Wanɛ washa Nzambi lotombo wekɔ l’ɔtshɔkɔ
‘Vɔ tshɛ wayokusama la ntondo kayɛ wɛ Jehowa, ndo wayotombolaka lokombo layɛ.’—OSAMBU 86:9.
1. Lande na keso la akoka wa tombola Nzambi lo toho toleki ditongami di’aha la lɔsɛnɔ?
JEHOWA sunganaka tombɔma oma le ditongami diande tshɛ. Etena kele ditongami diande di’aha la lɔsɛnɔ diekɔ lo mbôtombola aha la ɛtɛkɛta awɔ mbokɛma, sho anto tekɔ la dikoka dia kana yimba, mbêya, monga la lowando le nde ndo mbɔ̂tɛmɔla. Omembi w’esambo sho mbakandatɛ ate: “Nyu wa la kete tshe, nyudjeli [Nzambi] dielu di’ongenongeno. Nyuwimbeli, nyutumbuli lukumbu landi, nyutamanya mbutumbula.”—Osambu 66:1, 2.
2. Waa na wakotsha didjango dia mbisha Nzambi lotombo ndo lande na?
2 Efula k’anto hawetawɔ ɔnɛ Nzambi ekɔ ndo vɔ tonaka mbosha lotombo. Koko, lo wedja 235, Ɛmɛnyi wa Jehowa ndekana miliyɔ shamalo wekɔ lo mɛnya dia vɔ mɛnaka ‘waonga waki Nzambi wahɛnama la washo’ oma lo diangɔ diakandatonge ndo dia vɔ wekɔ lo ‘mboka’ esambishelo kaha la ɔtɛkɛta oma le etongelo. (Romo 1:20; Osambu 19:2, 3) Wekelo wa Bible ambâkimanyiya dia vɔ mbeya Jehowa ndo mbôka ngandji. Osambu 86:9, 10 akate ɔnɛ: “Wedja tshe wakayatungi wayuya [di]a ndjukotemola, we Khumadiondjo. Vo tshe wayutumbulaka lukumbu laye, ne dia we keli wuki, katutshaka akambu wa mamba; we weme keli [Nzambi].”
3. Ngande wakamba ‘olui a woke olimu w’ekila la yanyi ndo l’otsho’?
3 Enyelo 7:9, 15 lawɔ tɛkɛtaka dikambo dia “ului a wuki” w’atɛmɔdi ‘wakambɛ Nzambi olimu w’ekila la yanyi ndo l’otsho lo tɛmpɛlɔ kande.’ Kɛsɔ hɛnya dia Nzambi ekɔ lo nɔmba ekambi ande lo yoho ya mɛtɛ mɛtɛ dia mbôtombolaka wonya tshɛ aha la momuya, koko atɛmɔdi ande wekɔ ɔlɔngɔswamelo wa l’andja w’otondo. Ɔnkɔnɛ, etena kadja wonya lo wedja ɛmɔtshi, ekambi waki Nzambi wa l’ahole akina wahatadje wonya wekɔ lo sambisha. Lâsɔ koka mbitama dia vɔ wekɔ lo tombola Jehowa otsho la yanyi. Kema edja, “engo tshe keli la lumu” kayotondja dui diatɔ dia tombola Jehowa. (Osambu 150:6) Lam’akatakongɛ etena kɛsɔ, kakɔna kakokaso sala onto l’onto dia mbisha Nzambi lotombo na? Naa ekakatanu wakokaso pomana lawɔ? Ndo ɛtshɔkɔ akɔna wakongɛ wanɛ washa Nzambi lotombo? Dia kadimola lo wembola ɛsɔ, tɔsɛdingole ɔkɔndɔ wa lo Bible wendana la dioho di’ase Isariyɛlɛ dia Ngada.
