Jehowa Mbelaka Ana Efula Lo Lotombo
‘Akasungana dia [Nzambi] mbela ana efula lo lotombo, dia konya Otungi wa panda kawɔ kokele oma lo fɔnu yakandɛnyi.’—HEBERU 2:10.
JEHOWA akatonge nkɛtɛ dia nkumbo y’anto wa kokele mbidjasɛ pondjo lɔkɔ ndo monga la lɔsɛnɔ l’aha l’ekomelo. (Undaki 1:4; Isaya 45:12, 18) Lo mɛtɛ, tshɛso Adama akasale pɛkato ko akasambiyɛ ekana ande pɛkato la nyɔi. Koko kɛnɛ kasangoya Nzambi lo dikambo di’anto kayokotshama lo tshimbo ya Yeso Kristo, Lɔtɔngɔ Lakalakema. (Etatelu 3:15; 22:18; Romo 5:12-21; Ngalatiya 3:16) Ngandji kokande andja ɔnɛ w’anto akasokoya Jehowa dia kimɔ “On’andi etoi lakanduti, dia untu tshe lawetawo, tavokaki, keli ayali la lumu la pundju.” (Joani 3:16) Ndo nto, ngandji mbakasokoya Yeso ‘dia nde kimɔ anima ande oko tshungo dikambo di’anto efula.’ (Mateu 20:28) ‘Tshungo kɛsɔ kɛdimi’ toshaka lotshungɔ ndo elongamelo kakashisha Adama ndo tokimanyiyaka dia sho monga la lɔsɛnɔ la pondjo.—1 Timote 2:5, 6; Joani 17:3.
2 Olimu wakamba olambo w’etshungwelo waki Yeso akɛnamaka lo yoho ya didjidji lo Lushi l’Ekesanelo. Lushi lɔsɔ, ɔlɔmbɛdi a lâdiko wa l’Isariyɛlɛ akalambolaka ntondo ɔsɔngɔ wa ngɔmbɛ oko olambo wa pɛkato, akatɔlaka dikila diatɔ atodimɔngɔla lâdiko di’Ɔshɛtɛ w’ekila waki lo dihole Dioleki Ekila dia lo tabɛrnakɛlɛ, ko l’ɔkɔngɔ diko lo tɛmpɛlɔ. Nde akalambolaka olambo ɔsɔ lo dikambo diande, dia wa lo luudu la nde, ndo dia dioho di’Ase Lɛwi. Woho akɔ mbele, Yeso Kristo akasha Nzambi oshinga wa dikila diande, dia dimanyiya ntondotondo pɛkato ya ‘anango’ wa lo nyuma. (Heberu 2:12; 10:19-22; Akambu w’Asi Lewi 16:6, 11-14) Lo Lushi l’Ekesanelo, ɔlɔmbɛdi wa lâdiko akalambolaka ndo mbudi oko olambo wa pɛkato ko akatɔlaka dikila diatɔ lo dihole Dioleki Ekila, dia totonga ekesanelo di’edimanyielo ka pɛkato ya nkumbo 12 y’Ase Isariyɛlɛ yaki komonga l’atei wa dioho di’ɛlɔmbɛdi. Woho akɔ mbayokamba Yeso Kristo, Ɔlɔmbɛdi a Woke la dikila diande dia lɔsɛnɔ lo dikambo di’anto wele la mbetawɔ le nde, dia dinyadinya pɛkato yawɔ.—Akambu w’Asi Lewi 16:15.
