Nyoyange Jehowa, Ɔsɛdingodi W’etema
“Nyunyangi, ku nyu nyayulumba.”—AMOSE 5:4.
1, 2. Kakɔna kalanga Afundelo nembetshiya etena katawɔ ɔnɛ ‘Jehowa atɛnaka otema’?
JEHOWA NZAMBI akatɛ omvutshi Samuɛlɛ ate: ‘Onto atɛnaka kɛnɛ kɛnama la washo, kele Jehowa atɛnaka otema.’ (1 Samuele 16:7) Ngande ‘watɛnaka Jehowa otema’?
2 Lo Afundelo, vɔ kambaka l’otema mbala efula lo yoho ya didjidji dia nembetshiya woho wele onto l’etei kande k’otema, mbut’ate: nsaki yande, tokanyi tande ndo kɛnɛ kakombolande. Ɔnkɔnɛ, etena kata Bible dia Nzambi mɛnaka otema, tɔ nembetshiyaka dia nde hɛnyi tsho kɛnɛ kɛnama la washo, koko nde mbidjaka yimba lo kɛnɛ kele onto shikaa, mbut’ate eongelo kande ka l’etei k’otema.
Nzambi akasɛdingola ase isariyɛlɛ
3, 4. Lo ndjela Amose 6:4-6, awui akɔna wakasalemaka lo diolelo dia waoho dikumi di’Isariyɛlɛ?
3 Etena kakende Ɔsɛdingodi w’etema w’anto diolelo dia waoho dikumi di’Isariyɛlɛ lo nshi y’Amɔsɛ, akandɛnyi na? Amose 6:4-6 tɛkɛtaka di’apami ‘waketamaka lo tange yawɔ y’ewanga, wakayakɔkɔlaka lo mbeto yawɔ.’ Vɔ ‘wakalɛkaka ɛsɔngɔ w’ɛkɔkɔ w’oma lo lemba la ɛkɔkɔ, la ɛsɔngɔ wa ngɔmbɛ w’oma lo lokoto.’ Apami wa ngasɔ ‘wakayatshelɛ dihomahoma’ ndo ‘wakanɔkaka l’akɔhɔ wa weke.’
4 L’etatelo, mɛnamaka di’oko ɔsɔ ekɔ dikambo dia dimɛna. Lo mvudu yawɔ y’amɛna, akanga w’ɛngɔnyi waki lo ndɛ diangɔ di’amɛna ndo waki lo nɔ wânu w’amɛna efula; vɔ waki lo ndjangɛnyangɛnya la mishiki waki weke katomba. Vɔ waki nto la “tangi y’ewanga.” Waa arkeɔlɔgɛ wakashola ewanga efula wakawasɛlɛ dimɛna dimɛna la Samariya, osomba waki kapitalɛ ka diolelo di’Isariyɛlɛ. (1 Nkumi ya Dikanga 10:22) Efula k’ewanga ɛsɔ wakalɛngaka diangɔ dia lo luudu kâmɛ ndo mpele dia mvudu.
5. Bonde kaki Nzambi kɔngɛnangɛnaka ase Isariyɛlɛ wa lo nshi y’Amɔsɛ?
5 Onde aki kɔlɔ lo washo wa Jehowa di’ase Isariyɛlɛ monga la lɔsɛnɔ la dimɛna, mbut’ate ndɛ diangɔ ndo nɔ wânu w’amɛna ndo mpokamɛka mishiki w’amɛna? Ndooko. Nde mbishaka anto diangɔ sɔ tshɛ dia vɔ ndjangɛnyangɛnya. (1 Timote 6:17) Kɛnɛ kakanyangiyaka Jehowa aki nsaki ya kɔlɔ y’anto asɔ, mbut’ate etema awɔ wa kɔlɔ otsha le nde ndo woho wakiwɔ komonga la ngandji otsha le asekawɔ w’ase Isariyɛlɛ.
