Onde wɛ ambosalɛ nyuma k’ekila pɛkato?
‘Ekɔ pɛkato kɛmɔtshi kakonya lo nyɔi.’—1 JOANI 5:16.
1, 2. Ngande weyaso dia onto kokaka salɛ nyuma k’ekila kaki Nzambi pɛkato?
KÂNGA mbakinde lo kambɛ Nzambi, womoto ɔmɔtshi la lo wodja wa Allemagne akafunde ate: “Kanyi y’ɔnɛ lakasalɛ nyuma k’ekila pɛkato yakakiyanyaka efula.” Onde mɛtɛ Okristo kokaka salɛ nyuma k’ekila kaki Nzambi, kana wolo ande wakamba olimu pɛkato?
2 Eelo, Okristo kokaka salɛ nyuma k’ekila kaki Jehowa pɛkato. Yeso Kristo akate ate: “Wayudimanyia antu [pɛkato] tshe la tengo tshe, keli hawâdimanyia lotengo la le [nyuma k’ekila].” (Mateu 12:31) Bible tewolaka ɔnɛ: “Naka shu tayutetemala ntsha [pɛkato] lam’eyasu mete, kema ulambu ukina weya nyimanya [pɛkato] yako, keli paka elungamelu ka woma w’elumbwelu kayayi.” (Heberu 10:26, 27) Ndo ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: ‘Ekɔ pɛkato kɛmɔtshi kakonya lo nyɔi.’ (1 Joani 5:16) Ko onde onto lambosala pɛkato ka woke mbashikikɛ ndamɛ dia kana nde ambosala ‘pɛkato kɛmɔtshi kakonya lo nyɔi’?
Ndjatshumoya mbelaka edimanyielo
3. Kakɔna kele mɛtɛ naka tambonyanga efula l’ɔtɛ wa pɛkato kosadiso?
3 Jehowa mbele Shushi ya komelo y’atshi wa kɔlɔ. Lo mɛtɛ, sho tshɛ tayokoya la nde ndo nde atosalaka nshi tshɛ paka kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. (Etatelu 18:25; Romo 14:12) Jehowa mbashikikɛ dia kana tambosala pɛkato kahakoke dimanyiyama ndo nde kokaka minya nyuma kande oma le so. (Osambu 51:11) Koko, naka tambonyanga efula l’ɔtɛ wa pɛkato kambotosala, kete tekɔ la ndjatshumoya ka mɛtɛ. Ko ndjatshumoya ka mɛtɛ kɛdikɛdi na?
4. a) Ndjatshumoya kɛdikɛdi na? b) Lande na kele ɛtɛkɛta w’omembi w’esambo wele lo Osambu 103:10-14 keketshaka efula?
4 Ndjatshumoya kɛdikɛdi tshikitanya dionga diaso lo kɛnɛ kendana la awui wa kɔlɔ wakatasale kana wasangoyaso dia sala. Dui sɔ mɛnyaka dia tekɔ la ɔkɛi ndo la lonyangu ndo tambotshika lɔkɛwɔ laso la kɔlɔ. Naka takasale pɛkato ka woke, koko tambotakola wanya wahombama dia mɛnya dia tamboyatshumoya mɛtɛ, kete sho kokaka kondja ekeketshelo oma lo ɛtɛkɛta waki omembi w’esambo wata ɔnɛ: “Ndi [Jehowa] hatututshelaka uku [pɛkato] yasu, kuyanga ntufuta uku ehedia asu. Uku wanganyi ulungu la kete etali, osoku mbeli ngandji kandi ka shikaa wuki le waku watuwukaka woma. Uku wanganyi ehutwelu la edjelu, mbatundutanganyiyaka ehedia asu etali. Uku atusambaka umbutshi an’andi, mbatusambaka [Jehowa] wane watuwukaka woma, ne dia ndi mbeyaka uma lu na akatatungama. Ndi atuhoka ati: Ditshu mbesu.”—Osambu 103:10-14.
5, 6. Shila awui w’ohomba wele lo 1 Joani 3:19-22 ndo lembetshiya kitshimudi yele la ɛtɛkɛta waki ɔpɔstɔlɔ Joani ɛsɔ.
5 Ndo ɛtɛkɛta waki ɔpɔstɔlɔ Joani ɛnɛ wekɔ la ekeketshelo: “Dia akambu ane mbeyasu shati: Wa mete mbesu, tayushikike etema asu la ntundu kandi. Ne dia naka etema asu wambutamia, [Nzambi] ndeka etema asu wuki. Ndi mbeyaka akambu tshe. Elangimi ami, naka etema asu hawutamia, ku shu tayuyala la dihunga la ntundu ka [Nzambi]. Shu tatulungulaka kene tshe kalombasu, ne dia shu tatulamaka elembe andi, ndu tatutshaka akambu watôngenyangenyaka.”—1 Joani 3:19-22.
