BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ wa Watchtower
Watchtower
BIBLIƆTƐKƐ WA LO ƐTƐRNƐTƐ
Ɔtɛtɛla
  • BIBLE
  • EKANDA
  • NSANGANYA
  • w03 10/1 lk. 10-15
  • Asawo w’awui wa lo nyuma keketshaka

Ndooko vidɛo yele lo kɛnɛ kɔsɔnyiyɛ.

Otokimwe, munga kakongi etena kakayatelesharjɛki vidɛo.

  • Asawo w’awui wa lo nyuma keketshaka
  • Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
  • Ɛtɛ w'awui wahɔnyi
  • Awui wa woho akɔ
  • Todje yimba lo kɛnɛ kele l’otema aso wa didjidji
  • ‘Totetemale la kana yimba lo akambo asɔ’
  • Tosawolake asawo wakeketsha
  • Asawo w’awui wa lo nyuma mbelaka ɛlɔlɔ
  • Dui di’oyoyo diendana la woho wa ntatɛ sawo l’onto
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2016
  • Tosha Ɛnyɛlɔ k’Ɔlɔlɔ
    Olimu Aso wa Diolelo—1996
  • Woho wa nkamba la bɛnyɛlɔ di’asawo
    Lɔsɛnɔ ndo olimu aso w’Okristo—Dikatshi dia losanganya—2020
  • Asawo Wa Lo Lɔngɛnyi Wakoka Munanda Otema
    Olimu Aso wa Diolelo—1996
Enda awui akina
Tshoto y’Etangelo Mbewoyaka Diolelo diaki Jehowa—2003
w03 10/1 lk. 10-15

Asawo w’awui wa lo nyuma keketshaka

“Diui dia kolo tadiutumbaki uma l’enyo anyu, keli paka aui w’ololo, weya mbudia antu uku ahumbawo, ne dia nfudiya wane wuka ngandji ka mamba.”​—EFESO 4:29.

1, 2. (a) Ohomba wa ngande wele la dikoka diele l’onto dia tɛkɛta? (b) Ngande wakombola ekambi wa Jehowa dia kamba la nimi yawɔ?

LUDWIG KOEHLER, ofundji ɔmɔtshi w’adiksiɔnɛrɛ ndo ombewi w’ɛtɛkɛta akate ate: “Dikoka dia tɛkɛta diakasha Nzambi anto ekɔ dikambo dia diambo efula, ɔsɔ ekɔ woshasha ndo dihindo di’oma le Nzambi.” Ondo sho mbɔsaka woshasha w’oshinga wolo w’oma le Nzambi ɔsɔ oko ɛngɔ k’anyanya. (Jakoba 1:17) Ekɔ oshishelo wa woke etena kandama lakiso ɔmɔtshi la ngandji la hemɔ k’apoplexie, mbut’ate etena kashishande akoka wa tondja ɛtɛkɛta wokɛma hwe. Joan leke esadi wondami omɛnde la hemɔ kɛsɔ mbutaka ate: “Takasawolaka dimɛna efula dimi l’omɛmi ndo asawo asɔ wakakeketshaka diɔtɔnganelo diaso. Wony’ɔnɛ lohomba asawo w’ɔlɔlɔ wakatasawolaka asɔ!”

2 Asawo kokaka keketsha lɔngɛnyi, shidiya ewanu, keketsha onto lambɔkɔmɔ otema, keketsha mbetawɔ k’onto ndo ndowanya nsɛnɔ y’anto, koko dikambo sɔ nɔmbaka dia mbidja welo. Sɔlɔmɔna Nkumekanga ka lomba akate ate: “Aui a wutata watuhumuyaka untu uku yombo. Keli lulimi la kanga [lo]mba mbatôkonoyaka.” (Tukedi 12:18) Oko weso ekambi waki Jehowa, sho nangaka di’asawo aso kɔnɔya ndo keketsha lo dihole dia vɔ pumuya anto kana mbakɔmɔla etema. Sho kombolaka nto kamba la nimi yaso dia tombola Jehowa, oyadi l’olimu aso w’esambishelo kana l’asawo aso. Omembi w’esambo akembe ate: “Lutumbu lasu leko le ye, we [Nzambi], tayandulaka lukumbu laye pundju.”​—Osambu 44:8.