6. Ngande waki eongelo ka lo nyuma k’ase Isariyɛlɛ lo nshi y’Amɔsɛ?
6 Dikambo dimɔtshi dia shashimoya diakahombe komɛ wanɛ ‘wakayakɔkɔlaka lo tange yawɔ, wakalɛkaka ɛsɔngɔ w’ɛkɔkɔ w’oma lo lemba l’ɛkɔkɔ, wakanɔkaka wânu, ndo wakayatshelaka dihomahoma.’ Wakambola apami asɔ ɔnɛ: ‘Onde nyu hanyotanganyaka lushi la kɔlɔ etale?’ Vɔ wakahombe ndjakiyanya efula l’ɔtɛ w’awui wakasalemaka lo Isariyɛlɛ, koko vɔ ‘kondjakiyanya l’ɔtɛ wa mpokoso ka Yɔsɛfu.’ (Amose 6:3-6) Nzambi akɛnyi dia Yɔsɛfu, kana Isariyɛlɛ aki l’eongelo ka lo nyuma ka kɔlɔ efula. Koko anto wakayashaka l’elimu awɔ wa lushi la lushi aha la mbidja yimba l’akambo asɔ. Anto efula ɛlɔ kɛnɛ wekɔ la dionga dia woho ɔsɔ. Ondo vɔ mbetawɔka dia tekɔ lo sɛna lo tena dia wolo, koko naka mpokoso katawakomɛ vɔamɛ, vɔ hawoyakiyanya dikambo dia pâ yele l’anto akina ndo hawoyasha kânga yema l’awui wa lo nyuma.
Isariyɛlɛ osomba wakalana
7. Kakɔna kakahombe tomba naka ase Isariyɛlɛ hawetawe ɛhɛmwɛlɔ wa Nzambi?
7 Dibuku di’Amɔsɛ kɔndɔlaka dia wodja ɔmɔtshi wakalana kânga mbakandɛnamaka di’oko awui tshɛ waketaka dimɛna lo wodja akɔ. L’ɔtɛ wakatone ase Isariyɛlɛ mbidja yimba lo ɛhɛmwɛlɔ waki Jehowa ndo tshikitanya dionga diawɔ, Jehowa akahombe mbakimɔ l’anya w’atunyi awɔ. Ase Asuriya wakahombe mbaetola oma lo mbeto yawɔ y’amɛna y’ewanga ndo mbatɔla lo fumbe. Lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ lakahombe shila le wɔ!
8. Ngande wakayokoma Isariyɛlɛ la eongelo ka kɔlɔ ka lo nyuma?
8 Ngande wakayokomaka wodja w’Isariyɛlɛ l’awui wa kɔlɔ efula ngasɔ na? Awui wa kɔlɔ asɔ wakatatɛ pama l’ɔnɔnyi 997 N.T.D., lam’akahɛnama Nkumekanga Sɔlɔmɔna oma le ɔnande Rɛhɔbɔama ndo lam’akakakitɔna waoho dikumi w’Isariyɛlɛ vɔ la dioho dia Juda la dia Bɛndjamina. Nkumekanga ka ntondo ka lo diolelo dia waoho dikumi di’Isariyɛlɛ aki Jɛrɔbɔama I, “on’a Nebate.” (1 Khumi ya Dikanga 11:26) Jɛrɔbɔama aketawoya ase ngelo kande dia ekɔ pâ efula le wɔ dia tshɔka tɔtɛmɔlaka Jehowa la Jerusalɛma. Koko, nde kondjakiyanyaka di’ɔlɔlɔ w’anto. Nde akakokɛka paka wahɔ ande hita. (1 Khumi ya Dikanga 12:26) Jɛrɔbɔama akokaka wɔma dia naka as’Isariyɛlɛ wayotetemalaka la tshɔka lo tɛmpɛlɔ ka la Jerusalɛma dikambo di’afɛstɔ w’ɔnɔnyi l’ɔnɔnyi dia tombola Jehowa, kete l’ekomelo vɔ mbeyaka ndjosukɛ diolelo dia Juda. Dia mbewɔ di’aha anto ndjowoka ɔkɔngɔ, Jɛrɔbɔama, akasale tana ta ngɔmbɛ tohende ta paonyi, akakitsha mɔtshi la Danɛ ndo kina la Bɛtɛlɛ. Ɔsɔku mbakayokomaka ɔtɛmwɛlɔ wa yana ya ngɔmbɛ ɔtɛmwɛlɔ wa Lɛɛta l’Isariyɛlɛ. —2 Ekondo 11:13-15.
