Onde wɛ ndjâkondjiyɛka wahɔ?

¹ Miliyɔ efula y’anto ɛlɔ kɛnɛ nangaka mbeya woho wakokawɔ kandola ekakatanu ndo monga la lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Diakɔ diayashawɔ efula l’abuku watawɔ ɔnɛ vɔ mɛnyaka woho wa nɔngɔsɔla lɔsɛnɔ ndo vɔ mbɛlɛka otsha le atshunda w’anto washana alako lo woho wa vɔ ndowanya sɛnɔ yawɔ. Ondo amɔtshi kokaka tɛkɛta dikambo dia yema ya wahɔ yakawakondja oma l’abuku asɔ. Ko naka sho menda woho wa lɔsɛnɔ lasɛna anto lo tshɛ kawɔ nshi nyɛ, onde anto tshɛ kokaka mbeka woho wa monga la nsɛnɔ ya wɔladi ndo y’ɔngɛnɔngɛnɔ lo ndjela dikongelo dia wetshelo di’ana w’anto? Ɔsɔ ekɔ dikambo diahatshamaki pondjo!​—⁠1 Kor. 3:​18-20.

² Lo wedi okina, Otungi aso ekɔ la wetshelo washa ekimanyielo koleki le oseka onto tshɛ lahokamɛ wetshelo akɔ aha la mbalɔmba kânga mpata. Jehowa nangaka dia onto tshɛ kondja wahɔ oma lo wetshelo wakinde. La lokaho tshɛ, nde akasha anto Ɔtɛkɛta wakinde wakafundama oma lo wolo wa nyuma dia mbalɔmbɔla lo mboka ka losembwe ndo nde akasale dia lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo sambishama lo nkɛtɛ k’otondo. (Osam. 19:​7, 8; Mat. 24:14; 2 Tim. 3:16) Di’onto monga la lɔsɛnɔ lele mɛtɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ, nde pombaka mbidja yimba lo ɛlɛmbɛ waki Jehowa.​—⁠Is. 48:​17, 18.

³ Ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa ndeka kɛnɛ tshɛ kokoki tanema l’abuku kana l’atshunda tshɛ wa l’andja ɔnɛ la fwa. Sho koka kondja ekimanyielo k’oshika ndo ɛlɔlɔ wa pondjo naka sho ngɛnangɛna la tɛdikɔ tɔsa Jehowa oko wadiɛnya Ɔtɛkɛta ande ndo naka sho mbetawɔ dia mbetshama oma le ɔlɔngɔswamelo wakinde.​—⁠1 Pet. 3:​10-12.

⁴ Yakondjiyɛ wahɔ oma lo Nsanganya ya l’etshumanelo: Ɛlɔ kɛnɛ, Jehowa mɛnyaka nganɛ wayashande l’otema ɔtɔi le so lo tetsha mboka yande ndo sho kondjaka wahɔ lam’ahokamɛso wetshelo ande. Nsanganya yaso tshanu yasalema lo lomingu mɛnyaka dia Jehowa ndjakiyanyaka la ngandji tshɛ dikambo diaso. Lam’ɔtɔso lo nsanganya ya l’etshumanelo, ewo kaso lo kɛnɛ kendana la Nzambi pamaka. Sho mbekaka woho wa ndjâkokɛ oma lo kɛnɛ kele kɔlɔ lo ndjasukanya la Jehowa, ndo lonyuma laso pamaka lam’asalaso dikambo sɔ.

⁵ Ekɔ akambo efula wekaso lo nsanganya. Lo nsanganya ya l’etshumanelo mbeso l’akoka wa ‘mbekesanɛ l’anto akina.’ (2 Kor. 6:13) Kɛsɔ nembetshiyaka mbeka dia mbeya anto akina wele l’etshumanelo. Sho kondjaka wahɔ lam’akeketshanaso onto l’onto oko wakafunde ɔpɔstɔlɔ Paulo lo mukanda ande le ase Rɔma. (Romo 1:​11, 12) Lam’akandafundɛka ase Hɛbɛru, nde akasha dako dia wolo le wanɛ wakatatɛ la monga ondo la mbekelo ka mbetshaka nsanganya y’Akristo.​—⁠Heb. 10:​24, 25.

