TSHAPITA 2
Ngande wakokaso monga la nkum’otema k’ɔlɔlɔ?
“Nyuyali la khum’utema k’ololo.”—1 PETERO 3:16.
1, 2. Lande na kele yɛnya nɔrdɛ ekɔ ɛngɔ k’ohomba, ndo lo yoho yakɔna yakokaso mbɛdika nkum’otema la yɛnya nɔrdɛ?
KAPITƐNYI kɛmɔtshi ka masuwa ekɔ lo takɛndjakɛndja masuwa lo ndjale ka woke kahɛnama ekomelo; ɔmɛngɔdi ɔmɔtshi ekɔ lo tatenyanya oswe wa woke efula wahɛnama mboka; pilɔtɛ kɛmɔtshi ekɔ lo takɛndjakɛndja aviyɔ lâdiko dia wange. Onde wɛ mbeyaka ɛngɔ kafɔna anto asɔ? Vɔ akɔ asato wayonga l’okakatanu naka vɔ kema la busɔlɛ kana dihomɔ dikina diakoka mbaɛnya lɛnɛ atawatshu.
2 Busɔlɛ kana yɛnya nɔrdɛ ekɔ yangɔ mɔtshi yele oko tango yele la dikɔnga diɛnya otsha lo nɔrdɛ. Etena kakambayɔ dimɛna, yɛnya nɔrdɛ mbeyaka mbitsha nsɛnɔ y’anto djekoleko naka onto ekɔ la kartɛ ka dimɛna. Lo toho tɔmɔtshi, yɛnya nɔrdɛ kokaka mbɛdikama la woshasha wa dimɛna efula wakatosha Jehowa, mbuta ate nkum’otema. (Jakoba 1:17) Naka sho kema la nkum’otema, kete sho mbeyaka minganɛ. Koko, naka sho kamba la tɔ dimɛna, kete tɔ mbeyaka tokimanyiya dia sho mbeya mboka ka dimɛna kahombaso ndjela. Omalɔkɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole kɛnɛ kelɛwɔ nkum’otema ndo woho wakambatɔ. Oma lâsɔ, tayoyɔsɛdingola awui anɛ: 1) Woho wakokaso mbekiya nkum’otema kaso, 2) Bonde kahombaso mbidja yimba lo nkum’etema y’anto akina? ndo 3) Ɛlɔlɔ wakokaso kondja naka sho monga la nkum’otema k’ɔlɔlɔ.
ELƐWƆ NKUM’OTEMA NDO NGANDE WAKAMBATƆ?
3. Naa kitshimudi ya tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimɔmi ɔnɛ “nkum’otema,” ndo naa dikoka dia lânde diele laso?
3 Lo Bible, tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimɔmi ɔnɛ “nkum’otema” nembetshiyaka “ndjaeya shoamɛ.” Otshikitanyi la ditongami dikina diele la nkɛtɛ, Nzambi akatosha dikoka dia ndjaeya. Lo yoho mɔtshi, sho kokaka ndjasɛdingola lo kɛnɛ kendana la lɔkɛwɔ laso. Etena kakambatɔ oko ɔmɛnyi wa l’etei kana shushi, nkum’otema kokaka sɛdingola etsha, dionga ndo ɛsɔnwɛlɔ aso. Tɔ kokaka totshutshuya dia sho mbɔsa yɛdikɔ ya dimɛna kana tewola diaha sho mbɔsa yɛdikɔ ya kɔlɔ. L’ɔkɔngɔ wa sho mbɔsa yɛdikɔ, tɔ mbeyaka toshikikɛ dia takɔshi yɛdikɔ ya dimɛna kana tɔ mbeyaka tofukutanya l’ɔtɛ wa yɛdikɔ yakatɔshi.
4, 5. a) Ngande weyaso dia Adama l’Eva waki la nkum’otema, ndo kakɔna kakâkomɛ etena kakawasekola ɔlɛmbɛ waki Nzambi? b) Bɛnyɛlɔ diakɔna di’anto wa kɔlamelo wakasɛnɛ la ntondo ka Yeso diɛnya dia nkum’etema yawɔ yakakambaka dimɛna?