Wambɔtɔ lo Lotombo
3 L’edja k’ɛnɔnyi 1900, Nzambi ambosala dui dia mamba lo dikambo di’‘anango’ Yeso. Dia dikambo diakɔ sɔ, ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ate: ‘Tekɔ lo mɛna Yeso lakawaholoya yema l’ɛse k’andjelo, ambɔlɔta dɛmbɔ dia koso dia lotombo la kɛnɛmɔ l’ɔkɔkɔ wa nyɔi kakandasowe, dia nde mvwela anto oma l’ɔlɔlɔ wa mamba waki Nzambi. Nɛ dia akasungana dia Jehowa Nzambi lakatonge diangɔ tshɛ ndo lele diangɔ tshɛ diakatongama oma lo lolango la nde, mbela ana efula lo lotombo, dia konya Ehomɔ ka Woke ka panda kawɔ kokele oma lo fɔnu yakandɛnyi.’ (Heberu 2:9, 10) Yeso Kristo mbele Ehomɔ ka Woke ka panda, ɔnɛ lakeke dia ndjâla l’okitanyiya wa kokele oma l’asui wakandɛnyi lam’akinde oko onto lanɛ la nkɛtɛ. (Heberu 5:7-10) Yeso mbaki onto la ntondo lakotɔ oma le Nzambi oko ɔna la lo nyuma.
4 Jehowa akakambe la nyuma kande k’ekila, kana wolo wakamba olimu, dia mbota Yeso oko Ɔnande la lo nyuma dia mbɔtshiya lo lotombo la l’olongo. Lam’akinde nde la Joani Obatizanyi ato, Yeso akatambiyama la tshondo l’ashi dia mbisha djembetelo y’ɔnɛ nde amboyaɛnya le Nzambi. Ɔkɔndɔ wa l’Evanjiliɔ waki Luka mbutaka ɔnɛ: “Lam’akabatizama antu tshe, kakabatizama ndu Jesu. Lam’akandalombaka, ulungu akadiho. Ku [“nyuma k’ekila,” NW] akûhulwela l’utundu uku fudu ka inga. Diui diakayi uma l’ulungu ati: On’ami la ngandji keye! We ambongenyangenya.” (Luka 3:21, 22) Joani akɛnyi nyuma k’ekila ayaholɔ ko ndjahema Yeso ndo akoke Jehowa awetawɔ lo sɛkɛ oko Ɔnande la ngandji efula. L’etena kɛsɔ, ndo l’ekimanyielo ka nyuma k’ekila mbakote Jehowa Yeso oko ‘ɔnande l’enondo l’atei w’ana efula wahomba mbɔtɔ lo lotombo.’
5 ‘Anango’ Yeso mbaki anto wa ntondo wakakondja wâhɔ oma l’olambo ande. (Heberu 2:12-18) Lo ɛnɛlɔ kande, ɔpɔstɔlɔ Joani akawaɛnyi waya lo lotombo, lo Dikona dia Siɔna dia l’olongo kâmɛ la Ɔn’Ɔkɔkɔ, Nkumadiɔndjɔ Yeso Kristo lamboshila mbolwama. Joani akashola ndo lofulo lawɔ ata ate: “Dimi lakendi, menyi ku Ona-Okoko emadi l’Ukungu a Siona, ndu antu nunu lukama la akumi anei la nei waki la lukumbu landi, la lukumbu la Shi lufundami lu fumu yawo. . . . Vo wakasumbama uma l’atei w’antu, ne dia ndjala elua wa ntundu le [Nzambi] ndu le Ona-Okoko. Vo kuntana kashi l’enyo awo, ne dia vo kema la kolo.” (Enyelo 14:1-5) Omalɔkɔ, lofulo l’‘ana efula wakɔtɔ lo lotombo’ lekɔ paka l’anto 144001—Yeso nde l’anango wa lo nyuma.
‘Wambotɔ le Nzambi’
6 Anto wambotɔ oma le Jehowa asɔ ‘wambotɔ le Nzambi.’ Lam’akandataka di’anto akɔ asɔ, ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Untu tshe lambuto le [“Nzambi hatetemala sala,” NW] kolo, ne dia [“lɔtɔngɔ la diwutshi la Jehowa,” NW] l’utema andi. Ndi heyi ntsha kolo, ne dia ndi ambuto le [Nzambi].” (1 Joani 3:9) “[“lɔtɔngɔ la diwutshi la Jahowa,” NW] [l]atuyalaka l’utema” lɔsɔ ele nyuma k’ekila kaki Nzambi. Lam’akambatɔ la dui diande, nyuma kakɔ kimanyiyaka dia ɔm’ɔmɔ a l’atei w’anto 144000 ‘mbotɔ nto’ ndo monga l’elongamelo k’otsha l’olongo.—1 Petero 1:3-5, 23.