9, 10. (a) Afɛstɔ akɔna wendana l’ɔtɛmwɛlɔ wakalɔngɔsɔla Nkumekanga Jɛrɔbɔama I? (b) Ngande wakɔsaka Nzambi afɛstɔ wakasalemaka lo Isariyɛlɛ lo nshi ya Nkumekanga Jɛrɔbɔama II?
9 Jɛrɔbɔama akalange di’ɔtɛmwɛlɔ w’oyoyo ɔsɔ nɛmiyama efula. Nde akalɔngɔsɔla afɛstɔ wafɔna l’afɛstɔ wakasalemaka la Jerusalɛma. Sho mbadiaka lo 1 Nkumi ya Dikanga 12:32 ɔnɛ: “Jeroboama akadjanga dia vo ndjalaka la lushi la wuki lu lushi la dikumi l’atanu, lu ngondo k’enanei, uku lushi la wuki laki la Juda. Ku ndi akalambulaka elambu l’ediakelu. Osoku mbakandatshaka la Betele.”
10 Jehowa kɔngɛnangɛnaka afɛstɔ asɔ wa kashi wa l’ɔtɛmwɛlɔ. Nde akɛnya dikambo sɔ hwe ɛnɔnyi ndekana lokama l’ɔkɔngɔ oma lo tshimbo yaki Amɔsɛ lo nshi ya lowandji laki Jɛrɔbɔama II, lakayokomaka nkumekanga ka waoho dikumi wa diolelo di’Isariyɛlɛ l’ɔnɔnyi 844 N.T.D. (Amose 1:1) Lo ndjela Amose 5:21-24, Nzambi akate ate: “Dimi latuhetshaka, latonyolaka nshi yanyu ya waki. Dimi hatongenangenaka lu sanganya yanyu ya lukumu. Kuyanga mbanambulanyu elambu anyu wa lutshumba la elambu anyu wa shima, dimi haluwetawo; ndu nyama yanyu yeli la wata, yanambulanyu elambu w’eukelu ka lusaka, dimi haludja ashu leko. Nyuminyia lundju la esambu anyu, dimi halangi mbuka lundju la sese yanyu. Keli sambu k’ololo kakele uku ashi, la akambu w’usimbwi uku eteko kahumi.”
Woho wafɔna akambo asɔ la wa lo nshi nyɛ
11, 12. Awui akɔna wafɔna ɔtɛmwɛlɔ wa l’Isariyɛlɛ w’edjedja la Lokristokristo?
11 Mbokɛmaka hwe, dia Jehowa akasɛdingolaka etema a wanɛ wakayashaka l’afɛstɔ wa l’Isariyɛlɛ ndo nde akatone afɛstɔ ndo elambo awɔ. Woho akɔ wâmɛ mbatonande ɛlɔ kɛnɛ afɛstɔ w’apanganu wa lo Lokristokristo, ɛnyɛlɔ Nɔɛlɛ la Pasaka. Le atɛmɔdi wa Jehowa, ndoko diɔtɔnganelo diakoka monga lam’asa losembwe la diɔnywɛlɔ di’ɛlɛmbɛ ndo lam’asa osase la wodjima.—2 Ekondo 6:14-16.
