Yoho yasala Nzambi akambo dia kotsha sangwelo diande
‘Nzambi ntshaka akambo tshɛ lo ndjela lolango lande.’—EFESO 1:11.
1. Lande na kayosangana tshumanelo tshɛ dia Ɛmɛnyi wa Jehowa Ngɔndɔ ka nɛi 12, 2006?
LA DIKƆLƆ dia lushi la sato, Ngɔndɔ ka nɛi 12, 2006, yɛdikɔ y’anto oko miliyɔ 16 wayosangana dia sala Eohwelo ka Dambo dia Dikɔlɔ dia Nkumadiɔndjɔ. Lo ahole tshɛ wayowosangana, ayonga mɛsa lɛnɛ ayokitshama mapa waha la wodoya wele didjidji dia demba dia Kristo ndo vinyɔ ya bela yɛnya dikila diande diakatshulwama. Otsha l’ekomelo ka sawo dialembetshiya kitshimudi ya Eohwelo ka nyɔi ka Yeso, tolembetelo tɔsɔ mbuta ate ntondotondo mapa ko oma lâsɔ vinyɔ yayetshetshama l’atei w’anto tshɛ. Lo tshumanelo dimɔtshi dia Ɛmɛnyi wa Jehowa, onto ɔtɔi kana anto angana ato l’atei w’anto wayonga lawɔ mbayɔlɛ ndo mbayɔnɔ tolembetelo tɔsɔ. Koko, lo tshumanelo efula ndoko onto layɔlɛ kana layɔnɔ. Lande na kele paka Akristo angana ato, mbuta ate wanɛ wele l’elongamelo ka ntshɔ l’olongo mbayɔlɛ ndo mbayɔnɔ tolembetelo, koko efula ka l’atei awɔ, mbuta ate wanɛ wele l’elongamelo ka nsɛna pondjo pondjo la nkɛtɛ hawotɔlɛ ndo hawotɔnɔ?
2, 3. a) Ngande wakatatɛ Jehowa tonga lo ndjela sangwelo diande? b) L’oyango akɔna wakatonge Jehowa nkɛtɛ ndo anto?
2 Jehowa ekɔ Nzambi kele la sangwelo. Dia kotsha sangwelo diande, nde ‘ntshaka akambo tshɛ lo ndjela lolango lande.’ (Efeso 1:11) Nde akatonge ntondotondo Ɔnande ɛtɔi lakandote. (Joani 1:1, 14; Enyelo 3:14) Oma lâsɔ, lo tshimbo ya Ɔna ɔsɔ, Jehowa akatonge andjelo ndo akayotongaka nto andja wɛnama, nkɛtɛ ndo akakitsha onto lɔkɔ.—Jobo 38:4, 7; Osambu 103:19-21; Joani 1:2, 3; Kolosai 1:15, 16.
3 Jehowa kotonga nkɛtɛ oko dihole dimɔtshi dia pembaka anto dia shikikɛ kana vɔ kotshaka kɛnɛ kahombama dia kotshama lo ɔnɔngɔ wa andjelo, oko wetsha ɛtɛmwɛlɔ efula. Nde akatonge nkɛtɛ la oyango ɔmɔtshi wa shikaa lo yimba, mbuta ate akayitonge “dia antu mbidjase loko.” (Isaya 45:18) Nzambi akatonge nkɛtɛ dikambo di’onto ndo onto dikambo dia nkɛtɛ. (Osambu 115:16) Nkɛtɛ k’otondo kakahombe koma paradiso, kolodi l’anto wele la losembwe, wakahombe kikambaka ndo kilɔngɔsɔlaka. Ndoko lushi lakandasha atshukanyi wa ntondo elongamelo ka vɔ ntshɔ l’olongo.—Etatelu 1:26-28; 2:7, 8, 15.
