BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • cl tshap. 27 lk. 324-335
  • “Ande woke wele ɔlɔlɔ ande lee!”

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • “Ande woke wele ɔlɔlɔ ande lee!”
  • Yasukanya la Jehowa
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Ɛnamelo ka diambo ka ngandji ka Nzambi
  • Woho wɛnama ɔlɔlɔ w’efula wa Jehowa
  • Ɔlɔlɔ ndo wahɔ wa pondjo
  • Toho tokina tɛnama ɔlɔlɔ wa Jehowa
  • “Wayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ w’ɔlɔlɔ wa Jehowa”
  • Jehowa kele ɛnyɛlɔ koleki tshɛ lo kɛnɛ kendana l’ɔlɔlɔ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2002
  • Ɔlɔlɔ—Ngande wakokayɛ mbɔkɛnɛmɔla?
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa (wekelo)—2019
  • Totetemale kɛnɛmɔla dionga dielɛwɔ ɔlɔlɔ
    Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2002
  • Tokoya Ɔlɔlɔ wa Jehowa
    Olimu Aso wa Diolelo—2003
Enda awui akina
Yasukanya la Jehowa
cl tshap. 27 lk. 324-335
Sandji di’elowa wambɛla l’ɔkɔdi wa vinyɔ.

TSHAPITA 27

“Ande woke wele ɔlɔlɔ ande lee!”

1, 2. Toho takɔna tɛnama ɔlɔlɔ waki Nzambi, ndo ngande wadja Bible dikako vɔlɛ lo dionga sɔ?

LA DIKƆLƆ dimɔtshi lo ɛɔtwɛlɔ ka wonya, angɛnyi amɔtshi w’edjedja wekɔ lo ndɛ yangɔ wasawola l’andja ndo wangɛnangɛna ɛnamelo ka beela katongaka lo olongo etena ka ɛɔtwɛlɔ ka wonya. Lo dihole dikina, okambi wa dikambɔ ekɔ lo mɔnamɔna angɛnangɛna etena kɛnande olongo wele tshududu la mvula ko kambotatɛ kɔsha apɔpɔ. Lo dihole dikina nto, ambutshi wekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mɛna woho wambotatɛ ɔnawɔ takola wanya wa ntondo wa lɔkɛndɔ.

2 Oyadi vɔ mbeyaka kana bu, anto asɔ tshɛ wekɔ lo nkondja wahɔ oma l’ɔlɔlɔ wa Jehowa Nzambi. Anto wayasha l’ɔtɛmwɛlɔ mbutaka mbala la mbala ɔnɛ “Nzambi ekɔ ɔlɔlɔ.” Bible mbidjaka dikako vɔlɛ lo mbuta ɔnɛ: “Ande woke wele ɔlɔlɔ ande lee!” (Zɛkariya 9:17) Koko anto efula hawoshihodia kɛnɛ kalembetshiya ɛtɛkɛta ɛsɔ. Laasɔ, ɔlɔlɔ wa Jehowa alembetshiyawɔ mɛtɛ, ndo ngande wendana dikambo sɔ la so onto l’onto?

Ɛnamelo ka diambo ka ngandji ka Nzambi

3, 4. Ɔlɔlɔ kɛdikɛdi na, ndo lande na kakoka ɔlɔlɔ wa Jehowa nembetshiyama dimɛna paka lo mbuta ɔnɛ vɔ wekɔ ɛnamelo ka ngandji kande?

