Ɛkɔkɔ etanu watotshutshuya dia mboka Nzambi wɔma koko aha anto
ƆLƆNGƆLƆNGƆ ɔmɔtshi akahomana la dui dimɔtshi di’ɔngɛnɔngɛnɔ diakinde konongamɛka. Dui dimɔtshi diakinde konongamɛka kânga yema diakatombe. Sawo diande nde la Ɛmɛnyi wa Jehowa ehende diakawetsha dui dimɔtshi di’oyoyo. Dimbola di’ɔnɛ lande na katshika Nzambi asui diakotshindjaka yimba l’edja k’ɛnɔnyi efula, koko kakianɛ nde ambokondja okadimwelo wokɛma hwe oma lo Bible. Takandeyaka ɔnɛ Bible kekɔ la akambo efula w’amɛna ndo wasalanganya otema.
Minitɛ ngana l’ɔkɔngɔ w’anto asɔ kalola, mama ka kanga lokombo akɔtɔ lo luudu lande pobobo ndo akawombola la kɛlɛ tshɛ ate: “Anto akɔna ango?”
Lam’ele mama kɛsɔ akawombola la shashimoya, ɔlɔngɔ a pami ɔsɔ kokoka mbeya kɛnɛ ka mbokadimola.
Mama kakɔ akate la dui dia wolo ate: “Dimi mbeyaka waa na wewɔ ndo naka wɛ mbalongola nto, kete wɛ ayonɔ oma lo lokombo lɔnɛ dia wɛ toyanga luudu dihole dikina!”
Nde akadihe lokuke la wolo tshɛ ko akatshu.
Ambeki wa Kristo wa mɛtɛ nongamɛka ɔlɔshamelo
Kɛnɛ kakakomɛ ɔlɔngɔlɔngɔ ɔsɔ bu dikambo di’oyoyo. Bible, Ɔtɛkɛta waki Nzambi nembetshiyaka ɔnɛ: “Wane tshe walanga ndjala la lumu l’ololo le Kristu Jesu, wayusuwa.” (2 Timote 3:12) Lo tshɛ kawɔ, Akristo wa mɛtɛ hawolangema oma le anto efula. Lande na? Ɔpɔstɔlɔ Joani akatɛ asekande Akristo ate: “Shu mbeyaka shati: Wa [Nzambi] mbesu, ku wa la kete tshe weko lu wulu wa kanga kolo.” Satana Diabolo mɛnyamaka nto oko “tambwe kadikita kayanga walendi.” (1 Joani 5:19; 1 Petero 5:8) Wɔma w’onto ekɔ ehomɔ kɛmɔtshi ka wolo efula kaleka kamba la Satana.
Kânga Yeso Kristo ɔnɛ lakasale akambo w’ɔlɔlɔ efula ndo laki kosala pɛkato akɔnywama ndo akahɛnyahɛnyama. Nde akate ate: “Vo wakampetsha uhetshahetsha.” (Joani 15:25) L’otsho wa la ntondo ka nyɔi kande, nde akalɔngɔsɔla ambeki ande l’ɛtɛkɛta ɛnɛ: “Naka wa la kete wambunyuhetsha, nyu mbeyaka nyati: Wakampetsha ntundu watanyuhetsha. Nyuho diui diakamanyutela nti: Ukambi haleki uwandji andi. Naka vo wakansuya, wayunyusuya ndu nyu.”—Joani 15:18, 20.
L’ɔtɛ wa dikambo sɔ, anto efula wakengenga dia mbeta lo wedi wa ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Lo dikambo dia wanɛ wakatayangaka Yeso lo diaaso dimɔtshi, Bible mbutaka ɔnɛ: “Nduku untu lakateketa dikambu diandi lu seke, ne dia woma w’asi Juda.” (Joani 7:13; 12:42) Ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wa lo nshi shɔ wakanɛ dia mbitshanya onto tshɛ laki la mbetawɔ le Yeso oma lo shinangɔnga. Ɔnkɔnɛ, wɔma w’onto wakashimbaka anto efula dia vɔ koma Akristo.—Etsha 5:13.
L’ɔkɔngɔ w’etshumanelo ka Akristo shikikɛma, Bible mbutaka dia etshumanelo ka la Jerusalɛma ‘kakasoyama wolo.’ (Etsha 8:1) Lo mɛtɛ, Akristo wakadiɛnɛ la ɔhɛnyɔhɛnyɔ lo diolelo dia Rɔma di’otondo. Anto wa lokumu wa la Rɔma wakatɛ ɔpɔstɔlɔ Paulo ɔnɛ: “Lu ahuli tshe, antu mvutaka aui wa kolo lu dikambu [dia yaato y’ɔtɛmwɛlɔ nyɛ].” (Etsha 28:22) Eelo, Akristo wa mɛtɛ wakalɔshama efula.
