ʻOku Tau ʻĀʻā—ʻO Fakaʻehiʻehi mei he Ngaahi Fakahohaʻá?
1 Naʻe fai ai ʻe Sīsū ha fakatokanga: “Mou ʻā pe, . . . koeʻuhi ke mou lava ke hao” mei he ngaahi tuʻutāmaki ko ia naʻe pau ke hoko maí. (Luke 21:36) ʻOku tau moʻui ʻi he taimi faingataʻa lahi taha ʻi he hisitōlia ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá. ʻOku hanga mai ʻa e fakatuʻutāmaki kiate kinautolu ʻoku nau foʻi ʻo tulemohe fakalaumālié. ʻOku fokotuʻu mai ʻe he meʻá ni ha fakatuʻutāmaki ki he tokotaha taki taha ʻo kitautolu. Naʻe lave ʻa Sīsū ki he kai, inu, pea mo e ngaahi loto-moʻua ʻi he ʻaho kotoa pē ki he moʻuí. Ko e hā hono ʻuhingá? Koeʻuhi he naʻa mo e ngaahi meʻa ko ʻení ʻoku lava ke nau fakafemoʻuekinaʻi kitautolu, ʻo hoko ko e ngaahi fakahohaʻa, pea fakatupu ai ʻa e tulemohe fakalaumālie fakatuʻutāmaki.
2 Ngaahi Fakahohaʻa Anga-Maheni: Kuo hoko ʻo femoʻuekina ʻa e niʻihi ʻo fuʻu hulu pe kau ʻi ha fakafiefia ʻoku fehuʻia, naʻa mo hono maʻu ʻe he manako ki he mata TV. Ko e moʻoni, ko e fuofua kumi ki he Puleʻangá ʻoku ʻikai ʻuhinga iá kuo pau ke tau fakaʻehiʻehi mei he faʻahinga fakafiefia kotoa pē. ʻE lava ke hoko ʻo ʻaonga ʻa e fakafiefiá, ʻi he taimi ʻoku tau ngāueʻaki ai ʻa e fakaʻatuʻí mo e fakafeʻungá. (Fakafehoanaki mo 1 Tīmote 4:8.) Ka ko ha fakahohaʻa ia ʻi he taimi ʻoku hoko ai ia ko e meʻa lahi ʻi heʻetau moʻuí, ʻi heʻene maʻu ʻe ia ʻa e konga lahi ʻo hotau taimí, ko ʻetau koloá, pe ko ʻetau kau ʻi he ngāue ko hono malangaʻi ʻo e Puleʻangá.
3 Ko e fakahohaʻa anga-maheni ʻe taha ʻokú ne fakatupunga ʻa e tulemohe fakalaumālié ko e holi ki he ngaahi meʻa fakamatelie ʻoku ʻikai ke fiemaʻu paú. ʻOku fiemaʻu ai heni ke fakamoleki ʻe ha taha ia ʻa e taimi lahi ange ʻi he ngāue fakamāmaní pea tupu ai ʻa hono tekeʻi ki he tafaʻakí ʻa e tuli ki he meʻa fakalaumālié. Kuo mole mei he niʻihi ʻa e hanga atu ki he ngaahi kolo fakalaumālié tupu mei heʻenau nōfoʻi ʻi he feinga ke maʻu lahi ʻa e ngaahi koloa fakamatelié koeʻuhi ke maʻu ai ha founga moʻui ʻoku toe fiemālie angé. Lolotonga ʻoku tau fiemaʻu ʻa e “meʻakai mo e kofu,” kuo pau ke tau maluʻi kitautolu mei hono fakatupu ha ʻofa ki he paʻangá, ʻa ia ʻoku lava ke ne takiheeʻi kitautolu mei he tuí. (1 Tīm. 6:8-10) ʻI he ʻikai ke fakahanga ʻa hotau matá ki he ngaahi meʻa mahuʻinga ʻo e Puleʻangá, ʻe lava ke tau hoko ai ʻo fakaliʻeliʻaki ʻa e tokanga ki he ngaahi fiemaʻu fakalaumālie ʻa hotau fāmilí pea ʻikai malava ai ke fakakakato ʻa ʻetau ngāue fakafaifekaú.—1 Tīm. 5:8; 2 Tīm. 4:5.
4 Lolotonga iá ʻoku fakangofua ʻe he niʻihi kehe ia ke ‘mafatukituki honau loto, mo e faʻa lotomoʻua ki he moʻui ni’ ʻo aʻu ai ki he tuʻunga ʻo nau tō ʻo mohe fakalaumālie. (Luke 21:34) ʻI ha ngaahi taimi, ʻoku hoko ʻa e loto-moʻuá ia koeʻuhi ko e ngaahi palopalema ʻi he moʻui fakasinó pe ko e ngaahi tuʻunga fakamamahi ʻi he fāmilí. Ka kuo pau ke ʻoua ʻe fakangofua ʻa e ngaahi hohaʻa fakafoʻituitui peheé ke nau fakasiʻisiʻi ʻa ʻetau lāuʻilo ki he tuʻunuku vave mai ʻa e ngataʻanga ʻo e ngaahi meʻa ʻo e fokotuʻutuʻu ko ʻení.—Mk. 13:33.
5 ʻOku ʻikai ha meʻa te ne fakafiefiaʻi lahi ange ʻa Sētane ka ko ʻene lavameʻa ʻi hono ʻai kitautolu ke ʻi ha tuʻunga taʻepau, ʻo tulimui ki he ngaahi fakaʻānaua fakamāmani ʻe niʻihi. Kuo pau ke tau faitau ke hanganaki ʻāʻā fakalaumālie. ʻOku tau ʻiloʻi ko e ‘hoko mai ʻa e ʻaho ʻo Sihová ʻoku hange ko e haʻu ʻa e kaihaʻa,’ pea ko ia ʻoku mahuʻinga ke tau “ʻāʻā pea fakakaukau lelei.” (1 Tes. 5:2, 6, NW) Kapau ʻoku tau ʻiloʻi ʻa e ngaahi fakaʻilonga ʻo e tulemohé ʻiate kitautolu, ʻoku fiemaʻu fakavavevave ke tau “huʻihuʻi ʻa e ngaahi ngaue ʻo e poʻuli.”—Loma 13:11-13.
6 Ngaahi Tokoni ke Tokoniʻi Kitautolu ke ʻĀʻā: Ko e hā ʻa e ngaahi tokoni ko iá? Ko e meʻa tefitó ʻa e lotú. ʻOku totonu ke tau lotu taʻetuku. (1 Tes. 5:17) Ko e vāofi ko ia mo e fakatahaʻanga Kalisitiané ʻe ‘fefakaʻaiʻaiʻaki ai kitautolu ki he feʻofaʻaki mo e ngaue lelei.’ (Hep. 10:24) Ko hano sivisiviʻi maʻu pē kitautolu mo tau faitotonu ʻoku lava ke tokoni ia kiate kitautolu ke tau hanganaki tokanga ki he fiemaʻu ke tau ikunaʻi hotau ngaahi vaivaiʻangá. (2 Kol. 13:5) Ko e angaʻaki hono fai ʻa e ako fakafoʻituitui leleí ʻe tauhi maʻu ai ʻa hotau “fafagaʻi i he gaahi lea oe tui.” (1 Tīm. 4:6, PM.) Kapau ʻoku tau tōtōivi, ʻoku lava ke tau falala pau ʻe malava ke tau fakaʻehiʻehi mei he ngaahi fakahohaʻá, ‘ʻā ʻo leʻo; mo tau tuʻuaki ʻa e tui.’—1 Kol. 16:13.