3 L’ɛtɛkɛta efula wa nshi nyɛ, “ɔlɔlɔ” ekɔ tshɛkɛta yɛnama oko heyama ɔtɛ l’ekolo. Aha ngasɔ mbediɔ lo Bible, nɛ dia lɔkɔ, ɔlɔlɔ nembetshiyaka ntondotondo dionga kana lɔkɛwɔ la dimɛna. Laasɔ sho koka mbuta lo yoho mɔtshi dia ɔlɔlɔ kakatana la lonto laki Jehowa. Waonga ande tshɛ, mbuta ate wolo, losembwe, ndo lomba lande wekɔ vɔ tshɛ ɔlɔlɔ lo yoho y’efula. Koko, yoho yoleki dimɛna ya nembetshiya ɔlɔlɔ ele mbuta ɔnɛ vɔ wekɔ ɛnamelo ka ngandji ka Jehowa. Lande na?

4 Ɔlɔlɔ ekɔ dionga di’osasikɔ ndo diɛnama oma l’etsha wasalema dikambo dia wahɔ w’anto akina. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akɛnya dia le anto, ɔlɔlɔ ndeka losembwe dimɛna. (Rɔmɔ 5:7) Onto lele la losembwe kitanyiyaka ɛlɛmbɛ la kɔlamelo tshɛ, koko onto ɔlɔlɔ hakomɛ lasɔ ato. Nde mbɔsaka yɛdikɔ ndo sasikɔka dia nkimanyiya anto lo toho tokina. Oko wayotodiɛna, Jehowa ekɔ ɔlɔlɔ lo yoho shɔ. Mbokɛmaka hwe dia ɔlɔlɔ ande ndja oma lo ngandji kande kaheyama mbuta.

5-7. Lande na kakatone Yeso dia mbelamɛ “Ombetsha w’ɔlɔlɔ,” ndo mɛtɛ kakɔna k’ohomba efula kakandɛnya?

5 Lo dionga sɔ ndo lo waonga akina ndooko lɛdimi la Jehowa. Nshi ngana la ntondo ka nyɔi ka Yeso, pami kɛmɔtshi akaye dia ndjowoka dimbola lo mbelɛ ɔnɛ: “Ombetsha w’ɔlɔlɔ.” Yeso akokadimola ate: “Lande na kambelɛyɛ ɔlɔlɔ? Ndooko onto lele ɔlɔlɔ, paka onto 1, Nzambi.” (Makɔ 10:17, 18) Ondo okadimwelo ɔsɔ mbeyaka kodja l’okandokando. Lande na kakangola Yeso pami kɛsɔ na? Onde Yeso komonga mɛtɛ “Ombetsha w’ɔlɔlɔ”?

6 Mɛnamaka dia pami kɛsɔ akakambe l’etelo kɛsɔ oko titrɛ ka mbɔtɛtɛmɔla. Diakɔ diele, l’okitshakitsha tshɛ, Yeso akasha She lele lo olongo lotombo lɔsɔ dikambo nde mbele ɔlɔlɔ lo yoho yoleki tshɛ. (Tokedi 11:2) Koko Yeso akewoya nto dikambo dimɔtshi dia mɛtɛ di’ohomba efula. Jehowa ndamɛ oto mbele ɛnyɛlɔ koleki tshɛ ka ɔlɔlɔ. Ndamɛ onto mbele la lotshungɔ loleki tshɛ la shikikɛ kɛnɛ kele ɔlɔlɔ la kɛnɛ kele kɔlɔ. Adama la Eva wakayasha lotshungɔ lɔsɔ vɔamɛ etena kakawale olowa w’oma lo otamba wa ewo ka akambo w’ɔlɔlɔ la wa kɔlɔ. Otshikitanyi l’atɔmbɔki asɔ, Yeso akatshikɛ She lotshungɔ la nshikikɛ kɛnɛ kele ɔlɔlɔ la kele kɔlɔ.

7 Ndo nto, Yeso akeyaka dia Jehowa mbele Kiɔkɔ ya kɛnɛ tshɛ kele mɛtɛ ɔlɔlɔ. Nde mbele Ombishi wa “Losha tshɛ l’ɔlɔlɔ.” (Jakɔba 1:17) Tende tolembetelo tɛnya ɔlɔlɔ wa Jehowa oma lo lokaho lande.