Okakatanu wa lo nshi ya ntondo
4. Okakatanu akɔna waki la dioho dia Ngada?
4 La ntondo ka vɔ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya Daka, dioho di’ase Isariyɛlɛ dia Ngada wakalɔmbɛ dia vɔ mbidjasɛ lo ɛstɛ k’ɔkɛdi wa Jɔrɔdana lɛnɛ aki adiyo efula wa ndesha dongalonga diawɔ. (Walelu 32:1-5) Wodjaselo wa lo dihole sɔ aki kitshimudi ya pomana l’ekakatanu wa wolo. Okidi wa Jɔrɔdana akakokɛka waoho wakadjasɛ lo lɛkɛ la owɛstɛ di’aha asɔlayi mbaɔtwɛ. (Jashua 3:13-17) Koko, lo kɛnɛ kendana la ɛtshi ka nkɛtɛ ka lo ɛstɛ ka Jɔrɔdana, yɔnɛ George Adam Smith akafunde lo dibuku Géographie historique de la Terre sainte, (Ɔkɔndɔ Wendana la Dihole ndo Woho Waki Nkɛtɛ y’Ekila) ate: “Ɛtshi ka nkɛtɛ kɛsɔ kaki ebamubamu ndo komonga ndoko la ɛngɔ kakahombe mbisha ekokelo oma lo lɛkɛ la woke l’emasamasa l’ase Arabɛ. Ɔnkɔnɛ, vɔ waki wonya tshɛ lo wâle wa tovushi ndjala takatekekɔka mbaɔtwɛ la ta ndo elui ɛmɔtshi wa weke wakawaɔtwɛka ɔnɔnyi tshɛ l’ɔtɛ wa diangɔ dia ndesha dongalonga.”
5. Ngande wakakeketsha Jakɔbɔ dioho dia Ngada dia sala naka wambâlɔsha?
5 Ngande wakahombe dioho dia Ngada ndɔshana l’ekakatanu wa wolo ɛsɔ na? Ɛnɔnyi nkama la ntondo, lo prɔfɛsiya kakandate lam’akinde lo mbeto suke la kitshiya lomu, tshɛwɔ Jakɔbɔ akate ate: “Ngada, atomboki wayûkhunguswela. Keli ndi ayâkhunguswela ndu vo, ayuyelana la wo.” (Etatelu 49:19) Naka onto hakanyi yimba, kete mɛnamaka dia ɛtɛkɛta ɛsɔ wekɔ kɔlɔ. Koko lo mɛtɛ vɔ mɛnyaka didjango diakalongola dioho dia Ngada dia ndɔshana la atunyi. Jakɔbɔ akâshikikɛ dia naka vɔ sala ngasɔ, kete wevi ɛsɔ wakahombe mbishama sɔnyi lo mbitshanyema, ndo ase Ngada wakahombe mbatshanya etale efula.
Ekakatanu wahomana la ɔtɛmwɛlɔ aso ɛlɔ kɛnɛ
6, 7. Ngande wafɔna kɛnɛ kahomana la Akristo ɛlɔ kɛnɛ la kɛnɛ kakakomɛ dioho dia Ngada?
6 L’ɛnyɛlɔ ka dioho dia Ngada, Akristo pomanaka ɛlɔ kɛnɛ la tɔsɛngiya ndo ekakatanu w’oma lo dikongɛ di’akambo diaki Satana ndo ndoko ekokelo ka lo dihindo kele laso oma lo akambo asɔ. (Jobo 1:10-12) Efula ka l’atei aso pombaka ndɔshana l’ekakatanu la kalasa, dia nyanga woho wa nsɛna ndo dia mbodia ana. Ekɔ nto ekakatanu ekina wakomɛ onto l’onto. Amɔtshi pombaka mbikikɛ “tende lu dimba,” diele oko ɛkɔmɔ kana hemɔ kɛmɔtshi ka wolo. (2 Koreto 12:7-10) Akina wekɔ lo ndjakiyanya lo mbɔsa dia wekɔ anto w’anyanya. “Nshi ya kolo” y’osombe mbeyaka mbidjɛ Akristo waya esombe wekamu di’aha vɔ kambɛ Jehowa la wolo waki lawɔ ntondo.—Undaki 12:1.