⁶ Njasha dikambo di’ɔlɔlɔ w’anto akina mbelaka ɔngɛnɔngɛnɔ. Sho keketshamaka dia nyanga toho ta ngɛnyangɛnya anto akina. Ɔnkɔnɛ, nsanganya yaso y’Akristo mɛtɛ yekɔ dikambo dia wahɔ wakiso ndo w’angɛnyi aso w’eshika. Lâsɔ kɛnɛ katɔlɔmbawɔ ele mbishaka kɔmatɛrɛ y’oma k’ɛse otema.

⁷ Ɔpɔstɔlɔ Paulo akate dikambo dia woho ɔsɔ lo dako diakandasha Timɔtɛ lam’akandafunde ate: ‘Oyaekiyake l’oyango wa mamema Nzambi.’ (1 Tim. 4:⁠7) Sho koka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi ndjaekiyaka? Onde dimi mbekaka woho wa kondja wahɔ oma lo kɛnɛ katomokaka lo nsanganya ya l’etshumanelo?’ Sho kokaka kadimola ɔnɛ eelo naka sho mbidjaka yimba lo kɛnɛ kahokamɛso ndo ntshaka tshɛ dia kamba olimu la kɛnɛ kekaso. La washo wa mbetawɔ sho pombaka mɛna ndo kɛnɛ kele ledia k’anangɛso washa wetshelo ɔsɔ, ndo mbɔsa Jehowa oko Ombetsha wa Woke w’ekambi ande.​—⁠Is. 30:⁠20.

⁸ Kalasa k’olimu wa Teokrasi ndo losanganya l’olimu: Nsanganya hiende shɔ yakakongɛma dia tokimanyiya woho wa sho mbeya kamba olimu aso w’Akristo. Kalasa k’Olimu wa Teokrasi ekɔ l’oyango akɔ wamɛ, ndo lo kalasa kɛsɔ mbalongola ambeki wetshelo ndo alako mbala la mbala. Lo kalasa kakɔ, wɛ mongaka la diaaso dia kɛnɛmɔla woho wamboyohama oko ɔtɛkɛtshi wa lo sɛkɛ ndo oko ombetsha w’Ɔtɛkɛta waki Nzambi. Koko, naka wɛ nangaka kondja wahɔ woleki oma lo kalasa kɛsɔ, kete pombaka wɛ fundja lokombo lɔkɔ, mbɔtɔka lɔkɔ, mbishaka asawo mbala la mbala, ndo nɔngɔsɔlaka asawo ayɛ l’otema ɔtɔi. Mbetawɔ ndo kamba l’alako wakoshawɔ lɔkɔ, ayokokimanyiya dia pama.

⁹ Losanganya l’Olimu tolakanyaka ohomba w’olimu aso w’Akristo ndo tɛnyaka woho wakokaso mbisha l’onya l’olimu wa mbetɛ anto ambeki. Onde wɛ la nkumbo kayɛ kondjaka wahɔ tshɛ w’oma lo kɛnɛ katotamaka lo nsanganya hiende shɔ? Wadi l’omi amɔtshi w’Akristo wakate vate: “Lo Losanganya l’Olimu lɔmɔtshi, takoke dia sho pombaka sɛdingolaka divɛsa dia lushi la lushi lo nkumbo. Sho kosalaka dikambo sɔ, koko kakianɛ todisala.” Woho akɔna wakawayakondjiyɛ wahɔ na? Vɔ mbutaka nto ɔnɛ: “Tambɛna dia tôsawolaka dimɛna efula ndo hatoyowana wonya w’olelo.” Onde ndo ana wa totshitshɛ mbakondja wahɔ oma lo nsanganya? Eelo. Ombutshi wa womoto mbutaka ate: “Anaso mɛtɛ kimanyiyamaka efula oma lo nsanganya. Lomingu lɔmɔtshi, takoke ɔnaso l’ɛnɔnyi esamalo asanya awui amɔtshi wa kashi. Koko, lomingu lakɔ lamɛ lam’akatatshu lo losanganya, dako dia wetshelo dia lo kalasa ka Teokrasi ka lomingu lɔsɔ diakatɛkɛta kɛnɛ kendana la kashi. L’ɔkɛtshi w’efula, ɔnaso ɔsɔ akawalɛ she l’elungi, ko akakɔlɛ ɔtɛ kɔla. Nde akakondja wetshelo ndo tatɛ omalasɔ, nde kotetemala la mbuta kashi nto.”