Woho wɛnama ɔlɔlɔ w’efula wa Jehowa

8. Ngande wɛnya Jehowa ɔlɔlɔ otsha le anto tshɛ?

8 Ndooko onto lahakondja wahɔ oma l’ɔlɔlɔ wa Jehowa. Osambo 145:9 mbutaka ɔnɛ: “Jehowa ekɔ ɔlɔlɔ le anto tshɛ.” Bɛnyɛlɔ dimɔtshi ayotosha kanyi lo woke woke w’ɔlɔlɔ ɔsɔ. Bible mbutaka ɔnɛ: “Nde kondjatshika aha la djembetelo lo woho wakandasale akambo w’ɛlɔlɔ lo nyɔlɔshɛ avula oma l’olongo, lo nyosha deko diangɔnya diangɔ ndo lo ndodia etema anyu la mbo ya ndɛ ndo l’ɔngɛnɔngɛnɔ.” (Etsha 14:17) Akɔna atayaokaka dimɛna etena kalɛnde diangɔ di’amɛna? Otondonga aha ɔlɔlɔ wa Jehowa lakalɔngɔsɔla nkɛtɛ nyɛ la otshikitwelo w’ashi ndo la “deko dia fudia mbo ya ndɛ” tshavutshavu, tshike diangɔ dia ndɛ bu. Anto tshɛ mbakondja wahɔ oma l’ɔlɔlɔ wa Jehowa ɔsɔ koko aha wanɛ woolanga ato. Yeso akate ate: “Nde potoyaka wonya le anto wa kɔlɔ ndo le anto w’ɛlɔlɔ ndo ndɔshaka mvula le anto w’ɛlɔlɔ ndo le anto wa kɔlɔ.”​—Mateo 5:45.

9. Ngande wɛnya pɔmɛ ɔlɔlɔ wa Jehowa?

9 Anto efula mɔnyɔlɔka weshasha wa la lokaho walongolaso diɛsɛ oma lo kɛnɛ katetemala nsala wonya, mvula ndo deko. Tɔshi ɛnyɛlɔ ka olowa welɛwɔ pɔmɛ, vɔ mbeyamaka efula l’ahole wa la nkɛtɛ wele tshitshi efula. Vɔ wekɔ olowa w’olangala efula, wa dimɛna ndɛ, watutsha solo ndo la tovitaminɛ efula. Onde wɛ mbeyaka dia l’andja w’otondo ekɔ weho wa pɔmɛ 7500, pɔmɛ ya beela, y’ashi wa djɛshi, y’ɛkɛsɛkɛsɛ, y’ɛnɔndɔ ndo weho ekina w’alangi ndo weke ayɔ tatɛ oma lo woke wele oko dimɔnamɔna polo lo woke wele oko dala? Naka wɛ kimɛ lɔtɔngɔ la pɔmɛ, kete wɛ ayɛna dia lekɔ yangɔ ya tshitshɛ efula. Koko, lɔtɔngɔ lɔsɔ tondjaka otamba w’olangala efula. (Lembo la Sɔlɔmɔna 2:3) L’eleko kamɔnga akatshi, otamba wa pɔmɛ tondjaka alɛmbɔlɛmbɔ w’amɛna efula, ndo eleko k’ɔlɔ akatshi tshɛ vɔ ntɔka yɛdikɔ ya suke la kilɔ 400 y’elowa ndo mbala mɔtshi l’edja k’ɛnɔnyi 75.

Jehowa ‘akanyɔlɔshɛ avula oma l’olongo, lo nyosha deko diangɔnya diangɔ dia ndɛ’

Ekambɔ koludi l’esongo wa pɔmɛ. Onto ɔmɔtshi okime losuka la pɔmɛ lo mpita yande.