4 Oma k’etongelo kawɔ Nzambi akasha pami la womoto dikoka sɔ. Adama l’Eva wakɛnya oma lo dionga diawɔ dia onto l’onto aki la nkum’otema. Sho mɛnaka mɛtɛ ka dikambo sɔ lo sɔnyi kakawoke l’ɔkɔngɔ wa vɔ sala pɛkato. (Etatelu 3:7, 8) Lonyangu ko, nkum’otema kambofukutanyema kokoka nto mbakimanyiya lo etena kɛsɔ. Vɔ wakasekola ɛlɛmbɛ waki Nzambi l’okonda. Ɔnkɔnɛ, vɔ wakasɔnɛ dia tɔmbɔkwɛ Nzambi ndo wakakome atunyi ande. Oko wakiwɔ anto wa kokele, vɔ wakeyaka kɛnɛ kakawasalaka ndo vɔ kokoka nto kalola ɛkɔngɔkɔngɔ.
5 Otshikitanyi la Adama l’Eva, anto efula wele bu kokele wakayele kɛnɛ kakawatɛka nkum’etema yawɔ. Ɛnyɛlɔ, Jɔbɔ laki kanga kɔlamelo akate ate: “Dimi layukimelaka ololo ami, halukimo. Utema ami hawumamia nduku etena lu nshi yekimi la lumu.”a (Jobo 27:6) Jɔbɔ aki mɛtɛ onto lakayelaka kɛnɛ kakawotɛka nkum’otema kande. Nde akasalaka la wolo dia kihokamɛ ndo tshika dia tɔ nɔmbɔla etsha ndo tɛdikɔ tande. Omalɔkɔ, nde akakoke mbuta l’ɔlɔ tshɛ dia nkum’otema kande howamia lo mbôtsha sɔnyi kana lo mbɛndja onongo. Tende otshikitanu wele lam’asa Jɔbɔ la Davidi. Etena kakinde kɔnɛnya Saulo, laki nkumekanga kakakitama esɔ oma le Jehowa, “Davidi akanyangi efula.” (1 Samuele 24:5) Lonyangu laki lande l’otema lɔsɔ laki l’etombelo w’ɛlɔlɔ le Davidi nɛ dia lɔ lakokimanyiya diaha nde sala dikambo dia ngasɔ nto.
6. Kakɔna kɛnya di’anto tshɛ wekɔ la nkum’etema?
6 Onde paka ekambi waki Jehowa ato mbele la nkum’otema? Tɔsɛdingole ɛtɛkɛta waki ɔpɔstɔlɔ Paulo wakasambiyama wata ɔnɛ: “Lam’atutshaka asi wedja waha la elembe akambu wedimi la elembe vame, ku kuyanga vo kema la elembe, ku vo ndjadjelaka elembe, ne dia watenyaka antu etsha w’elembe wufundami l’etema awo, la khum’etema yawo yeli emenyi. Tukanyi tawo tambuwâmia kuyanga tambâyindja.” (Romo 2:14, 15) Kânga anto waheye ɛlɛmbɛ waki Jehowa mbeyaka tshutshuyama oma le ɔmɛnyi wa l’etei dia sala akambo lo yoho yɔtɔnɛ la atɔndɔ waki Nzambi.
7. Kakɔna kakoka ndanya nkum’otema kaso?
7 Koko, aha mbala tshɛ mbatɔlɔmbɔla nkum’otema dimɛna. Lande na? Nɛ dia naka wɛ kitsha yɛnya nɔrdɛ suke la ɛngɔ kɛmɔtshi kelɛwɔ ema, kete dikɔnga diayɔ hɛnya nto otsha lo lɛkɛ la nɔrdɛ. Ndo nto naka sho kamba la yɔ aha l’ekimanyielo ka kartɛ ka dimɛna, kete yɔ hayototokimanyiya. Woho akɔ wâmɛ mbele, naka sho mbetawɔ dia nsaki ya lokaki monga la shɛngiya lo nkum’otema kaso, kete tɔ hotɔlɔmbɔla dimɛna. Ndo naka sho kamba la tɔ aha l’ekimanyielo k’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, kete sho hatotokoka tshikitanya kɛnɛ kele ɔlɔlɔ ndo kɛnɛ kele kɔlɔ lo akambo efula w’ohomba wa lo lɔsɛnɔ. Lo mɛtɛ, dia nkum’otema kaso tɔlɔmbɔla dimɛna, tekɔ l’ohomba wa nɔmbwama la nyuma k’ekila ka Jehowa. Paulo akafunde ate: “Khum’utema kami keko omenyi ami lu nyuma k’[ekila].” (Romo 9:1) Ko ngande wakokaso ndjashikikɛ dia nkum’otema kaso mbɔtɔnɛka la nyuma k’ekila ka Jehowa? Ele lo kiekiya.