¹⁰ Kadiyɛso kɛmɔtshi kele ombatshi mboka mbutaka dia nde ngɛnangɛnaka alako washama lo Losanganya l’Olimu woho wa ndowanya olimu aso w’esambishelo. Lande na na? Nde nembetshiyaka ate: “Nɛ dia Losanganya l’Olimu kimanyiyakami dia mbeya kamba l’alako washama. Mbala mɔtshi, dimi tɔfɔnyaka di’alako washama l’Olimu Aso wa Diolelo hawotokoka kimanyiyami. Koko, lam’okami wambototɛ lo Losanganya l’Olimu dia sho pombaka pemba kamba l’alako asɔ, dimi tongaka la wangasanu w’efula dia kamba l’alako asɔ. Kɛsɔ mambisha ɔngɛnɔngɛnɔ l’olimu ami.” L’ɔkɔngɔ wa nde kamba mingu efula la dako nɛ diata dia pemba tatɛ mbeka l’onto Bible mbala ka ntondo kahomanayɛ la nde, kadiyɛso kɛsɔ akayotatɛka mbeka Bible mbala kakɔ ɔtɔi l’ɔna w’omoto ɔmɔtshi lakalɔmbaka Nzambi dia mbokimanyiya.

¹¹ Wonya wahokamɛyɛ sawo dimɔtshi diele l’alako w’oma lo Bible wendana la ɛsɔnwɛlɔ ɛmɔtshi wasalayɛ, onde wɛ mbɔsaka dia Jehowa ndamɛmɛ mbakolaka? Ɔnangɛso ɔmɔtshi akoke woho akɔ wamɛ. Nde akate ate: “Atete ndoko edja, lo losanganya lɔmɔtshi, ɔnangɛso akasha sawo dimɔtshi diakendanaka la weho wa tɔkɛnyɔ tele amɛna kana kɔlɔ le Akristo. Dimi lakikɔ la mbekelo ka mendaka ata wa bɔxɛ lo televiziɔ. Koko l’ɔkɔngɔ wa losanganya lɔsɔ, dimi lakɛnyi dia woho wa kɛnyɔ shɔ yekɔ l’atei wa tɔkɛnyɔ tele kema dimɛna le Akristo. Ɔnkɔnɛ, dimi hadjenda kɛnyɔ shɔ nto.” Mbokɛmaka dia, kânga mbakalangaka ɔnangɛso ɔsɔ kɛnyɔ shɔ ya ngala, la ndjakitshakitsha tshɛ nde aketawɔ ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa.​—⁠Osam. 11:⁠5.

¹² Sawo dia lo sɛkɛ, wekelo wa Tshoto y’Etangelo, ndo wekelo wa dibuku wa l’etshumanelo: Asawo wa lo sɛkɛ wahokamɛso lomingu tshɛ, tɛkɛtaka weho w’akambo efula wa lo Bible. Kakɔna katoyokondjaka oma l’asawo asɔ na? Omi ɔmɔtshi l’Okristo akakɔndɔla dia wahɔ wakandakondja, nde ate: “Sawo dimɔtshi dia lo sɛkɛ diakake epole ɔsɛkɛ lo kɛnɛ kendana l’elowa tshɛ wa nyuma. Ɔtɛkɛtshi akɛnya lo mbisha ɛnyɛlɔ kande ndamɛmɛ lo mbuta ate, dia nde mbeya kɛnɛmɔla elowa wa nyuma ɛsɔ, nde akahombaka sɔna olowa ɔtɔi l’atei w’elowa ekina ko nde sala la wolo tshɛ lomingu l’otondo woho wa mbeya kɛnɛmɔla olowa akɔ. Lâsɔ l’ekomelo ka lomingu, ko nde ndjenda kɛnɛ kosadinde dia kɛnɛmɔla olowa ɔsɔ lo lɔsɛnɔ lande la lushi la lushi. Oma lâsɔ ko nde tatɛ sala la wolo dia mbeya kɛnɛmɔla olowa okina lomingu layela. Dimi lakangɛnangɛna kanyi shɔ ndo lakatatɛ sala ngasɔ.” Ɔsɔ mɛtɛ ekɔ yoho ya dimɛna ya kamba la kɛnɛ kekaso!

