Līpooti ʻa e Kau Fanongonongo ʻo e Puleʻangá
Ō ʻa e Kau Fakamoʻoní ki he Kakaí ʻi Falanisē
MEI HE ngaahi houa hengihengi ʻo e Falaité, Sanuali 29, 1999, pea hokohoko atu ki he fakaʻosinga ʻo e uiké, naʻe tufaki faivelenga ai ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihova ʻi Falaniseé ʻi he ngaahi halá pea ki mui ai mei he fale ki he falé, ʻa e ngaahi tatau ʻe 12 miliona ʻo ha tuleki kuo fakakaveinga ko e People of France, You Are Being Deceived! Ko e hā naʻe fai ai ʻa e feingangāue peheé?
ʻI ha fakaʻekeʻeke ʻo e kakaí ʻi Pālesi ʻi he pongipongi Falaite ko iá, naʻe ʻomai ai ʻa e ʻuhinga ʻo e feingangāué. Naʻe fakamatala ha tokotaha-lea Fakamoʻoni: “Ko e meʻa ʻoku mau loto ke fai he ʻaho ní ko hono ʻai kimautolu ke ʻiloʻi ʻi he tuʻunga ʻoku mau ʻi aí pea fakasīlongoʻi ʻa e ngaahi fakamatala fakaongoongokovi ʻoku mafola fekauʻaki mo kimautolú. ʻOku mau loto-lelei ke tali ʻa e fakaangá, ka heʻikai te mau kei fanongo ai pē ki he ngaahi loi mo e ngaahi fakamatala ʻoku nau maumauʻi homau ongoongó.”
Neongo ko e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e lotu faka-Kalisitiane fika tolu ʻi he lahi tahá ʻi Falaniseé, kuo fakamamahiʻi mo ngaohikoviʻi ʻa e fānau Fakamoʻoni tokolahi ʻi he akó. Kuo mole mei he kakai lalahí ʻenau ngaahi ngāué pea kuo fakamanamanaʻi koeʻuhi ko ʻenau lotú. ʻOku faingataʻa ke tui ki ai, naʻa mo ʻenau ngaahi meʻaʻofa fakalotu kuo nau maʻú kuo fakamahuʻingaʻi ia ki ha tukuhau peseti ʻe 60. Naʻe anga-fēfē ʻa e feangai ʻa e feingangāué mo e fakafaikehekeheʻi ko ení?
ʻOku fakahā ʻe he tulekí: “Ko e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihova mo honau kaungāmeʻa ʻe toko 250,000 ʻoku nofo ʻi Falaniseé ʻoku nau TAʻELOTO ki he founga taʻefaitotonu ʻa ia kuo fakakalasi fakataha ai ʻenau lotu faka-Kalisitiané, ʻa ē kuo ʻi Falanisē talu mei he 1900, mo e ngaahi lotu-mavahe fakatuʻutāmakí talu mei he 1995. . . . TAʻELOTO ki he toutou fakamamahiʻi ko ia ʻoku nau tofanga aí.” Ko e ngaahi tukuakiʻi lauʻikovi loi ko ia kuo fakataumuʻa ki he Kau Fakamoʻoni ʻi Falaniseé pea mo e ngaahi founga kākā ko ia kuo kumi ʻe he kau fakaongoongokoví ke fakatupu ai ʻa e fakakaukau hala ʻa e kakaí naʻe fakaeʻa ia. ʻOku fakaʻosiʻaki ʻe he tulekí ʻa ʻene pehē: “ʻI he ʻahó ni, ʻoku laka hake he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihova mo honau ngaahi kaungāmeʻa ʻe toko ua miliona ʻoku nau nofo ʻi ʻIulope. ʻOku nau fakaʻapaʻapa ki he ngaahi lao ʻa e ngaahi Puleʻanga ko ia ʻoku nau tangataʻifonua aí ʻaki hono poupouʻi ʻa e ngaahi tefitoʻi moʻoni mahuʻinga ʻo e Kōsipelí. Kakai ʻo Falanisē, ko e ngaahi foʻi moʻoní eni. Ko homau fatongia ia ke fakahoko atu kinautolu ʻi honau tuʻunga totonú!”
Tali Vave mo Pau
Naʻe tuku atu ʻa e ngaahi tuleki ʻe laui miliona ʻi he ʻuluaki ʻahó. ʻI Pālesi ʻataʻatā pē, ʻi he aʻu ki he hoʻataá kuo tuku atu ʻe he Kau Fakamoʻoni laka hake he toko 7,000 ʻa e ngaahi tuleki laka hake he 1.3 milioná ki he nima ʻo e kakaí. ʻI he sio ki he fuʻu Kau Fakamoʻoni tokolahi fau ʻoku nau tufa tuleki ʻi he ngaahi halá ko e moʻoni ko ha ʻuluaki meʻa pehē ia kuo hoko ki he kakaí. Ko e ngaahi maʻuʻanga ongoongó, ʻo kau ai ʻa e ngaahi nusipepa fakapuleʻanga mo fakalotofonuá mo e televīsoné, naʻa nau tali lelei ʻa e feingangāué. Naʻe pehē ʻe he nusipepa Le Progrès de Lyon: “Ko e foʻi laka ko ení . . . ʻokú ne fakamahino ai ha taʻefemahinoʻaki fekauʻaki mo ha foʻi lea. ʻI he taʻu ʻe hongofulu kuo ʻosí, ko e foʻi lea ‘lotu-mavahé’ . . . kuó ne fai ha fakamatalahala taʻetotonu, fakatuʻutāmaki, mo fakatupu maumau. . . . Ko e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻoku ʻikai te nau ʻi ha natula fakatuʻutāmaki ʻo hangehangē te ne uesia ʻa e sōsaietí.”
Ko e faʻahinga ko ia ʻoku nau ʻiloʻi ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻoku nau houngaʻia ʻi honau natula melinó pea mo ʻenau fakaʻapaʻapa loloto ki he tuʻunga maau fakasōsiale kuo fokotuʻú. Ko ia ai, ko e tokolahi ʻi he ngaahi halá naʻa nau fakahaaʻi ʻenau houngaʻia mo e poupou ki he laui mano ʻo e Kau Fakamoʻoni ko ia naʻa nau kau ʻi he feingangāué. Naʻe maʻu vave ʻa e ngaahi tā telefoni, ngaahi fēkisi, mo e ngaahi tohi mei he kakaí ʻo fakahaaʻi ʻenau fakamālō ki he tulekí. Hiliō aí, ne ʻoange ai ki he faʻahinga loto-moʻoní ʻa e faingamālie ke fanongo ki he ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e Kau Fakamoʻoní ʻo fakafepakiʻi ai ʻa e ngaahi fakamatala loi mo taʻeʻuhingá, pea ko e faʻahinga ko ia ne takihalaʻi ʻenau tuí naʻa nau malava ai ke fakahāhā ʻenau ngaahi ongoʻi ki he meʻa ʻoku nau koloaʻakí.