Onde tekɔ lo nyanga dia nkoma lo yɛdikɔ ya diema dia Kristo?

1, 2. Naa oyango wele la Okristo tshɛ? Sha ɛnyɛlɔ.

KAKƆNA katosalaka mama ka nkumbo etena kasɔnande elowa wa nsomba lo lobingu? Nde hatoyangaka elowa woleki weke kana woleki oshinga wɔdu. Koko, nde toyangaka elowa wambotshunda ndo wekewɔ kamumba ndo wakoka ndɛma aha la ntshimbatshimba. Nde kombolaka di’elowa akɔ monga wambɛla, mbuta ate wambotshunda.

² Oma l’ɔkɔngɔ w’onto mbeka akambo wendana la Jehowa ndo mbɔsa yɛdikɔ ya batizama, diɔtɔnganelo diande la Nzambi tetemalaka mpama. Oyango ande ele wa nkoma Okristo wambotshunda lo nyuma. Tshunda lo nyuma halembetshiya monga l’ɛnɔnyi efula. Dui sɔ nembetshiyaka mpama lo nyuma, mbuta ate monga la diɔtɔnganelo dia ma ma la Jehowa. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akakombolaka di’Akristo wa l’Ɛfɛsɔ ntshunda lo nyuma. Nde akaakeketsha dia monga kaamɛ lo mbetawɔ ndo ntetemala mbeka akambo wendana la Yeso dia vɔ monga “epalanga w’anto wambotshunda ndo [w]ambokoma lo yɛdikɔ ya diema dia Kristo.”—Ɛfɛsɔ 4:13.

3. Ngande wafɔna Akristo waki l’etshumanelo ka l’Ɛfɛsɔ l’ekambi waki Jehowa ɛlɔ kɛnɛ?

³ Etena kakafundɛ Pɔɔlɔ etshumanelo ka l’Ɛfɛsɔ mukanda ɔnɛ, ko tɔ kamboshilaka nsala ɛnɔnyi ɛmɔtshi. Akristo efula wa l’etshumanelo kɛsɔ waki Akristo wambohokɔka akambo ndo wambotshundaka lo nyuma. Koko, Akristo amɔtshi waki l’ohomba wa nyomoleka nkeketsha diɔtɔnganelo diawɔ la Jehowa. Woho akɔ waamɛ mbele ɛlɔ kɛnɛ, anangɛso l’akadiyɛso efula wambokambɛ Jehowa edja ndo wambokoma Akristo wambotshunda lo nyuma. Koko, amɔtshi l’atei w’etshumanelo watakome lo yɛdikɔ shɔ. Ɛnyɛlɔ, nunu di’anto wekɔ lo batizama ɔnɔnyi tshɛ ndo vɔ weke l’ohomba wa mpama lo nyuma. Ko, kayotota lo dikambo diayɛ?—Kɔlɔsayi 2:6, 7.

NGANDE WAKOKA OKRISTO MPAMA LO NYUMA?

4, 5. Ngande wotshikitanyi Akristo wambotshunda lo nyuma, ko lo waonga akɔna wafɔnawɔ? (Enda osato wele lo mbɔtwɛlɔ.)

⁴ Etena katoyoyangaka elowa wambotshunda lo lobingu, wɛ atɛnaka mɛtɛ di’elowa akɔ hatongaka woho ɔtɔi. Koko, vɔ tongaka la tolembetelo tɔmɔtshi tafɔnawɔ tɛnya dia wambotshunda. Ngasɔ mbediɔ ndo lo dikambo di’Akristo wambotshunda lo nyuma. Vɔ bu woho ɔtɔi tshɛ lo tshɛ. Vɔ ndja oma lo wedja ndo nkumbo yotshikitanyi. Vɔ wekɔ l’ɛnɔnyi wotshikitanyi ndo wekɔ l’akambo wotshikitanyi walangawɔ ndo wahawalange. Koko, Akristo tshɛ wambotshunda lo nyuma wekɔ la waonga amɔtshi wawaeyanya oko anto wambotshunda lo nyuma. Naa waonga amɔtshi l’atei awɔ?