7 Lo ndjela woho wakandotɔ lanɛ la nkɛtɛ oko onto, Yeso aki Ɔna Nzambi, oko waki Adama onto a kokele “on’a [Nzambi].” (Luka 1:35; 3:38) Koko, l’ɔkɔngɔ wa Yeso batizama, ɛtɛkɛta wakate Jehowa ate: “On’ami la ngandji keye. Dimi lambongenangena lu dikambu diaye” waki la kitshimudi mɔtshi. (Mako 1:11) Oma l’ɛtɛkɛta ɛsɔ wakayelana l’otshulwelo wa nyuma k’ekila le Yeso, akɛnama hwe ɔnɛ l’etena kɛsɔ mbakote Nzambi Yeso oko Ɔnande la lo nyuma. Lo yoho ya didjidji, Yeso ‘akotɔ nto’ la lotshungɔ la kondja lɔsɛnɔ mbala ka hende oko Ɔna Nzambi la lo nyuma l’olongo. Oko Yeso, anango 144000 wa lo nyuma ‘wambotɔ nto’ ndo vɔ lawɔ. (Joani 3:1-8; enda lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka Dikumi l’Ɔtɔi 15, 1992, lɛkɛ 3-6.) Ndo nto, oko Yeso, vɔ wambokitama oma le Nzambi ndo wambokondja ɔkɛndɛ wa sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ.—Isaya 61:1, 2; Luka 4:16-21; 1 Joani 2:20.
Djembetelo Yɛnya ɔnɛ Vɔ Wakotɔ oko Ana wa Nzambi wa lo Nyuma
8 Djembetelo yɛnama ndo yokɛma yakikɔ yakɛnya ɔnɛ Yeso akotɔ lo nyuma. Joani Obatizanyi akɛnyi nganɛ wakaholɔ nyuma le Yeso ndo akoke kɛnɛ kakate Nzambi lo dikambo dia Mɛsiya waki kâkitama oko ɔna Nzambi la lo nyuma. Ko ngande woteya ambeki wa Yeso ɔnɛ vɔ wambotɔ oko ana wa lo nyuma na? Ɛɛ, lushi lakandatadɛka l’olongo, Yeso akate ate: “Ne dia Joani akabatizaka l’ashi, keli nyu nyayubatizama la [“nyuma k’ekila,” NW], aha nshi efula umaka kakiane.” (Etsha 1:5) Ambeki wa Yeso wakabatizama ‘la nyuma k’ekila’ lo Pɛntɛkɔsta ka lo 33 T.D. Lam’akawalole la nyuma k’ekila, ‘londjo lakaye oma l’olongo wate kana lɔpɛpɛ la wolo mbafufa’ ndo ‘nemi yaki oko ya dja’ yakahema ombeki l’ombeki. Dui dia diambo efula ele ambeki wakakondja wolo wa “nteketa eteketa ekina uku akâteketsha [n]yuma.” Ɔnkɔnɛ, djembetelo yɛnama ndo yokɛma yakɛnya ɔnɛ mboka k’otsha lo lotombo la l’olongo oko ana a Nzambi kambodihwɛ ambeki wa Kristo.—Etsha 2:1-4, 14-21; Joele 2:28, 29.