7 Ɔpɔstɔlɔ Paulo nto akatohola dia ‘tekɔ lo ndɔshana la elui w’ɛdiɛngɛ wa l’ahole wa l’olongo.’ (Efeso 6:12) Wonya tshɛ, tekɔ lo wâle wa ‘yimba y’andja ɔnɛ’ mbut’ate yimba y’ɔtɔmbɔkwɛlɔ ndo ya lɔkɛwɔ la kɔlɔ yakeketsha Satana la ɛdiɛngɛ ande. (1 Koreto 2:12; Efeso 2:2, 3) L’ɛnyɛlɔ kaki Lɔta lakokaka Nzambi wɔma, sho ɛlɔ kɛnɛ mbeyaka ndjakiyanya efula lo menda akambo wa mindo watɛkɛta ndo wasala anto wotodingi. (2 Petero 2:7) Tekɔ nto lo wâle wa ndɔshama oma le Satana ndamɛ. Satana ekɔ lo ndɔsha atshikadi w’akitami w’esɔ, wanɛ “watukitanyiaka elembe wa [Nzambi], watulamaka dui dia Yesu.” (Enyelo 12:17) “Ekoko ekina” waki Yeso vɔ lawɔ wekɔ lo ndɔshama oma le Satana lo toho tele oko oshimbelo w’ɔtɛmwɛlɔ awɔ kana ɛhɛnyɔhɛnyɔ.—Joani 10:16.
Mpekɔ kana ndɔsha?
8. Ngande wahombaso sala la ntondo k’ɔlɔshamelo waki Satana ndo lande na?
8 Kakɔna kahombaso sala la ntondo ka ɔlɔshamelo waki Satana? L’ɛnyɛlɔ ka dioho di’edjedja dia Ngada, sho pombaka monga nge lo nyuma ndo ndɔsha lo ndjela ɛlɔmwɛlɔ kaki Nzambi. Lonyangu ko, amɔtshi wambotatɛ mbɔla lo nyuma l’ɔtɛ w’ekakatanu wa lo lɔsɛnɔ ndo hawoyokotsha ɛkɛndɛ awɔ wa lo nyuma. (Mateu 13:20-22) Ɔmɛnyi wa Jehowa ɔmɔtshi akate ɛtɛkɛta wayela ɛnɛ lo kɛnɛ kendana la woho wele anto hawoyoleka ndja lo nsanganya y’Akristo l’etshumanelo kawɔ ate: “Anangɛso l’akadiyɛso mɛtɛ wambɔlɛmba. Vɔ tshɛ wambɔkɔmɔ efula.” Eelo, ɛlɔ kɛnɛ anto wekɔ l’akambo efula wakoka mbâlɛndja. Ɔnkɔnɛ, bu dikambo dia wolo di’onto mbɔsa ɔtɛmwɛlɔ waki Nzambi oko wotsho ɔmɔtshi kana ɔkɛndɛ wa wolo kotsha. Ko onde ɔsɔ ekɔ ekanelo ka yimba ka dimɛna?
