Tuku Ho Lotó ki Ho Vāhenga-Ngāué!
ʻOKÚ KE ongoʻi fēfē ʻi haʻo maʻu ha tohi fakalotomāfana mei ha kaumeʻa lelei? Ko e ākonga Kalisitiane ko Tīmoté naʻá ne maʻu ha tohi pehē mei he ʻapositolo ko Paulá, ko ha tohi ʻoku tau ʻiloʻiʻaki ko e tohi Tohi Tapu ʻa 2 Tīmote. ʻOku ʻikai ha veiveiua naʻe vēkeveke ʻa Tīmote ke ne kumi ha feituʻu lōngonoa ke ne lau ai ʻa e tohi mei hono kaumeʻa ʻofeiná. Mahalo naʻe fakakaukau ʻa Tīmote: ‘ʻOku fēfē ʻa Paula? ʻOku ʻi ai haʻane faleʻi kiate au ki he anga ʻeku vakai ki hoku vāhenga-ngāué? ʻE lava ke tokoniʻi au ʻe he tohi ko ení ke lavameʻa ʻi heʻeku ngāue fakafaifekau faka-Kalisitiané pea tokoni ki he niʻihi kehé?’ Hangē ko ia te tau vakai ki aí, naʻe maʻu ʻe Tīmote ʻa e tali ki he ngaahi fehuʻi ko ení mo e ngaahi meʻa lahi ʻi he tohi mahuʻinga ko ení. Ka ʻi he taimi ní, tau tokangataha angé ki ha ngaahi poini ʻe niʻihi mei he faleʻi ʻaonga ʻoku maʻu ʻi he tohí ni.
“ʻOKU OU HOKOHOKO ATU AI HONO KĀTEKINA ʻA E NGAAHI MEʻA KOTOA PĒ”
ʻI he kamata ke lau ʻe Tīmote ʻa e ngaahi lea kamata ʻo e tohí, naʻe lava ke ne ongoʻi he taimi pē ko iá ʻa e vahaʻangatae vāofi naʻá ne maʻu mo Paulá. ʻOku fakalotomāfana hono ui ʻe Paula ia “ko ha foha ʻofeina.” (2 Tīm. 1:2) Neongo naʻe taʻu 30 tupu nai ʻa Tīmote ʻi heʻene maʻu ʻa e tohí ni, ʻi he 65 T.S., naʻe ʻosi hoko ko ha mātuʻa taukei. Kuó ne feohi mo Paula laka hake he taʻu ʻe hongofulu peá ne ako ʻa e meʻa lahi.
Kuo pau pē naʻe mātuʻaki loto-toʻa ʻa Tīmote ʻi heʻene ʻiloʻi naʻe kātekina faitōnunga ʻe Paula ʻa e ngaahi faingataʻá. Ko Paula naʻe sēiniʻi ia ʻo tuku pilīsone ʻi Loma, ʻo fehangahangai mo e maté. (2 Tīm. 1:15, 16; 4:6-8) Naʻe lava ke vakai ʻa Tīmote ki he loto-toʻa ʻa e ʻapositoló: “ʻOku ou hokohoko atu ai hono kātekina ʻa e ngaahi meʻa kotoa pē.” (2 Tīm. 2:8-13) Hangē ko Tīmoté, ʻe lava ke tau maʻu ʻa e mālohi fakaofo mei he kātaki ʻa Paulá.
‘NGĀUEʻAKI ʻA E MEʻAʻOFÁ HANGĒ HAʻO TAFUNAKI HA AFÍ’
Naʻe ekinaki ʻa Paula kia Tīmote ke ne vakai ki hono vāhenga-ngāue mei he ʻOtuá ʻoku mātuʻaki mahuʻinga. Naʻe loto ʻa Paula kia Tīmote ke ne “ngāueʻaki ʻa e meʻaʻofa ʻa e ʻOtuá” ʻiate iá “ʻo hangē [haʻane] tafunaki ha afí.” (2 Tīm. 1:6) Naʻe ngāueʻaki ʻe Paula ʻa e foʻi lea khaʹri·sma ki he “meʻaʻofa.” ʻOku ʻuhinga tefito ʻa e foʻi lea faka-Kalisi ko iá ki ha meʻaʻofa maʻataʻatā mo taʻetotongi, ko ha meʻa ʻoku foaki ki ha taha naʻe ʻikai te ne ngāueʻi pea tuha mo ia. Naʻe maʻu ʻe Tīmote ʻa e meʻaʻofa ko ení ʻi he taimi naʻe fili ai ke ne fai ha ngāue makehe ʻi he fakatahaʻangá.—1 Tīm. 4:14.