9 Oma lâsɔ, Filipɛ, osambisha wa lokumu l’ɔlɔlɔ akasambisha la Samariya. Kânga mbakawetawɔ esambishelo kande ndo mbakawabatizama, Ase Samariya kokondja djembetelo yɛnya ɔnɛ Nzambi ambowaota oko anande wa lo nyuma. Lam’akalɔmbɛ ɔpɔstɔlɔ Petero la Joani ndo mbahɛ ambetawudi asɔ anya, vɔ ‘wakamɛ nongola nyuma k’ekila’ lo washo w’anto tshɛ. (Etsha 8:4-25) Ɔsɔ aki djembetelo y’ɔnɛ ambetawudi w’Ase Samariya asɔ wambotɔ oko ana a Nzambi wa lo nyuma. Woho akɔ mbakatshama ndo l’ɔnɔnyi 36 T.D., Kɔnɛliyo l’Ase Wedja akina waketawɔ akambo wa mɛtɛ waki Nzambi. Petero l’ambetawudi w’Ase Juda wakotshindɛ “wakambi, ne dia wakatshulwela ndu asi wedja ushasha a [“nyuma k’ekila,” NW]. Ne dia vo wakawauki wateketa lu eteketa ekina; watumbula [Nzambi].” (Etsha 10:44-48) Akristo efula wa l’eleko ka ntondo wakalongola “eshasha wa [n]yuma,” oko tɛkɛta l’ɛtɛkɛta ekina. (1 Koreto 14:12, 32) Omalɔkɔ, tamu komonga nto ɔnɛ anto asɔ wakotɔ lo nyuma. Ko ngande wotoyeya Akristo wa nshi nyɛ ɔnɛ vɔ wambotɔ lo nyuma kana bu na?
Nyuma k’Ekila Kekɔ Ɔmɛnyi
10 Akristo tshɛ w’akitami, anto 144000, wambokondjaka djembetelo ya mɛtɛ yɛnya ɔnɛ vɔ wekɔ la nyuma ka Nzambi. Dia dikambo sɔ, Paulo akafunde ate: “Nyu nyakalungula nyuma ka nyete ana wa luta. Uma lu dikambu so, mbatutetaka [Nzambi] shati: Aba! Shesu! Nyuma ambuyaete omenyi kame la nyuma yasu ati: Ana wa [Nzambi] mbesu. Naka shu tambuyala ana, keti ndu ekito mbesu. Shu teko ekito wa [Nzambi], ndu ekito kame la Kristu; naka shu tatusuwaka kame la ndi, keti tayutumbwama kame la ndi.” (Romo 8:15-17, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Akristo w’akitami ndjaokaka ɔnɛ wekɔ ana wambotɔ le Shewɔ ka l’olongo, vɔ ndjaokaka mɛtɛ ɔnɛ wekɔ anande. (Ngalatiya 4:6, 7) Vɔ mbetawɔka l’otema ɔtɔi ɔnɛ Nzambi ambowaota dia vɔ ndjâla anande wa lo nyuma wayotolɛ kâmɛ la Kristo oko ekitɔ lo Diolelo dia l’olongo. Dia dikambo sɔ, nyuma k’ekila kaki Jehowa kambaka olimu weyama dimɛna.
11 L’ɛlɔmbwɛlɔ ka nyuma k’ekila ka Nzambi, nyuma, kana wolo wa kamba wele l’akitami, mbatshutshuyaka dia vɔ mbetawɔ l’otema ɔtɔi kɛnɛ kata Dui dia Nzambi dikambo di’elongamelo ka lɔsɛnɔ la l’olongo. Oko ɛnyɛlɔ, lam’adiawɔ kɛnɛ kata Afundelo lo dikambo di’ana wa Jehowa wa lo nyuma, vɔ mbetawɔka mbala kakɔ ɔtɔi ɔnɛ awui asɔ mbaendaka mɛtɛ. (1 Joani 3:2) Vɔ mbeyaka ɔnɛ “wakabatizama le Kristu Jesu” ndo lo nyɔi kande. (Romo 6:3) Vɔ mbetawɔka l’otema ɔtɔi ɔnɛ wekɔ ana a Nzambi wa lo nyuma, ndo oko Yeso, vɔ wayovɔ ndo mbolɔ otsha lo lotombo la l’olongo.
12 Monga ɔna l’otwe lo nyuma kema saki kahomba onto monɛ lônɛ l’otema ande. Ana wanɛ wambotɔ lo nyuma hawokombola ntshɔ l’olongo l’ɔtɛ w’ɔnɛ pâ yamboleka nshi nyɛ la nkɛtɛ. (Jobo 14:1) Koko, nyuma ka Jehowa akasha akitami elongamelo ka mɛtɛ ndo saki k’oshika kotshikitanyi la katokaka anto tshɛ. Anto asɔ wambotɔ le Nzambi mbeyaka ɔnɛ lɔsɛnɔ la pondjo layonga l’anto lo paradiso ka la nkɛtɛ lo nkumbo k’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo k’angɛnyi w’ɔlɔlɔ ayoyala dui dia dimɛna heyama. Koko, vɔ kema la saki ka lɔsɛnɔ la ngasɔ l’etema awɔ. Akitami wekɔ l’elongamelo ka mamba k’otsha l’olongo polo ndo lo yɛdikɔ ya vɔ mbetawɔ tshika ɛngɛnɔngɛnɔ tshɛ wa laa nkɛtɛ ndo kɛnɛ tshɛ kakawalangaka.—2 Petero 1:13, 14.