12 Ekɔ akambo akina nto wɛnya woho wafɔna ɔtɛmwɛlɔ wa Lokristokristo la w’ase Isariyɛlɛ wanɛ wakatɛmɔlaka yana ya ngɔmbɛ. Kânga mbele anto amɔtshi wayasɛma dia wekɔ Akristo mbetawɔka awui wa mɛtɛ wa l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, ase ɔtɛmwɛlɔ wa Lokristokristo vɔamɛ hawotshutshuyama oma lo ngandji k’oshika dia tɛmɔla Nzambi. Otondonga ngandji mbâtshutshuya dia vɔ mbɔ̂tɛmɔla, tshike Lokristokristo otokeketsha ambetawudi awɔ dia tɛmɔla Jehowa “lu nyuma la lu mete,” nɛ dia woho ɔsɔ mbalangande anto mbɔ̂tɛmɔla. (Joani 4:24) Ndo nto, Lokristokristo ‘hakɛdia sambo k’ɔlɔlɔ oko ashi, ndo losembwe oko ɛtɛkɔ kahome.’ Koko, vɔ mɔnyɔlaka lo yoho ya kɔlɔ wadjango waki Nzambi wendana la lɔkɛwɔ. Lokristokristo mbetawɔka loseka ndo pɛkato kina ya weke ndo lɔ komaka polo ndo lo tshɔkɔla awala wa lam’asa pami la pami kana womoto la womoto!
“Nyulangi ololo”
13. Bonde kahombaso kitanyiya awui wele lo Amose 5:15?
13 Jehowa akatɛ wanɛ tshɛ wakayashaka dia mbɔtɛmɔla lo yoho yetawɔma ate: “Nyuhetsha kolo, nyulangi ololo.” (Amose 5:15) Ngandji la lohetsho ekɔ nsaki ya wolo yatomba oma l’otema aso wa didjidji. Lam’ele otema wekɔ lokeso; sho pombaka sala la wolo dia mbolama. (Tukedi 4:23; Jeremiya 17:9) Naka sho mbetawɔ di’otema aso monga la nsaki ya kɔlɔ, kete sho mbeyaka ndjokoma lo nanga kɛnɛ kele kɔlɔ ko petsha kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. Ndo naka sho nkɔ lo nsaki shɔ lo sala pɛkato, kete hatotetawɔma le Nzambi oyadi sho kongaka l’ohetoheto wa woho akɔna tshɛ. Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tɔlɔmbɛ Nzambi dia nde tokimanyiya dia ‘petsha kɛnɛ kele kɔlɔ, ndo nanga kɛnɛ kele ɔlɔlɔ.’
14, 15. (a) Lo Isariyɛlɛ, waa na waki l’atei a wanɛ wakasalaka ɔlɔlɔ, ko ngande wakawasalɛka amɔtshi l’atei awɔ akambo? (b) Ngande wakokaso keketsha wanɛ wakamba olimu wa lo tena tshɛ ɛlɔ kɛnɛ?
14 Koko, aha ase Isariyɛlɛ tshɛ mbakasalaka kɛnɛ kele kɔlɔ lo washo waki Jehowa. Ɛnyɛlɔ, Hɔsɛa, la Amɔsɛ ‘wakalange ɔlɔlɔ’ ndo wakakambɛ Nzambi la kɔlamelo oko amvutshi. Akina wakatshike dɔkɔlɔkɔ dia ndjakidia. L’edja tshɛ kakawasɛnaka lo dɔkɔlɔkɔ sɔ, vɔ takawahombaka nɔ wânu. (Walelu 6:1-4) Ngande wakɔsaka ase Isariyɛlɛ akina lɔsɛnɔ la ndjahombia laketawɔ anto asɔ wakasalaka akambo w’ɛlɔlɔ na? Okadimwelo watshumba asolo wa wombola ɔsɔ mɛnyaka polo lo yɛdikɔ yakɔna yakalana lonyuma la wodja ɔsɔ. Amose 2:12 mbutaka ɔnɛ: “Keli nyu nyakanosha akidiami wanu, nyakadjangela amvutshi nyati: Tanyutaki akambu wahatayi.”