6 Sho mbeyaka “shati: wa mete mbesu” oma lo ngandji k’onto la ɔnango kokanaso ndo oma lo woho weso bu la mbekelo ka salaka pɛkato. (Osambu 119:11) Naka tekɔ lo ndjânya l’ɔtɛ w’awui amɔtshi, kete sho pombaka mbohɔ dia ‘Nzambi ndeka etema aso woke ndo nde mbeyaka awui tshɛ.’ Jehowa tokaka kɛtshi nɛ dia nde mɛnaka ‘ngandji ka mɛtɛ k’onto l’ɔnango kele laso,’ ta dialɔso diaha sala pɛkato ndo welo wadjaso dia sala lolango lande. (1 Petero 1:22) Otema aso ‘hawototanya’ naka sho ndjaɛkɛka le Jehowa, mongaka la ngandji k’onto la ɔnango ndo naka hatosale pɛkato l’okonda. Tayonga la ‘dihonga dia sawola la Nzambi’ lo dɔmbɛlɔ ndo nde ayokadimola lo alɔmbɛlɔ aso nɛ dia sho kitanyiyaka wadjango ande.
Bɛnyɛlɔ dia wanɛ wakasalɛ nyuma k’ekila pɛkato
7. Kakɔna kashikikɛ dia kana pɛkato kokaka dimanyiyama kana bu?
7 Pɛkato yakɔna yahadimanyiyama? Dia kadimola lo dimbola nɛ, nyɛsɔ tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ dimɔtshi dia lo Afundelo. Dui sɔ diayotokeketsha naka tekɔ la ndjatshumoya, koko teke la lonyangu l’efula l’ɔtɛ wa munga ya weke yakatasale. Dia shikikɛ dia kana pɛkato yaso yayodimanyiyama kana bu, tayɛna dia dui sɔ halemanɛ tsho la woho wa pɛkato kosadiso, koko diɔ nemanɛka la kɛnɛ kakatotshutshuya dia kisala, dionga di’otema aso ndo polo lo yɛdikɔ yakatasale pɛkato kakɔ l’okonda.
8. Ngande wakasalɛ ewandji ɛmɔtshi w’ɛtɛmwɛlɔ wa lo ntambe ka ntondo nyuma k’ekila pɛkato?
8 Ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wa lo ntambe ka ntondo wakalɔshanaka la Yeso Kristo lo yoho yoleki tshɛ kɔlɔ wakasalɛ nyuma k’ekila pɛkato. Vɔ wakɛnyi woho wakakambaka nyuma ka Nzambi olimu le Yeso lo ahindo wakandasalaka dia tombola Jehowa. Koko, atunyi wa Kristo asɔ wakate dia lo wolo wa Satana Diabolo mbakandasalaka ahindo asɔ. Le Yeso, wanɛ wakatɛngɛ nyuma k’ekila kaki Nzambi wakasale pɛkato kahakoke dimanyiyama oyadi lo ‘dikongɛ di’akambo nɛ kana lo dikongɛ di’akambo diokoya.’—Mateu 12:22-32.
9. Lɔtɛngɔ kɛdikɛdi na ndo Yeso akandate lo dikambo dialɔ?
9 Lɔtɛngɔ kɛdikɛdi emamatanya, tɛkɛta kɔlɔ kana tondja ɛtɛkɛta wa kɔlɔ. Lam’ele Nzambi mbele Kiɔkɔ ya nyuma k’ekila, tɛkɛta kɔlɔ lo dikambo dia nyuma kande ekɔ oko onto latɛkɛta kɔlɔ lo dikambo dia Jehowa. Onto latondja ɛtɛkɛta wa ngasɔ aha la ndjatshumoya hakoke dimanyiyama. Ɛtɛkɛta waki Yeso wendana la pɛkato ka ngasɔ mɛnyaka dia Yeso akatɛkɛtaka dikambo dia wanɛ watona l’okonda tshɛ olimu wakamba nyuma k’ekila kaki Nzambi. Lam’ele nyuma kaki Jehowa kakakambaka olimu le Yeso, koko atunyi ande wakataka ɔnɛ lo wolo wa Diabolo mbakandasalaka awui asɔ, vɔ wakasalɛ nyuma k’ekila pɛkato nɛ dia wakakitɛngɛ. Diakɔ diakate Yeso ate: ‘Hawotodimanyiya pondjo onto latɛnga nyuma k’ekila, kele nde ayotshikala lo pɛkato kande pondjo.’—Mako 3:20-29.