WOHO WAKOKASO MBEKIYA NKUM’OTEMA KASO
8. a) Ngande wakoka otema monga la shɛngiya lo nkum’otema, ndo kakɔna kele ohomba etena kɔsaso tɛdikɔ? b) Lande na kele Okristo hahombe tsho ndjaɛkɛ lo nkum’otema kande? (Enda nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi.)
8 Ngande wakokaso kamba la nkum’otema dia mbɔsa tɛdikɔ? Anto amɔtshi komɛka tsho lo ndjaɛkɛ lo nsaki yawɔ ndo lo kɛnɛ kakanyiyawɔ ko mbɔsa yɛdikɔ. Ko l’ɔkɔngɔ, vɔ ndjotaka ɔnɛ: “Nkum’otema kami hamanya.” Nsaki ya l’otema kokaka monga la shɛngiya ya wolo polo lo ndanya nkum’otema. Bible mbutaka ɔnɛ: “Utema ndeka diango tshe lukesu, vo weko kolo efula. Akona ayeya mbulimbitela?” (Jeremiya 17:9) Aha sho sɛngiyama la nsaki y’etema aso dia mbɔsa tɛdikɔ t’ohomba. Koko, sho kombolaka ntondo dia mbeya kɛnɛ kayɔngɛnyangɛnya Jehowa Nzambi.b
9. Elɛwɔ wɔma wa Nzambi, ndo dui sɔ diekɔ la shɛngiya yakɔna lo nkum’otema kaso?
9 Naka sho mbɔsa yɛdikɔ lo ndjela nkum’otema kaso kambekiyama, kete yɔ yayɔkɛnɛmɔla wɔma wa Nzambi koko aha nsaki yaso hita. Tɔshi ɛnyɛlɔ ka dimɛna dia sukɛ kanyi shɔ. Nehemiya, nguvɛrnɛrɛ kaki la kɔlamelo aki la lotshungɔ la futsha anto amɔtshi wakadjasɛka la Jerusalɛma elambo. Koko, nde kosala dui sɔ. Lande na? Nde akatone mpɛnyahɛnya ekambi waki Jehowa diaha nyangiya Nzambi. Nde akate ate: “Dimi kuntsha wuhu oso uma lu woma wa [Nzambi].” (Nehemiya 5:15) Wɔma w’oshika wa Nzambi, mbuta ate wɔma w’efula waha nyangiya Shɛso lele l’olongo wekɔ mɛtɛ ohomba. Wɔma wɔsɔhanyemi la dilɛmiɛlɔ ɔsɔ wayototshutshuya dia sho nyanga ɛlɔmbwɛlɔ k’Ɔtɛkɛta wa Nzambi etena kahombaso mbɔsa tɛdikɔ.
10, 11. Atɔndɔ akɔna wa lo Bible watɛkɛta dikambo dia ɔnwɛlɔ wa wanu, ndo ngande wakoka Nzambi tokimanyiya dia sho kamba la wɔ?
10 Tɔshi ɛnyɛlɔ ka ɔnwɛlɔ wa wanu. Etena katshɔso lo difɛstɔ dimɔtshi kâmɛ la angɛnyi aso ndo l’anto akina, sho pombaka ndjambola ɔnɛ: Onde dimi pombaka nnɔ wanu kana bu? Ntondotondo, sho pombaka mbekiya nkum’otema kaso. Naa atɔndɔ wa lo Bible wendana la dikambo sɔ? Bible hasekɛ nnɔ wanu la wɛdimo. Jehowa tombwamaka lo woho wakandasha anto wanu. (Osambu 104:14, 15) Koko, Bible shimbaka ɔnwɛlɔ wa wanu wa tshambandeko kana wodjwelo wa wanu. (Luka 21:34; Romo 13:13) Ndo nto, Bible shilaka wodjwelo wa wanu kâmɛ la pɛkato nkina ya weke efula yele oko monanyi la loseka.c—1 Koreto 6:9, 10.
