwama paradiso. Sangwelo sɔ diayokotshama ndoko onyake.” Kana wɛ mbuta ɔnɛ: “Bible mɛnyaka hwe dia tekɔ lo sɛna lo nshi y’ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo. Naka sho nangaka ndjoshimbamɛ l’ekomelo katɔ, kete sho la dia mbeka kɛnɛ katɔlɔmba Nzambi.” Kana wɛ koka mbuta nto ɔnɛ: “Oko wakatadiɛnyi, Bible toshaka dako di’oshika lo woho wa ndɔshana l’ekakatanu wa lo lɔsɛnɔ la l’atei wa nkumbo.” Tena dimɔtshi, wɛ koka tsho kawola nto lo divɛsa dimɔtshi dialangɛ anto kimɛ. Lo mɛtɛ, dia wɛ sala dui sɔ dimɛna, paka wɛ takanyi yimba dimɛna la ntondo.

Lo waendelo w’eyoyo, kana lo wekelo wa Bible, wɛ koka mbohola lo kamba la wembola w’ovuswelo.

Naka onto ekɔ l’okakatanu dia shihodia dako dimɔtshi dia lo Bible dimɛna kana woho wa kamba ladiɔ, kete wɛ koka kawola lɔkɔ mbala efula. Sala la wolo dia dilembetshiya lo toho totshikitanyi. Sawo diatongake otale, koko diakeketsha ombeki dia tetemala kana yimba la dikambo diakɔ. Ohɔ dia Yeso akakambe la yoho ya wohwelo shɔ dia kimanyiya ambeki ande dia vɔ minya kanyi yaki lawɔ ya monga lo dihole dia ntondo.​—Mat. 18:1-6; 20:20-28; Luka 22:24-27.

Etena kashayɛ sawo. Naka wɛ ekɔ lo mbisha sawo oma lo lɔyɛnga, oyango ayɛ bu tsho wa tɛkɛta awui wakayalɔngɔsɔdi. Wɛ nangaka di’ampokami shihodia awui akɔ, mbaohɔka ndo kamba la wɔ. Dia kotsha oyango ɔsɔ, wɛ la dia kamba dimɛna la wohwelo.

Koko, naka wɛ mbohola awui woleki ohomba mbala efula amboleka, kete wɛ koka ndjoshisha ndo yambalo y’ampokami ayɛ. Sɔna la yambalo tshɛ awui wasungana wɛ tɔtɔmiya lo yoho ya lânde. Ɔsɔ pombaka monga awui woleki ohomba wosuke sawo diayɛ, koko awui akɔ koka monga nto tokanyi tayonga ohomba efula le ampokami ayɛ.

Dia kamba la wohwelo, wɛ koka ntondo mɛnya lo mbɔtwɛlɔ kayɛ, awui w’ohomba wayoyɔmbɔla. Lo tshena pe, ɛnya awui wayoyɔtɛkɛta lo sawo diayɛ, lo kamba la wembola, kana la bɛnyɛlɔ dionyiya akambo amɔtshi wahomba kandɔma. Wɛ koka mbuta awui woleki ohomba angana wayangayɛ mɔmbɔla ndo mbashila. Oma lâsɔ ko wɛ ndjomɛ mɔmbɔla dui la dui. Wɛ koka ndeka tɔtɔmiya akambo l’atei wa sawo diayɛ lo kawolaka lo dui tshɛ dioleki ohomba la ntondo ka mbeta lo nɛ diahɔnyi ladiɔ. Kana wɛ koka sala dui sɔ lo mbisha ɛnyɛlɔ kɛnya woho wa kamba la dui diakɔ.Wɛ koka nyomɔtɔtɔmiya awui woleki ohomba wakayasɔnyi lo kamba l’ɛtɛkɛta wa ndjihelo wakawola nto l’awui asɔ, lo mɛnya etshikitanu wa lam’asawɔ, lo kadimola wembola wakonyiyami, kana lo mɛnya woho wa kandola akambo wakayonyiyisha.

Lâdiko w’awui wotshiso la diko anɛ, ɔtɛkɛtshi w’oshika sɛdingolaka ampokami ande. Naka nde ambɛna di’amɔtshi l’atei awɔ mɛnaka wolo shihodia tokanyi tɔmɔtshi, kete nde kawola lɔkɔ. Naka dui diakɔ diekɔ ohomba, kete nde ayokawola nto lɔkɔ. Koko, ondo vusola tɔtɛkɛta takɔ tamɛ hatowokimanyiya dia kotsha oyango ande. Ekɔ toho ta wetshelo efula takoka kamba la nde. Nde pombaka tshikitanya akambo. Nde koka mbidja awui akina wamboyoyɛ lo yimba wonya washande sawo diande. Woho wekayɛ dia kotsha ehomba w’ampokami ayɛ lo yoho shɔ ayɛnya lo yɛdikɔ ya woke dia wɛ ekɔ ombetsha w’oshika.