3, 4. (a) Okakatanu akɔna wele laso sho tshɛ lo kɛnɛ kendana l’ɛtɛkɛta aso? (b) Lande na kele ɛtɛkɛta aso wekɔ ohomba efula?

3 Ombeki Jakɔba mbutaka ate: “Nduku untu leya mbekiya lulimi!” Nde toholaka ate: “Ne dia shu tshe tatutakanaka lu akambu efula. Naka untu hatakana lu diui diandi, keti ndi ambuluwana, ndi mbeyaka nshimba dimba diandi tshe.” (Jakoba 3:2, 8) L’atei aso, ndoko onto lele kokele. Kânga mbalangaso mɛtɛ kamba l’ɛtɛkɛta aso lo yoho y’ɔlɔlɔ, aha mbala tshɛ mbatokeketshaka ɛtɛkɛta aso anto akina kana tombola Otungi aso. Ɔnkɔnɛ, sho la dia mbeka dia mbidjaka yimba lo kɛnɛ kataso. Ndo nto, Yeso akate ate: “Lu lushi l’elumbwelu, antu way[olomboyama] dikambu dia aui tshe a wutata wakawataka. Ne dia we ayuyindjama uma lu aui aye, ndu ayanyema uma lu aui aye.” (Mateu 12:36, 37) Eelo, Nzambi ka mɛtɛ ayotolombosha l’ɔtɛ w’ɛtɛkɛta aso.

4 Yoho mɔtshi yoleki dimɛna ya mbewɔ dia tondjaka ɛtɛkɛta washa anto pâ l’asolo ele monga la mbekelo ka sawolaka awui wa lo nyuma. Sawo nɛ diayotɛnya nganɛ wakokaso sala dikambo sɔ ndo diayotɛnya weho w’akambo wakokaso sawolaka kâmɛ ndo ɛlɔlɔ wakokaso kondja oma l’asawo wakeketsha.

Todje yimba lo kɛnɛ kele l’otema aso wa didjidji

5. Ngande watokimanyiya otema lo yoho ya lânde dia sho sawolaka asawo wakeketsha?

5 Dia monga la mbekelo ka sawolaka awui wakeketsha, sho pombaka ntondo mbeya di’ɛtɛkɛta aso kɛnɛmɔlaka kɛnɛ kele l’otema aso. Yeso akate ate: “Ne dia unyo atoteketaka uma lu efula k’akambu weli l’utema.” (Mateu 12:34) Lo mɛtɛ, sho nangaka tɛkɛta akambo wele ohomba le so. Ɔnkɔnɛ, sho la dia ndjambola ɔnɛ: ‘Asawo ami ɛnyawɔ lo kɛnɛ kendana la eongelo k’otema ami? Etena kemi kâmɛ la nkumbo kami kana l’asekami ambetawudi, onde sawo diami mendanaka l’awui wa lo nyuma kana l’awui wa tɔkɛnyɔ, ahɔndɔ, filmɛ, diangɔ dia ndɛ, diangɔ di’eyoyo diambomosomba kana l’awui amɔtshi wele bu ohomba?’ Ondo aha la sho mbeya, nsɛnɔ ndo tokanyi taso tshɔka l’awui wele bu ohomba efula. Tayolowanya asawo ndo nsɛnɔ yaso, naka tayeya awui wahombaso mbetshaka lo dihole dia ntondo.​—Filipi 1:10.