Sangwelo diaki Jehowa diambɔlɔshama
4. Ngande wakalɔshama yoho ya nɔmbɔla yaki Jehowa oma k’etatelo k’ɔkɔndɔ w’anto?
4 Ɔna Nzambi ɔmɔtshi la lo nyuma akatɔmbɔkɔ ndo akɔshi yɛdikɔ ya fukutanya sangwelo diaki Jehowa lo kamba lo yoho ya kɔlɔ la lotshungɔ la sɔna kɛnɛ kalangande lakawosha Nzambi. Nde akafukutanya wɔladi waki l’anto tshɛ wakakitanyiyaka lowandji laki Jehowa la ngandji tshɛ. Satana akatshutshuya atshukanyi wa ntondo dia vɔ monga la lɔsɛnɔ la dipanda la ntondo ka Nzambi. (Etatelu 3:1-6) Nde kotona mbetawɔ wolo wele la Jehowa, koko nde akatone dia mbetawɔ yoho Yande ya nɔmbɔla ndo lotshungɔ lele Lande la nɔmbɔla. Oma k’etatelo k’ɔkɔndɔ w’anto mbakonyiyama lânɛ la nkɛtɛ dimbola di’ohomba efula diendana la lotshungɔ lele la Jehowa la nɔmbɔla.
5. Naa dimbola dia hende diakonyiyama, ndo diɔ mendanaka la anto akɔna?
5 Dimbola dia ntondo diendana la lotshungɔ lele la Jehowa la nɔmbɔla andja w’otondo kakatanyema efula la dimbola dia hende diakonyiya Satana lo nshi ya Jɔbɔ. Satana akadje tâmu lo oyango wele la ditongami dia Jehowa etena k’okitanyiyawɔ ndo kôkambɛwɔ. Satana akate dia vɔ salaka ngasɔ l’ɔtɛ w’eyango wa ndjakondjiyɛ vɔamɛ wahɔ ndo ɔnɛ naka vɔ pembama, kete vɔ wayoka Nzambi ɔkɔngɔ. (Jobo 1:7-11; 2:4, 5) Kânga mbele dimbola sɔ diakonyiyama diakendanaka la okambi ɔmɔtshi wa Jehowa, tâmu tɔsɔ mendanaka nto la ana waki Nzambi wa lo nyuma mbidja ndo Ɔnande ɛtɔi lakandote.
6. Ngande wakɛnya Jehowa dia nde ekɔ la kɔlamelo lo sangwelo ndo lo lokombo lande?
6 Woho wele Jehowa la kɔlamelo lo sangwelo diande ndo lo ndjela kitshimudi ya lokombo lande, Nde akayakonya Ɔprɔfɛta ndo Oshimbedi.a Nde akatɛ Satana ɔnɛ: “Dimi layudja luhetshu l’asaye la umuntu, ndu l’asa tukanula taye la tukanula tandi. Ndi ayuko[kɔmɔla] l’ote, ku we ayûluma[ta] lu etshindji.” (Etatelu 3:15) Lo tshimbo ya Kanula ya ‘womoto’ ande kana etenyi ka l’olongo k’okongamelo ande, Jehowa ayokadimola Satana lo tɔfwɛfwɛ tande ndo ayosha tokanula taki Adama elongamelo ka tshungɔ ndo ka nsɛna.—Romo 5:21; Ngalatiya 4:26, 31.
‘Sheke y’ekila ya lolango Lande’
7. Sangwelo diakɔna diakɛnya Jehowa lo tshimbo y’ɔpɔstɔlɔ Paulo?
7 Lo mukanda ande le Akristo w’ase Ɛfɛsɔ, ɔpɔstɔlɔ Paulo akalembetshiya lo yoho ya dimɛna efula woho wasala Jehowa akambo dia kotsha sangwelo diande. Paulo akafunde ate: “Ndi akatewuya dia akambu wa usheshe, dia lulangu landi lakandasonola [yoho mɔtshi yasala akambo], dia ntukutshiya dikukelu di’enonyi, ne dia nsanganya diango tshe le Kristu, ndu dia l’ulungu, ndu diango dia la kete.” (Efeso 1:9, 10) Sangwelo dia diambo dia Jehowa ele dia mbela andja wele kâmɛ wokengami la ditongami diakitanyiya la ngandji tshɛ lowandji lande. (Enyelo 4:11) Ɔsɔku, lokombo lande layokidiama, Satana ayɛnama kanga kashi ndo lolango laki Nzambi layosalema ‘la nkɛtɛ oko atshamalɔ l’olongo.’—Mateu 6:10.