Lɔtɔngɔ la tshitshɛ lɔnɛ mbatondja osongo wakoka ndesha ndo ngɛnyangɛnya anto ɛnɔnyi akumi

10, 11. Ngande wɛnya awoki ɔlɔlɔ wa Nzambi?

10 Oma l’ɔlɔlɔ ande waha l’ekomelo, Jehowa akatosha demba “[di]akasalema lo yoho yasha wɔma” diele l’awoki watokimanyiya dia mɛna elimu ande ndo ngɛnangɛna la wɔ. (Osambo 139:14) Ohokanyiya akambo asato wakatatɛkɛtshi l’etatelo ka tshapita nyɛ. Ɛnamelo kakɔna kasha ɔngɛnɔngɛnɔ lo ntena dia ngasɔ? Onde atama w’ɔna dikɛnda wele oko tomata? Mvula ka woke kalɔ lo dikambɔ? Esase wa beela, wa ɛnɔndɔ, wa ɛnɔmbɛnɔmbɛ watɛnamaka lo ɛɔtwɛlɔ ka wonya? Washo w’onto wekɔ la dikoka dia tshikitanya weho w’alangi ndekana nunu nkama ndo kaanga miliyɔ efula! Ndo atuyi aso mbeyaka tshikitanya dui di’onto leyaso dimɛna, londjo la lɔpɛpɛ l’esongo, ndo losale la tɔla la ɔna dikɛnda. Lande na keso la dikoka dia ngɛnangɛna alɛdi ndo mindjo shɔ? Bible mbutaka ɔnɛ: “Toyi dioka ndo sso diɛna, Jehowa kakaasale vɔ tshɛ.” (Tokedi 20:12) Koko ɔsɔ ekɔ awoki ahende ato.

11 Ɛhɛmbɛ nto wekɔ djembetelo yɛnya ɔlɔlɔ wa Jehowa. Ɛhɛmbɛ w’onto mbeyaka tshikitanya weho wa nsolo efula ka mamba. Vɔ mbutaka dia ɛhɛmbɛ koka tshikitanya weho wa nsolo oma lo nunu efula polo lo miliyara la miliyara ya nsolo. Ohokanyiya yema weho ɛnɛ wa nsolo: opomu wa diangɔ dialangayɛ ndɛ diahela lo dja, nsolo k’alɛmbɔlɛmbɔ, nsolo ka akatshi wambɔhɔnda, nsolo ka dja. Lokoho layɛ kokimanyiyaka dia wɛ mboka woho wakɔmama lɔpɛpɛ l’elungi kayɛ, woho wakokumbatɛ onto ɔmɔtshi lakolanga ndo woho wambɔlɛmba olowa ɔmɔtshi wele lo lonya layɛ. Etena katɔmayɛ, kete lolemi layɛ mbookamba olimu. Wɛ mbokaka ɔlɛtɛlɔ w’ɔmɔtshu l’onyɔ wonya walɛyɛ olowa diɛsɛ oma lo lokema la tangangɔ tele lɔkɔ takitama lo tokamakama tele laadiko dia lolemi. Eelo, tekɔ mɛtɛ l’ɛkɔkɔ efula wa mbuta lo dikambo dia Jehowa shate: “Ande efula kele ɔlɔlɔ ayɛ lee! Wɛ akoolame dikambo dia wanɛ wakooka wɔma!” (Osambo 31:19) Ko lo yoho yakɔna “yakalamɛ” Jehowa wanɛ wawoka wɔma ɔlɔlɔ?