15 Lo menda kɔlamelo yaki l’anto wakayakidia ndo amvutshi, as’Isariyɛlɛ asɔ wakahombe mboka sɔnyi ndo tshutshuyama dia tshikitanya yoho yawɔ ya lɔsɛnɔ. Aha la monga la ngandji, vɔ wakayangaka dia kɔmɔla akanga wa kɔlamelo etema di’aha vɔ tetemala la tombola Nzambi. Tatotshutshuyake pondjo ambatshi mboka, emendji w’eteta, waa misiɔnɛrɛ, kana ase nkumbo ka Bɛtɛlɛ wele la yimba ya ndjahombia dia vɔ tshika kambɛ Nzambi lo tena tshɛ dia kalola ndjɔsɛna lɔsɛnɔ lêta anto ɔnɛ lɔsɛnɔ la dimɛna. Koko, nyɛsɔ tâkeketsha dia vɔ tetemala kamba olimu awɔ wa lo tena tshɛ!
16. Bonde kaki ase Isariyɛlɛ la eongelo ka dimɛna ka lo nyuma lo nshi ya Mɔsɛ oleki lo nshi y’Amɔsɛ?
16 Kânga mbele ase Isariyɛlɛ efula wakasɛnaka dimɛna lo nshi y’Amɔsɛ, vɔ ‘komonga ɛngɔnyi le Nzambi.’ (Luka 12:13-21) Watshɛwɔ lo wedi awɔ, wakalɛka paka mana tsho l’oswe wa shɛnga l’edja k’ɛnɔnyi 40. Vɔ kɔndɛka nyama y’ɛsɔngɔ w’ana wa ngɔmbɛ wa wata ndo vɔ kondjananolaka lo mbeto y’ewanga. Ɔnkɔnɛ, Mɔsɛ aki la shadiya ya mbatɛ ate: “[Jehowa Nzambi k]anyu, akanyotshokola l’ulimu tshe w’anya anyu. . . . Deku akumi anei ne, [Jehowa Nzambi k]anyu aki lanyu; nyu kumpumba ndoko engo.” (Euhwelu k’Elembe 2:7) Ase Isariyɛlɛ wakikɔ mbala tshɛ la kɛnɛ kaki lawɔ mɛtɛ ohomba lam’akiwɔ l’oswe wa shɛnga. Ndo kɛnɛ koleki ele, Jehowa akâlangaka, akâkokɛka ndo akâtshɔkɔlaka!
17. Lande na kakalɔmbɔla Jehowa ase Isariyɛlɛ lo Nkɛtɛ ya Daka?
17 Jehowa akohola anto wa lo nshi y’Amɔsɛ dia Nde akalɔmbɔla watshɛwɔ lo Nkɛtɛ ya Daka ndo akâkimanyiya dia vɔ mbitshanya atunyi awɔ tshɛ. (Amose 2:9, 10) Lande na kakatondja Nzambi ase Isariyɛlɛ oma lo wodja w’Edjibito ko mbaɔtshiya lo nkɛtɛ yakandâlake? Onde l’oyango w’ɔnɛ wayamɔtshɛ lomombo ko mbohɛ Otungi awɔ? Ndooko! Nde akâtondja dia vɔ mbɔtɛmɔla aha l’onto mbashimba ndo oko wodja wambɛ̂diama lo nyuma. Koko anto wa lo waoho dikumi wa diolelo di’Isariyɛlɛ kotona kɛnɛ kaki kɔlɔ ko nanga kɛnɛ kaki ɔlɔlɔ. Koko, vɔ wakatombolaka mpingu yalɔsɛla lo dihole dia Jehowa Nzambi. Ɔsɔ mɛtɛ aki dikambo dia sɔnyi efula!