8. Kakɔna kalembetshiya tshɛkɛta yokadimɔmi ɔnɛ “yoho mɔtshi yasala akambo”?
8 ‘Lolango’ laki Jehowa kana sangwelo diande diayokotshama lo tshimbo ya ‘yoho mɔtshi yasalande akambo.’ Paulo akakambe la tshɛkɛta yalembetshiya lo mɛtɛ mɛtɛ ɔnɛ “ɛlɔmbwɛlɔ ka luudu.” Tshɛkɛta yakɔ mendanaka la yoho ya nɔngɔsɔla akambo koko aha la lowandji lɔmɔtshi lele oko Diolelo diaki Mɛsiya.b Yoho ya diambo yakahombe Jehowa sala dia kotsha sangwelo diande mendanaka la ‘sheke y’ekila’ yakahombe ndjashɔmaka yema yema l’edjedja ka wonya.—Efeso 1:10; 3:9, nɔtɛ ya l’ɛse k’akatshi.
9. Ngande wakayasholaka Jehowa sheke y’ekila ya lolango lande yema yema?
9 Lo ekimanyielo ka toseke efula, Jehowa akayɛnyaka yema yema woho wakahombe kotshama sangwelo diande diendana la Kanula yakalakema lo Ɛdɛna. Sheke yakadje Jehowa la Abarahama akɛnya dia Kanula yakalakema yakahombe ndja la nkɛtɛ yakahombe tomba lo nkumbo ka Abarahama ndo akahombe monga ehomɔ kakahombe ‘wedja tshɛ wa la nkɛtɛ’ tshɔkwama lo tshimbo yatɔ. Sheke shɔ akɛnyaka nto di’anto akina wakahombe sanganyema la etenyi ka ntondo ka kanula. (Etatelu 22:17, 18) Sheke y’Ɛlɛmbɛ yakandadje la ase Isariyɛlɛ wa lo emunyi akɛnyaka sangwelo diaki Jehowa dia monga la “diulelu di’elombedi.” (Etumbelu 19:5, 6) Sheke yakandadje la Davidi akɛnyaka dia Kanula akahombe monga Ɔtɛ wa Diolelo pondjo pondjo. (2 Samuele 7:12, 13; Osambu 89:3, 4) L’ɔkɔngɔ wa sheke y’Ɛlɛmbɛ konya ase Juda le Mɛsiya, Jehowa akashola awui akina wendana la okotshamelo wa sangwelo diande. (Ngalatiya 3:19, 24) Anto asɔ wakahombe monga kâmɛ la etenyi ka ntondo ka kanula wakahombe kenga ‘diolelo di’ɛlɔmbɛdi’ diakatatami ndo wakahombe mbɔtɔ lo ‘sheke y’oyoyo’ oko “Isariyele” w’oyoyo, mbuta ate wa lo nyuma.—Jeremiya 31:31-34; Heberu 8:7-9.c
10, 11. a) Ngande wakashola Jehowa Kanula yakalakema? b) Lande na kakaye Ɔna ɛtɔi laki Nzambi lânɛ la nkɛtɛ?