Ɔlɔlɔ ndo wahɔ wa pondjo

12. Weshasha akɔna w’oma le Jehowa woleki ohomba ndo lande na?

12 Yeso akate ate: Akafundama ɔnɛ: ‘Onto hayala la lɔsɛnɔ oma lo mbo ya ndɛ tsho, koko ndjalaka la lɔ oma lo ɔtɛkɛta tshɛ watomba oma l’onyɔ wa Jehowa.’” (Mateo 4:4) Weshasha wa Jehowa wa lo nyuma ndeka weshasha wa lo demba nɛ dia vɔ konyaka lo lɔsɛnɔ la pondjo. Lo tshapita 8 ya dibuku nɛ, takɛnyi dia Jehowa ekɔ lo nkamba la wolo ande wa nɔngɔsɔla dia nsala paradiso ka lo nyuma. Yoho mɔtshi yɛnama paradiso kɛsɔ ele lokema la mbo ya ndɛ ya lo nyuma yele lɔkɔ.

13, 14. a) Ɛnɛlɔ kakɔna kakɛnyi Ɛzɛkiyɛlɛ, ndo alembetshiyatɔ le so ɛlɔ kɛnɛ? b) Weshasha akɔna wa lo nyuma washa lɔsɛnɔ washa Jehowa ekambi ande wa kɔlamelo?

13 Lo prɔfɛsiya kɛmɔtshi ka lo Bible kendana l’ɔlɔngɔswɛlɔ, wakɛnya Ɛzɛkiyɛlɛ ɛnɛlɔ ka tɛmpɛlɔ kakalɔngɔsɔma ndo kaki la lotombo. Oma lo tɛmpɛlɔ kɛsɔ mbakakɛlaka ɔkɛdi wakatanunaka ndo wakatatetemalaka monga dingunda polo lo vɔ koma “woke wa ndodia lo ahende.” Ɔkɛdi ɔsɔ akelaka ɛtshɔkɔ lo ahole tshɛ wakawakɛlaka. Etamba wa mbo ya ndɛ ndo w’ɛkɔnwɛlɔ wakatombaka l’emamu w’ɔkɛdi akɔ. Ɔkɛdi ɔsɔ mbishaka ndo lɔsɛnɔ ndo ɔngɔnɛlɔ lo ɛtshi kaha la lɔsɛnɔ kelɛwɔ Ndjale ka Lɛɛhɔ! (Ɛzɛkiyɛlɛ 47:1-12) Ko awui asɔ tshɛ alembetshiyawɔ?

14 Ɛnɛlɔ kɛsɔ mɛnyaka dia Jehowa akahombe nkaloya ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi. Kɛsɔ ayokaloya nto atɔndɔ ande wa losembwe. Lo ndjela ɛnɛlɔ ka ɔkɛdi wa didjidji ɔsɔ, weshasha wele ohomba lo lɔsɛnɔ washa Nzambi ekambi ande wekɔ lo tatetemala tshulɔ tsho. Kɛsɔ mbasalema ntatɛ oma l’eolwelo k’ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi lo 1919. Bible, ekanda walembetshiya Bible, nsanganya ya totshitshɛ ndo ya weke ekɔ lo nkimanyiya dia mbetsha miliyɔ y’anto akambo wa mɛtɛ washa lɔsɛnɔ. Lo tshimbo ya diangɔ sɔ, Jehowa akewoya yɛdikɔ yoleki weshasha ande tshɛ ohomba yakandɔshi dia nkimanyiya anto tshɛ w’olanga ndo wawoka wɔma dia monga pudipudi lo washo ande. Yɛdikɔ yakɔ ko oshinga w’etshungwelo wa Kristo.a Ɔnkɔnɛ, lo edja tshɛ kamboviya nshi y’ekomelo nyɛ, ekambi wa Jehowa wekɔ la mbo ya ndɛ ya lo nyuma tshavutshavu, koko anto wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo moma ɛlɔmɔ la ndjala ka kasha ka lo nyuma.​—Isaya 65:13.