13 Losha la Nzambi la monga l’elongamelo ka tɔsɛna l’olongo mbâsɛngiyaka wolo l’etema ko asolo awɔ ndjoyalaka oko waki Paulo lakafunde ate: “Shu mbeyaka shati: Lam’ayuhandjo luudu la dimba diasu dia la kete, shu teko la luudu l’uma le [Nzambi], luudu laki kumpikama l’anya, lo leko pundju l’ulungu. Mete, lam’ekisu lu luudu lone, shu tatukhumaka akhumu, tambukumbula dia shu nkumbama la edjaselu kasu k’uma l’ulungu. Lam’ayutolota osoku, shu hatutanema etakataka. Ne dia mete, shu ane weli lu luudu lone tatukhumaka akhumu ne dia wetshu, aha dia shu ndjala etakataka, keli dia shu ndotshama dia kene keli nyoi menama le kene keli lumu. One lakatolongosola dia dikambu ne eli [Nzambi], lakatusha okole a [n]yuma.” (2 Koreto 5:1-5) ‘Saki ka wolo’ kaki la Paulo aki ka mbolwama dia tɔsɛna l’olongo oko etongami ka lo nyuma kahavɔkaki nto pondjo. Lam’akandatɛkɛtaka dia demba di’onto lo yoho ya didjidji, nde akate dia luudu la dipɛma lokiwɔ l’ɛkɔdi, lahakɔhɛ nyukɔ ndo latodjasɛka anto paka lo tshanda mɔtshi ko akaliɛdika la tshondo ya luudu. Kânga mbewɔ l’andja ɔnɛ lo alemba wa l’emunyi wahɔnda, Akristo wekɔ la nyuma k’ekila oko ɔkɔlɛ wa lɔsɛnɔ la l’olongo lele la ntondo kawɔ lo “luudu l’uma le [Nzambi],” demba dia lo nyuma diahahɔndɛ ndo diahavɔki pondjo. (1 Koreto 15:50-53) Oko Paulo, vɔ koka mbuta l’ɔlɔlɔ tshɛ ɔnɛ: “Shu teko la dihunga, tambuleka nanga mumo uma lu dimba [di’onto], dia shu ndjala laka Khumadiondjo [l’olongo].”—2 Koreto 5:8.
Wambetawɔma lo Sheke ya Lânde
14 Akristo wakotɔ lo nyuma mbeyaka dimɛna ɔnɛ vɔ waketawɔma lo toseke tohende ta lânde. Yeso akatɛkɛta dia sheke mɔtshi lam’akandakambe la mapa waha la wodoya ndo la vinyɔ dia tatɛ sala Eohwelo ka nyɔi kakinde suke la mvɔ ko akate dia vinyɔ ate: “Dikoho ne, dieli sheki y’uyuyu ya lu dikila diami, diambutshulwama dikambu dianyu.” (Luka 22:20; 1 Koreto 11:25) Wana wakɔtɔ lo sheke yakɔ y’oyoyo shɔ na? Jehowa Nzambi nde l’Ase Isariyɛlɛ wa lo nyuma—wanɛ wasangoya Jehowa ntɔla lo lotombo la l’olongo. (Jeremiya 31:31-34; Ngalatiya 6:15, 16; Heberu 12:22-24) Lam’akamɛ sheke y’oyoyo kamba olimu oma lo dikila dia Yeso diakatshulwama, yɔ yakakɔngɔsanyɛ Jehowa ase wedja dia lokombo lande ndo mbakonya Akristo wambotɔ lo nyuma wele l’atei wa ‘lɔtɔngɔ’ l’Abarahama. (Ngalatiya 3:26-29; Etsha 15:14) Sheke y’oyoyo kimanyiyaka As’Isariyɛlɛ tshɛ wa lo nyuma dia vɔ mbɔtɔ lo lotombo lam’olwamawɔ otsha lo lɔsɛnɔ la l’olongo laha l’ɛhɔndɛlɔ. Oko weyɔ “sheki ya pundju,” wâhɔ w’oma lɔkɔ wayoyala wa pondjo pondjo. Nshi yayaye yayɛnya dia kana sheke shɔ yayokamba olimu lo yoho kina nto lo Diolelo di’Ɛnɔnyi Kinunu kana l’ɔkɔngɔ adiɔ.—Heberu 13:20.
