Ambola w’oma le ambadi
Kakɔna kakalange Yeso mbuta etena kakandate dia ɔhɔmbɔ ande wa kɔlamelo ayonga la ‘kɛsɔ’?
Yeso akonyiya dimbola nɛ ate: ‘Akɔna mɛtɛ ele ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ wakakitsha nkumɛnde lâdiko dia anto wa lo luudu lande dia mbashaka mbo ya ndɛ yawɔ lo tena diahombama?’ (Mateu 24:45) ‘Ɔhɔmbɔ’ ɔsɔ wakimɔ ‘mbo ya ndɛ’ ele etshumanelo ka Akristo w’akitami wa nyuma. Lande na kakate Yeso ate wekɔ la kɛsɔ?a
Oma lo wetshelo ande, sho kokaka shihodia dimɛna kɛnɛ kakalange Yeso mbuta lo kamba la tshɛkɛta ‘kɛsɔ.’ Ɛnyɛlɔ, etena kakandatɛkɛta dikambo dia ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ,’ Yeso akoke wɛɛla wa esekaseka wa dimuma dikumi wakakongɛka oyelo wa otshuki. Esekaseka wa dimuma ɛsɔ toholaka Akristo w’akitami la ntondo ka 1914, etena kakawakongaka la asolo walomɔlomɔ oyelo wa Otshuki wa woke, Yeso Kristo. L’atei w’esekaseka dikumi wa dimuma ɛsɔ, etanu komonga la esɔ etena kakakome otshuki, ɔnkɔnɛ vɔ kɔmbɔtɔ lo fɛtɛ ka diwala. Koko, atanu akina waki la kɛsɔ. Vɔ waki la ekanda k’ɔlɔlɔ k’esɔ kakakimanyiya dia vɔ tetemala pɛtsha atala awɔ polo etena kakakome otshuki ko vɔ waketawɔma dia mbɔtɔ lo fɛtɛ.—Mateu 25:10-12.
Etena kakaye Yeso lo lowandji lande la Diolelo lo 1914, efula l’atei wa Akristo w’akitami wakalongamɛka dia sangana la nde mbala kakɔ ɔtɔi l’olongo. Koko, vɔ waki la olimu efula wa sala la nkɛtɛ, ndo amɔtshi kondjalɔngɔsɔla dikambo dia olimu ɔsɔ. Oko esekaseka waki komonga la kɛsɔ, vɔ kondjakeketsha lo nyuma ntondo, ɔnkɔnɛ vɔ kondjalɔngɔsɔla dia tetemala monga amɛmbi w’osase. Koko, efula wakasale akambo la kɛsɔ, mbuta ate la lomba ndo la dikoka dia mɛna akambo la ntondo, ko vɔ wakakeketshama lo nyuma. Etena kakaweye dia olimu w’efula wekɔ la ntondo kawɔ, vɔ wakatatɛ ndjasha l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ dia kamba olimu akɔ. Omalɔkɔ, vɔ wakayaɛnya dia waki ‘ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ.’
Tonyomɔsɛdingola woho wakakambe Yeso la tshɛkɛta ‘kɛsɔ’ lo Mateu 7:24. Yeso akate ate: “Untu tshe latukaka aui ami ane, ndu latâtshaka, ayufana la kanga [kɛsɔ], lakahiki luudu landi ladiku dia dive.” Kanga kɛsɔ akake luudu lande lâdiko dia abanga lo menda pɛpɛ ya wolo yakoka ndja. Koko, kanga enginya akake luudu lâdiko dia lɔsɛnga ko nde akalishisha. Omalɔkɔ, ombeki waki Yeso wa kɛsɔ ele ɔnɛ lɛ̂na la ntondo etombelo wa kɔlɔ waya lo ndjela lomba l’anto. Shɛnɔdi yande ndo ekanelo kande k’ɔlɔlɔ mbokimanyiyaka dia nde mpika mbetawɔ kande, etsha ande ndo wetshelo ande lo kɛnɛ kaketsha Yeso. Ngasɔ mbasala “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ.”
Tende nto woho wakambawɔ la tshɛkɛta ‘kɛsɔ’ lo dikadimwelo efula dia Afundelo wa lo Hɛbɛru. Ɛnyɛlɔ, Farawɔ akasha Yɔsɛfu ɔkɛndɛ wa nama diangɔ dia ndɛ dia l’Edjibito. Ɔsɔ aki etenyi kɛmɔtshi ka okongamelo waki Jehowa dia mbisha ekambi ande diangɔ dia ndɛ. Lande na kakasɔnama Yɔsɛfu? Farawɔ akawotɛ ate: “Nduku untu lukuleki ewu la yimba.” (Etatelu 41:33-39; 45:5, sho mbɛnganyisha alɛta ango.) Woho akɔ wâmɛ mbele, Bible mbutaka dia Abigayɛlɛ aki “la yimba efula.” Nde akasha Davidi, okitami waki Jehowa la anto ande diangɔ dia ndɛ. (1 Samuele 25:3, 11, 18) Sho kokaka mbuta dia Yɔsɛfu la Abigayɛlɛ waki tɔkɛsɔ nɛ dia vɔ wakashihodia lolango laki Nzambi ndo wakasale akambo la ekanelo k’ɔlɔlɔ ndo lo mɛna la ntondo wâle wakakoke monga.
Ɔnkɔnɛ, etena kakatɛkɛtaka Yeso dia ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo wa kɛsɔ, nde akɛnya dia wanɛ wele oko ɔhɔmbɔ ɔsɔ wayonga la shɛnɔdi, wayɛnaka akambo la ntondo ndo wayonga la ekanelo k’ɔlɔlɔ nɛ dia vɔ mpikaka mbetawɔ kawɔ, etsha awɔ ndo wetshelo awɔ lo Ɔtɛkɛta wa Nzambi w’akambo wa mɛtɛ.
[Nɔte ka l’ɛse ka dikatshi]
a Tshɛkɛta “kɛsɔ” ekɔ okadimwelo wa tshɛkɛta ya lo Grɛkɛ phroʹni·mos. Dibuku dimɔtshi (Word Studies in the New Testament) diaki yɔnɛ M. R. Vincent, mbutaka dia mbala efula tshɛkɛta shɔ nembetshiyaka lomba l’oshika ndo yewo ya mamba.