9. Lande na kele mbɔsa lɔkɔhɔ la Yeso mbishaka ekeketshelo?
9 Tende kɛnɛ kakatɛ Yeso elui w’anto wakasɛnaka lo nshi yande wakalɛmbɛ woho akɔ l’ɔtɛ w’ekakatanu wa lo lɔsɛnɔ: “Nyuyi le mi, nyu tshe watukambaka ndu weli la wetshu wa wulu, ku dimi layunyusha mumuya.” Onde Yeso akalange mbuta dia diomuyelo diayoya naka onto kitshakitsha olimu wakambɛnde Nzambi? Bu nɛ dia Yeso akate ate: “Nyembe lokoho lami, nyeki akambu uma le mi. Ne dia dimi la memakana la ndjakitshakitsha l’utema, ku nyu nyayutana mumuya l’etema anyu.” Lɔkɔhɔ ekɔ etenyi k’otamba kana ka lowolo lakimanyiya onto kana nyama dia mɛmba wotsho ɔmɔtshi. Lâsɔ lande na kahomba onto tshɛ mbetawɔ lɔkɔhɔ lɔsɔ na? Shi tekɔ mɛtɛ la “wetshu wa wulu”? Eelo, koko ɛtɛkɛta wa lo Grɛkɛ mbeyaka nto mbadiama ɔnɛ: “Nyɛmbɛ lɔkɔhɔ lami kâmɛ la mi.” Ohokanyiya yema: Yeso mbetawɔka dia tamuya wotsho aso! Hatotokoka mɛmba wotsho ɔsɔ la wolo aso shoamɛ.—Mateu 9:36; 11:28, 29, nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi; 2 Koreto 4:7.
10. Etombelo akɔna wakondjaso oma lo welo wadjaso dia mbisha Nzambi lotombo?
10 Etena kɛmbaso lɔkɔhɔ la Yeso dia monga ambeki ande, sho ndɔshanaka la Satana. Jakoba 4:7 ndakaka ɔnɛ: “Nyosemaneli la Uhimbanyi, ku ndi ayunyulawo.” Kɛsɔ hɛnya dia sɛmanɛ la Diabolo ekɔ dui dia wɔdu. Dia kambɛ Nzambi nɔmbaka dia mbidja welo efula. (Luka 13:24) Koko Bible mbishaka daka nɛ lo Osambu 126:5 ɔnɛ: “Wane watuneka l’asoi lu ashu, watun[a]ka la kimbu y’ongenongeno.” Eelo, sho hatɔtɛmɔla Nzambi kele la lɔhɛndɛ. Nde ekɔ “ufutshi a wane watûyangaka,” ndo nde tshɔkɔlaka wanɛ wawosha lotombo.—Heberu 11:6.
Totombole Nzambi oko apandjudi wa Diolelo
11. Ngande wakimanyiya olimu w’esambishelo oko ekokelo oma l’ɔlɔshamelo wa Satana?
11 Yeso akadjanga ate: “Okone nyutshu, nyete wedja tshe ambeki.” Olimu w’esambishelo mbele yoho ya ntondo ya nambola Nzambi “ulambu wa mandulaka.” (Mateu 28:19; Heberu 13:15) ‘Ndɔta dihomɔ dia lokumu l’ɔlɔlɔ la wɔladi l’ekolo’ ekɔ etenyi k’ohomba ka “eloto tshe wa ta,” mbut’ate woho wahombaso ndjakokɛ oma l’ɔlɔshamelo waki Satana. (Efeso 6:11-15) Tombola Nzambi l’ekimanyielo k’olimu w’esambishelo ekɔ yoho ya dimɛna efula ya keketsha mbetawɔ kaso. (2 Koreto 4:13) Olimu ɔsɔ tokimanyiyaka dia minya timba taso lo tokanyi ta kɔlɔ. (Filipi 4:8) Esambishelo tokimanyiyaka dia keketsha diɔtɔnganelo diasaso l’asekaso ambetawudi.
12, 13. Ngande wakoka esambishelo ka mbala la mbala monga la wahɔ le nkumbo? Sha ɛnyɛlɔ.
12 Esambishelo koka monga nto olimu wa dimɛna efula lo nkumbo. Lo mɛtɛ, ana wekɔ l’ohomba wa tɔkɛnyɔ tele la wɛdimo. Koko, wenya wasambisha ase nkumbo kâmɛ hahombe koma dikambo dia wotsho le ana. Ambutshi koka mbetɛ esambishelo kɛsɔ dui di’ɔngɛnɔngɛnɔ lo ndakanya anawɔ woho wakokawɔ sambisha dimɛna. Shi akɛnda ngɛnangɛnaka efula awui weyawɔ sala dimɛna? Lo monga la wɛdimo, mbut’ate aha nɔmba ana dia sala kɛnɛ kahɛdimi la akoka awɔ, ambutshi koka mbâkimanyiya dia vɔ monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’olimu w’esambishelo.—Etatelu 33:13, 14.