15 ‘Ana efula’ wakasangoya Jehowa dia ‘mbatɔla lo lotombo’ wakɔsama l’onto ndo l’onto lo sheke ya Diolelo dia l’olongo. Lo dikambo dia sheke shɔ yakandadje nde l’ambeki ande watoyele lo nna ndo lo nna, Yeso akate ate: “Nyu nyambutshikala la mi l’ehimba ami. Dimi lambunyusha diulelu uku akambisha Papa, dia nyu nde la no lu mesa ami lu diulelu diami. Nyu nyayudjase lu kiti ya diulelu, nyayulumbuya wedja dikumi la ehendi wa Isariyele.” (Luka 22:28-30) Wakasapola sheke ya Diolelo shɔ lam’akakitama ambeki wa Yeso nyuma k’ekila lo Pɛntɛkɔsta lo 33 T.D. Sheke shɔ yayotetemala kamba olimu ayɔ pondjo pondjo l’asa Kristo la nkumi ya dikanga yayolɛ la nde. (Enyelo 22:5) Omalɔkɔ, Akristo wotwe lo nyuma wekɔ l’eshikikelo k’ɔnɛ vɔ wekɔ lo sheke y’oyoyo ndo lo sheke ya Diolelo. Diakɔ mbele, lam’asalema Dambo dia Dikɔlɔ dia Nkumadiɔndjɔ, paka djui ya tshitshɛ y’atshikadi w’akitami weke la lɔsɛnɔ la nkɛtɛ mbalɛ mapa, walembetshiya demba dia Yeso diaha la pɛkato, ndo mbanɔ vinyɔ, yɛnya dikila diande dia kokele diakatshɔma lam’akandavu ndo dietɛ sheke y’oyoyo ɛngɔ k’ohomba efula.—1 Koreto 11:23-26; enda lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka Hende 1, 1989, lɛkɛ 17-20.
Wanɛ Wakelamɛ, Wakasɔnwama ndo Wele la Kɔlamelo
16 Lam’akakambema olambo w’etshungwelo wa Yeso mbala ka ntondo, vɔ wakakimanyiya di’anto 144000 mbelamɛ dia tɔsɛna l’olongo ndo sɔnama lo monga ana a Nzambi wambotɔ lo nyuma. Mɛtɛ, dia vɔ mbɔtɔ lo lotombo, vɔ la dia ‘ntsha la wolo awɔ tshɛ dia ndjashikikɛ nɛ dia leeta ndo di’ɔsɔnwɛlɔ awɔ,’ ndo vɔ la dia nama kɔlamelo polo ndo lo nyɔi. (2 Petero 1:10; Efeso 1:3-7; Enyelo 2:10) Djui ya tshitshɛ y’atshikadi w’akitami weke la nkɛtɛ walamakɔ kɔlamelo yawɔ kânga mbâlɔsha “seki dikumi” yele didjidji dia mandji tshɛ ya pɔlitikɛ. Ondjelo akate ate: “Vo wayolosha Ona-Okoko ta, ku Ona-Okoko ayâlembia, ne dia ndi keli Khumi ka wakhumi, uku Khum’ekanga ka khumi ya dikanga. Ku wane weli la ndi, wane waketama ndu wakosama, ndu weli la kolamelu, wayâlembia.”—Enyelo 17:12-14.
