LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • w01 12/1 p. 3-4
  • Ko e Lao Koulá—Ko ha Akonaki Fakaemāmani Lahi

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • Ko e Lao Koulá—Ko ha Akonaki Fakaemāmani Lahi
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2001
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • Kuo Fakameleʻi ʻa e Lao Koulá
  • Ko e Hā ʻa e Lao Koulá?
    Tali ʻo e Ngaahi Fehuʻi Fakatohitapú
  • Ko e Lao Koulá—ʻOku ʻAonga Ia
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2001
  • Muimui ʻi he Lao Koulá ʻi Hoʻo Ngāue Fakafaifekaú
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2014
  • Ko e Kiʻi Pulu Koulá
    Ko ʻEku Tohi ʻo e Ngaahi Talanoa Faka-Tohitapú
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2001
w01 12/1 p. 3-4

Ko e Lao Koulá—Ko ha Akonaki Fakaemāmani Lahi

“Ko ia ʻilonga ha meʻa ʻoku mou loto ke fai ʻe he kakai kiate kimoutolu, fai pehe foki kiate kinautolu.”​—Mātiu 7:​12.

KO E ngaahi lea ko iá naʻe leaʻaki ʻi he meimei taʻu ʻe ua afe kuo maliu atú ʻe Sīsū Kalaisi ʻi heʻene Malanga ʻiloa ʻi he Moʻungá. Talu mei he ngaahi senituli ko iá, kuo leaʻaki mo hiki ʻa e meʻa lahi ʻo fekauʻaki mo e fakamatala faingofua ko iá. Ko e fakatātaá, kuo fakahīkihikiʻi ia “ko e uho tonu ʻo e Konga Tohitapú,” “ko ha fakamatalaʻi nounou ʻo e fatongia ʻo e Kalisitiané ki hono kaungāʻapí,” pea “ko ha tefitoʻi moʻoni fakaeʻulungaanga tefito.” Kuo hoko ia ʻo mātuʻaki ʻiloa ʻo faʻa lave ai ki ai ko e Lao Koula.

Kae kehe, ko e foʻi fakakaukau ʻo e Lao Koulá, ʻoku ʻikai ko e māmani pē ʻoku taku ko e Kalisitiané ʻoku nau talí. Ko e lotu faka-Siú, lotu Putá mo e filōsofia faka-Kalisí ʻoku nau fakamatalaʻi kotoa ʻa e moʻoni tefito fakaeʻulungaanga ko ení ʻi he ngaahi founga lahi. ʻOku ʻiloa tautefito ki he kakai ʻi he Hahake Mamaʻó, ha fakamatala ʻa Konifusiō, ʻa ia ʻoku fakaʻapaʻapaʻi ʻi he Hahaké ko e tokotaha poto mo e faiako lahi tahá. ʻI he The Analects, ko hono tolu ʻo e Four Books ʻa Konifusioó, ʻoku tau maʻu ai ʻa e foʻi fakakaukaú ʻoku fakahaaʻi tuʻo tolu. ʻI he tuʻo ua ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi mei he kau akó, naʻe pehē ai ʻe Konifusiō: “Ko e meʻa ʻoku ʻikai te ke loto ke fai kiate koé, ʻoua ʻe fai ia ki he niʻihi kehé.” ʻI he taimi ʻe taha, naʻe pōlepole ai ʻa ʻene tokotaha ako ko Zigong ʻo pehē, “Ko e meʻa ʻoku ʻikai te u loto ke fai mai ʻe he niʻihi kehé kiate aú, ʻoku ʻikai foki te u loto ke fai ia kiate kinautolu,” naʻe tali ange ʻa e faiakó ʻaki ʻa e tali fakamātoato ko ení, “ʻIo, ka ko e meʻá ni ʻoku teʻeki ai te ke malava ke fai.”

ʻI hono lau ʻa e ngaahi leá ni, ʻoku lava ai ke mahino ki ha taha ko e fakamatala ʻa Konifusioó ko ha lea ia ʻoku ʻikai felotoi mo e meʻa naʻe leaʻaki ki mui ʻe Sīsuú. Ko e faikehekehe mahinó he ko e Lao Koula naʻe fakamatalaʻi ʻe Sīsuú ʻoku fiemaʻu ki ai ʻa e ngaahi ngāue pau ʻi he fai lelei ki he niʻihi kehé. Tau pehē pē naʻe pau ke ngāue ʻa e kakaí ʻo fehoanaki mo e fakamatala pau ʻa Sīsuú, ʻo tokanga fekauʻaki mo e niʻihi kehé pea fou ʻi ha ngaahi sitepu ke tokoniʻi ʻa e niʻihi kehé pea moʻui fakaʻahoʻaki ʻa e lao ko ení. ʻOkú ke fakakaukau ʻe ʻai ʻe he meʻa ko iá ke hoko ʻa e māmani ʻo e ʻaho ní ko ha feituʻu lelei ange? ʻOku ʻikai ha toe veiveiua ki ai.