11 Nkum’otema k’Okristo mbekiyamaka oma lo atɔndɔ wa ngasɔ. Ɔnkɔnɛ, etena kalangaso ntshɔ lo difɛstɔ dimɔtshi diayowosha anto wanu, sho pombaka ndjambola ambola anɛ: ‘Woho akɔna wa difɛstɔ diayodionga? Onde awui wayosalema lo yoho ya tshambandeko? Dionga diakɔna diele la mi la ntondo ka wanu? Onde dimi nangaka nnɔ wanu, mbokaka mposa ndo onde dimi nɔka dia mbohɛ ekakatanu wele lami kana dia ndjangɛnyangɛnya? Onde layonga l’akoka wa nnɔ wanu la wɛdimo?’ Etena kakanaso yimba la atɔndɔ wele lo Bible ndo ambola waya oma lɔkɔ, ekɔ ohomba sho nɔmba Jehowa ɛlɔmbwɛlɔ kande. (Osambu 139:23, 24) Lo yoho shɔ, sho nɔmbaka Jehowa dia nde tɔlɔmbɔla la nyuma kande k’ekila ndo sho mbekiyaka nkum’otema kaso dia tɔ mbɔtɔnɛ la atɔndɔ waki Nzambi. Koko ekɔ nto dikambo dikina diahombaso mbidja yimba lɔkɔ etena kɔsaso tɛdikɔ.
BONDE KAHOMBASO MBIDJA YIMBA LO NKUM’ETEMA Y’ANTO AKINA?
12, 13. L’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ akɔna watshikitana nkum’etema y’anto, ndo ahombaso sala la ntondo ka dikambo sɔ?
12 Mbala mɔtshi sho mambaka woho wotshikitanyi nkum’etema y’anto. Onto ɔmɔtshi mbeyaka mɛna ditshelo kana mbekelo mɔtshi ɔnɛ yekɔ kɔlɔ, etena kele onto okina ndjietawɔka. Ɛnyɛlɔ, lo kɛnɛ kendana la wanu, onto ɔmɔtshi mbeyaka mɛna dimɛna nnɔ wanu kâmɛ l’angɛnyi kana lo difɛstɔ dimɔtshi, koko okina mbeyaka mɛna kɔlɔ. Lande na kele etshikitanu wa ngasɔ, ndo ngande wahombaso mbidja yimba lɔkɔ etena kɔsaso tɛdikɔ?
13 Anto tshikitana l’ɔtɛ w’ɛkɔkɔ efula. Takotɔ ndo takole l’ahole wotshikitanyi. Ɛnyɛlɔ, anto amɔtshi wekɔ lo ndjalama l’ɔtɛ wa wɔdu ɔmɔtshi walɔshana la wɔ wele ondo watawotondoya. (1 Khumi ya Dikanga 8:38, 39) Naka wɔdu ɔsɔ mendanaka la wanu, kete onto ɔsɔ kokaka mbɔsa yɛdikɔ yaha ndɛta kânga yema. Naka wɛ ambeta onto la ngasɔ lakayɛ, kete nkum’otema kande kayowoshimba dia nnɔ wanu wawoshayɛ. Onde wɛ ayonyanga l’ɔtɛ wa dikambo sɔ? Onde wɛ ayowotshutshuya la wolo? Kema. Oyadi wɛ mbeyaka kana heye lande na katonande nnɔ, nde hatokolembetshiya lo diaaso sɔ, koko ngandji k’onto l’ɔnango kayokotshutshuya dia wɛ mbokanɛ.
14, 15. L’awui akɔna wakatshikitana nkum’etema y’Akristo wa lo ntambe ka ntondo, ndo kakɔna kakawatɛ Paulo?