6. Ohomba wa ngande wele l’ekanelo ka yimba lo kɛnɛ kendana l’asawo aso?

6 Ekanelo ka yimba k’ɔlɔlɔ lo kɛnɛ kekaso ekɔ yoho kina yatokimanyiya dia ndowanya kɛnɛ kataso. Naka tayosala la wolo dia mbidjaka yimba l’awui wa lo nyuma, kete tayɛna di’asawo w’awui wa lo nyuma wayotoyɛka vɔamɛ lo yimba. Nkumekanga Davidi akɛnyi woho wɔtɔnɛ awui asɔ. Nde akembe ate: “Aui wa unyo ami la tukanyi t’utema ami wayali ololo lu ashu aye, we [Jehowa], Dive diami la utshungudi ami.” (Osambu 19:14) Ndo omembi w’esambo Asafu akembe ate: “Dimi layukanaka yimba dia elimu aye tshe [wɛ Nzambi], layusawulaka l’utema ami ne dia etsha aye. (Osambu 77:12) Otema ndo yimba yele yekɔ tshɛ paka l’akambo wa mɛtɛ wa l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi wayolola paka l’ɛtɛkɛta wasungana mandɔma. Jeremiya kokoka tshika dia tɛkɛta awui wakawetsha Jehowa. (Jeremiya 20:9) Ɔnkɔnɛ, tayosala woho akɔ wâmɛ, naka tayokanaka yimba mbala la mbala l’awui wa lo nyuma.​—1 Timote 4:15.

7, 8. Naa awui wele ohomba mbadja l’asawo wakeketsha na?

7 Monga l’ekongelo k’ɔlɔlɔ k’awui wa lo nyuma tokimanyiyaka dia monga l’awui efula wakeketsha wa sawola l’anto. (Filipi 3:16) Nsanganya ya weke ndo ya l’etshumanelo, ekanda w’eyoyo ndo divɛsa dia lushi la lushi la kɔmatɛrɛ kadiɔ toshaka awui w’ohomba efula wa lo nyuma wakokaso sawola l’anto. (Mateu 13:52) Awui wahomana laso l’olimu aso w’Okristo kokaka tokeketsha efula lo nyuma!

8 Nkumekanga Sɔlɔmɔna akambiyama efula lo menda weho w’etamba, wa nyama, wa tofudu ndo wa nse wakandɛnyi l’Isariyɛlɛ. (1 Khumi ya Dikanga 4:33) Nde akangɛnangɛnaka sawola l’anto awui wendana l’elimu w’etongelo waki Nzambi. Sho koka sala woho akɔ wâmɛ. Ekambi waki Jehowa ngɛnangɛnaka sawola l’anto awui efula wotshikitanyi, koko anto wele la lonyuma l’ɔlɔlɔ ndeka nanga sawola awui wa lo nyuma.​—1 Koreto 2:13.

‘Totetemale la kana yimba lo akambo asɔ’

9. Dako diakɔna diakasha Paulo ase Filipi?

9 Oyadi awui akɔna wasawolaso, asawo aso wayokeketsha anto akina naka vɔ mbɔtɔnɛ la dako diakasha ɔpɔstɔlɔ Paulo etshumanelo ka la Filipi. Nde akafunde ate: ‘Akambo tshɛ wele mɛtɛ, akambo tshɛ wele la kɛnɛmɔ, akambo tshɛ wosembwe, akambo tshɛ wele pudipudi, akambo tshɛ wasungana nangema, akambo tshɛ wele la lokumu l’ɔlɔlɔ, naka ekɔ dui dimɔtshi di’ɔlɔlɔ ndo naka ekɔ dui dimɔtshi diasungana mandɔma, nyotetemale la kana yimba lo akambo asɔ.’ (Filipɛ 4:8) Lam’ele awui watɛkɛta Paulo lanɛ wekɔ ohomba efula, nde mbutaka ate ‘nyotetemale la sɛdingola akambo asɔ.’ Sho la dia ndodja wɛɔngɔ ndo etema aso la akambo asɔ. Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tende nganɛ wakoka akambo enanɛi wakashile Paulo ango tokimanyiya l’asawo aso naka sho mbasɛdingolaka.