10. Lande na kakelɛ Yeso Judasɛ ate “ona eshishwelu”?
10 Tɔsɛdingole nto dikambo dia Judasɛ Isakariɔtɛ. Nde aki la lokeso ndo akavaka falanga oma lo ɔshɛtɛ wa falanga wakawawosha dia namaka. (Joani 12:5, 6) L’ɔkɔngɔ diko, Judasɛ akatshu le emboledi w’ase Juda ndo akokana la wɔ dia nde mbakahɛ Yeso naka vɔ mbosha ekenga 30 wa fɛsa. Eelo, Judasɛ akonge la lonyangu l’ɔkɔngɔ wa nde kaha Yeso, koko nde kondjatshumoya kânga yema lo pɛkato kakandasale l’okonda. Omalɔkɔ, Judasɛ hakoke mbolɔ, diɔ diakɔ diakawelɛ Yeso ate “ona eshishwelu.”—Joani 17:12; Mateu 26:14-16.
Bɛnyɛlɔ dia wanɛ waki kosalɛ nyuma k’ekila pɛkato
11-13. Ngande wakasale nkumekanga Davidi pɛkato lo dikambo diendana la Batɛshɛba ndo ekeketshelo kakɔna kakokaso kondja oma lo woho wakakandola Jehowa dikambo diawɔ?
11 Mbeyaka monga ko Akristo wakashola pɛkato yawɔ ya weke ndo wakalongola ekimanyielo ka lo nyuma oma le dikumanyi dia lo etshumanelo, koko wakatetemala ndjakiyanya lo woho wakawasekola ɛlɛmbɛ wa Nzambi. (Jakoba 5:14) Naka takatetemala ndjakiyanya lo yoho shɔ, kete mɛtɛ tayokondja wahɔ lo sɛdingola kɛnɛ kata Afundelo lo dikambo di’anto wele pɛkato yawɔ yakadimanyiyama.
12 Nkumekanga Davidi akasale pɛkato ka woke lo dikambo diendana la Batɛshɛba ka wadi aki Uriya. Etena kakendaka Davidi oma lo sambe ka luudu lande, nde akɛnyi womoto l’olangala ɔsɔ ɔ̂ka suke la lakande, ko nde akatome dui dia vɔ mbêla lo mbalasa kande, ko nde akayeyanaka la nde. Etena kakawayowotɛ dia womoto ɔsɔ aya la diemi, nde akakolonganya awui woho wa Uriya w’omɛnde ndjoshama la nde dia komba loseka lɔsɔ. Koko lam’akakite sheke shɔ tatala, nkumekanga akasale woho wa Uriya todiakema lo ta. L’ɔkɔngɔ wa lâsɔ, Batɛshɛba akayokomaka wadi aki Davidi ndo nde akawotɛ ɔna lakayovɔka.—2 Samuele 11:1-27.
13 Jehowa akakandola dikambo diakendanaka la Davidi nde la Batɛshɛba sɔ. Nzambi akadimanyiyɛ Davidi, ondo lo menda ndjatshumoya kande ndo l’ɔtɛ wa sheke ya Diolelo yakandadje la nde. (2 Samuele 7:11-16; 12:7-14) Ondo Batɛshɛba nde lawɔ aki la ndjatshumoya, nɛ dia nde akakondja diɛsɛ dia koma nyango aki nkumekanga Sɔlɔmɔna ndo lɔtshɛtshɛ laki Yeso Kristo. (Mateu 1:1, 6, 16) Naka tambosala pɛkato, kete ekɔ ɔlɔlɔ mbohɔ dia Jehowa mɛnaka ndjatshumoya kaso.