¹³ Wekelo wa Tshoto y’Etangelo tolakanyaka dia mbeya woho wa sho kamba l’awui wa lo Bible lo akambo wa lo lɔsɛnɔ wotshikitanyi wahomana la so. Kɛsɔ tokimanyiyaka dia monga la yimba ndo l’asolo wa ki kânga mbambolola lɔsɛnɔ l’ekakatanu. Wekelo wa Tshoto y’Etangelo tokimanyiyaka nto dia kɛndakɛnda kâmɛ l’osase watangamɔ yema yema. Ɛnyɛlɔ, onde sho kokondja wahɔ lam’akateke asawo wakatombe lo Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka Tanu 1, 1999, waki l’ɛtɛ w’awui ɔnɛ: “Diele la Akambu Aso Dia Ndja,” ‘Ɔnɛ Ladia Onge la Shɛnɔdi’ ndo “Tônge la Yambalo Ndo l’Etete!” Shɛngiya yakɔna yakonge la wekelo ɛsɔ lo lonto lakiyɛ na? Onde wɛ ekɔ lo mɛnya oma l’etsha wakiyɛ dia wɛ ndjelaka dako diaki Yeso diendana la nshi yayaye? Onde wɛ ekɔ lo ndjâlɔngɔsɔla lo kɛnɛ kendana l’ehemba wele la ntondo, etena kɛnɛ kotɛna “ɛngɔ ka wɔnɔnyi kela elanyelo . . . emadi lo dihole di’ekila”? (Mat. 24:​15-22) Onde eyango ayɛ ndo yoho yayɛ ya lɔsɛnɔ mɛnyaka dia ɛngɔ koleki ohomba le yɛ ele okidiamelo wa lokombo laki Jehowa koko aha okondjelo wa lomombo la l’emunyi? Onde Wekelo wa Tshoto y’Etangelo hatetsha woho wa ndjakondjiyɛ wahɔ nshi nyɛ?

¹⁴ Ohokanyiya efula k’akambo wekaso lo Wekelo wa Dibuku wa l’Etshumanelo lomingu tshɛ. Nshi nyɛ tekɔ lo mbeka dibuku dia lo Bible dielɛwɔ Danyɛlɛ. Onde sho tatɛnyi woho watakeketala mbetawɔ kaso lomingu tshɛ lo ngɔndɔ nyɛi yamboteka dibuku nɛ? Oko Danyɛlɛ, ɔprɔfɛta wa ngandji waki Jehowa, mbetawɔ kaso kekɔ lo keketshama, woho wa sho monga l’etete.

¹⁵ Jehowa tetshaka dia sho sɛna l’ɔngɛnɔngɛnɔ: Sho mbewɔka akambo wa lonyangu efula lo mbidja yimba l’ɛlɛmbɛ waki Nzambi. Ndo nto, sho mongaka la lɔsɛnɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’akambo tshɛ. Lo ndjela ɛlɔmbwɛlɔ kaki Jehowa, sho mbishaka lonya l’olimu, koko hatonge paka oko wanɛ wenda la washo tsho. Ndo wanɛ wakamba olimu waki Nzambi mbele anto wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ.​—⁠1 Kor. 3:9; Jak. 1:⁠25.

¹⁶ Lam’eyɛ lo nsanganya ya l’etshumanelo, kanyiya ɔlɔlɔ nganɛ wayoyokoka kamba la kɛnɛ kokayɛ lo nsanganya yakɔ. (Joa. 13:17) Kambɛ Nzambi l’ohetoheto ndo l’otema ayɛ tshɛ. Ko ɔngɛnɔngɛnɔ wakiyɛ wayotamanya fula. Lɔsɛnɔ layɛ layɔngɔna ndo layonga l’oyango. Eelo, wɛ ayoyakondjiyɛ wahɔ w’efula.