13 Ndo nto, ase nkumbo watombola Nzambi kâmɛ keketshaka diɔtɔnganelo diele lam’asawɔ. Tende ɛnyɛlɔ ka kadiyɛso kɛmɔtshi kele omɛnde laki komonga ombetawudi akɔsɛkɛ ko mbôtshika la ana atanu. Nde akayotshutshuyamaka dia kamba olimu ndo aki l’okakatanu dia kotsha ehomba wa l’emunyi w’anande. Onde nde akayakiyanya amboleka polo lo nde minya yimba lo ehomba wa lo nyuma w’anande? Nde akate ate: “Lakeke Bible ndo ekanda walembetshiya Bible la yambalo tshɛ ndo lakasale la wolo dia kitanyiya kɛnɛ kakamadiaka. Lakatshɔka l’ana lo nsanganya ndo laki l’ekongelo ka dimɛna ka sambishaka kâmɛ la wɔ lo soko la soko mbala la mbala. Naa etombelo wakamakondja oma lo welo ami na? Ana akɔ atanu tshɛ wambobatizama.” Ndjasha efula l’esambishilo koka kokimanyiya woho akɔ wâmɛ lo welo wadjayɛ dia mbodia anayɛ “lu elembe la lu wetshelu wa [Jehowa].”—Efeso 6:4.
14. (a) Ngande wakoka ɛlɔngɔlɔngɔ la esekaseka mbisha Nzambi lotombo la kalasa? (b) Kakɔna kakoka kimanyiya ɛlɔngɔlɔngɔ la esekaseka di’aha mboka “lukumu l’ololo sonyi”?
14 Nyu ɛlɔngɔlɔngɔ la esekaseka, naka nyekɔ lo sɛna l’ahole wetawɔ ɛlɛmbɛ dia sala dikambo sɔ, onde nyu mbishaka Nzambi lotombo lo sambisha la kalasa, kana nyu mbetawɔka dia wɔma w’onto nyoshimba di’aha sambisha? (Tukedi 29:25) Dikɛnda dimɔtshi dia womoto di’Ɔmɛnyi wa Jehowa dieke l’ɛnɔnyi 13 dia lo wodja wa Porto Rico akafunde ate: “Dimi haloke wɔma pondjo dia sambisha la kalasa nɛ dia dimi mbeyaka di’akambo wa mɛtɛ mbasambishami. Mbala la mbala, dimi memɛka lonya lo kalasa dia mbuta akambo wakameke lo Bible. Wonya wele ombetsha bu, dimi tshɔka lo bibliɔtɛkɛ ka la kalasa dia dimi tâdiaka dibuku Les jeunes s’interrogent.”a Onde Jehowa akatshɔkɔla welo ande? Nde mbutaka ate: “Mbala mɔtshi asekami wa la kalasa mimbolakami wembola ndo nɔmbakami dibuku dimɔtshi.” Naka wɛ hatongaka la mbekelo ka sala dikambo sɔ, kete ondo wɛ ekɔ l’ohomba wa mbeya “lulangu la [Nzambi], l’ololo latôngenyangenyaka, ndu l’uluwanyi” lo sala wekelo w’onto ndamɛ la yambalo tshɛ. (Romo 12:2) Etena keyɛ la eshikikelo ɔnɛ kamboyeka kekɔ mɛtɛ, wɛ hoka “lukumu l’ololo sonyi” pondjo.—Romo 1:16.
‘Soko di’olimu diambodihɔ’
15, 16. Naa ‘soko dia woke di’olimu’ diakadihwamɛ Akristo amɔtshi, ndo ɛtshɔkɔ akɔna wakawakondja lo dikambo sɔ?