⁵ Okristo wambotshunda lo nyuma mbokoyaka Yeso ndo ndjelaka ‘wanya ande dimɛna dimɛna.’ (1 Petero 2:21) Yeso akate dia ekɔ ohomba efula di’onto nanga Jehowa l’otema ande tshɛ, l’anima, la yimba ndo nanga wonyande onto oko wayalangande. (Mateo 22:37-39) Okristo wambotshunda lo nyuma salaka la wolo dia nkitanyiya dako sɔ. Yoho yande ya lɔsɛnɔ mɛnyaka dia diɔtɔnganelo diande la Jehowa ndo ngandji k’efula otsha le anto akina mboleki ohomba le nde.

6, 7. a) Waonga akɔna wakɛnɛmɔla Akristo wambotshunda lo nyuma? b) Wambola akɔna wakokaso ndjambola?

⁶ Ngandji ekɔ dionga dimɔtshi l’atei wa waonga wakɛnɛmɔla Okristo wambotshunda lo nyuma. (Ngalatiya 5:22, 23) Nde kɛnɛmɔlaka nto memakana, ndjakimɛ, ndo solo dia lotutsha. Waonga asɔ, koka mbokimanyiya dia mbikikɛ akambo wa welo aha la momala ndo mbikikɛ akambo wa kɔlɔ wosalɛ anto akina aha la nshisha elongamelo. Lo wekelo ande w’onto ndamɛ, Okristo wambotshunda lo nyuma tetemalaka nyanga atɔndɔ wa lo Bible wookimanyiya dia ntshikitanya kɛnɛ kele ɔlɔlɔ la kɛnɛ kele kɔlɔ. Diakɔ diele, etena kakambande la nkum’otema kambekiyama oma lo Bible, nde ayonga l’akoka wa mbɔsa tɛdikɔ t’amɛna. Okristo wambotshunda lo nyuma ekɔ la okitshakitsha, diakɔ diele nde mbetawɔka di’ɛlɔmbwɛlɔ ka Jehowa ndo atɔndɔ ande mbele lushi tshɛ dimɛna ndeka wande.a (Enda nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi.) Nde sambishaka lokumu l’ɔlɔlɔ l’ohetoheto ndo salaka kɛnɛ tshɛ kakokande nsala dia nkimanyiya di’etshumanelo tshikalaka kaamɛ.

⁷ Oyadi edja kakɔna kambotokambɛ Jehowa, sho koka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde ekɔ etshikitanu ɛmɔtshi wakokami nsala dia dimi ndjela Yeso dimɛna dimɛna?’ Onde ekɔ awui amɔtshi wakokami ndjalowanya?

“MBO YA NDƐ YA WOLO YEKƆ DIKAMBO DI’ANTO WAMBOTSHUNDA”

8. Woho akɔna wakeyaka ndo wakashihodiaka Yeso Afundelo?

⁸ Yeso Kristo akeyaka ndo akashihodiaka Afundelo dimɛna. Etena kakinde l’ɛnɔnyi 12 nde akakambe l’Afundelo lam’akandasawolaka la embetsha wa lo tɛmpɛlɔ. “Anto tshɛ wakoohokamɛka wakambaka lo menda yimba yande ndo ekadimwelo ande.” (Luka 2:46, 47) L’ɔkɔngɔ wa laasɔ, etena kakandasambishaka, nde akakambe l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi la diewo tshɛ dia ndjiha enyɔ w’atunyi ande.—Mateo 22:41-46.

9. a) Ekongelo kakɔna ka wekelo kahomba monga l’Okristo wambotshunda lo nyuma? b) Lande na kahombaso mbeka Bible?

