LAIPELI Taua Le‘o ‘I HE ‘INITANETÍ
Taua Le‘o
LAIPELI ‘I HE ‘INITANETÍ
Faka-Tonga
ʻ
  • ʻ
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • TOHI TAPU
  • ‘Ū TOHI
  • NGAAHI FAKATAHA
  • wp21 Fika 2 p. 4-6
  • ʻE Ngata ʻa e Māmani ko Ení?

‘Ikai ala ma‘u ha vitiō

Kātaki, ‘oku ‘ikai ma‘u ha vitiō.

  • ʻE Ngata ʻa e Māmani ko Ení?
  • Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Maʻá e Kakai) (2021)
  • Kaveinga Tokoni
  • Fakamatala Meimei Tatau
  • Ko e Hā ʻE ʻIkai Ngatá?
  • Ko e Hā ʻE Ngatá?
  • FIEMAʻU​—Fakangata ʻa e Founga-Pule ʻa e Tangatá
  • ʻE Fakaʻauha ʻa e Foʻi Māmaní?
    Tali ʻo e Ngaahi Fehuʻi Fakatohitapú
  • Fakaʻauha ʻe he Vaí ha Māmani—ʻE Toe Hoko Ia?
    Ako mei he Faiako Lahí
  • Ko e Ngataʻanga ʻo e Māmaní—Manavahē, Fakatoʻoaloto mo Ongoʻi Feifeitamaki
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2013
  • “Ko e Ngataʻangá”—ʻOku ʻUhinga ki he Hā?
    Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová—2015
Sio ki he Me‘a Lahi Ange
Ko e Taua Leʻo ʻOku Fanongonongo Ai ʻa e Puleʻanga ʻo Sihová (Maʻá e Kakai) (2021)
wp21 Fika 2 p. 4-6
Ko ha fāmili fiefia ʻoku nau kai fakataha ʻi tuʻa. ʻOku tunu ʻe he tamaí ʻa e meʻakaí pea tuku ia ki ha tēpile.

ʻE Ngata ʻa e Māmani ko Ení?

Mahalo ʻokú ke ʻiloʻi ʻoku lave ʻa e Tohi Tapú ʻe ngata ʻa e māmaní. (1 Sione 2:17) ʻOku ʻuhinga ia ki he ngataʻanga ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá? ʻE hoko ʻa e palanite ko Māmaní ko ha feituʻu lala pe ʻe fakaʻauha ʻosi?

KO E TALI ʻA E TOHI TAPÚ KI HE ONGO FEHUʻÍ NI KO E ʻIKAI!

Ko e Hā ʻE ʻIkai Ngatá?

FAʻAHINGA ʻO E TANGATÁ

Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: Ko e ʻOtuá “naʻe ʻikai te ne fakatupu [ʻa e māmaní] ke hoko ko e koto taʻeʻaonga, ka naʻá ne faʻu ia ke nofoʻi.”​—ʻAISEA 45:18.

Ko ha vaitafe ʻoku takatakaiʻi ʻe he ʻotu moʻunga mo e vaotā.

PALANITE KO MĀMANÍ

Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “ʻOku mole atu ha toʻutangata, pea hoko mai ha toʻutangata, ka ʻoku kei tuʻu ai pē ʻa e foʻi māmaní ʻo taʻengata.”​—TANGATA MALANGA 1:4.

KO HONO ʻUHINGÁ: Fakatatau ki he Tohi Tapú, heʻikai ʻaupito ke fakaʻauha ʻa e foʻi māmaní pea ʻe nofoʻi maʻu pē. Ko ia ko e hā ʻoku ʻuhinga ki ai ʻa e ngata ʻa e māmaní?

FAKAKAUKAU ANGÉ: ʻOku fakahoa ʻe he Tohi Tapú ʻa e hoko mai ʻa e ngataʻanga ʻo e māmani ko ení ki he meʻa naʻe hoko ʻi he ʻaho ʻo Noá. ʻI he taimi ko iá, naʻe “fonu ʻa e māmaní ʻi he fakamālohí.” (Sēnesi 6:13) Kae kehe, naʻe māʻoniʻoni ʻa Noa. Ko ia naʻe fakahaofi ʻe he ʻOtuá ʻa Noa mo hono fāmilí, ka naʻá Ne fakaʻauha ʻa e kakai fulikivanú ʻi ha lōmaki. ʻI he lave ki he meʻa naʻe hoko ʻi he taimi ko iá, ʻoku pehē ʻe he Tohi Tapú: “Naʻe tofanga . . . ʻa e māmani ʻo e taimi ko iá ʻi he fakaʻauha ʻi he taimi naʻe lōmakiʻi ʻaki ai ʻa e vaí.” (2 Pita 3:6) Ko e ngataʻanga ia ʻo e māmani ko iá. Ka ko e hā naʻe fakaʻauhá? Naʻe ʻikai ko e foʻi māmaní, ka ko e kakai fulikivanu ʻi he foʻi māmaní. Ko ia ʻi he lave ʻa e Tohi Tapú ki he ngata ʻa e māmaní, ʻoku ʻikai ʻuhinga ia ki hono fakaʻauha ʻa e foʻi palanité. ʻI hono kehé, ʻoku ʻuhinga ia ki hono fakangata ʻa e kakai fulikivanu ʻi he foʻi māmaní pea mo e fokotuʻutuʻu ko eni kuo nau fakatahatahaʻí.

Ko e Hā ʻE Ngatá?