17 Mandji y’anto hayokoke salɛ Yeso, “Khum’ekanga ka khumi ya dikanga,” kɔlɔ nɛ dia nde ekɔ l’olongo. Koko vɔ mɛnyaka lohetsho lawɔ otsha le atshikadi w’‘anango’ weke la nkɛtɛ. (Enyelo 12:17) Lohetsho lɔsɔ layoshila lo Armagɛdɔna, ta dia Nzambi, lam’ayodja “Khum’ekanga ka khumi ya dikanga” nde la ‘anango’ otshumba—vɔ “wane waketama ndu wakosama, ndu weli la kolamelu.” (Enyelo 16:14, 16) La ntondo ka ta sɔ, Akristo wambotɔ lo nyuma wekɔ l’elimu efula wakambawɔ. Atshawɔ ɛlɔ kɛnɛ, la ntondo ka Jehowa mbatɔla lo lotombo na?
[Study Questions]
1. Bonde kakokaso ndjashikikɛ ɔnɛ sangwelo diaki Jehowa otsha le anto diayokotshama na?
2. Ngande wakɛnamaka didjidji dia nganɛ wakamba olambo w’etshungwelo wa Yeso lo Lushi l’Ekesanelo lakohɔka As’Isariyɛlɛ na?
3. Lo ndjela Heberu 2:9, 10, kakɔna kambosala Nzambi l’edja k’ɛnɔnyi 1900 ɛnɛ?
4. Etena kakɔna ndo ngande wakotɔ Yeso oko Ɔna Nzambi la lo nyuma?
5. Waa na waki anto wa ntondo wakakondja wahɔ oma l’olambo wa Yeso, ndo anto angana wewɔ?
6, 7. Waa na ‘wambotɔ le Nzambi,’ ndo kitshimudi yakɔna yele la dui sɔ le wɔ?
8. Djembetelo yakɔna yakɛnya ɔnɛ (a) Yeso ambotɔ oko ɔna Nzambi la lo nyuma? (b) ambeki ande wambotɔ oko ana wa Nzambi wa lo nyuma?
9. Kakɔna kakɛnya ɔnɛ Ase Samariya, Kɔnɛliyo, l’akina wa l’eleko ka ntondo wakotɔ lo nyuma?
10, 11. Lo ndjela Romo 8:15-17, ngande wakokayɛ nembetshiya ɔnɛ nyuma ekɔ ɔmɛnyi wa wanɛ wele ekitɔ kâmɛ la Kristo?
12. Kakɔna kakasale nyuma ka Nzambi l’etema w’Akristo w’akitami?
13. Lo ndjela 2 Koreto 5:1-5, kakɔna ‘kakakombolaka Paulo efula,’ ndo dui sɔ ɛnyadiɔ lo dikambo di’ana w’otwe lo nyuma?
14. Lam’akandamɛ sala Eohwelo ka nyɔi kande, dia sheke yakɔna yakate Yeso ntondo, ndo olimu akɔna wakambayɔ lo dikambo di’Ase Isariyɛlɛ wa lo nyuma?
15. Lo ndjela Luka 22:28-30, ambeki wa Yeso w’akitami wakatatɛ mbɔsama otsha lo sheke yakɔna, ndo esapwelo ka sheke yakɔ akatshama l’etena kakɔna na?
16, 17. (a) Dia mbɔsama otsha lo lotombo, kakɔna kahomba anto 144000 tshɛ sala? (b) Waa na wele “seki dikumi,” ndo ngande wongawɔ la atshikadi w’‘anango’ Yeso wa la nkɛtɛ?
[Caption]
[Questions]
[Caption on page 14]
[Review on page 14]
Ngande Wayoyokadimola?
◻ Nzambi ‘ayondɔtɔla otsha lo lotombo l’olongo’?
◻ ‘Mbotɔ le Nzambi’ kɛdikɛdi na?
◻ Woho wakɔna wele ‘nyuma mongaka ɔmɛnyi’ lo dikambo di’Akristo amɔtshi?
◻ Lo sheke yakɔna yakɔsama wanɛ wambotɔ lo nyuma?