10 Etena kakakoke dia Kanula yakatama mɛnama la nkɛtɛ dia kotsha ɛlɔmbwɛlɔ ka sangwelo diaki Nzambi. Jehowa akatome ondjelo Ngabiriyɛlɛ dia nde mbutɛ Mariya dia nde akahombe mbota ɔna lakahombe mbelamɛ ɔnɛ Yeso. Ondjelo akawotɛ ate: “Ndi ayuyala wuki, wayuweta vati: On’a Khum’ulungu. [Jehowa, Nzambi] ayuwusha kiti ka diulelu ka Davidi tshendi. Ndi ayulela khumbu ka Jakoba pundju [“ndo diolelo diande honga l’ekomelo,” NW].” (Luka 1:32, 33) Ɔsɔku mbakeyama Kanula yakalakema dimɛna.—Ngalatiya 3:16; 4:4.
11 Ɔna Jehowa ɛtɔi lakandote akaye la nkɛtɛ ndo akahembama lo yoho yoleki tshɛ. Yeso mbakahombe mbisha okadimwelo wa kokele lo tɔfwɛfwɛ takadje Satana. Onde nde akahombe tshikala la kɔlamelo le She? Dui sɔ diaki sheke y’ekila. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akayolembetshiyaka l’ɔkɔngɔ diko ɔkɛndɛ waki Yeso ɔnɛ: “Dikambu diushami dia otemwelo asu dieko wuki, ati: [Nzambi] akenama lu dimba, akayindjama le Nyuma, akenama le andjelo, Akasambishama l’atei a wedja, aketawoma le wa la kete, akalungwama utsha l’ulungu lu lutumbu.” (1 Timote 3:16) Eelo, oma l’olowanyi ande wa kokele polo lo nyɔi, Yeso akasha okadimwelo wa pondjo lo tɔfwɛfwɛ takadje Satana. Koko awui akina wa lo sheke y’ekila wakahombe nto mbishɔma.
‘Sheke y’ekila ya diolelo dia Nzambi’
12, 13. a) Naa dikambo dimɔtshi diendana la ‘sheke y’ekila ya diolelo dia Nzambi’? b) Kakɔna kakahombama dia Jehowa sɔna lofulo la tshitshɛ l’anto dia vɔ ntshɔ l’olongo?
12 Lo lɔkɛndɔ lande lɔmɔtshi l’esambishelo la Ngalileya, Yeso akɛnya dia sheke y’ekila kakatana la Diolelo dia Mɛsiya. Nde akatɛ ambeki ande ate: “Wakanyusha dia nyu mbeya akambu wushami wa diulelu dia l’ulungu [mbuta ate “diulelu dia [Nzambi],” Mako 4:11].” (Mateu 13:11) Dui dimɔtshi diendana la sheke shɔ ele woho wakasɔnɛ Jehowa “limba la tshitshe l’ekoko,” mbuta ate anto 144 000 wayonga kâmɛ la Ɔnande oko etenyi ka kanula dia vɔ nɔmbɔla la nde l’olongo.—Luka 12:32; Enyelo 14:1, 4.
13 Lam’ele anto wakatongama dia nsɛna lânɛ la nkɛtɛ, aki mɛtɛ ohomba dia Jehowa tonga “etungamelu k’uyuyu” di’anto amɔtshi ntshɔ l’olongo. (2 Koreto 5:17) Ɔpɔstɔlɔ Petero lele nde lawɔ ekɔ ɔtɔi ɔmɔtshi l’atei wa wanɛ wakasɔnama dia monga la elongamelo ka lânde kɛsɔ ka ntshɔ l’olongo, akafunde ate: “Watumbuli [Nzambi] Shi Khumesu Jesu Kristu! Ndi akatuti ntu uma lu ketshi kandi ka wuki, dia shu ndjala la elungamelu ka lumu ne dia eulwelu ka Jesu Kristu uma lu nyoi; dia shu ndjala la sangu diahahonde, diahalana, diahashisho, diakawanyukitshiya l’ulungu.”—1 Petero 1:3, 4.
14. a) Ngande wendana ‘sheke y’ekila ya diolelo dia Nzambi’ la anto wele kema ase Juda na? b) Lande na kakokaso shihodia ‘awui woshami etale waki Nzambi’ asɔ?