Ko e hā naʻe fiemaʻu ke fai ʻe Tīmote ki he meʻaʻofa ko ení? ʻI heʻene lau ʻa e kupuʻi lea “faivelenga ʻo hangē haʻo tafunaki ha afí,” naʻá ne fakakaukauloto nai ki he afi ʻoku tafu ʻi ha ʻapi ʻa ia ʻoku holo māmālie ʻo malala uloulo pē. Ko e ngaahi malala ko ení ʻoku fiemaʻu ke tafunaki ke lava ʻo ulo lahi ange. ʻOku pehē ʻi ha tikisinale ko e veape faka-Kalisi (a·na·zo·py·reʹo) naʻe ngāueʻaki ʻe Paulá ʻoku ʻuhinga fakaefakatātā ia ki he “fiefia mo faivelenga ʻi ha ngāue.” Ko ia, naʻe faleʻi ʻa Paula kia Tīmote: ‘Tuku ho lotó ki ho vāhenga-ngāué!’ ʻOku ngalingali te ke houngaʻia ʻi he fiemaʻu ko ia ke tau fai ʻa e meʻa tatau ʻi he ʻahó ni—ke ngāue faivelenga ʻi hotau vāhenga-ngāué.
“MALUʻI ʻA E MEʻA MAHUʻINGA KO ʻENI”
ʻI he hoko atu hono lau ʻe Tīmote ʻa e tohi mei hono kaumeʻa ʻofeiná, naʻá ne aʻu atu ki ha kupuʻi lea ʻe tokoni ke ne lavameʻa ai ʻi heʻene ngāue fakafaifekaú. Naʻe tohi ʻe Paula: “Maluʻi ʻa e meʻa mahuʻinga ko ʻeni naʻe tuku atú fakafou ʻi he tokoni ʻa e laumālie māʻoniʻoní ʻa ia ʻokú ne nofoʻia kitautolú.” (2 Tīm. 1:14) Ko e hā ʻa e meʻa ko iá? Ko e hā naʻe tuku atu kia Tīmoté? ʻI he veesi ki muʻá, naʻe lave ʻa Paula ki he “ngaahi lea leleí,” ʻa e moʻoni naʻe maʻu ʻi he Folofolá. (2 Tīm. 1:13) ʻI he tuʻunga ko ha faifekau Kalisitiane, naʻe pau ke malangaʻi ʻe Tīmote ʻa e moʻoní ʻi he loto fakatahaʻangá pea ki he kakaí. (2 Tīm. 4:1-5) Pehē foki, naʻe fakanofo ʻa Tīmote ko ha mātuʻa ke tauhi ʻa e tākanga ʻa e ʻOtuá. (1 Pita. 5:2) Naʻe lava ke maluʻi ʻe Tīmote ʻene meʻa mahuʻingá—ʻa e moʻoni naʻá ne akoʻi—ʻaki ʻa e falala ki he laumālie māʻoniʻoni ʻo Sihová mo ʻEne Folofolá.—2 Tīm. 3:14-17.