15. Lo yoho yakɔna yayotetemala ɔlɔlɔ wa Jehowa monga le anto wa kɔlamelo lo Ɛlɛmbwɛlɔ ka Kristo k’Ɛnɔnyi Kinunu?

15 Koko ɔkɛdi wa l’ɛnɛlɔ ka Ɛzɛkiyɛlɛ hatoma lo ekomelo ka dikongɛ nɛ di’akambo. Vɔ wayoleka kɛla lo Ɛlɔmbwɛlɔ ka Kristo k’Ɛnɔnyi Kinunu. Jehowa ayokamba la Diolelo dia Mɛsiya dia mbisha anto ɛtshɔkɔ w’oma l’olambo wa Yeso ndo yema yema nde ayokonya anto kokele. L’etena kɛsɔ, tayɔngɛnangɛna mɛtɛ ɔlɔlɔ wa Jehowa!

Toho tokina tɛnama ɔlɔlɔ wa Jehowa

16. Ngande wɛnya Bible dia ɔlɔlɔ wa Jehowa wekɔ ndo la waonga akina efula? Shila waonga amɔtshi.

16 Ɔlɔlɔ wa Jehowa hakomɛ tsho lo lokaho. Nzambi akatɛ Mɔsɛ ate: “Dimi layanga kɛnya ɔlɔlɔ ami tshɛ ndo layanga mbewoya lokombo la Jehowa la ntondo kayɛ.” Oma laasɔ ɔkɔndɔ mbutaka ɔnɛ: “Jehowa aketetaka la ntondo kande ndo akataka ate: ‘Jehowa, Jehowa, Nzambi ka kɛtshi ndo kokana kandji, kahoke nkɛlɛ esadi ndo koludi tɔɔ la ngandji ka kɔlamelo ndo la mɛtɛ.’” (Osambo 33:19; 34:6, nɔtɛ) Ɔnkɔnɛ, ɔlɔlɔ wa Jehowa ndola la waonga akina efulaTɔsɛdingola ahende l’atei awɔ.

17. Ngande wonga Jehowa l’anto w’anyanya wele bu kokele, ndo waonga akɔna wootshutshuya dia nsala ngasɔ?

17 Loshilambo. Dionga sɔ ndja oma lo tshɛkɛta yakakadimɔm anto ɔnɛ “kɛtshi” tɛnyaka dionga diele la Jehowa otsha l’anto. Otshikitanyi l’anto wele la lowandji l’andja ɔnɛ, wele awui wolo, wahoke anto kɛtshi ndo wasɔkisha anto, Jehowa ekɔ ɛkɔmi a tshitshi ndo mbokanaka ngandji. Ɛnyɛlɔ, Jehowa akatɛ Abarahama ate: “Lam’alangayɛ, edia washo ayɛ oma lam’eyɛ kele enda otsha lo nɔrdɛ la sidɛ ndo otsha lo ɛstɛ la owɛstɛ.” (Etatelo 13:14) Dikadimwelo efula dia Bible diakanya tshɛkɛta “lam’alangayɛ.” Koko ambewi wa Bible mbutaka dia lo Hɛbɛru ka ntondo wakakambe lanɛ la tshɛkɛta yɛnya didjango diele oko onto lalɔmba la loshilambo. Avɛsa akina wekɔ la weho wa ditelo dia ngasɔ. (Etatelo 31:12; Ɛzɛkiyɛlɛ 8:5) Ohokanyiya dia Nkumekanga kaheme andja w’otondo mbutɛka anto w’anyanya ɔnɛ “lam’alangayɛ”! L’andja ɔnɛ wele epetenge, ngala, ndo pɛnyɔ ambokokanɛ efula, ekɔ mɛtɛ ekeketshelo dia mɛna woho wele Jehowa Nzambi kaso la dilɛmiyɛlɔ dia ngasɔ!