Pe ʻoku fakamatalaʻi ʻa e laó ʻi ha founga pau, taʻepau pe ʻi ha founga kehe, ko e meʻa ʻoku mahuʻingá he ko e kakaí ʻi he taimi mo e feituʻu kehekehe pea ʻi he ngaahi ʻātakai kehekehe, kuo nau fai ʻa e falala lahi ki he foʻi fakakaukau ʻo e Lao Koulá. ʻOku fakahaaʻi mahino ʻe he meá ni ko e meʻa ko ia naʻe fakamatalaʻi ʻe Sīsū ʻi he Malanga he Moʻungá ko ha akonaki fakaemāmani lahi ʻa ia ʻokú ne laveʻi ʻa e moʻui ʻa e kakai ʻo e feituʻu kotoa pē ʻi he kuonga kotoa pē.

ʻEke hifo kiate koe: ‘Te u saiʻia ke tōʻongafai mai ʻaki kiate au ʻa e tokaʻi, taʻefilifilimānako mo e faitotonu? Te u saiʻia ke nofo ʻi ha māmani ʻoku ʻikai ʻi ai ha tomuʻa fehiʻa fakamatakali, faihia mo ha tau? Te u saiʻia ke ʻi ha fāmili ʻa ia ʻoku fakahaaʻi ai ʻe he tokotaha kotoa pē ʻa e tokanga ki he ngaahi ongoʻi mo e lelei ʻa e niʻihi kehé?’ Ko hono moʻoní, ko hai ia ʻe lea ʻikai ki he ngaahi meʻa ko ia ʻe malava ke hokó? Ko e meʻa moʻoni papaú ko e maʻu ʻe he tokosiʻi ʻaupito ʻa e ngaahi tuʻunga ko ení. Ki he tokolahi taha ʻo e kakaí, ʻoku ʻikai meimei lava naʻa mo haʻanau ʻamanaki ki he ngaahi meʻa peheé.

Kuo Fakameleʻi ʻa e Lao Koulá

ʻI he kotoa ʻo e hisitōliá, kuo ʻi ai ʻa e ngaahi keisi ʻo e faihia ki he tangatá ʻa ia naʻe tukunoaʻi fakaʻaufuli ai ʻa e ngaahi totonu ʻa e kakaí. ʻOku kau ʻi he ngaahi meʻá ni ʻa e fefakatauʻaki pōpula mei ʻAfiliká, ngaahi kemi fakamate ʻa e Nasí, fakamālohiʻi ke ngāue ʻa e fānau īkí mo e fakaʻauha fakafaʻahinga anga-fakamanu ʻi he ngaahi feituʻu lahi. ʻOku lava ke toe lōloa ʻaupito ange ʻa e lisi fakalilifú.

ʻI he ʻahó ni, ʻoku ʻafungi ʻa hotau māmani tuʻunga fakatekinolosia māʻolungá. ʻOku tokosiʻi ʻa e kakai ʻoku nau fakakaukau fekauʻaki mo e niʻihi kehé ʻi he taimi ʻoku hoko ai ʻa honau tuʻunga faingamālié mo ʻenau ngaahi totonu ʻoku takú ʻo ʻi ha tuʻunga fakatuʻutāmakí. (2 Timote 3:​1-5) Ko e hā kuo hoko ai ʻa e fuʻu tokolahi ʻo siokita, anga-fakamamahi, taʻeongoʻi mo ʻafungí? ʻIkai koeʻuhi ko e Lao Koulá, neongo ʻoku kei ʻiloa lahi, ʻoku tukunoaʻi pē ia ko ha meʻa taʻemoʻoni, ko ha meʻa fakamanatu fakaeʻulungaanga pē? ʻOku fakamamahí, he ko e tuʻungá eni naʻa mo e ʻi he lotolotonga ʻo e tokolahi ʻoku nau taukaveʻi ʻoku nau tui ki he ʻOtuá. Pea ʻi he fakafuofua ʻi he founga ʻo e ngaahi meʻa ʻoku hokó, ʻe hoko ʻa e kakaí ʻo toe ʻafungi lahi ange.

Ko ia ai, ko e ngaahi fehuʻi mātuʻaki mahuʻinga eni kuo pau ke fai ki ai ha fakakaukau: Ko e hā ʻoku kau ki he moʻuiʻaki ʻa e Lao Koulá? ʻOku ʻi ai ha taha ʻokú ne kei moʻuiʻaki ia? Pea ʻe ʻi ai koā ha taimi ʻa ia ʻe moʻui ai ʻa e kotoa ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá ʻo fehoanaki mo e Lao Koulá? Ki ha tali moʻoni ki he ngaahi fehuʻí ni, kātaki ʻo lau ʻa e kupu hokó.

[Fakatātā ʻi he peesi 3]

Ko Konifusiō mo e niʻihi kehé naʻa nau akoʻi ʻa e ngaahi meʻa kehekehe ʻo kau ki he Lao Koulá

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share