⁹ Onto lalanga nkoma Okristo wambotshunda lo nyuma, mbokoyaka ɛnyɛlɔ ka Yeso ndo nangaka nshihodia Bible dimɛna efula. Nde salaka eyangelo w’akambo wa mɛtɛ woshami etale wa lo Afundelo mbala la mbala nɛ dia nde mbeyaka dia “mbo ya ndɛ ya wolo yekɔ dikambo di’anto wambotshunda.” (Hɛbɛru 5:14) Okristo wambotshunda lo nyuma nangaka monga la “ewo k’oshika” k’oma lo Bible. (Ɛfɛsɔ 4:13) Diakɔ diele, yambola wate: ‘Onde dimi mbadiaka Bible lushi tshɛ? Onde lekɔ l’ekongelo ka wekelo w’onto ndaamɛ? Onde lekɔ l’ekongelo k’ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo lobingu tshɛ?’ Etena kekayɛ Bible, yanga atɔndɔ wakoka kokimanyiya dia mbeya kanyi ya Jehowa ndo woho wayaokande. Oma laasɔ, kamba l’atɔndɔ akɔ etena kɔsayɛ tɛdikɔ. Yoho shɔ yayokokimanyiya dia wɛ nyomoleka ndjasukanya la Jehowa.

10. Ngande wahomba Okristo wambotshunda lo nyuma mbɔsa alako ndo atɔndɔ wa Nzambi?

¹⁰ Okristo wambotshunda lo nyuma pombaka nsala akambo efula lo dihole dia mbeyaka tsho kɛnɛ kata Bible. Nde pombaka nanga alako ndo atɔndɔ wa Nzambi. Lo nsala ngasɔ, nde ayɛnya ngandji kɛsɔ oma lo nsaki kande ka nsala lolango la Jehowa lo dihole dia lolango la nde. Nde ayotshikitanya yoho yande ya nsɛna, ekanelo ka yimba ndo etsha. Ɛnyɛlɔ, nde ayokoya Yeso ndo pamia lonto lande l’oyoyo “[l]akatongama lo ndjela lolango la Nzambi lo losembwe ndo lo kɔlamelo ya mɛtɛ.” (Adia Ɛfɛsɔ 4:22-24.) Ekɔ ohomba mbeya dia Nzambi akakambe la nyuma kande k’ekila dia nɔmbɔla afundji wa Bible. Diakɔ diele, etena keeka Okristo Bible, nyuma k’ekila mbokimanyiyaka dia mfudia ewo, mfudia ngandji, ndo pamia diɔtɔnganelo diande la Jehowa.

TOKEKETSHA KAAMƐ KA LAM’ASASO

11. Diewo dia ngande diaki la Yeso etena kakinde la nkɛtɛ?

¹¹ Yeso aki onto la kokele. Koko, etena kakinde lanɛ la nkɛtɛ, Yeso akadingama l’anto waki komonga kokele. Ambutshi ande, anango l’akadiyɛnde tshɛ waki anto waki komonga kokele. Kaanga, ambeki ande wakandalekaka mbokana la wɔ wakɛnya waonga wele oko otako ndo yimba ya lokaki. Ɛnyɛlɔ, l’otsho ɔmɔtshi wa la ntondo ka nyɔi kande, ambeki ande wakatatɛ mana lam’asawɔ “dia mbeya ɔnɛ loleki woke l’atei awɔ.” (Luka 22:24) Otshikitanyi la tokanyi tawɔ t’anto waki komonga kokele, Yeso akeyaka di’ambeki ande wekɔ suke la nkoma Akristo wambotshunda lo nyuma ndo wayanga nkenga etshumanelo kele kaamɛ. L’otsho akɔ waamɛ, Yeso akasale dɔmbɛlɔ lo dikambo diawɔ l’oyango wa vɔ monga kaamɛ. Nde akalɔmbɛ She lele l’olongo dia vɔ tshɛ monga ɔtɔi, lo mbuta ate: “Oko weyɛ, wɛ Papa kaamɛ la mi ndo dimi kaamɛ la yɛ.” Nde akakotsha ate: “Dia vɔ lawɔ monga kaamɛ la so.”—Joani 17:21, 22.

12, 13. a) Oyango akɔna wele laso oko weso Akristo? b) Ngande wakeke ɔnangɛso ɔmɔtshi dia nkeketsha kaamɛ?