10. Ngande wakoka asawo aso mendana l’akambo wele mɛtɛ?

10 Akambo wele mɛtɛ hendana tsho l’awui wele shikaa kana wele bu kashi. Vɔ mendanaka l’akambo wele ɔlɔlɔ ndo wakoka anto mbɛkɛ etema lɔkɔ, ɛnyɛlɔ akambo wa mɛtɛ wa l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. Ɔnkɔnɛ, lam’atɛkɛtaso l’anto akina awui wendana l’akambo wa mɛtɛ wa lo Bible wele diambo efula le so, kana awui wa lo dako dimɔtshi diakatokeketsha, kana dako dimɔtshi di’oma l’Afundelo diakatokimanyiya, sho tekɔ lo sɛdingola akambo wele mɛtɛ. Lo wedi okina, sho mbikadjaka ‘kɛnɛ kelɛwɔ welelɛ ɔnɛ ‘ewo,’’ mbut’ate akambo wele mɛnamaka oko wekɔ mɛtɛ. (1 Timote 6:20) Ndo sho mbewɔka dia dianganya awui wa vate vate kana awui wele hateye shikaa ka dikambo.

11. Naa awui wa kɛnɛmɔ wakokaso mbidja l’asawo aso?

11 Akambo wele la kɛnɛmɔ wekɔ akambo washa nɛmɔ, akambo w’ohomba ndo wele kema anyanya. Vɔ mendanaka l’awui w’ohomba wendana l’olimu aso w’Okristo, tena dia wolo diasɛnaso nɛ ndo vɔ wekɔ awui wɛnya ohomba wa sho nama lɔkɛwɔ laso l’ɔlɔlɔ. Etena kakɛtshanyaso awui w’ohomba wa ngasɔ, sho keketshaka yɛdikɔ yaso ya sungukalaka lo nyuma, ya nama olowanyi aso ndo ya tetemala sambisha lokumu l’ɔlɔlɔ. Lo mɛtɛ, awui w’ɔlɔlɔ wahomanaso lawɔ l’olimu aso w’esambishelo ndo awui weta nshi nyɛ watohola dia tekɔ lo nsɛna lo nshi y’ekomelo toshaka awui efula wotshikitanyi w’asawo wakeketsha.​—Etsha 14:27; 2 Timote 3:1-5.

12. Lo ndjela dako diaki Paulo diatotɛ dia sɛdingola awui wosembwe ndo wa pudipudi, kakɔna kahombaso mbewɔ l’asawo aso?

12 Tshɛkɛta losembwe nembetshiyaka monga ɔlɔlɔ lo washo wa Nzambi, mbut’ate kotsha kɛnɛ kalɔmbande. Pudipudi mbelaka kanyi ya monga la tokanyi ndo lɔkɛwɔ lele bu mindo. Emamatanya, sawosawo di’awui wa mindo kana awui wa mindo wa dieyanelo hawohombe monga l’asawo aso. (Efeso 5:3; Kolosai 3:8) Lo dihole di’olimu kana la kalasa, la lomba tshɛ Akristo minyaka demba naka asekawɔ wambotatɛ sawola awui wa ngasɔ.

13. Sha bɛnyɛlɔ di’asawo wendana paka l’akambo wasungana nangema ndo wele la lokumu l’ɔlɔlɔ.

13 Etena kata Paulo dia sho sɛdingolaka akambo wasungana nangema, nde ekɔ lo tɛkɛta dikambo di’awui wangɛnyangɛnya ndo wele ɔlɔlɔ kana awui watshutshuya dia mbokana ngandji lo dihole di’awui wota lohetsho, kɛlɛ kana ewanu. Awui wele la lokumu l’ɔlɔlɔ ekɔ awui wele anto mbangɛnangɛnaka kana mandolaka. Awui wândɔma asɔ mendanaka ndo l’ɛkɔndɔ wa nsɛnɔ y’anangɛso l’akadiyɛso wa kɔlamelo, ɛkɔndɔ watanema lo Tshoto y’Etangelo la Réveillez-vous! L’ɔkɔngɔ wa wɛ mbadia asawo amɔtshi wakeketsha mbetawɔ, lande na kahayewoya anto akina awui asɔ na? Ndo ekɔ mɛtɛ ekeketshelo efula mboka awui wa lo nyuma wambosala anto akina! Asawo wa ngasɔ wayokeketsha ngandji ndo kâmɛ l’etshumanelo.

14. (a) Kakɔna katɔlɔmbawɔ dia sho monga l’akoka wa kɛnɛmɔla dionga di’ɔlɔlɔ? (b) Ngande wakokaso mbidja akambo wasungana mandɔma l’asawo aso?