18. Lo yoho yakɔna yele Jehowa ‘ndola tɔɔ la mɛtɛ,’ ndo lande na kele dikambo sɔ ekeketshelo?

18 ‘Ndola tɔɔ la mɛtɛ.’ Kaanga mbambokokanɛ awui wa kashi l’andja ɔnɛ, Bible totɛka dia “Nzambi keema onto l’anyanya lata kashi.” (Walelo 23:19) Ndo kaanga Tito 1:2 mbutaka ɔnɛ: ‘Nzambi hakoke mbuta kashi.’ Ɔlɔlɔ ande hɔtɔnɛ la kashi kaanga yema. Diakɔ diele, sho koka mbɛkɛ otema tshɛ lo alaka ande nɛ dia ɛtɛkɛta ande hawetaka pa. Jehowa mbelamɛka ɔnɛ “Nzambi k’akambo wa mɛtɛ.” (Osambo 31:5) Laadiko wa nde ndjashimba di’aha mbuta kaanga yema ya kashi, Jehowa ndakanyaka akambo wa mɛtɛ efula. Lo dihole dia nde ndjaomba, momba akambo lo sheke, nde kɛnɛmɔlɛka ekambi ande wa kɔlamelo la lokaho tshɛ dia vɔ mbeya lomba lande laha l’ekomelo.b Nde mbaetshaka ndo woho wahombawɔ nkamba l’akambo wa mɛtɛ wawaetshande dia vɔ ‘ntetemala la kɛndakɛnda l’akambo wa mɛtɛ.’ (3 Joani 3) Shɛngiya yakɔna yahomba ɔlɔlɔ wa Jehowa monga la yɔ le so sho tshɛ onto l’onto?

“Wayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ w’ɔlɔlɔ wa Jehowa”

19, 20. a) Ngande wakayange Satana dia kitshakitsha lowando laki Eva otsha l’ɔlɔlɔ wa Jehowa, ndo dikambo sɔ diaki l’etombelo akɔna? b) Ɔlɔlɔ wa Jehowa pombaka mɛtɛ totshutshuya dia nsala na, ndo lande na?

19 Etena kakahembe Satana Eva lo Ɛdɛna, nde akatatɛ nsala la mayɛlɛ woho wa kitshakitsha wɛkamu wa Eva lo ɔlɔlɔ wa Jehowa. Jehowa akatɛ Adama ate: “Wɛ mbeyaka ndɛ elowa w’oma l’esongo tshɛ wele lo ekambɔ woho walangayɛ.” L’atei wa nunu di’esongo w’amɛna waki l’ekambɔ kɛsɔ, paka osongo ɔtɔi oto mbakaasekɛ Jehowa. Koko, tende woho wakoke Satana Eva dimbola diande dia ntondo: “Onde lo mɛtɛ mbakanyotɛ Nzambi ate tanyɔlɛke elowa w’oma l’esongo tshɛ wele lo ekambɔ?” (Etatelo 2:9, 16; 3:1) Etena kakatshikitanya Satana ɛtɛkɛta wa Jehowa, nde akalange mɛnya Eva dia Jehowa akaadime ɛngɔ ka dimɛna. Lonyangu ko nde akakotsha oyango ande. Oko wasala efula k’apami la wamato akina ɛlɔ kɛnɛ, Eva akatatɛ monga la taamu lo kɛnɛ kendana l’ɔlɔlɔ wa Nzambi lakawasha diangɔ tshɛ.

20 Sho mbeyaka woke woke wa lonyangu l’asui wakaye oma lo taamu tɔsɔ. Diakɔ diele, tokitanyiyake ɛtɛkɛta ɛnɛ wele lo Jɛrɛmiya 31:12 wata ɔnɛ: “Vɔ, . . . wayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ w’ɔlɔlɔ wa Jehowa.” Ɔlɔlɔ wa Jehowa pombaka mɛtɛ totshutshuya dia sho monga la lowando. Sho ndooko l’ɔkɔkɔ wa monga la taamu lo kɛnɛ kendana l’eyango wa Nzambi kaso nɛ dia nde ekɔ ɔlɔlɔ efula. Sho koka ndjaɛkɛ tshɛ le nde, nɛ dia nde atolangaka paka ɔlɔlɔ oto le wanɛ wawoka ngandji.