15 Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde dia ‘soko dia woke di’olimu diakodihwamɛ.’ (1 Koreto 16:9) Onde awui wele layɛ koka kosha diaaso dia nyomoyasha efula l’olimu? Ɛnyɛlɔ, okambelo w’olimu w’ombatshi mboka wa pondjo kana wa tshanda nɔmbaka di’onto sambisha wenya 70 kana 50 lo ngɔndɔ. Mɛtɛ, ambatshi mboka mbɔsamaka la nɛmɔ efula le asekawɔ Akristo l’ɔtɛ w’olimu wa la kɔlamelo wakambawɔ. Koko woho wetshawɔ wenya efula l’olimu w’esambishelo hâkonya dia vɔ ndjaɔsa oko vɔ ndeka anangɛwɔ la akadiyɛwɔ. Koko vɔ mongaka la yimba yakakeketsha Yeso dia monga layɔ ate: “Ekambi w’anyanya mbesu. Shu tambutsha akambu waki lasu dia ntsha.”—Luka 17:10.
16 Dia kamba oko ombatshi mboka paka ndjaekiya, monga la ekongelo k’oshika, ndo mbetawɔ ndjahombia. Koko, ɛtshɔkɔ w’oma l’olimu ɔsɔ sunganaka mɛtɛ dia sala ngasɔ. Osekaseka ɔmɔtshi w’ombatshi mboka welɛwɔ Tamika akate ate: “Monga l’akoka wa ndakanya Ɔtɛkɛta wa Nzambi dimɛna ekɔ tshondo y’ɔtshɔkɔ. Etena kakambayɛ oko ombatshi mboka, wɛ kambaka la Bible esangɔ efula. Kakianɛ etena katshɔmi dia tosambisha lo luudu la luudu, dimi koka kanyiya avɛsa wɔtɔnɛ la ɔtɛkɛtshi tshɛ.” (2 Timote 2:15) Osekaseka okina w’ombatshi mboka welɛwɔ Mica akate ate: “Mɛna woho wonga akambo wa mɛtɛ la shɛngiya lo nsɛnɔ y’anto ekɔ ɔtshɔkɔ okina wa diambo.” Ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi wetawɔ Mateo lawɔ akatɛkɛta dikambo di’ɔngɛnɔngɛnɔ waya lo “mɛna woho wetawɔ onto ɔmɔtshi akambo wa mɛtɛ. Ndoko woho okina w’ɔngɛnɔngɛnɔ wɛdimi l’ɔngɛnɔngɛnɔ ɔsɔ.”
17. Ngande wakatondoya Okristo ɔmɔtshi tokanyi ta kɔlɔ taki lande lo dikambo di’olimu w’ombatshi mboka?
17 Onde wɛ koka la ndjasɛdingola dia mbɔtɔ lo soko di’olimu w’ombatshi mboka? Ondo wɛ nangaka sala dikambo sɔ, koko mɛnaka di’oko wɛ bu la akoka wa disala. Osekaseka ɔmɔtshi wa kadiyɛso welɛwɔ Kenyatte akate ate: “Lakɛnaka olimu w’ombatshi mboka la sso dia kɔlɔ. Lakokaka dia dimi bu l’akoka wa kamba olimu ɔsɔ. Dimi kombeyaka woho wa nɔngɔsɔla mbɔtwɛlɔ kana wa kana l’anto yimba oma l’Afundelo.” Koko, dikumanyi wakalɔmbɛ kadiyɛso kɛmɔtshi k’ombatshi mboka kambohokɔ akambo dia kamba kâmɛ la nde. Kenyatte mbohɔka ate: “Aki ɔngɛnɔngɛnɔ efula dia kamba la nde. Kɛsɔ akambisha mposa ka kamba oko ombatshi mboka.” Ondo yema y’ekeketshelo ndo y’ekimanyielo koka kokimanyiya wɛ lawɔ dia monga la mposa ka kamba oko ombatshi mboka.