Kânga lo nshi yaso nyɛ, Satana kambaka la wɔma w’onto oko ehomɔ ka ta dia shimba anto efula dia vɔ koma ambeki wa mɛtɛ waki Kristo. Anto w’etema ɛlɔlɔ weka Bible la Ɛmɛnyi wa Jehowa ndɔshamaka kana mɔnywamaka la kalasa, l’olimu, le asukanyi awɔ kana oma le angɛnyi awɔ. Vɔ mbeyaka mboka wɔma wa shisha dilɛmiɛlɔ diawɔ, angɛnyi awɔ, kana ekimanyielo ka l’emunyi. Lo ngelo mɔtshi ya lo tosamba, akambi wa dikambɔ mbokaka wɔma dia asukanyi awɔ mbeyaka ndjotona dia mbakimanyiya lo dinela kana dia kokɛ dongalonga diawɔ. Koko, kânga mbewɔ la wɔma ɔsɔ, miliyɔ y’anto wamboyashikikɛ dia ndjaɛkɛ le Nzambi ndo dia nsɛna lo ndjela Ɔtɛkɛta wa Nzambi, l’ɛnyɛlɔ ka Yeso Kristo. Jehowa ekɔ lo mbatshɔkɔla lam’atshawɔ ɔsɔku.
Ɛkɔkɔ wahombaso mboka Nzambi wɔma koko aha onto
Bible tokeketshaka dia sho mboka Nzambi wɔma koko aha onto. Tɔ mbutaka ɔnɛ: “Woma wa [Jehowa] weli etatelu ka yimba.” (Osambu 111:10) Divɛsa nɛ hatɛkɛta dia wɔma wa kɔlɔ, koko dia wɔma watokimanyiya dia mbewɔ dia nyangiya Ombishi wa lɔsɛnɔ. Wɔma wa Nzambi ɔsɔ kakatana efula la ngandji. Ko lande na kahombaso mboka Nzambi wɔma, koko aha onto na? Nyɛsɔ tɔsɛdingole ɛkɔkɔ etanu.
1 Jehowa kele Omboledi waheme lâdiko dia tshɛ. Jehowa ekɔ la wolo woleki oseka onto tshɛ la fwa. Lo mboka Nzambi wɔma w’efula ndo lo kitanyiya wadjango ande, sho mbetaka lo wedi wa Kanga-Wolo-Tshɛ, ɔnɛ lele “wedja w’antu weko uku dipopo di’ashi lu mbaka” la ntondo kande. (Isaya 40:15) Lam’ele Nzambi ekɔ Kanga-Wolo-Tshɛ, nde ekɔ la wolo wa ndanya “ehumo tshe kambutshulama dia ndo la” wanɛ wele la kɔlamelo le nde. (Isaya 54:17) Ndo lam’ele nde mbayoshikikɛ akɔna ayokondja lɔsɛnɔ la pondjo, tayonga akanga a tomba naka sho mbewɔ dui tshɛ diakoka toshimba dia mbeka akambo wendana la nde ndo sala lolango lande.—Enyelo 14:6, 7.
2 Nzambi ayotokimanyiya ndo ayotokokɛ. Bible mbutaka lo Tukedi 29:25 ɔnɛ: “Woma w’untu watuwambaka djunga. Keli one latekamaka [Jehowa], ayushimbamela.” Wɔma w’onto ekɔ djonga nɛ dia vɔ kokaka ndjotokaloya ɛkɔngɔkɔngɔ diaha sho monga la mbetawɔ le Nzambi. Nzambi toshikikɛka dia nde ekɔ la wolo wa toshimbɛ lo mbuta ate: “Tukaki woma, dimi leko la ye. Tuyakiyanyaki, dimi keli [Nzambi k]aye. Dimi layukukikitsha, layukukimanyia, layukusukela ololo la lunya lami la pami.”—Isaya 41:10.
3 Nzambi nangaka wanɛ wayasukanya la nde. Ɔpɔstɔlɔ Paulo akafunde ɛtɛkɛta wananda otema ɛnɛ: “Dimi lambetawo nti: Aha nyoi, kuyanga lumu, kuyanga andjelo, kuyanga waulelu, kuyanga akambu wa kakiane, kuyanga akambu wayayi, kuyanga wulu, kuyanga utali, kuyanga ohongo, kuyanga engo kekina kakatungama kayeya ntanganya uma lu ngandji ka [Nzambi] keli le Kristu Jesu Khumesu.” (Romo 8:37-39) Naka sho mbeka dia ndjaɛkɛ le Nzambi ndo mbôkitanyiya, kete tayokoka kondja wahɔ oma lo ngandji ka shikaa kokaso Nkum’Olongo. Ande diɛsɛ diele la so dia nangema oma le Nzambi lo yoho shɔ lee!
4 Tekɔ la lowando lo kɛnɛ kambosala Nzambi lo dikambo diaso. Jehowa mbele Otungi aso. Lâdiko dia lâsɔ, nde kotshaka aha tsho ehomba aso wa lo lɔsɛnɔ, koko nde toshaka ndo diangɔ dietɛ lɔsɛnɔ lakɔ ɔlɔ. Lo mɛtɛ, nde mbele Kiɔkɔ ya woshasha tshɛ w’ɔlɔlɔ. (Jakoba 1:17) Davidi, pami ka kɔlamelo kaki la lowando lo ngandji ka lɔsɛngɔ kaki Nzambi akafunde ate: “We [Jehowa Nzambi k]ami, akambu wa mamba wakayatshi, la tukanyi takayakani lu dikambu diasu, . . . vo weko efula kaheyama mbala.”—Osambu 40:5.