14 Lo ntambe ka ntondo, ɔpɔstɔlɔ Paulo akɛnyi otshikitanu w’efula waki lam’asa nkum’etema y’Akristo. Nshi shɔ, Akristo amɔtshi wakatakana dikambo dia diangɔ dia ndɛ diakalambɔmaka le dikishi. (1 Koreto 10:25) Nkum’otema kaki Paulo kotonaka dia diangɔ sɔ sondjama nto lo lobingu. Le nde, dikishi diaki diangɔ di’anyanya. Dikishi takadiakoke monga la diangɔ dia ndɛ lam’ele Jehowa mbakatonge diangɔ diakɔ ndo nde mbadikanga. Koko, Paulo akeyaka di’Akristo akina wakakoke monga la kanyi yotshikitanyi lo dikambo sɔ. Ondo amɔtshi wakayashaka efula l’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi la ntondo ka vɔ koma Akristo. Le wɔ, ɛngɔ tshɛ kaki kana kele la losambi la dikishi kaki ɛngɔ ka wɔnɔnyi. Ngande wakakandola Paulo dikambo sɔ?
15 Paulo akate ate: “Shu wane weli la wulu, dieli lasu dia memba wutshu a wane weli weodu, aha dia shu ndjangenyangenya shu shame. Ne dia Kristu kundjangenyangenya ndame.” (Romo 15:1, 3) Paulo akɛnyi dia sho pombaka mbidja ehomba w’anangɛso la ntondo k’ehomba aso oko wakasale Kristo. Mbala kekina kakandatɛkɛta dikambo sɔ, Paulo akate dia nde akakombolaka tshika ndɛ nyama naka tɔ kayotakanya ndo kayonyangiya ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wa nɛmɔ wele Kristo akavu dikambo diawɔ.—1 Koreto 8:13; 10:23, 24, 31-33.
16. Lande na kele wanɛ wele la nkum’etema yâsekɛ dia sala awui amɔtshi hawohombe nombosha wanɛ wele la nkum’otema yotshikitanyi la yawɔ?
16 Lo wedi okina, wanɛ wele la nkum’etema yakasekɛka dia sala awui amɔtshi takawahombe tɛkɛta kɔlɔ lo dikambo di’anto akina, lo tɛtɛ di’anto tshɛ sala akambo oko vɔ. (Romo 14:10) Nkum’otema pombaka tolombosha shoamɛ, koko aha anto akina. Tohɔ ɛtɛkɛta waki Yeso ɛnɛ: “Tanyolomboyake, kele watonyolomboyake.” (Mateu 7:1, Dyookaneelo dy’Oyooyo) Anto tshɛ wa l’etshumanelo pombaka mbewɔ dia ndjatambiya lo akambo wahomba onto ndamɛ mbɔsa yɛdikɔ lo ndjela nkum’otema kande. Lo dihole dia sala ngasɔ, sho nyangaka toho ta fudia ngandji, kâmɛ ndo keketshana lam’asaso koko aha dia nɛmbiana.—Romo 14:19.
ƐLƆLƆ WAYA LO MONGA LA NKUM’OTEMA K’ƆLƆLƆ
17. Kakɔna kambokomɛ nkum’etema y’anto efula ɛlɔ kɛnɛ?
17 Ɔpɔstɔlɔ Petero akafunde ate: “Nyuyali la khum’utema k’ololo.” (1 Petero 3:16) Nkum’otema kele pudipudi lo washo waki Nzambi ekɔ ɛngɔ ka dimɛna efula. Nkum’otema ka ngasɔ tshikitana la nkum’etema y’anto efula ɛlɔ kɛnɛ. Paulo akatɛkɛta di’anto wele la “khum’utema kutshumbami uku luwulu lakawahetsha.” (1 Timote 4:2) Lowolo lakawahɛtsha lo dja pomuyaka onto mpota ndo tshikaka lofô ndo tɔ mbeyaka ndjokoma lonyu. Anto efula wekɔ la nkum’etema yambovɔ ya ngasɔ, yɔ yaya lonyu woho ɔnɛ wele yɔ hayokoke mbaewola, tona kana mbasha sɔnyi ndo mbaɛndja onongo. Ɛlɔ kɛnɛ anto efula hawodje yimba lo woho wawaɛndja nkum’etema yawɔ onongo l’ɔkɔngɔ wa sala kɔlɔ.