14 Paulo tɛkɛta nto dia “dikambu tshe dieli ololo.” Akambo w’ɔlɔlɔ mendanaka la kɛnɛ kele ɔlɔlɔ kana dionga di’ɔlɔlɔ efula. Sho la dia sala la wolo di’ɛtɛkɛta aso nɔmbɔmwaka l’atɔndɔ wa l’Afundelo ndo dia vɔ mongaka nshi tshɛ ɛtɛkɛta wosembwe, wele pudipudi ndo wele ɔlɔlɔ. Ɛtɛkɛta wasungana mandɔma ekɔ “ɛtɛkɛta wa diando.” Naka tambohokamɛ sawo dimɔtshi dia dimɛna kana tambɛna ɛnyɛlɔ kɛmɔtshi ka kɔlamelo l’etshumanelo, kete tɔtɛkɛtɛ l’onto lakasha sawo diakɔ kana lasha ɛnyɛlɔ ka kɔlamelo, oma lâsɔ ko sho sanyɛ anto akina awui akɔ. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akandolaka mbala la mbala waonga w’ɔlɔlɔ w’atɛmɔdi w’asekande. (Romo 16:12; Filipi 2:19-22; Filemona 4-7) Ndo nto, diangɔ diakatonge Otungi aso sunganaka mɛtɛ mandɔma. Oma lo diangɔ diakatongama, sho tanaka awui efula wa sawola l’anto lo yoho yakeketsha.​—Tukedi 6:6-8; 20:12; 26:2.

Tosawolake asawo wakeketsha

15. Naa didjango dimɔtshi di’oma l’Afundelo diatshutshuya ambutshi dia sawolaka l’anawɔ asawo w’ɔlɔlɔ?

15 Euhwelu k’Elembe 6:6, 7 mbutaka ɔnɛ: “Aui ane wamumukudjangela elo, wayali l’utema aye. Kuwakokomiyaki an’aye, kuwatelakewo lam’udjashiye lu luudu laye, ndu lam’atayakendakenda lu mbuka, lam’etamiye, ndu lam’etoye.” Mbokɛmaka hwe dia didjango sɔ nɔmbaka ambutshi dia vɔ sawolaka l’anawɔ awui w’ɔlɔlɔ ndo asawo wa lo nyuma.

16, 17. Wetshelo akɔna wakoka ambutshi w’Akristo kondja oma l’ɛnyɛlɔ kaki Jehowa ndo k’Abarahama?

16 Sho koka kanyiya dikambo dia sawo di’otale diakasawola Yeso nde la She lele l’olongo lam’akawasɛdingolaka awui wendana l’olimu wakandahombe ndjokamba lanɛ la nkɛtɛ. Yeso akatɛ ambeki ande ate: “Papa lakantumi, kakambisha olembe uku ayumuta ndu wuhu wayumoteketa.” (Joani 12:49; Euhwelu k’Elembe 18:18) Abarahama, owandji wa nkumbo aketsha wenya efula dia sawola l’ɔnande Isaka lo kɛnɛ kendana la woho wakâtshɔkɔla Jehowa ndo wakandatshɔkɔla watshɛwɔ. Asawo asɔ wakakimanyiya Yeso la Isaka dia kitanyiya l’okitshakitsha tshɛ lolango laki Nzambi.​—Etatelu 22:7-9; Mateu 26:39.

17 Anaso wekɔ vɔ lawɔ l’ohomba w’asawo wakeketsha. Kânga mbewɔ l’awui efula wa sala, ambutshi la dia tana etena ka sawolaka l’anawɔ. Naka kokaka, lande na kahanyɔshi yɛdikɔ ya nkumbo k’otondo ndɛka kâmɛ kânga mbala ɔtɔi lo lushi? Lo wonya w’olelo kana l’ɔkɔngɔ w’olelo, nyayonga la waaso wa sawola awui wakeketsha wakoka monga ohomba dikambo dia yônge y’ɔlɔlɔ ya lo nyuma ya nkumbo.