5 Atunyi aso amɔtshi mbeyaka ndjokadimɔ. Wɛ koka kimanyiya atunyi ayɛ lo tetemala mboka Nzambi wɔma ndo mbôlanga, aha lo sekola ɛlɛmbɛ ande. Tɔsɛdingole kɛnɛ kakatshe ewotɔ waki Yeso. L’etatelo, vɔ komonga la mbetawɔ le nde, koko wakate ɔnɛ: “Ndi ambudjo dadi.” (Mako 3:21; Joani 7:5) L’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Yeso ndo wa eolwelo kande, efula ka l’atei awɔ wakayokomaka ambetawudi. Jakɔba la Judɛ w’anango Yeso wakayoshaka lonya l’ofundelo wa Afundelo. Ɛnyɛlɔ kekina ele ka Saulo laki osoyanyi ndo lakayokomaka ɔpɔstɔlɔ Paulo. Anto amɔtshi watosoya l’etena kɛnɛ mbeyaka ndjokoma lo mɛna dia tekɔ la akambo wa mɛtɛ wa lo Bible l’ɔtɛ wayashikikɛso la dihonga tshɛ dia nama kɔlamelo yaso.—1 Timote 1:13.
Ɛnyɛlɔ, Aberash, womoto ɔmɔtshi la lo Afrikɛ akalɔmbɛ dia nde mbeya akambo wa mɛtɛ wendana la Nzambi. L’ɔkɔngɔ wa nde tatɛ mbeka Bible la Ɛmɛnyi wa Jehowa, ase nkumbo kande la ewandji wa l’ɔtɛmwɛlɔ wakinde wakɔhɛnyahɛnya wolo efula. Ewotɔ ande ɛmɔtshi wakatatɛ mbeka Bible wakayotshikaka mbeka l’ɔtɛ wa wɔma w’onto. Koko, nde akasɛngasɛnga Nzambi dia nde mbosha wolo ndo dihonga ndo nde akayobatizamaka oko Ɔmɛnyi ɔmɔtshi wa Jehowa. Etombelo akɔna wakonge? Ewotɔ ande enanɛi wakayokondjaka dihonga oma lo ɛnyɛlɔ kande, wakayotatɛka mbeka Bible nto ndo wekɔ lo tahame dimɛna lo nyuma.
Wɛ koka nɛndja wɔma w’onto
Diaha wɛ nkɔ lo ndjonga ya wɔma w’onto, sala kɛnɛ tshɛ kakokayɛ sala dia keketsha ngandji kokayɛ Nzambi. Wɛ koka sala dui sɔ lo mbekaka Bible la lo kanaka yimba la avɛsa wele oko Heberu 13:6, divɛsa diata ɔnɛ: “Khumadiondjo keli ukimanyidi ami; haluki woma. Kayuntshela untu?” Tohɛke ɛkɔkɔ wɛnya dia mboka Nzambi wɔma lo dihole dia anto mbele dui di’ɔlɔlɔ ndo dia lomba dia sala.
Tohɛke nto dia anto kondjaka wahɔ efula lo kamba la kɛnɛ kekawɔ oma lo Bible. Wɛ kokaka kondja ekadimwelo wa shikaa lo ambola w’ohomba wa lo lɔsɛnɔ. Wɛ koka kondja lomba l’oshika layokokimanyiya dia kandola ekakatanu wa lo lɔsɛnɔ. Wɛ koka monga l’elongamelo ka dimɛna kânga l’atei wa lɔsɛnɔ la pâ lele nshi nyɛ. Ndo etena tshɛ, wɛ koka ndjasukanya la Nzambi Kanga-Wolo-Tshɛ l’ekimanyielo ka dɔmbɛlɔ.
Ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Akambu wa la kete la saki yawo wayushila. Keli one latutshaka lulangu la [Nzambi], atuyalaka pundju.” (1 Joani 2:17) Ɔnɛ ekɔ etena ka tshikala nge ndo ka kɛndakɛnda lo wɔma wa Nzambi. Lo dihole dia tshika dia wɔma w’onto kɔkɔmɔla, wɛ koka sɔna dia kitanyiya dako diaki Nzambi nɛ: “On’ami, uyali kanga yimba, ongenyangenya utema ami. Ku dimi layeya nkaluya diui le one latomonyolaka.” (Tukedi 27:11) Ande diɛsɛ dia woke lee!
Ohɔ dia ndoko onto lakoka kosha kɛnɛ kayosha Nzambi wanɛ wawoka wɔma: “Difutu dia ndjakitshakitsha la woma wa [Jehowa] dieli: ekundji, nemo la lumu.”—Tukedi 22:4.
[Osato wa lo lɛkɛ 14]
L’ɔtɛ wa dihonga diaki la nde, ewotɔ enanɛi waki Aberash wakayotetemala la wekelo awɔ wa Bible