Tenge mei he Toʻumeʻá pea mo Ho Monū ke Malangá
1 Ko e tenge mei he toʻumeʻá ko ha tākiekina mālohi ia—ki he leleí pe ki he koví. ʻOku ngāueʻaki ʻe he kaungā sevāniti ʻa Sihová ha tākiekina pau ʻoku fakaʻaiʻai ai kitautolu ki he ngaahi ngāue faka-Kalisitiane leleí. (Hep. 10:24) Kae kehe, ko e ngaahi mēmipa ʻi he fāmilí ʻoku ʻikai ko ha Fakamoʻoní, kaungāngāué, kaungāakó, ngaahi kaungāʻapí, pe ngaahi maheni kehé ʻoku malava ke nau tenge kitautolu ke tau muimui ʻi ha ʻalunga ʻoku fepaki mo e ngaahi tefitoʻi moʻoni faka-Kalisitiané. Te nau “tukuakiʻi [ʻetau] tōʻonga lelei faka-Kalaisi.” (1 Pita 3:16) ʻOku lava fēfē ke tau tauhi maʻu ʻetau fakapapau ke hanganaki malangá neongo ʻa e tenge fakafili te tau fetaulaki nai mo iá?
2 Ngaahi Mēmipa ʻi he Fāmilí: ʻI he taimi ʻe niʻihi, ko ha husepāniti mo tamai ʻoku ʻikai ko ha taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻoku ʻikai te ne saiʻia ke kau hono uaifí mo e fānaú he ngāue fakafaifekau ki he kakaí. Ko e tuʻunga ʻeni naʻe hoko ki ha fāmili ʻi Mekisikou. Ko ha uaifi ʻo ha tangata pea mo e fānau ʻe toko fitu naʻa nau haʻu ki he moʻoní. ʻI he kamatá naʻá ne fakafepaki koeʻuhí he naʻe ʻikai te ne fiemaʻu hono fāmilí ke nau malanga pea mo tuʻuaki ʻa e ngaahi tohi faka-Tohitapú mei he fale ki he fale. Naʻá ne ongoʻi naʻe fakamāʻulaloʻi ai honau tuʻunga ngeiá. Kae kehe, ko hono uaifí mo e fānaú, naʻa nau tuʻu maʻu ʻi heʻenau fili ke ngāue kia Sihova pea ke kau tuʻumaʻu ʻi he ngāue fakafaifekaú. ʻI he faai mai ʻa e taimí, naʻe kamata ke sio ʻa e tangatá ki he mahuʻinga ʻo hono tali ʻa e fokotuʻutuʻu ʻa e ʻOtuá ki he ngāue fakamalangá, pea naʻá ne fakatapui mo ia kia Sihova. Naʻe feʻunga mo e taʻu ʻe 15 kiate ia ke ne tali ʻa e moʻoní, ka naʻe mei malava ke ne fai pehē kapau naʻe ʻikai ke kītaki ʻa hono fāmilí ʻi honau monū ke malangá?—Luke 1:74; 1 Kol. 7:16.
3 Kaungāngāué: Ko hoʻo ngaahi feinga ke faifakamoʻoni ki he kaungāngāué ʻe ʻikai nai ke talitali lelei ia ʻe ha niʻihi. Naʻe lave ha tuofefine ki he meʻa ko iá ʻi he taimi naʻe malanga hake ai ha fetalanoaʻaki fekauʻaki mo e ngataʻanga ʻo e māmaní ʻi he ʻōfisí, naʻe manukiʻi ia koeʻuhí he naʻá ne fokotuʻu ange ke nau lau ʻa e Mātiu vahe 24. Kae kehe, ʻi ha ngaahi ʻaho siʻi mei ai, naʻe tala ange ʻe ha taha ʻo hono kaungāngāué kiate ia ʻo pehē naʻá ne lau ʻa e vahé pea naʻá ne ʻohovale. Naʻe tuku ai ha tohi, pea naʻe fai mo e ngaahi fokotuʻutuʻu ki ha ako Tohitapu mo ia pea mo hono husepānití. Ko e ʻuluaki akó naʻe toki ʻosi ia ʻi he uá hengihengi. ʻI he hoko atu ʻa e ako hono tolú, naʻe kamata ke na maʻu ʻa e ngaahi fakatahá, pea ʻi he hili atu pē iá naʻe tuku ʻena ngāueʻaki ʻa e tapaká pea kamata ke na kau ʻi he ngāue fakafaifekaú. Naʻe mei hoko ʻeni kapau naʻe ʻikai ke feinga ʻa hotau tuofefiné ke vahevahe atu ʻene ʻamanakí ki he niʻihi kehé?