Jehowa ambɔsa yɛdikɔ
18. Lande na kambototshungola Jehowa lo nyuma?
18 Jehowa kodiha washo lo dionga dia kɔlɔ sɔ di’ase Isariyɛlɛ. Nde mɛnyaka hwe yɛdikɔ yakandɔshi etena kakandate ate: ‘Dimi layonyosoya nɛ dia kɔlɔ yanyu.’ (Amose 3:2) Ɛtɛkɛta ɛsɔ pombaka totshutshuya dia kana yimba lo dikambo di’etshungwelo kaso oma l’Edjibito wa nshi nyɛ, mbut’ate oma lo dikongɛ nɛ di’akambo dia kɔlɔ. Jehowa kototshungola lo nyuma dia sho mbesa eyango wa lokaki. Koko, nde akatotshungola dia sho mbotombola l’otema aso tshɛ oko wodja wele la lotshungɔ wamboyasha l’ɔtɛmwɛlɔ wa pudipudi. Ndo sho tshɛ tayoyokoya la Nzambi lo woho wakambaso la lotshungɔ lakandatosha. —Romo 14:12.
19. Lo ndjela Amose 4:4, 5, kakɔna kakayomɛka ase Isariyɛlɛ efula nanga?
19 Lonyangu ko, as’Isariyɛlɛ efula kombidja yimba lo losango la wolo lakasambishaka Amɔsɛ. Omvutshi ekɔ lo mbuta di’etema awɔ waki la hemɔ ka lo nyuma l’ɛtɛkɛta wofundami lo Amose 4:4, 5 ɔnɛ: “Nyutshu la Betele, nyututshi kolo. Nyutshu la Ngilingala, nyututshi kolo utamanya, . . . ne dia dikambu diako mbatunyulangaka, nyu asi Isariyele.” Ase Isariyɛlɛ takiwɔ la nsaki y’amɛna. Vɔ konama etema awɔ. Oma lɔkɔ, efula l’atei awɔ wakayokomaka lo nanga kɛnɛ kele kɔlɔ ndo petsha kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. Atɛmɔdi asɔ wa yana ya ngɔmbɛ kotshikitanya dionga diawɔ. Jehowa akɔshi yɛdikɔ, ndo vɔ wakavu l’ɔtɛ wa pɛkato yawɔ!
20. Ngande wakoka onto monga la yoho ya lɔsɛnɔ yɔtɔnganɛ la Amose 5:4?
20 Takinde dikambo dia wɔdu le wanɛ wakasɛnaka l’Isariyɛlɛ nshi shɔ dia tshikala la kɔlamelo otsha le Jehowa. Kema wɔdu sala kɛnɛ kahasale anto akina, nyu mbeyaka dikambo sɔ dimɛna, nyu ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka ndo dikumanyi. Koko ngandji kaki lawɔ otsha le Nzambi ndo nsaki ka mbɔngɛnyangɛnya akatshutshuya as’Isariyɛlɛ amɔtshi dia vɔ tɛmɔla Nzambi lo yoho ya mɛtɛ. Jehowa akawasha leeta la dimɛna lele lo Amose 5:4 lata ɔnɛ: ‘Nyonyange, ko nyu nyayotshikala la lɔsɛnɔ.’ Woho akɔ wâmɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, Nzambi mbokaka wanɛ wayatshumoya ndo wayanga ewo k’oshika k’Ɔtɛkɛta ande ndo sala lolango lande kɛtshi. Kema wɔdu monga la lɔsɛnɔ la ngasɔ, koko sala dikambo sɔ tɔlaka otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo.—Joani 17:3.