18. Kɔndɔla ɛnyɛlɔ kɛmɔtshi kɛnya ɛlɔlɔ w’oma lo sawo di’ɔlɔlɔ dia lam’asa ambutshi l’ana.

18 Alejandro, ɔnɛ lakamɛ kamba olimu w’ombatshi mboka lam’akinde eke kodikotshaka ɛnɔnyi 20 l’ɛmɔtshi mbohɔka tâmu taki lande lam’akinde l’ɛnɔnyi 14. Nde mbutaka ate: “L’ɔtɛ wa shɛngiya y’asekami wa la kalasa ndo y’embetsha ami, dimi kombetawɔka dia Nzambi ekɔ ndo dimi kombetawɔka dia Bible ekɔ mɛtɛ. Ambutshi ami waketshaka wenya efula dia kana la mi yimba. Asawo asɔ wakakimanyiya aha tsho dia shidiya tâmu taki lami l’etena ka wolo kɛnɛ koko ndo dia mbɔsa tɛdikɔ t’ɔlɔlɔ lo lɔsɛnɔ lami.” Ko kayondokoka mbuta ɛlɔ kɛnɛ na? Alejandro tetemalaka la mbuta ate: “Dimi lâkadjasɛ l’ambutshi ami. Koko l’ɔtɛ w’elimu w’efula wele laso, ekɔ wolo dia dimi la papa sawola lo dimi la nde ato. Ɔnkɔnɛ, sho akɔ ahende ndɛka kâmɛ mbala ɔtɔi lo lomingu lo dihole diande di’olimu. Dimi mɛtɛ mbɔsaka asawo asɔ la nɛmɔ efula.”

19. Bonde keso sho tshɛ l’ohomba w’asawo w’awui wa lo nyuma?

19 Shi sho ngɛnangɛnaka nto waaso wakondjaso dia sawola l’asekaso ambetawudi asawo w’awui wa lo nyuma wele l’ɛlɔlɔ efula? Sho kondjaka waaso asɔ lo nsanganya, l’esambishelo, lo afɛstɔ amɔtshi kana lam’atatɛngɔla. Paulo akalomɔlomɔka dia tosawola l’Akristo wa la Rɔma. Nde akâfundɛ ate: “Dimi latukumbulaka nyena dia dimi nyusha ushasha omotshi wa nyuma dia nyu nshikikala. Ndu dia shu ndjukikitshana leku dimi la nyu lu mbetawo kasu.” (Romo 1:11, 12) Johannes, ekumanyi kɛmɔtshi k’Okristo akate ate: “Asawo w’awui wa lo nyuma wa l’asekaso Akristo tokotshiyɛka ehomba aso ɛmɔtshi. Vɔ salanganyaka otema ndo mbetɛka wetsho aso wa lushi la lushi esadi saa. Mbala efula dimi nɔmbaka dikumanyi di’anto dia vɔ kɔndɔlɛmi nsɛnɔ yawɔ ndo kɛnɛ kakâkimanyiya dia vɔ tshikala la kɔlamelo. L’ɛnɔnyi wakete, dimi lakasawola l’efula l’atei awɔ ndo onto l’onto akambisha yema ya lomba ndo dilembetshiyelo diambɔngɔnya lɔsɛnɔ lami.”

20. Akokaso sala naka tambohomana l’onto ɔmɔtshi lele ɔsɔnyi kana diki?

20 Ayoyosala naka onto hayasha lo sawo di’awui wa lo nyuma dialangayɛ sawola la nde? Tɔkɔmɔke otema. Ondo l’ɔkɔngɔ diko wɛ koka ndjokondja diaaso dia dimɛna efula dia sawola la nde. Sɔlɔmɔna akate ate: “Diui diutami shikaa lu dikambu, dieli uku elua wa paunyi lu asangu wa fesa.” (Tukedi 25:11) Yadja lo dihole di’anto wele l’ɔsɔnyi kana diki. “Esangweyu l’utema w’untu eli uku ashi wa dingunda. Keli kanga [lo]mba ayukiduwula.”a (Tukedi 20:5) Lâdiko di’akambo asɔ tshɛ, tetawɔke dia waonga w’anto akina koshimba dia wɛ sawola la wɔ akambo wananda otema ayɛ.