14 Etenyi kekina ka sheke y’ekila yendana la lowandji la Diolelo la lo nshi yayaye ele lolango la Nzambi la mbidja anto wele kema ase Juda l’atei wa lofulo la tshitshɛ l’anto wahomba mbelamɛ dia tolɛ la Kristo l’olongo. Paulo akalembetshiya yoho shɔ ‘ya sala akambo’ yaki Jehowa kana yoho ya sala akambo dia kotsha sangwelo diande ɔnɛ: “Dikambu diako kumbeyama le ana w’antu lu nonga kina, uku ambudieyama kakiane le atumami andi w’ekila la amvutshi lu nyuma. Nyeyi nyati: Asi wedja weli ekito, beke dia dimba ndu elungudi wa daka le Kristu Jesu uma lu lukumu l’ololo.” (Efeso 3:5, 6) Oshihodielo wa etenyi kɛsɔ ka sheke y’ekila akewoyama le ‘apɔstɔlɔ w’ekila.’ Woho akɔ wâmɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, otondoyalaka aha l’ekimanyielo ka nyuma k’ekila, tshike sho hatoshihodia ‘akambo woshami etale waki Nzambi’ asɔ.—1 Koreto 2:10; 4:1; Kolosai 1:26, 27.
15, 16. Lande na kakasɔnɛ Jehowa wanɛ wayɔlɔmbɔla la Kristo l’atei w’anto?
15 Afundelo mbutaka dia “antu nunu lukama la akumi anei la nei” wakɛnama wemadi kâmɛ la “Ona-Okoko” lo Okongo wa Siɔna wa l’olongo “wakatshungwama uma la kete” ndo ɔnɛ “wakasumbama uma l’atei w’antu ne dia ndjala elua wa ntundu le [Nzambi] la li Ona-Okoko,” Kristo Yeso. (Enyelo 14:1-4) Jehowa akasɔnɛ ɔnande l’enondo la lo nyuma dia nde koma etenyi ka ntondo ka kanula yakalakema lo Ɛdɛna, ko lande na kakandasɔnɛ wanɛ wayonga kâmɛ la Kristo l’atei w’anto? Ɔpɔstɔlɔ Paulo nembetshiyaka dia lofulo la tshitshɛ lɔsɔ wekɔ lo ‘mbelamɛ lo ndjela sangwelo dia Jehowa,’ ‘lo ndjela lolango lande.’—Romo 8:17, 28-30; Efeso 1:5, 11; 2 Timote 1:9.
16 Sangwelo diaki Jehowa ele dia kidia lokombo lande la woke ndo l’ekila ndo dia nyindja lowandji lande la lo andja w’otondo. Oma lo ‘yoho mɔtshi yasalande akambo’ Jehowa akatome Ɔnande l’enondo la nkɛtɛ, lɛnɛ akandahembama wolo polo lo nyɔi. Ndo nto, Jehowa akashikikɛ dia Diolelo diaki Mɛsiya Ɔnande diayohomba monga l’anto wayosukɛ vɔ lawɔ lowandji Lande polo lo nyɔi.—Efeso 1:8-12; Enyelo 2:10, 11.