4 Kaungāakó: Ko e meʻa anga-maheni ia ki ha toʻutupu Fakamoʻoni ke ne hokosia ha tenge mei he toʻumeʻá ʻi he ʻapiakó pea hoko ʻo ilifia mei hano paetakuʻi kinautolu ʻe ha toʻutupu kehe ʻi he kau ki he ngāue fakamalangá. Naʻe pehē ʻe ha Kalisitiane taʻu hongofulutupu ʻe taha ʻi he ʻIunaite Seteté: “Naʻá ku manavahē ʻi he faifakamoʻoni ki he kau talavou kehé koeʻuhí naʻá ku ilifia naʻa nau fakakataʻaki au.” Ko ia naʻá ne fakaʻehiʻehi mei ha ngaahi faingamālie ke faifakamoʻoni ai ki hono toʻumeʻa ʻi he ʻapiakó pea ʻi he vāhenga-ngāué. ʻE lava fēfē ke ke fakatupulekina ha mālohi ke fehangahangai loto-toʻa mo e tenge mei he toʻumeʻá? Falala kia Sihova pea kumi ki heʻene hōifuá. (Pal. 29:25) Fiefia ʻi hoʻo malava ke ngāueʻaki ʻa e Folofola ʻa e ʻOtuá ʻi hoʻo ngāue fakafaifekaú. (2 Tim. 2:15) Ko e finemui naʻe toki lave ki aí naʻá ne kamata ke lotu kia Sihova, ʻo kole kiate ia ke tokoniʻi ange ia ke ne fakatupulekina ʻa e holi ke talanoa ki hono kaungāakó. Naʻá ne kamata ke faifakamoʻoni ʻi he founga ʻikai anga-mahení ʻi he ʻapiakó, ʻo ne maʻu ai ʻa e ngaahi ola lelei, pea naʻe vave ʻene talanoa ki he tokotaha kotoa pē naʻá ne ʻiloʻí. Naʻá ne fakaʻosiʻaki: “Ko e kau talavou ko iá ʻoku fiemaʻu ki ai pea ʻoku nau fiemaʻu ha ʻamanaki ki he kahaʻú, pea ʻoku ngāueʻaki ʻe Sihova kitautolu ke tokoniʻi kinautolu.”
5 Ngaahi Kaungāʻapí: ʻOku tau maʻu nai ʻa e ngaahi kaungāʻapi pe ngaahi maheni kehe ʻoku nau fakahā ʻa e loto-ʻita mai kiate kitautolu koeʻuhí ko e tuʻunga ʻoku tau ʻi aí pea mo e meʻa ʻoku tau tui ki aí. Kapau ʻokú ke ilifia ki he meʻa ʻoku nau fakakaukau ki aí, ʻeke hifo kiate koe: ‘ʻOku nau ʻilo ʻa e moʻoni ko ia ʻoku taki atu ki he moʻui taʻengatá? Ko e hā ʻe lava ke u fai ke aʻu ai ki honau lotó?’ Naʻe ʻiloʻi ʻe ha ʻovasia fakafeituʻu ʻa e ola lelei ko ia ʻoku maʻu mei he faifakamoʻoni ki he ngaahi kaungāʻapí ʻi ha tuʻunga siʻisiʻi pea fai maʻu pē. Kole kia Sihova ki he mālohi mo e poto ʻoku fiemaʻú ke hokohoko atu ʻa e kumi ki he faʻahinga loto-totonú.—Fili. 4:13.
6 Ko ʻetau fakavaivai ki he tenge kovi mei he toʻumeʻá ʻe fakafiefiaʻi nai ai ʻa e kau fakafepakí, ka ko hono fai iá ki ha lelei maʻanautolu—pe kiate kitautolu? Naʻe fakafepakiʻi ʻa Sīsū ʻe he kakai ʻi hono koló tonu. Naʻá ne kātakiʻi foki ʻa e ngaahi fakamatala anga-fefeka ʻa hono fanga tokoua faʻē tahá. Ka naʻá ne ʻiloʻi te ne malava ke tokoniʻi kinautolu ʻaki pē ʻa ʻene tuʻumaʻu moʻoni ki he ʻalunga naʻe fokotuʻu ʻe he ʻOtuá kiate iá. Ko ia ai, ko Sīsuú “naʻa ne kataki ʻa e fuʻu angatuʻu pehe fau ko ia ʻa e koto angahala kiate kinautolu.” (Hep. 12:2, 3) Kuo pau ke tau fai ʻa e meʻa tatau. Fakapapauʻi ke ngāueʻaki ʻa e lahi taha ʻo ho monuú ke malangaʻi ʻa e pōpoaki ʻo e Puleʻangá. ʻI he fai peheé, “te ke fakamoʻui koe mo kinautolu foki ʻoku fanongo kiate koe.”—1 Tim. 4:16.