14. Ngande wɛnya kɛnɛ kakakomɛ nkumekanga Manase, woke woke wa edimanyielo ka Nzambi?
14 Woke woke wa edimanyielo ka Jehowa mɛnamaka nto lo dikambo dia Manase, nkumekanga ka Juda. Nde akasale kɛnɛ kaki kɔlɔ lo washo wa Jehowa. Manase akasalɛ Baala diakelo, akatɛmɔla “ului tshe [w’alembe] wa l’ulungu,” ndo akake diakelo dikambo dia nzambi ya kashi lo asɛkɛ ahende wa tɛmpɛlɔ. Nde akatshumbe anande lo dja, akakeketsha anto lo osakelo w’ekanga ndo akakonya ase Juda ndo ase Jerusalɛma dia “vo ndeka wedja wakatalanyaka [Jehowa] la ntundu k’asi Isariyele ntsha kolo.” Nde kokitanyiya ɛhɛmwɛlɔ wakewoya aprɔfɛta waki Nzambi. L’ɔkɔngɔ diko, nkumekanga k’Asuriya akayondaka Manase lo lɔhɔmbɔ. Etena kakinde lo lɔhɔmbɔ, Manase akayatshumoya ndo akatetemala nɔmba Nzambi la okitshakitsha tshɛ. Nzambi akodimanyiya ndo akokaloya lo lowandji la Jerusalɛma, lɛnɛ akandayosukɛ ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ.—2 Ekondo 33:2-17.
15. Dui diakɔna diakakomɛ ɔpɔstɔlɔ Petero diɛnya dia Jehowa dimanyiyaka “tshe”?
15 Ɛnɔnyi nkama l’ɔkɔngɔ, ɔpɔstɔlɔ Petero akasale pɛkato ka woke lo manguna Yeso. (Mako 14:30, 66-72) Koko Jehowa akadimanyiya Petero “tshe.” (Isaya 55:7) Lande na? Nɛ dia Petero akayatshumoya l’otema ɔtɔi. (Luka 22:62) Akɛnama hwe dia Nzambi akodimanyiya mɛtɛ nɛ dia nshi 50 l’ɔkɔngɔ, mbuta ate lo lushi la Pɛntɛkɔsta, Petero akakondja diɛsɛ dia sambisha la dihonga tshɛ awui wendana la Yeso. (Etsha 2:14-36) Onde tekɔ l’ɔkɔkɔ ɔmɔtshi wa fɔnya dia Nzambi hakoke dimanyiyɛ Akristo wa nshi nyɛ wele la ndjatshumoya ka mɛtɛ lo yɛdikɔ shɔ? Omembi w’esambo akembe ate: “[Jehowa le], utunduyala we ali efula ka kolo, we Khumadiondjo, akona ututshikala? Keli edimanyelu keko le ye.”—Osambu 130:3, 4.
Woho wa kitshakitsha okiyanu w’ɔnɛ tambosalɛ nyuma k’ekila pɛkato
16. Lo ndjela awui akɔna wadimanyiyɛ Nzambi anto?
16 Bɛnyɛlɔ dia la diko ndo pombaka tokimanyiya dia kitshakitsha okiyanu aso wendana la salɛ nyuma k’ekila pɛkato. Diɔ mɛnyaka dia Jehowa dimanyiyɛka atshi wa pɛkato wayatshumoya. Kɛnɛ koleki ohomba ele nɔmba Nzambi l’otema ɔtɔi. Naka takasale pɛkato, kete sho koka nɔmba edimanyielo lo olambo wa tshungo waki Yeso, lo kɛtshi ka Jehowa, l’ɔtɛ wa eongelo k’anto wele bu kokele kakatahowɔ ndo wa olimu wa kɔlamelo wambotokambɛ. Lo mbeya dia Jehowa ekɔ la ngandji ka mamba, sho kokaka nɔmba edimanyielo la eshikikelo ɔnɛ nde ayotodimanyiya.—Efeso 1:7.
17. Ahombaso sala naka tambosala pɛkato ndo tekɔ l’ohomba w’ekimanyielo ka lo nyuma?
17 Kayotota naka tambosala pɛkato koko sho mbokaka wolo nɔmba nɛ dia pɛkato kambotɔlɛndja lo nyuma? Lo dikambo sɔ, ombeki Jakɔba akafunde ate: “Untu eko la hemo l’atei anyu? Ndi eti dikumanyi dia ekelizia, vo wôlombele, wûkiti iso lu lukumbu la Khumadiondjo. Dombelo dia mbetawo diayushimbela kanga hemo, ku Khumadiondjo ayuwulula. Naka ndi akatshi kolo, kolo yandi yayudimanyema.”—Jakoba 5:14, 15.