Asawo w’awui wa lo nyuma mbelaka ɛlɔlɔ

21, 22. Naa ɛlɔlɔ wakondjaso lo sawola asawo w’awui wa lo nyuma?

21 Paulo akasha dako nɛ ate: “Diui dia kolo tadiutumbaki uma l’enyo anyu, keli paka aui w’ololo, weya mbudia antu uku ahumbawo, ne dia nfudiya wane wuka ngandji ka mamba.” (Efeso 4:29; Romo 10:10) Dia nɔmbɔla asawo otsha l’awui wakeketsha paka sala la wolo, koko ɛlɔlɔ efula ndjaka oma lo dikambo sɔ. Asawo wa lo nyuma tokimanyiyaka dia mbewoya anto akina mbetawɔ kaso ndo dia keketsha nkumbo kaso k’onto l’ɔnango.

22 Nyɛsɔ tokambake la woshasha w’ɔtɛkɛta dia keketsha anto akina ndo dia tombola Nzambi. Asawo wa ngasɔ wayonga kiɔkɔ y’ɔngɛnɔngɛnɔ le so ndo y’ekeketshelo le anto akina. Lâdiko w’akambo asɔ tshɛ, vɔ wayɔngɛnyangɛnya otema wa Jehowa nɛ dia nde mbidjaka yimba l’asawo aso ndo nde ngɛnangɛnaka etena kakambaso la lolimi laso lo yoho y’ɔlɔlɔ. (Osambu 139:4; Tukedi 27:11) Naka sho sawolaka awui wa lo nyuma, kete sho kokaka ndjashikikɛ dia Jehowa hatotohɛ. Lo dikambo dia wanɛ wakambɛ Jehowa lo nshi yaso nyɛ, Bible mbutaka ɔnɛ: “Ku wane wakuki [Jehowa] woma, wakatanela; [Jehowa] akahukama, akuki. Ku buku di’euhwelu diakafundama la ntundu kandi lu dikambu dia wane wakuki [Jehowa] woma, ndu waketawo lukumbu landi.” (Malaki 3:16) Ekɔ mɛtɛ ohomba efula di’asawo aso monga asawo wakeketsha anto lo nyuma!

[Nɔtɛ ya l’ɛse ka dikatshi]

a Tɛkɔ dimɔtshi di’ashi dia l’Isariyɛlɛ diaki angunda efula. La Ngibiyɔna, anyangi w’emindo wakashola ɛtɛkɔ kɛmɔtshi kaki la dingunda dia mɛtɛlɛ 25. Tɔ kaki la kibandola k’otshimbedi kakakimanyiyaka anto dia vɔ mbɔtɔ lɔkɔ dia totahola ashi.

Ngande wayoyokadimola?

• Asawo aso ɛnyawɔ lo kɛnɛ kendana la so?

• Naa akambo wakeketsha wakokaso sawolaka?

• Naa ohomba w’asawo l’atei wa nkumbo ndo w’etshumanelo k’Akristo?

• Ɛlɔlɔ akɔna waya oma l’asawo wakeketsha?

[Esato wa lo lɛkɛ 12]

Asawo wakeketsha mendanaka paka la . . .

‘akambo tshɛ wele mɛtɛ’

‘akambo tshɛ wele la kɛnɛmɔ’

‘akambo tshɛ wasungana mandɔma’

‘akambo tshɛ wele la lokumu l’ɔlɔlɔ’

[Efundelo wɛnya kanga]

Lohoso la bandɛ vidɛo, Staline: U.S. Army photo; Lohoso la dibuku Créateur, Nébuleuse de l’Aigle: J. Hester la P. Scowen (AZ State Univ.), NASA

[Osato wa lo lɛkɛ 13]

Wonya w’olelo toshaka waaso w’amɛna efula wa sawola awui wa lo nyuma

    Ekanda wa l’Ɔtɛtɛla (1983-2025)
    Tomba
    Ɔtɔ
    • Ɔtɛtɛla
    • Kahana l'onto
    • Nango
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ɛlɛmbɛ w'okambelo
    • Awui wa sheke
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ɔtɔ
    Kahana l'onto