¹² Okristo wambotshunda lo nyuma keketshaka kaamɛ ka l’etshumanelo. (Adia Ɛfɛsɔ 4:1-6, 15, 16.) Oko weso Akristo, oyango aso ele wa ‘monga kaamɛ oko tenyi dia demba tshɛ,’ mbuta ate nkamba kaamɛ oko oloyi. Dia monga la woho wa kaamɛ kɛsɔ, Okristo pombaka monga l’okitshakitsha. Kaanga mbele tena dimɔtshi nde kɔmɔka la munga y’anto akina, Okristo wambotshunda lo nyuma salaka la wolo dia kaamɛ ka l’etshumanelo ndeka nkeketala. Ɔnkɔnɛ, yambola wate: ‘Ngande watomosalaka etena kasalɛ ɔnangɛmi kana kadiyɛmi kɛmɔtshi dindja? Ngande wayaokami etena kanyangiya onto ɔmɔtshi? Onde layɔsa yɛdikɔ yaha tɛkɛtshanya l’onto akɔ? Kana layosala la wolo dia nɔngɔsɔla diɔtɔnganelo diasami la nde?’ Okristo wambotshunda lo nyuma nangaka nkandola okakatanu lo dihole dia monga tshondo y’okakatanu le anto akina.

¹³ Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ kaki Uwe. Lo nshi yakete, nde akatshikaka dia wandja w’anango l’akadiyɛnde mbonyangiya. Oma laasɔ, nde akayɔsa yɛdikɔ ya nkamba la Bible ndo la dibuku Étude perspicace des Écritures dia mbeka lɔsɛnɔ laki Davidɛ. Lande na paka lɔsɛnɔ la Davidɛ? Nɛ dia Davidɛ nde lawɔ akadiɛnɛ la wandja w’ekambi ɛmɔtshi waki Nzambi. Ɛnyɛlɔ, nkumekanga Saolo akalange ndjaka Davidɛ, anto akina wakalange mboka ave, ndo kaanga wadɛnde hita akawɔlɛ. (1 Samuele 19:9-11; 30:1-6; 2 Samuele 6:14-22) Koko, Davidɛ kombidja yimba lo kɛnɛ kakoosalɛka anto akina, nɛ dia nde akokaka Jehowa ngandji ndo akayaɛkɛka le nde. Davidɛ akakɛnɛmɔla nto kɛtshi. Uwe akayosuyaka dia nde pombaka nsala woho akɔ waamɛ. L’ɔkɔngɔ wa wekelo ande wa Bible, nde akeke dia nde pombaka ntshikitanya yoho yande ya ntshika wandja w’anango l’akadiyɛnde mbonyangiya. Nde akahombe ntshika mbohɔka wandja awɔ ndo nkeketsha kaamɛ ka l’etshumanelo. Onde ɔsɔ mbele oyango ayɛ?

SƆNA ANGƐNYI OMA L’ATEI W’ANTO WASALA LOLANGO LA NZAMBI

14. Ngande wakasɔnɛ Yeso angɛnyi ande?

¹⁴ Yeso Kristo akokanaka l’anto. Apami, wamato, ɛlɔngɔlɔngɔ, esombe ndo kaanga ana w’akɛnda wakangɛnangɛnaka lale Yeso. Koko, nde akasɔnɛ angɛnyi ande w’eshika dimɛna dimɛna. Nde akatɛ ambeki ande ate: “Nyu nyekɔ angɛnyi ami naka nyu nsala kɛnɛ kanyodjangɛmi.” (Joani 15:14) Yeso akasɔnɛ angɛnyi ande w’eshika l’atei w’anto waketawɔka mboyela la kɔlamelo ndo wanɛ wakokaka Jehowa ngandji ndo waketawɔka mbokambɛ. Onde wɛ sɔnaka angɛnyi wooka Jehowa ngandji l’otema awɔ tshɛ? Lande na kele dui sɔ ohomba?