Wekɔ ɛngɔnyi kânga mbewɔ la ndjala ka lo nyuma
21. Ndjala kakɔna kele la wanɛ wele bu l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ?
21 Kakɔna kakahombe komɛ wanɛ waki kosukɛka ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ? Ndjala ka kasha koleki tshɛ kɔlɔ, mbut’ate ndjala ka lo nyuma! Jehowa Nkum’Olongo ekɔ lo mbuta ate: “Nshi yayuya, yayumutuma ndjala ka kasha lu kete, aha ndjala ka mbu ya nde kuyanga pusa ka ashi, keli ka eukelu k’aui wa [Jehowa].” (Amose 8:11) Lokristokristo lekɔ la woho wa ndjala ka lo nyuma ka ngasɔ. Koko anto amɔtshi l’atei awɔ wele l’etema w’amɛna mɛnaka di’ekambi waki Nzambi wekɔ la ɔngɔnyi wa lo nyuma ndo wekɔ lo pungumɔ l’ɔlɔngɔswamelo waki Jehowa. Otshikitanu wele lam’asa eongelo ka Lokristokristo ndo kɛnɛ kele l’atei w’Akristo wa mɛtɛ mɛnyamaka hwe l’ɛtɛkɛta ɛnɛ waki Jehowa wata ɔnɛ: “Enda ekambi ami wayole, keli nyu nyayuvo ndjala. Ekambi ami wayono, keli nyu nyayuvo pusa. Ekambi ami wayongenangena, keli nyu nyayutshama sonyi.”—Isaya 65:13.
22. Bonde keso l’ɛkɔkɔ wa ngɛnangɛna?
22 Oko weso ekambi wa Jehowa, onde sho mbɔsaka mɛtɛ ɛtshɔkɔ ndo diangɔ dia lo nyuma dialongolaso la nɛmɔ? Etena kekaso Bible ndo ekanda wakilembetshiya w’Akristo, ndo lam’ɔtɔso lo nsanganya ya totshitshɛ ndo ya weke, sho mongaka la nsaki ka mbida ekoko wa mɛtɛ mɛtɛ w’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ wa eongelo k’ɔlɔlɔ k’otema kele laso. Tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo woho wambotoshihodia dimɛna Ɔtɛkɛta wa Nzambi, mbidja ndo prɔfɛsiya k’Amɔsɛ kakasambiyama oma le nde.
23. Wanɛ watombola Nzambi wekɔ lo ngɛnangɛna l’ɛngɔ kakɔna?
23 Le anto tshɛ walanga Nzambi ndo walanga mbosha lotombo, prɔfɛsiya k’Amɔsɛ kekɔ la losango l’elongamelo. Oyadi diangɔ dia l’emunyi diele laso kana ehemba wayohomana laso l’andja ɔnɛ w’ofukutanu, sho wanɛ walanga Nzambi tekɔ lo kondja ɛtshɔkɔ w’oma le nde ndo mbo ya ndɛ ya lo nyuma yoleki amɛna. (Tukedi 10:22; Mateu 24:45-47) Ɔnkɔnɛ, lotombo tshɛ layale le Nzambi latosha diangɔ tshɛ lo wahɔ aso. Nyɛsɔ totetemale la mbotombolaka oma k’ɛse otema pondjo pondjo. Ɔsɔ ayonga diɛsɛ diaso di’ɔngɛnɔngɔnɔ naka sho nyanga Jehowa, ɔnɛ lele Ɔsɛdingodi w’etema.
Ngande Wayoyokadimola?
• Awui akɔna wakasalemaka l’Isariyɛlɛ lo nshi y’Amɔsɛ?
• Woho waki akambo lo diolelo dia waoho dikumi di’Isariyɛlɛ fɔnaka l’akambo akɔna ɛlɔ kɛnɛ?
• Ndjala kakɔna ka lo nyuma kakalakema, ko waa na wele latɔ ɛlɔ kɛnɛ?
[Esato wa lo lɛkɛ 17]
Ase Isariyɛlɛ efula waki la lomombo la l’emunyi koko vɔ komonga l’ɔngɔnyi wa lo nyuma
[Esato wa lo lɛkɛ 18]
Keketsha ekambi wa lo tena tshɛ dia vɔ tetemala olimu awɔ
[Esato wa lo lɛkɛ 21]
Ndjala ka lo nyuma bu l’atei w’ekambi waki Jehowa wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