PALOPALEMÁ MO E FULIKIVANÚ

Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “ʻOku toe siʻi pē, pea ʻe ʻikai toe ʻi ai ʻa e kau fulikivanú; te ke fakasio ʻa e feituʻu naʻa nau ʻi aí, ka ʻe ʻikai te nau ʻi ai. Ka ko e anga-vaivaí te nau maʻu ʻa e māmaní, pea te nau maʻu ʻa e fiefia lahi ʻi he melino hulu fau.”​—SAAME 37:10, 11.

Fakatātā: 1. Ko ha kau kaihaʻa ʻoku haʻi honau matá, ʻoku nau hū mai mei ha falekoloa mo ha koloa kaihaʻa. 2. Ko ha tangata ʻokú ne tuʻuaki ange ki ha tangata ʻe taha ha kato fonu he paʻanga.

KO HONO ʻUHINGÁ: Ko e Lōmaki ʻi he ʻaho ʻo Noá naʻe ʻikai ke ne tafiʻi tā-tuʻo-taha atu ʻa e fulikivanú. Hili ʻa e Lōmakí, ko e kakai fulikivanú naʻa nau toe ʻai ke faingataʻa ʻa e moʻuí ki he tokotaha kotoa. Neongo ia, ʻoku vavé ni ke fakangata ʻe he ʻOtuá ʻa e fulikivanú. Hangē ko e lea ʻa e tokotaha-tohi-sāmé: “ʻE ʻikai toe ʻi ai ʻa e kau fulikivanú.” ʻE fakangata ʻe he ʻOtuá ʻa e fulikivanú fakafou ʻi hono Puleʻangá​—ko ha founga-pule ʻoku pule mei hēvani ki ha sōsaieti ʻo e faʻahinga māʻoniʻoni ʻo e tangatá.

FAKAKAUKAU ANGÉ: ʻE talitali lelei ʻe he faʻahinga ʻoku lolotonga pule ʻi he māmaní ʻa e pule ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá? ʻOku fakahaaʻi ʻi he Tohi Tapú ʻe ʻikai ke pehē. Ko e meʻa pangó, te nau fakafepakiʻi ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá. (Saame 2:2) Ko e hā hono olá? Ko e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá te ne fetongi ʻa e ngaahi puleʻanga fakaetangatá kotoa, pea “ʻe tuʻu toko taha pē ia ʻo taʻengata.” (Taniela 2:44) Ka ko e hā ʻoku fiemaʻu ai ke fakangata ʻa e founga-pule ʻa e tangatá?

FIEMAʻU​—Fakangata ʻa e Founga-Pule ʻa e Tangatá

Meʻa ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú: “ʻOku ʻikai ʻi he tangata ʻoku ʻaʻevá ke ne tataki ʻa ʻene laká.”​—SELEMAIA 10:23.

Ko e kakai ʻoku nau feʻaluʻaki holo ʻi muʻa ʻi ha holisi ʻoku fakapipiki ai ʻa e ngaahi tā ki he fili fakapolitikalé.

KO HONO ʻUHINGÁ: Naʻe ʻikai ke fakatupu ʻa e tangatá ke nau pule pē kiate kinautolu. ʻOku ʻikai ke nau lava ʻo puleʻi ʻa e kakaí mo fakaleleiʻi ʻenau palopalemá.

FAKAKAUKAU ANGÉ: ʻOku pehē ʻi he Britannica Academic ko e ngaahi puleʻanga tāutahá ʻoku ʻikai malava ke nau “fakaleleiʻi ʻa e fili fakamāmanilahi hangē ko e masiva, fiekaia, mahaki, fakatamaki fakanatula mo e tau pe ko ha fakamālohi kehe.” ʻOku hoko atu ʻo pehē: “Ko e niʻihi . . . ʻoku nau tui ko ha founga-pule pē ʻi he māmaní ʻe lava ke ne ʻomi ha fakaleleiʻanga tuʻuloa ki he ngaahi palopalema ko iá.” Kae kehe, neongo kapau ʻe fakatahataha kotoa ʻa e ngaahi puleʻanga fakaetangatá, ko e māmaní ʻe kei puleʻi pē ia ʻe he faʻahinga taʻehaohaoa ʻo e tangatá ʻa ia ʻoku ʻikai malava ke nau fakaleleiʻi ʻa e ngaahi faingataʻa naʻe lave ki ai ʻi ʻolungá. Ko e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ʻa e founga-pule pē taha ʻokú ne maʻu ʻa e mālohi ke fakaleleiʻi tuʻuloa ʻa e ngaahi palopalema kotoa ʻi he māmaní.

Ko ia ai, fakatatau ki he Tohi Tapú, ko e ngataʻanga ʻo e māmaní​—ʻa e fokotuʻutuʻu fulikivanu lolotongá​—ʻoku ʻikai ko ha meʻa ia ʻoku totonu ke ilifia ki ai ʻa e kakai leleí. ʻI hono kehé, ko ha meʻa ia ke fakatuʻotuʻa atu ki ai koeʻuhi ko e māmani motuʻa maumau ko ení ʻe fetongiʻaki ʻa e māmani foʻou fisifisimuʻa ʻa e ʻOtuá!

ʻE hoko fakakū ʻa e ngaahi meʻá ni kotoa? ʻI he kupu hono hokó ʻe lāulea ai ki he tali ʻa e Tohi Tapú.

    ʻŪ Tohi Faka-Tonga (1987-2026)
    Hū ki Tu‘a
    Hū ki Loto
    • Faka-Tonga
    • Share
    • Sai‘ia
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Makatu‘unga Hono Ngāue‘akí
    • Polisī Fakafo‘ituitui
    • Privacy Setting
    • JW.ORG
    • Hū ki Loto
    Share