18, 19. a) Etombelo akɔna w’ɛlɔlɔ wakoka monga la nsaki ka ndjaɛndja onongo? b) Kakɔna kakokaso sala naka nkum’otema kekɔ lo tetemala tɔhɛnyahɛnya l’ɔtɛ wa pɛkato y’edjedja yakatadimanyiyama?
18 Lo mɛtɛ, tɛndja onongo mbeyaka monga yoho yakamba la nkum’otema kaso dia totɛ dia takatshe kɔlɔ. Etena katshutshuya nsaki kɛsɔ otshi wa pɛkato dia nde ndjatshumoya, kânga pɛkato yoleki tshɛ weke mbeyaka dimanyiyama. Ɛnyɛlɔ, nkumekanga Davidi akatshe pɛkato kɛmɔtshi ka woke ndo akadimanyiyama lo woho wakandayatshumoya l’otema ɔtɔi. Kɔlɔ kakandoke l’ɔtɛ wa pɛkato kakandasale ndo yɛdikɔ yakandɔshi ya kitanyiya nto ɛlɛmbɛ waki Jehowa akokimanyiya dia nde mɛna dia Jehowa ekɔ ‘ɔlɔlɔ ndo suke dia dimanyiya.’ (Osambu 51:1-19; 86:5) Ko kakɔna kakokaso sala naka nsaki ka ndjaɛndja onongo kekɔ lo tetemala la tɔhɛnyahɛnya l’ɔkɔngɔ wa sho ndjatshumoya ndo wa Jehowa todimanyiya?
19 Mbala mɔtshi nkum’otema tetemalaka tɛndja onongo wa pɛkato kakatasale edja efula l’ɔkɔngɔ wa sho ndjatshumoya ndo dimanyiyama. L’etena kɛsɔ, sho pombaka shikikɛ otema aso watɛndja onongo dia Jehowa ndeka nsaki tshɛ yakoka monga l’onto. Sho pombaka mbetawɔ ngandji ndo edimanyielo kande oko wakeketshaso anto akina dia sala dikambo sɔ. (1 Joani 3:19, 20) Nkum’otema kambɛdiama mbishaka onto wɔladi wa l’etei k’otema, ɔlɔ ndo ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula wele anto efula wa l’andja ɔnɛ bu la wɔ. Anto efula wakasale pɛkato ya weke lo nshi y’edjedja wakoke woho w’ɔlɔ wa ngasɔ ndo wekɔ lo kambɛ Jehowa Nzambi la nkum’etema y’ɛlɔlɔ ɛlɔ kɛnɛ.—1 Koreto 6:11.
20, 21. a) Dibuku nɛ diekɔ l’oyango akɔna? b) Lotshungɔ lakɔna lele l’Akristo, ndo ngande wakokaso kamba la lɔ?
20 Dibuku nɛ diekɔ l’oyango wa tokimanyiya dia sho monga la woho w’ɔngɛnɔngɛnɔ wa ngasɔ, dia nama nkum’otema k’ɔlɔlɔ l’edja tshɛ ka nshi y’ekomelo ka dikongɛ di’akambo diaki Satana. Lo mɛtɛ, dibuku nɛ hatɔtɛkɛta dia ɛlɛmbɛ ndo di’atɔndɔ tshɛ wele lo Bible wahombaso kana la wɔ yimba ndo kamba la wɔ l’akambo tshɛ wa lo lɔsɛnɔ laso la lushi la lushi. Koko, l’akambo wendana la nkum’otema k’onto ndamɛ tatolongamɛke dia tanaka ɛlɛmbɛ wendana l’akambo asɔ. Oyango wa dibuku nɛ ele dia kokimanyiya dia wɛ mbekiya nkum’otema kayɛ lo kɛnya woho wakokayɛ kamba la Ɔtɛkɛta wa Nzambi lo lɔsɛnɔ layɛ la lushi la lushi. Otshikitanyi la Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ, “elembe wa Kristu” nɔmbaka wanɛ tshɛ wakitanyiya dia vɔ ndeka ndjaɛkɛ lo nkum’otema yawɔ ndo lo atɔndɔ koko aha l’ɛlɛmbɛ wofundami. (Ngalatiya 6:2) Lo sala ngasɔ, Jehowa mbishaka Akristo lotshungɔ la lânde. Koko, Ɔtɛkɛta ande toholaka diaha kamba la lotshungɔ lɔsɔ oko “ukumbo wa nkumba kolo.” (1 Petero 2:16) Woho wayotokamba la lotshungɔ lɔsɔ ayotosha diaaso dia dimɛna efula dia mɛnya Jehowa ngandji kawokaso.