ʻI he ʻahó ni, kuo tuku mai kiate kitautolu foki ʻa e moʻoni ʻoku tau vahevahe atu ʻi he ngāue fakafaifekau faka-Kalisitiané. (Māt. 28:19, 20) ʻE lava ke tau tauhi maʻu ʻetau houngaʻia ʻi he meʻa fakaofo ko ení ʻaki ʻa e kīvoi ʻi he lotú pea fakatupulekina ha tōʻonga ako lelei ʻa e Folofola ʻa e ʻOtuá. (Loma 12:11, 12; 1 Tīm. 4:13, 15, 16) Te tau toe maʻu nai ha toe vāhenga-ngāue ko ha mātuʻa pe ʻi he ngāue fakafaifekau taimi-kakató. Ko ha meʻa pehē ʻoku totonu ke ne fakatōkilaloʻi kitautolu, ʻo tokoniʻi kitautolu ke falala ki he ʻOtuá. Ko ia ʻe lava ke tau maluʻi, ʻetau meʻa mahuʻingá ʻaki hono koloaʻaki ia pea falala ki he tokoni ʻa Sihová ke tokangaʻi ia.
“TUKU ATU ʻA E NGAAHI MEʻÁ NI KI HA KAU TANGATA FAITŌNUNGA”
Ko e vāhenga-ngāue naʻe maʻu ʻe Tīmoté naʻe ʻikai ke ne fua toko taha pē ia. Naʻe kau ki ai mo e niʻihi kehe. Ko e ʻuhinga ia naʻe ekinaki ai ʻa Paula kia Tīmote: “Ko e ngaahi meʻa ko ia naʻá ke fanongo ai meiate aú . . . , tuku atu ʻa e ngaahi meʻá ni ki ha kau tangata faitōnunga, ʻa ia te nau hoko leva ai ʻo taau feʻunga ke akoʻi ʻa e niʻihi kehé.” (2 Tīm. 2:2) ʻIo, naʻe pau ke ako ʻa Tīmote mei hono fanga tokoua Kalisitiané pea vahevahe atu mo ʻene ʻiló. ʻOku mahuʻinga ki he kau ʻovasia kotoa ʻi he fakatahaʻanga ʻi he ʻaho ní ke feinga ke fai ʻa e meʻa tatau. Ko ha ʻovasia lelei heʻikai ke ne fufū ʻene ʻilo fekauʻaki mo ha ngāue. ʻI hono kehé, ʻokú ne akoʻi ʻa e niʻihi kehé ke nau lava ʻo fai ʻa e ngāué. ʻOku ʻikai ke ne ilifia naʻa nau laka ʻiate ia ʻaki ʻenau ʻilo ʻa e meʻa lahi ange pe fakahāhā ʻa e malava lahi ange. Ko ia, ʻoku ʻikai ke akoʻi pē ʻe he ʻovasiá ʻa e ngaahi meʻa tefito ʻi ha ngāue. ʻOkú ne loto ke tokoniʻi ʻa e faʻahinga ʻokú ne akoʻí ke fakatupulekina ʻa e fakafuofua lelei mo e ʻiloʻilo—ke tupulaki fakalaumālie. ʻI he founga ko iá, ko e “kau tangata faitōnunga” naʻá ne akoʻí te nau hoko ʻo ʻaonga lahi ange ki he fakatahaʻangá.
ʻOku ʻikai ha veiveiua naʻe koloaʻaki ʻe Tīmote ʻa e tohi fakalotomāfana naʻá ne maʻu meia Paulá. ʻOku lava ke tau sioloto atu ki heʻene toutou sivisiviʻi ʻa e ngaahi faleʻi ʻaongá pea fakalaulauloto ki he founga ʻe lava ke ne ngāue lelei taha ʻaki ia ʻi hono vāhenga-ngāué.
ʻOku tau loto ke ngāueʻaki foki ʻa e faleʻi ko ení. Anga-fēfē? ʻE lava ke tau feinga ke ngāueʻaki ʻetau meʻaʻofá ʻo hangē ko hano tafunaki ha afí, ke maluʻi ʻetau meʻa mahuʻingá, pea ke tuku atu ʻetau taukeí mo e ʻiló ki he niʻihi kehé. ʻI he founga ko iá, hangē ko e tohi ʻa Paula kia Tīmoté, ʻe lava ke tau “fakahoko kakato ʻa [ʻetau] ngāue fakafaifekaú.”—2 Tīm. 4:5.