17. Lande na kakokaso ngɛnangɛna lo woho wele Kristo ndo anto wayɔlɔmbɔla la nde wakasɛnɛ oko anto?
17 Jehowa akɛnya ngandji k’efula kokande tokanula taki Adama lo toma Ɔnande la nkɛtɛ ndo lo sɔna anto amɔtshi l’atei w’anto wayonga ekitɔ kâmɛ la Ɔnande lo lowandji la Diolelo. Ngande wakoka dui sɔ kondjiyɛ anto akina waki la kɔlamelo le Jehowa tatɛ oma le Abɛlɛ polo ndo nshi nyɛ wahɔ? Oko wotɔwɔ ɛhɔmbɔ wa pɛkato ndo wa nyɔi, anto wele kema kokele nangaka dia kɔnɔ lo nyuma ndo lo demba ndo monga kokele lo yoho yɔtɔnɛ la sangwelo diaki Jehowa di’oma l’etatelo lo dikambo di’anto. (Romo 5:12) Ekɔ mɛtɛ ekeketshelo le anto tshɛ walongamɛ dia nsɛna pondjo pondjo la nkɛtɛ dia mbeya ɔnɛ Nkumekanga kawɔ ayowaoka ngandji ndo kɛtshi oko wakandasalɛ ambeki ande lam’akandasalaka olimu ande la nkɛtɛ! (Mateu 11:28, 29; Heberu 2:17, 18; 4:15; 7:25, 26) Ndo nto ekɔ dimɛna efula lewɔ dia mbeya ɔnɛ nkumi ya dikanga ndo ɛlɔmbɛdi wayonga la Kristo l’olongo wayonga apami ndo wamato wa kɔlamelo wakalɔshana la wɛɔdu ndo la ekakatanu wa lo lɔsɛnɔ oko wasalaso!—Romo 7:21-25.
Sangwelo diaki Jehowa diahakitaki tatala
18, 19. Lande na kotoka dimɛna ɛtɛkɛta waki Paulo wele lo Efeso 1:8-11, ndo kakɔna kayɔsɛdingwama lo sawo diayela?
18 Kakianɛ taya l’akoka wa shihodia dimɛna kitshimudi ya ɛtɛkɛta waki Paulo otsha le Akristo w’akitami watanema lo Efeso 1:8-11. Nde mbutaka dia Jehowa akawaewoya ‘sheke y’ekila ya lolango lande,’ ɔnɛ vɔ ‘wambɔsɔnama dia monga ekitɔ’ kâmɛ la Kristo, ndo di’ɔnɛ vɔ ‘wakasɔnama lo ndjela sangwelo dia ɔnɛ latotshaka akambo tshɛ lo ndjela lolango lande.’ Sho mɛnaka dia dui sɔ mbɔtɔnɛka la ‘yoho ya diambo yasala Jehowa akambo’ dia kotsha sangwelo diande. Dui sɔ tokimanyiyaka nto dia shihodia lande na kele paka Akristo angana ato mbalɛ ndo mbanɔ tolembetelo lo Eohwelo ka Dambo dia Dikɔlɔ ka Nkumadiɔndjɔ.
19 Lo sawo diayela, tayɛna kɛnɛ kalembetshiya Eohwelo ka nyɔi ka Kristo le Akristo wele l’elongamelo ka ntshɔ l’olongo. Ndo tayɛna lande na kele miliyɔ y’anto wele l’elongamelo ka nsɛna pondjo pondjo la nkɛtɛ pombaka mbidja yimba efula lo kitshimudi ya Eohwelo.
[Nɔte ya l’ɛse ka dikatshi]
a Lokombo laki Nzambi nembetshiyaka lo mɛtɛ mɛtɛ ɔnɛ: “Ɔnɛ lasala dia ndjala.” Jehowa kokaka ndjala kɛnɛ tshɛ kahombama dia kotsha sangwelo diande.—Etumbelu 3:14, NW, nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi.
b Ɛtɛkɛta waki Paulo mɛnyaka dia ‘ɛlɔmbwɛlɔ’ kakasalemaka lo nshi yande, kânga mbele Afundelo mɛnyaka dia Diolelo diaki Mɛsiya diakayoshikikɛmaka lo 1914.
c Dia mbeya awui efula wendana la toseke tɔsɔ tendana la okotshamelo wa sangwelo diaki Nzambi, enda lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka hende 1, 1989, lɛkɛ 10-15, lo Falase.
Ambola w’ovuswelo
• Lande na kakatonge Jehowa nkɛtɛ ndo kakandadje onto lɔkɔ?
• Lande na kele aki ohomba efula dia Ɔna Jehowa ɛtɔi lakandote pembama la nkɛtɛ?
• Lande na kakasɔnɛ Jehowa wanɛ wayɔlɔmbɔla la Kristo l’atei w’anto?