15. Ngande wakoka ɛlɔngɔlɔngɔ nkondja wahɔ lo lɔngɛnyi la l’Akristo wambotshunda lo nyuma?

¹⁵ Weho w’elowa efula ndekaka mbɛla dimɛna la osase wa yanyi. Woho akɔ waamɛ mbele, ngandji kahɛtahɛta k’anangɛso l’akadiyɛso koka kokimanyiya dia wɛ monga Okristo wambotshunda lo nyuma. Onde wɛ ekɔ ɔlɔngɔlɔngɔ wɔsa yɛdikɔ lo kɛnɛ kayoyosala la lɔsɛnɔ layɛ? Naka ngasɔ mbediɔ, kete ekɔ dui dia lomba dia wɛ nsɔna angɛnyi wambokambɛ Jehowa lo tshanda mɔtshi ndo wakeketsha kaamɛ ka l’etshumanelo. Vɔ mbeyaka monga ko wakahomana l’ekakatanu lo lɔsɛnɔ lawɔ ndo mbeyaka monga ko wakakikɛ etshikitanu wasalema l’olimu wakambɛwɔ Jehowa. Vɔ koka kokimanyiya dia nsɔna yoho ya lɔsɛnɔ ya dimɛna. Etena ketshayɛ wenya kaamɛ la wɔ, vɔ koka kokimanyiya dia wɛ mbɔsa tɛdikɔ ta lomba ndo mpama oko Okristo wambotshunda lo nyuma.—Adia Hɛbɛru 5:14.

16. Ngande wakakimanyiya dikumanyi dimɔtshi dia l’etshumanelo kadiyɛso kɛmɔtshi etena kakinde osekaseka?

¹⁶ Helga mbohɔka dia l’etena kakinde l’ɔnɔnyi w’ekomelo wa kalasa kande, efula k’asekande wa la kasala kawɔ wakasawolaka awui wendana l’eyango awɔ wa lo nshi yayaye. Efula ka l’atei awɔ wakalange ntetemala mbɔtɔ kalasa y’adidi l’oyango wa ndjotana elimu w’amɛna. Koko, Helga akasawola l’angɛnyi ande wambotshunda lo nyuma wa lo etshumanelo kande. Nde mbutaka ate: “Efula ka l’atei awɔ wakambolɛ ndo wakakimanyiya efula. Vɔ wakakeketsha dia nkamba olimu wa lo tena tshɛ. Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ, lakayongaka l’akoka wa nkamba olimu w’ombatshi mboka l’edja k’ɛnɔnyi etanu. Ɛlɔ kɛnɛ, l’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi efula, lekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula lo woho wakametsha nshi yami y’osekaseka dia kambɛ Jehowa. Dimi bu kaanga l’ɔkɔkɔ ɔtɔi wa nyanga l’ɔtɛ wa yɛdikɔ yakamɔshi shɔ.”

17, 18. Ngande wakokaso ndeka kambɛ Jehowa dimɛna?

¹⁷ Naka sho mbokoya Yeso, kete tayohama dia nkoma Akristo wambotshunda lo nyuma. Tayoleka ndjasukanya la Jehowa ndo nsaki kaso ka mbokambɛ kayohama. Onto ndekaka kambɛ Jehowa dimɛna etena katshundande lo nyuma. Yeso akakeketsha ambeki ande ate: “Osase anyu wahɛtɛ la ntondo k’anto dia vɔ mɛna etsha anyu w’ɛlɔlɔ ko wayotombola Shɛnyu lele l’olongo.”—Mateo 5:16.

¹⁸ Ɔnkɔnɛ, tambɛna woho wakoka Okristo wambotshunda lo nyuma monga osukɔ wa wolo l’etshumanelo. Okristo mɛnyaka nto ehamelo kande ka lo nyuma lo yoho yakambande la nkum’otema kande. Ngande wakoka nkum’otema kaso tokimanyiya dia mbɔsa tɛdikɔ ta lomba? Ndo ngande wakokaso nɛmiya nkum’otema k’anto akina? Tayokadimola ambola asɔ lo sawo diayela.