18. Ɛtshɔkɔ akɔna wakoka kondja wanɛ wakamba olimu wa misiɔnɛrɛ?
18 Olimu w’ombatshi mboka mbeyaka todiholɛ lokuke otsha lo waɛsɛ akina w’olimu. Ɛnyɛlɔ, atshukanyi amɔtshi mbeyaka mona dia monga l’akoka wa mbɔtɔ lo kalasa ka waa misiɔnɛrɛ dia vɔ tomama dia tosambisha lo wedja ekina. Waa misiɔnɛrɛ pombaka sala la wolo dia mbekesanɛ la wodja w’oyoyo, ondo mbeka ɔtɛkɛta w’oyoyo, mbekelo y’eyoyo, ndo diangɔ dia ndɛ di’eyoyo. Koko ekakatanu ɛsɔ tshɛ wekɔ anyanya naka mbaɛdika la ɛtshɔkɔ wakondjawɔ. Mildred lele misiɔnɛrɛ wambokamba edja efula lo wodja wa Mexique akate ate: “Hanyangaki pondjo dikambo dia yɛdikɔ yakamɔshi ya monga misiɔnɛrɛ. Vɔ wekɔ olimu wakamakombolaka tatɛ oma ko dikɛnda diami.” Ɛtshɔkɔ akɔna wakandakondja na? Nde mbutaka ate: “Aki wolo lo wodja ami hita dia kondja ombeki wa Bible. Koko lanɛ lo Mexique, lekɔ la ambeki ndekana anɛi watatɛ sambisha mbala kâmɛ!”
19, 20. Ɛtshɔkɔ akɔna wakondja efula ka wanɛ wakamba olimu wa lo Bɛtɛlɛ, olimu wa lo wedja efula, ndo wanɛ wɔtɔ Kalasa k’Olowanyelo w’Ekambi?
19 Wanɛ wakamba olimu lo Bɛtɛlɛ lo waa filialɛ y’Ɛmɛnyi wa Jehowa kondjaka nto ɛtshɔkɔ efula. Ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi w’ɔnangɛso wakamba lo Bɛtɛlɛ ka l’Allemagne welɛwɔ Sven akate lo kɛnɛ kendana l’olimu ande wa lo Bɛtɛlɛ ate: “Dimi ndjaokaka dia lekɔ lo sala olimu wa nɛmɔ efula. Lotokoka kamba la diewo diami l’andja ɔnɛ. Koko dikambo sɔ otonga oko onto lomba falanga lo bankɛ kaya suke la nkɔ.” Eelo, dia kamba olimu wa la lolango aha la difuto nɔmbaka dia monga la yimba ya ndjahombia. Koko Sven mbutaka ɔnɛ: “Etena kanyɔyɛ oma l’olimu, wɛ ekɔ l’eshikikelo dia kɛnɛ tshɛ kakayasadi lushi lakɔ ekɔ dikambo dia Jehowa. Ndo dikambo sɔ mbishaka ɔngɛnɔngɛnɔ ‘wa mamba’.”
20 Anangɛso amɔtshi wakakondja diɛsɛ dia kamba oko ekambi wa lo wedja efula, dia takishaka mvudu ya filialɛ lo wedja ekina. Atshukanyi amɔtshi wakakambe lo wedja enanɛi wotshikitanyi wakafunde ɔnɛ: “Anangɛso wa l’ahole wakatakambe wekɔ anto w’ɔlɔlɔ heyama. Aki pâ efula dia kakitɔna, ndo mbala yakɔ enanɛi asolo aso wakalolaka la lɔkɔnyɔ lam’akatalakanaka l’anangɛso dia ntshɔ otsha lo wodja okina. Aki mɛtɛ dikambo dia diambo efula lo lɔsɛnɔ laso!” Tekɔ nto la Kalasa k’Olowanyelo w’Ekambi. Tɔ mbishaka anangɛso weke enyemba wetshelo wa lo nyuma wa dimɛna efula. Ɔnangɛso ɔmɔtshi lakashidiya kalasa kɛsɔ akate ate: “Lambohomba ndo ɛtɛkɛta wa nyôka losaka dikambo dia kalasa ka dimɛna efula kɛnɛ. Naa ɔlɔngɔswamelo okina wakoka sala la wolo tshɛ dia mbisha wetshelo wa nganɛ?”