21 Eka l’ekimanyielo ka dɔmbɛlɔ woho wa ndeka kamba la atɔndɔ wa lo Bible, oma lâsɔ kamba la atɔndɔ akɔ etena kɔsayɛ tɛdikɔ. Lo sala ngasɔ, wɛ ayotetemala sala dikambo dimɔtshi di’ohomba efula diakayatatɛ sala etena kakayeye Jehowa. ‘Akoka ayɛ w’ekanelo ka yimba’ wayekiyama ‘oma l’ekambelo.’ (Heberu 5:14) Nkum’otema kayɛ kambekiyama oma lo Bible kayokokimanyiya lo lɔsɛnɔ layɛ. Oko yɛnya nɔrdɛ yalɔmbɔla ɔmɛngɔdi, tɔ kayokokimanyiya dia wɛ mbɔsa tɛdikɔ tayɔngɛnyangɛnya Shɔ lele l’olongo. Ɔsɔ mbele yoho ya shikaa ya tshikala lo ngandji ka Nzambi.
[Nɔte ya l’ɛse ka dikatshi]
a Tshɛkɛta “nkum’otema” hayotanema lo Afundelo wa lo Hɛbɛru. Koko, mɛnamaka dia bɛnyɛlɔ dia la diko dingo tɛkɛtaka dikambo dia nkum’otema. Tshɛkɛta “otema” nembetshiyaka mbala efula lonto la l’etei. Bɛnyɛlɔ sɔ tɛkɛtaka dikambo di’etenyi kɛmɔtshi ka shikaa ka lonto la l’etei, mbuta ate nkum’otema. Tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ yokadimɔmi ɔnɛ “nkum’otema” tanemaka mbala oko 30 lo Afundelo w’Akristo wa lo Grɛkɛ.
b Bible mɛnyaka dia hatohombe tsho monga la nkum’otema k’ɔlɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, Paulo akate ate: “Dimi haleyi nduku unungu weli la mi, keli dimi hayindjama osoku. Keli Khumadiondjo atunumbuyaka.” (1 Koreto 4:4) Kânga anto wahɛnyahɛnya Akristo oko waki Paulo ntondo wekɔ la nkum’otema k’ɔlɔlɔ nɛ dia vɔ fɔnyaka dia Nzambi mbetawɔka kɛnɛ kasalawɔ. Ekɔ ohomba efula dia nkum’otema kaso monga ɔlɔlɔ lo washo aso ndo lo washo wa Nzambi.—Etsha 23:1; 2 Timote 1:3.
c Minganga efula mbutaka dia le anto wele la sɔngu ka wanu ekɔ wolo vɔ nnɔ la wɛdimo, le wɔ wɛdimo nembetshiyaka aha ndɛta wanu.
NGANDE WAYOYOKADIMOLA?
▪ Ngande wayɔsɛngiyama nkum’otema kaso la ewo k’ɔnɛ Jehowa tendaka tena tshɛ?—Heberu 4:13.
▪ Ngande wakakimanyiyama Yɔsɛfu la nkum’otema kande dia shika tanga la ntondo k’ohemba?—Etatelu 39:1, 2, 7-12.
▪ Lande na kele ekɔ ohomba monga la nkum’otema ka pudipudi dia sukana la Jehowa?—Heberu 10:22.
▪ Bonde kahombaso ndjakiyanya dikambo dia nkum’otema k’anto wele bu ambetawudi?—2 Koreto 4:1, 2.
[Osato wa lo lɛkɛ 21]
Nkum’otema kambekiyama oma lo Bible kokaka kokimanyiya dia wɛ mbɔsa yɛdikɔ ya nnɔ wanu kana bu
[Osato wa lo lɛkɛ 22]
Nkum’otema k’ɔlɔlɔ kokaka tɔlɔmbɔla lo lɔsɛnɔ laso la lushi la lushi ndo tosha ɔngɛnɔngɛnɔ ndo wɔladi wa l’etei k’otema