18. Lande na kakoka pɛkato k’onto dimanyiyama, oyadi nde ambotshanyema oma lo etshumanelo?
18 Oyadi onto losadi kɔlɔ hayatshumoyisha ndo ambotshanyema oma lo etshumanelo, hatokoke mbuta dia pɛkato kande hadimanyiyamaki pondjo. Lo dikambo di’okitami w’esɔ wakasale pɛkato ndo wakatshanyema lo etshumanelo ka la Kɔrɛtɔ, Paulo akafunde ate: ‘Lohango lakanyawosha nyu wanɛ wakaleke efula akakoke, ɔnkɔnɛ ekɔ ɔlɔlɔ nyu mbodimanyiya kɔlɔ yande la mbokeketsha, nde atokɔlɛmbiama la lonyangu lande l’otamanya lo yoho mɔtshi.’ (2 Koreto 2:6-8; 1 Koreto 5:1-5) Koko dia vɔ kɔlɔngana lo nyuma, wanɛ wambosala pɛkato pombaka mbetawɔ ekimanyielo ka lo nyuma k’oma lo Bible kawasha dikumanyi di’Akristo ndo monga la ndjatshumoya ka mɛtɛ. Vɔ pombaka ‘ntɔ elowa wɔtɔnɛ la ndjatshumoya.’—Luka 3:8.
19. Kakɔna kakoka tokimanyiya dia sho mongaka la “wulu lu mbetawo”?
19 Kakɔna kakoka totshutshuya dia ndjakiyanya lo kanyi y’ɔnɛ tambosalɛ nyuma k’ekila pɛkato? Ndeka shikikɛ di’ɔnɛ takasalɛ nyuma k’ekila pɛkato kana ɔlɛmbɛlɔ wa demba mbeyaka tokonya lo dui sɔ. Etena kɛsɔ, dɔmbɛlɔ ndo diomuyelo di’efula mbeyaka tokimanyiya. Lo yoho ya lânde, hatohombe mbisha Satana diaaso dia nde tɔkɔmɔla demba dia sho tshika kambɛ Nzambi. Lam’ele Jehowa hangɛnangɛna nyɔi k’onto a kɔlɔ, nde hangɛnangɛna shisha kânga okambi ande ɔtɔi. Ɔnkɔnɛ, naka tekɔ lo mboka wɔma ɔnɛ takasalɛ nyuma k’ekila pɛkato, kete sho pombaka tetemala ndjalesha Ɔtɛkɛta wa Nzambi, mbidja ndo tenyi diakeketsha efula oko Esambu. Sho pombaka tetemala mbɔtɔka lo nsanganya ya lo etshumanelo ndo ndjasha lo olimu w’esambishelo ka Diolelo. Dui sɔ diayotokimanyiya dia monga “wulu lu mbetawo” ndo diaha ndjakiyanya ɔnɛ takasale pɛkato kahakoke dimanyiyama.—Tito 2:2.
20. Ekanelo kakɔna kakoka kimanyiya onto dia nde mɛna ɔnɛ nde kosalɛ nyuma k’ekila pɛkato?
20 Onto tshɛ loka wɔma ɔnɛ nde akasalɛ nyuma k’ekila pɛkato kokaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde lakatɛngɛ nyuma k’ekila? Onde lakayatshumoya l’otema ɔtɔi lo pɛkato kami? Onde lekɔ la mbetawɔ lo edimanyielo ka Nzambi? Onde lekɔ ɔpɔsta wakatone osase wa lo nyuma?’ Ondo anto asɔ wayoyɛna dia vɔ kɔtɛnga nyuma k’ekila kaki Nzambi, kana koma waa apɔsta. Vɔ wekɔ la ndjatshumoya ndo weke la mbetawɔ lo edimanyielo ka Jehowa. Naka ngasɔ, kete vɔ kosalɛ nyuma k’ekila kaki Jehowa pɛkato.
21. Ambola akɔna wayɔsɛdingwama lo sawo diayela?
21 Ande ekeketshelo kahomba monga laso lo ndjashikikɛ ɔnɛ sho kosalɛ nyuma k’ekila pɛkato lee! Koko lo sawo diayela, tayɔsɛdingola ambola wendana la nyuma k’ekila. Ɛnyɛlɔ, sho kokaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde lekɔ lo nɔmbwama mɛtɛ la nyuma k’ekila kaki Nzambi? Onde dimi kɛnɛmɔlaka elowa wa nyuma kɛsɔ lo lɔsɛnɔ lami?’
Ayoyokadimola?
• Lande na kakokaso mbuta dia onto kokaka salɛ nyuma k’ekila pɛkato?
• Ndjatshumoya kɛdikɛdi na?
• Anto akɔna wakasalɛ nyuma k’ekila pɛkato etena kaki Yeso lanɛ la nkɛtɛ?
• Ngande wakoka onto tshika ndjakiyanya l’ɔtɛ w’ɔnɛ nde akasale pɛkato kahadimanyiyama?
[Osato wa lo lɛkɛ 8]
Kânga mbakandanguna Yeso, Petero kosala pɛkato kahakoke dimanyiyama