21. Ekakatanu akɔna wahomana l’Akristo tshɛ l’olimu wakambɛwɔ Nzambi?
21 Eelo, asoko efula w’olimu wekɔ hwe. Ekɔ mɛtɛ di’anto efula l’atei aso bu l’akoka wa tokamba lo Bɛtɛlɛ kana ntshɔ lo wodja okina. Yeso ndamɛ aketawɔ dia Akristo tshɛ hawotɔtɔ yɛdikɔ “y’elowa” yâmɛ nɛ dia akambo wele l’onto l’onto tshikitana. (Mateu 13:23) Okakatanu wele laso oko weso Akristo, ele wa kamba dimɛna l’akoka wele laso dia nyomoleka ndjasha l’olimu wa Jehowa lo yɛdikɔ yakokaso sala. Etena kasalaso dikambo sɔ, sho mbishaka Jehowa lotombo, ndo sho koka ndjashikikɛ dia nde ekɔ lo ngɛnangɛna. Tɔshi ɛnyɛlɔ kaki kadiyɛso kaya osombe le Ethel ndo lodjashi lo mvudu yakimanyiyawɔ esombe w’anto. Nde sambishaka esombe wasekande wele lande luudu ɔtɔi mbala la mbala ndo nde sambishaka nto lo telefɔnɛ. Kânga mbende la wekamu ɛmɔtshi, nde ekɔ lo kamba olimu ande l’anima ande tshɛ.—Mateu 22:37.
22. (a) Lo toho takɔna tokina takokaso tombola Nzambi? (b) Etena kakɔna ka diambo kakongɛso?
22 Tatohɛke dia sambisha ekɔ tsho yoho yâmɛ l’atei wa toho tatombolaso Jehowa. Lo monga la lɔkɛwɔ ndo la ɛnamelo ka dimɛna lo dihole diakambaso olimu, la kalasa, lo shinga yodjashiso, sho ngɛnyangɛnyaka otema wa Jehowa. (Tukedi 27:11) Tukedi 28:20 ndakaka ɔnɛ: “Kanga kolamelu atuludiamaka l’etshoko.” Ɔnkɔnɛ, sho pombaka ‘monɛ efula’ l’olimu wakambɛso Nzambi, teya ɔnɛ tayona ɛtshɔkɔ efula. (2 Koreto 9:6) Lo sala ngasɔ, tayonga la diɛsɛ dia monga la lɔsɛnɔ l’etena ka diambo kele “engo tshe keli la lumu” kayosha Jehowa lotombo l’efula lasunganande nongola!—Osambu 150:6.
[Nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi]
a Dibuku Les jeunes s’interrogent — Réponses pratiques diakatondja Ɛmɛnyi wa Jehowa.
onde wɛ Akohɔ?
• Ngande wakambɛ ekambi waki Nzambi Jehowa la ‘yanyi ndo l’otsho’?
• Okakatanu akɔna wakahomana la dioho dia Ngada, ndo wetshelo akɔna wakodja Akristo ɛlɔ kɛnɛ lo dikambo sɔ?
• Ngande wele olimu w’esambishelo ekokelo l’ɔlɔshamelo waki Satana?
• ‘Asoko akɔna wa hwe’ wakɔtɔ anto amɔtshi, ndo ɛtshɔkɔ akɔna wakawakondja?
[Esato wa lo lɛkɛ 31]
Olimu w’ombatshi mboka mbeyaka todiholɛ soko dia waɛsɛ w’olimu wele oko:
1. Olimu wa lo wedja efula
2. Olimu wa lo Bɛtɛlɛ
3. Olimu wa misiɔnɛrɛ