21, 22. a) Ta toho tɔmɔtshi takokayɛ mɛnya lowando layɛ l’ɔlɔlɔ wa Jehowa? b) Dionga diakɔna diayotɔsɛdingola lo tshapita yayela ndo ngande wotshikitanyidiɔ l’ɔlɔlɔ?

21 Sho mongaka nto l’ɔngɛnɔngɛnɔ etena kakondjaso diaaso dia mbewoya anto akina dikambo di’ɔlɔlɔ wa Nzambi. Osambo 145:7 mbutaka lo dikambo dia ekambi wa Jehowa ɔnɛ: “Vɔ wayɔngɛnangɛna lam’ayowohɔ ɔlɔlɔ ayɛ w’efula.” Ndooko lushi leta ko hatokondjisha wahɔ oma l’ɔlɔlɔ wa Jehowa lo yoho mɔtshi. Lande na kahatonge la mbekelo ka mbokaka Jehowa losaka lushi la lushi lo shilaka tshondo ya dikambo shikaa yakatɛnyi ɔlɔlɔ ande? Onde wɛ nangaka mbokoya Jehowa l’ɔlɔlɔ ande? Laasɔ kete kanaka yimba l’ɔlɔlɔ ande, okakande losaka lushi tshɛ l’ɔtɛ w’ɔlɔlɔ akɔ ndo ewoyaka anto akina ɔlɔlɔ ande. Naka wɛ ndjela ɛnyɛlɔ kande lo nyanga dia nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ, kete wɛ ayoleka ndjasukanya la nde. Ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde etena kakinde aya osombe ate: “Ɔnalengo la ngandji le, tokoyake kɛnɛ kele kɔlɔ, koko okoya kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. Onto lasala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ ndja oma le Nzambi.”​—3 Joani 11.

22 Ɔlɔlɔ wa Jehowa kakatana nto la waonga akina. Ɛnyɛlɔ, Nzambi ‘ndola tɔɔ la ngandji ka kɔlamelo.’ (Osambo 34:6) Ɔkɛnɛmwɛlɔ wa dionga sɔ ndeka ɔlɔlɔ nɛ dia Jehowa dikɛnɛmɔlaka otsha l’ekambi ande wa kɔlamelo. Lo tshapita yayela, tayɛna woho wasalande dui sɔ.

a Tshungo mbele yoho yoleki tshɛ yɛnama ɔlɔlɔ wa Jehowa. L’atei wa miliyɔ ya ditongami dia lo nyuma, Jehowa akasɔnɛ paka ɛtɔi k’ɔnande la ngandji lakandote dia ntovwela.

b Diakɔ diakakatanya Bible mɛtɛ l’osase. Omembi w’esambo akembe ate: “Toma osase ayɛ ndo mɛtɛ kayɛ.” (Osambo 43:3) Jehowa mpɛtshaka osase ande wa lo nyuma wolo efula le onto tshɛ letawɔ mbetshama ndo mɛna osase w’oma le nde.​—2 Kɔrɛtɔ 4:6; 1 Joani 1:5.

Awui wa kana yimba

  • 1 Nkumi ya dikanga 8:54-61, 66 Ngande wakɛnya Sɔlɔmɔna lowando lande l’ɔlɔlɔ wa Jehowa, ndo dikambo sɔ diaki l’etombelo akɔna le ase Isariyɛlɛ?

  • Osambo 119:66, 68 Ngande wakokaso mɛnya l’alɔmbɛlɔ aso dia sho nangaka mbokoya ɔlɔlɔ wa Jehowa?

  • Luka 6:32-38 Kakɔna kakoka totshutshuya dia mbokoya lokaho la Jehowa?

  • Rɔmɔ 12:2, 9, 17-21 Ngande wakokaso mɛnya ɔlɔlɔ lo lɔsɛnɔ laso la lushi la lushi?

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto